Максим Дзевенис - Польские сказки

– Bożeż mój, Boże! daj mi odwagę, przywróć mi siłę i męstwo! Sztandary moje na polu bitwy już powiewają od dawna, a pan ich, dawniej zawsze na czele, dziś jak dziewczę bojaźliwy, z dymnika swojego zamku patrzy na zastępy swoje! Wróć mi serce, by nie drżało – wróć mi siłę, abym zbroję mógł udźwignąć! Odżyw ciało czerstwością i daj zwycięstwo.

Wspomnienia te budzą go jak ze snu(эти воспоминания будят его как ото сна) , wraca śpiesznie do komnaty(возвращается поспешно в покой) , chwyta zbroję(хватает латы) , dosiada rumaka i wyjeżdża przez bramę(садится на коня и выезжает через ворота; dosiadać czegoś – садиться /на мотоцикл, лошадь/, rumak – поэт. конь ) . Strażnik z radością powitał pana i brzmieniem trąby zapowiedział jego wyjazd(стражник с радостью приветствовал господина и звуком трубы объявил о его выезде; brzmienie – звучание, звук; zapowiedzieć coś – объявить о чём-л. ) . Śpieszy(спешит) , lecz ciągła bojaźń myśl mu i serce osiadła(но непрерывная боязнь/страх заволокла ему мысль и сердце; ciągły – непрерывный, постоянный; osiąść – перен. покрыть, заволочь ) . A gdy rycerstwo odważnie rzuca się na zastęp pogan(а когда отважные рыцари бросаются на отряд неверных; rycerstwo – рыцарство, рыцари ) , pan zamku w trwodze zawraca swego bieguna i ucieka w gród warowny(хозяин замка в тревоге поворачивает назад своего рысака и убегает = скачет прочь в укреплённый замок; zawracać – поворачивать /назад/; gród – укреплённое поселение, город, замок ).

Wspomnienia te budzą go jak ze snu, wraca śpiesznie do komnaty, chwyta zbroję, dosiada rumaka i wyjeżdża przez bramę. Strażnik z radością powitał pana i brzmieniem trąby zapowiedział jego wyjazd. Śpieszy, lecz ciągła bojaźń myśl mu i serce osiadła. A gdy rycerstwo odważnie rzuca się na zastęp pogan, pan zamku w trwodze zawraca swego bieguna i ucieka w gród warowny.

Choć wbiegł do zamku zdyszały i za grubymi murami nie pozbył trwogi tajemnej(хотя он влетел в замок запыхавшись, и за толстыми стенами не избавился от тайной = таинственной тревоги; zdyszeć się – запыхаться; pozbyć się kogoś, czegoś – избавиться от кого-л., чего-л.; tajemny – тайный ) , skacze z konia(прыгает = спрыгивает с коня; skakać – прыгать ) , ucieka do żelaznego lochu i tam omdlały czeka niesławnej śmierci(убегает в железный подвал и там, обессиленный, ждёт бесславной смерти; omdleć – потерять сознание; ослабеть, обессилеть ).

Rycerstwo jego przecież pobiło pogan(его рыцари всё же разбили неверных) , a strażnik z wysokiej baszty powitał zwycięskie chorągwie wracające do zamku(а стражник с высокой башни приветствовал победные знамёна, возвращающиеся в замок; zwycięstwo – победа ) . Wszyscy, zdziwieni haniebną ucieczką pana zamku(все, удивлённые позорным бегством хозяина замка; hańba – позор ) , szukali go długo na próżno i znaleźli w lochu na poły umarłego(долго напрасно его искали и нашли в подвале наполовину мёртвого; na poły – наполовину; umarły – умерший, мёртвый ).

Choć wbiegł do zamku zdyszały i za grubymi murami nie pozbył trwogi tajemnej, skacze z konia, ucieka do żelaznego lochu i tam omdlały czeka niesławnej śmierci.

Rycerstwo jego przecież pobiło pogan, a strażnik z wysokiej baszty powitał zwycięskie chorągwie wracające do zamku. Wszyscy, zdziwieni haniebną ucieczką pana zamku, szukali go długo na próżno i znaleźli w lochu na poły umarłego.

Niedługo żył nieszczęśliwy rycerz(недолго жил несчастный рыцарь) , całą zimę grzał ciało drżące zawsze przy kominie(всю зиму грел дрожащее тело всегда у печной трубы; komin – дымоход; труба /печная/ ).

Wiosna nastała(настала весна) , roztworzył okno(он отворил окно) , chcąc odetchnąć słońcem maja(желая вздохнуть солнцем мая) . Jaskółka(ласточка) , co na poddaszu ulepiła gniazdko swoje(что на чердаке слепила своё гнездо) , w przelocie czarniawym skrzydłem uderzyła go po skroni(в перелёте = в полёте черноватым крылом ударила его по виску; przelot – перелёт ).

Niedługo żył nieszczęśliwy rycerz, całą zimę grzał ciało drżące zawsze przy kominie.

Wiosna nastała, roztworzył okno, chcąc odetchnąć słońcem maja. Jaskółka, co na poddaszu ulepiła gniazdko swoje, w przelocie czarniawym skrzydłem uderzyła go po skroni.

Cios był dla niego śmiertelny(удар был для него смертельным) , upadł jak gromem rażony i po krótkiej męce skonał(упал как громом поражённый и после короткого мучения = после коротких мучений умер; razić – разить, поражать; męka – мука, мучение ).

Wszyscy pana żałowali i szczerze płakali(все хозяина жалели и искренне плакали) , nie widząc powodu(не видя причины; powód – повод, причина ) , co potrafiło go tak nagle zmienić(что смогло = могло так внезапно его изменить; potrafić – суметь, смочь ) . Aż w rok potem(пока в год = год спустя; aż – пока не ) , gdy pławiono czarownice 8(во время купания ведьм: «когда окунано в воду колдуний»; pławić – купать /лошадей, скот/, уст. окунать в воду ) , że deszcz długo zatrzymały(потому что дождь долго = слишком задержали; że – так как, потому что; zatrzymać – остановить; задержать ) , ona czarownica zeznała sama(оная колдунья сама дала показания; zeznać – дать показание ) , jak odmieniła serce rycerza na serce zajęcze(как изменила = подменила сердце рыцаря на заячье; odmienić – изменить ) ! – Wtedy poznali dopiero ludzie(тогда только узнали люди) , dlaczego z tak mężnego rycerza tak bojaźliwy się zrobił(почему он из так = такого мужественного рыцаря таким пугливым стал) ; szczerzej żałowali i więcej płakali(искреннее жалели и больше плакали) , a na jego mogile spalili żywcem starą czarownicę(а на его могиле сожгли живьём старую колдунью).

Cios był dla niego śmiertelny, upadł jak gromem rażony i po krótkiej męce skonał.

Wszyscy pana żałowali i szczerze płakali, nie widząc powodu, co potrafiło go tak nagle zmienić. Aż w rok potem, gdy pławiono czarownice, że deszcz długo zatrzymały, ona czarownica zeznała sama, jak odmieniła serce rycerza na serce zajęcze! – Wtedy poznali dopiero ludzie, dlaczego z tak mężnego rycerza tak bojaźliwy się zrobił; szczerzej żałowali i więcej płakali, a na jego mogile spalili żywcem starą czarownicę.

Czarownica w postaci wielkiego sokoła ustawnie wybijała w kościele okna(колдунья в форме/виде большого сокола = превратившись в большого сокола постоянно выбивала в костёле окна; sokół – сокол; ustawnie – уст. постоянно; kościół – церковь, храм; костёл ) . W tejże wsi samej(в той же самой деревне; wieś – деревня ) , gdzie stał kościół(где стояла церковь) , było trzech braci(было три брата) , którzy się uwzięli(которые твёрдо решили; uwziąć się – решить настоять на своём; твёрдо решить ) , by zabić szkodnego sokoła(убить шкодливого сокола; by – чтобы ) . Ale na próżno dwaj starsi ze strzelbami czatowali(но тщетно двое старших с ружьями /его/ подстерегали) ; ile razy ptak nadlatywał(сколько раз птица прилетала) , sen kleił im powieki i budzili się dopiero brzękiem szyb potłuczonych z domu bożego(у них слипались веки = глаза и они просыпались только звяканьем = из-за звяканья разбитых стёкол из дома божьего; kleić – клеить; sen klei oczy komuś – у кого-л. слипаются глаза; potłuc – разбить; szyba – оконное стекло ).

Poszedł i najmłodszy na czaty(пошёл и самый младший на дозор; pójść – пойти; czaty – мн. подкарауливание, слежка; дозор ) ; lecz żeby nie zasnął(но чтобы не заснул = не заснуть; zasnąć – заснуть ) , pod brodą położył sobie cierni(положил себе под подбородок колючек = колючки; broda – борода; подбородок; cierń – шип, колючка ) , by jak głowę pochyli(чтобы, если он голову наклонит) , snem zmorzony(одолённый сном; sen – сон; zmorzyć – одолеть: sen zmorzył – сон одолел ) , z ukłuciem się ocknął(с уколом = от укола очнулся).