Алесь Марціновіч - Былое, але не думы

У чаканні правяла ці не гадзіну. І з акна на вуліцу глядзела, і да дзвярэй падыходзіла, каб упэўніцца, ці не ідзе ён. Быў бы мабільнік, канечне ж, магла б сазваніцца, а так даводзілася чакаць, молячы Бога, каб хоць нічога не здары­лася. Нарэшце дзесьці апоўначы ў тамбуры, а ў тамбуры ўваход у дзве ква­тэры — суседскую і іхнію, пачуліся цяжкія крокі. «Нарэшце», — з палёгкай уздыхнула яна і, не пытаючыся, хто там, рашуча адчыніла дзверы. Лепей не рабіла б гэтага!

У праёме дзвярэй паказаўся невядомы мужчына і, дыхнуўшы перагарам, у прамым сэнсе ... паваліўся на яе. Ад страху ў яе перахапіла дыханне. Яна нічога не магла сказаць, толькі з усёй сілы адштурхнула яго ад сябе. Мужчына ж ніяк не мог зразумець, чаму яго не пускае ва ўласную кватэру нейкая чужая жанчына

— Ты хто такая, маць тваю?! — азвярэў ён. — Адкуль ўзялася ў маёй кватэры?!

— Пайшоў вон! — закрычала ў адказ мая знаёмая, з жахам пачынаючы ўсведамляць, што адной з гэтым агрэсіўным прышэльцам не саўладаць.

— Гэта я «пайшоў вон»?! — ягоныя п’яныя вочы звузіліся, не абяцаючы нічога добрага. Мужчына паспрабаваў адштурхнуць яе, каб зайсці ў прыхожую.

Невядома, чым бы гэты няроўны паядынак скончыўся, калі б у тамбу­ры не пачуліся крокі. Яна ўжо не сумнявалася, што гэта, нарэшце, вярнуўся дамоў яе муж.

— Валодзя! — з радасцю закрычала яна і адразу перайшла на слёзы: — Зрабі з ім што-небудзь!

— Хто гэта?! — у сваю чаргу закрычаў муж.

— Адкуль я ведаю? — яна не апраўдвалася, а ўсё яшчэ ніяк не магла прыйсці ў сябе. — Думала, што ты... Адчыніла дзверы, а гэта ён...

З цяжкасцю падбіраючы слова, муж звярнуўся да незнаёмца:

— Пайшлі, разбяромся...

— Пайшлі, — гэтаксама, ледзьве варочаючы языком, з цяжкасцю адказаў незнаёмец, кіруючыся за ім.

— Вярніся, Валодзя, — загаласіла мая знаёмая.

Ды муж, зразумела, не стаў яе слухацца, толькі напаследак сказаў:

— На лаўцы каля дома пасядзім.

Ёй нічога не заставалася, як згадзіцца. Калі ж праз некаторы час падышла да акна, то ўбачыла, што муж з незнаёмцам і сапраўды сядзяць на лаўцы, аб чымсьці размаўляючы.

— Знайшоў алкаголік алкаголіка, — падумала знаёмая, але ўжо не зласліва, бо пераканалася, што ўсё скончылася добра.

Па вяртанні ж мужа даведалася, што ў іх кватэру «ламаўся» мужчына з іхняга ж пад’езда. Небарака столькі ўзяў «на грудзі», што пераблытаў паверхі. Разабрацца, што тамбур зусім не такі, як на ягоным паверсе, ён быў ужо не ў стане. «Аўтапілот» у такіх дробязях не разбіраецца. У яго іншая задача — давесці чалавека бліжэй да дома, што ён і зрабіў. У астатнім кожны мусіць разлічваць на ўласныя магчымасці.

Хоць час расказаць і пра асаблівую небяспеку хаджэння налева, калі жонка ў цябе ўрач. Праўда, ведаю пра ўсё не з асабістага вопыту. Але ўсё адно магу нават пабажыцца, што гэта менавіта так. Бо адна ўрач сама прызналася мне, як нечакана заспела на месцы здрады свайго мужа, у вернасці якога ніколі не сумнявалася. Пасля таго расказала, як я з ёю пазнаёміўся. Таксама нечакана. І таксама з-за ... спраў сардэчных. Хоць такога знаёмства нікому іншаму не жадаю. Нават таму, хто далёка не сябар мне. Па той прычыне не жадаю, бо гэткія сустрэчы нярэдка заканчваюцца ў лепшым выпадку бальніцай.

Ды годзе інтрыгі. Пачалося ўсё будзённа-проста: прыхапіла ў мяне сэрца. Паколькі маю ўжо немалы вопыт, як трэба паводзіць сябе ў падобных выпадках, адразу ўхапіўся за выртавальны валідол. На жаль, не дапамог. Нічога станоўчага не дала і другая яго таблетка, пакладзеная пад язык. Потым была нітрагліцэрына, але і яна не дапамагла. Засталося адзінае выйсце — выклікаць хуткую. Што я і зрабіў. А праз некаторы час, як і мае быць, на маёй кватэры з’явілася ўрач.

На шчасце, нічога сур’ёзнага не аказалася. Усё абышлося традыцыйным у падобных выпадках уколам. Калі ж ён быў зроблены, урач — жанчына ўжо ў гадах — падказала, што няблага было б прайсці курс масажу. Пры адной думцы, што давядзецца некуды хадзіць, мне стала не па сабе, таму я катэгарычна адмовіўся.

— А вы ўсё ж падумайце, — усміхнулася ўрач, — я ж і сама даўно практыкую масаж.

— Самі? — здзівіўся я.

— А чаму б і не? Прайшла курсы. Дый не шмат бяру. Апроч усяго буду прыязджаць да вас на кватэру.

— Так і быць, — нарэшце згадзіўся я.

Так і пачалася для мяне масажатэрапія. Паколькі ж кожны сеанс быў працяглы — ці не гадзіну займаў, то быў час пагаварыць. Тым больш, што мая масажыстка аказалася жанчынай гаваркой. Такіх ніколі за язык цягнуць не трэба. Ахвотна і пра сваё жыццё раскажуць. З няменшай ахвотай, калі пажадаеш, і тваю споведзь выслухаюць. Адным словам, хутка мы знайшлі з ёй паразуменне. Пакрысе і да спраў . сардэчных перайшлі.

Не ўсміхайцеся: у мяне і думкі не было, каб рабіць да яе нейкія «захады». У яе, не сумняваюся, — тым больш. Гаварылі, канечне, пра любоў, але, як кажуць, усё вакол. Пра тое, што нас абаіх не тычылася. Але нечакана «маса­жыстка» перайшла на сваё, асабістае.

— Ведаеце, — аднойчы сказала яна, — а я са сваім першым мужам развялася.

«Развялася дык развялася, — падумалася мне, — што мне да гэтага. Мала хто разводзіцца. Многія з гэтага і ніякай трагедыі не робяць».

Урач, бадай, здагадалася, што за думкі з’явіліся ў маёй галаве.

— Са мной адбыўся, — заінтрыгавала яна, — вельмі рэдкі выпадак. Вам, як пісьменніку, — дадала яна, — думаю, гэта будзе цікава.

— Вельмі рэдкі? — мне захацелася хутчэй пачуць, што ж сапраўды адбылося.

— Слухайце, самі ўпэўніцеся.

Першы муж гэтай «масажысткі» быў кандыдатам навук, працаваў выкладчыкам у адной з вышэйшых навучальных устаноў. Працы ставала, таму меў, як кажуць, ненарміраваны дзень. Яна яшчэ хвалявалася, прасіла яго, каб бярог сябе, бо часам скардзіўся на сэрца. Але ён запэўніваў, што нічога страшнага, без работы нельга. Таму калі-нікалі вяртаўся вельмі позна. І не здагадвалася жонка, што да асноўнай работы ў яе мужа была яшчэ і такая, якая прыносіць куды больш прыемнага.

Тайнае стала яўным зусім нечакана. З-за збегу акалічнасцей. Падчас дзя­журства гэтай «масажысткі» прыйшоў выклік, што аднаму мужчыну вельмі кепска. Яе і паслалі па ўказаным адрасе. Увайшоўшы з медыцынскай сястрой у патрэбную кватэру, яны хуценька распрануліся і накіраваліся ў пакой, у якім на канапе ляжаў мужчына.

— Урач, дапамажыце, — залівалася слязьмі яго маладая жонка, — памірае...

— Перастань, — ціха абарваў яе мужчына. Па ўсім відаць, ён і сапраўды адчуваў сябе вельмі блага.

— Супакойцеся, — адказала ўрач і наблізілася да хворага.

Як толькі ўважліва зірнула на мужчыну, яе ногі падкасіліся: на канапе ляжаў яе муж.

— Ты? — міжвольна вырвалася ў яе.

— Дапамажы, — адзінае, што знайшоўся ён сказаць.

Яна дамагла. Не магла ж парушыць клятву Гіпакрата. Апроч таго ратавала не каго-небудзь чужога, а ўласнага мужа.