Федор Успенский - История Византийской Империи VI – IX вв. Том 2.

19Novella XV (7). P. 75.

20Ibid. P. 85: Επί τούτοις έμφυτευτικήν συγγραφήν εις αυτόν γίνεσ amp;αι κατά το σχτ\μα…

21Nov. CXLVI1I (120). Ρ. 246.

22Ibid. Ρ. 247: Επί τινι ποσότητε ταΰτα εις έμφύτευσιν διδόναι.

1Gfrorer. Byzantinische Geschichten. II. S. 361–362.

2Acta Sanctorum. Octobris. T. IV. Miracula.

3§ 166: Ό των αυτών Σκλαβίνων εξαρχος, τοΰνομα Χάτζων. Acta SS. § 169; Tougard. § 46. Acta SS., § 177; Tougard. Acta SS., § 180; Tougard § 52. § 35.

Acta SS. Oct. IV. § 185. P. 173; Tougard. § 65. P. 148. Tougard. § 76.

9Ibid. § 110.

10Erben. Regesta. № 1; Migne. Patrol. Lat., LXXVII. Col. 1092: DeSclavorum gente, quae vobis valde imminet, affligor vehementer et conturbor; affligor in his, quae iam in vobis patior, conturbor quia per Istriae aditum iam Italiam intrare coeperunt.

11Theophanes. Ed. de Boor. P. 300: Ηράκλειος δε ό βασιλεύς ευ ρε παραλελυμένα τα της πολιτείας 'Ρωμαίων πράγματα' την γαρ Εύρώπην οι "Αβαρες ήρήμωσαν και την Άσίαν οι Πέρσαι. — Общественный факт, что авары воевали вместе со славянами.

12Pauli Diac. IV. 40: Hoc anno Sclavi Histriam interfectis militibus la-crimabiliter depraedati sunt.

13Isidori Hispalensis episcopi Chronicon//Migne. Patr. Lat. LXXXIII. Col. 1056: Heraclius quintum agit imperii annum. Cuius initio Sclavi Graeciam Romanis tulerunt, Persae Syfiam et Aegyptum.

14Eand. Anecdota Syriaca, Thomas presbyter. Vol. I. Eugduni Bat. 1862. P. 115: Slavi Cretam ceterasque insulas invasere.

15Pauli Diaconi. Hist Eongobard. IV. P. 44//Mon. Germ. Hist., Scriptores rerum Eangob, et Ital., ed. Bethmann et Waitz. Hannov., 1878. P. 135: Venientes Sclavi cum multitudine navium non longe a civitate Seponto castra posuerunt.

16В высшей степени пикантное место дают «Acta SS.», § 190: Τους 9αλαττίους πλοτήρας τους έπΐ παρακρμιδη καρπών εν ττ(βασιλευούσή άνιόντας πόλει πάμπολλους έκπορΟήσαντες, από τε των νήσωγ καί της στενής δαλάττης και των έπΐ το Πάριον και Προκόννησον τόπους και αυτούς τους είς το τελωνείον άμα των πλοείμων αΐχμαλωτίσαντες…

17Schlumberger. Sigillographie de ['empire byzantin. P. 197–198.

18Miracula. Eib. IE § 158.

19Ibid.: "Ασπερ κατεσκεύασαν εκ μονοδένδρων γλυπτάς νήας, απείρους τον αριθμόν υπάρχουσας, κατά το προς 9άλατταν κατεστρατοπέδευσαν μέρος… Ясно, что упомянутым в житии славянским племенам принадлежал морской берег в Македонии!

2 0Tougard. § 86. Р. 166.

21Ραλλη-Ποτλη. Σύνταγμα των 9είων καί ιερών κανύνων. V. Ρ. 72.

22Τ he ο ph. Chronogr. P. 561.

23Echos d'Orient. № 77. Juillet 1909; Vailhe. Projet d'alliance turcobyzantine au VI s.

1Finlay. History of Greece. I. 298.

2Acta Sanct. Octobris. IV. P. 132.

3Theophilacti Simocattae. Ed. Bonnae. P. 36.

4Finlay. I. 298.

5Theophanis. Chronogr. 251, 25: Αγοράσας σώματα εθνικών κατέστησε στράτευμα είς δομα ίδιον, άμφιάσας καί καΟοπλίσας αυτούς χιλιάδας ιέ.

6Theoph Ρ. 267, 32: Ειρήνης δε βαρείας την άνατολήν καταλαβούσης άβαρικός επί την Εύρώπην έκύμαινε πόλεμος'δια τούτο ό Μαυρίκιος τάς δυνάμεις από ανατολής επί την θράκην μετήγαγεν.

7Ibid., 233: Εύρόντες^ δε του τείχους του Άναστασικοϋ τόπους τινάς πεπτωκότας εκ των σεισμών, είσελ9όντες ήχμαλώτευσαν…

8Ibid.: Ό βασιλεύς έδημότευσε πολλούς και Ιπεμψεν είς το μακρόν τείχος.

9Ibid., 254, 5.

10Ibid., 254, 6: Ό δε βασιλεύς τα του παλατιού στρατεύματα έξαγαγών της πόλεως και τους δήμους φυλάττειν τα μακρά τείχη έκέλευσεν.

11Ibid., 279, 17.

12Ibid., 279, 18–19.

13Ibid., 278, 33: Φασϊ δε τίνες τον Μαυρίκιον υπο8έσ9αι τω Κομεντιόλω

όπως το ρωμαϊκό ν στράτευμα παραδώση πολέμοις δια τάς αταξίας αυτών. ι

14Ibid., 280, 7.

15Theoph. Ed. de Boor. P. 282–288.

16Theophyl. Hist. VIII, 7. P. 327, 15.

17Theophyl. VIII. 7. P. 327, 12: Και τους δημάρχους είσκαλεσάμενος προς τα βασίλεια έπυνδάνετο των δημοτεύοντων επί λεπτού τον άρι9μόν.

18Fin1ау. History of Greece 1, 302; В u г у. A History of later roman empire. 1 1, 86.

19Ed. de Boor. P. 280.

20Theoph. 287, 7: Και έπϊ άσπίδος τούτον (т. е. Фоку) ύψώυαντες εύφήμησαν εξαρχον.

21Ibid. VI, 2. P. 243–244.

22Chronicon paschale. P. 699: Αναφαίνονται πλοία ικανά κατά το στρογγυλοϋν καστέλλιν.

1Theoph. Chron. 302–303; Ramsay. The Hist. Geography of the Asia Minor. 1, 187 и др.

2Migne. Patrologia graeca. T. LXVI. Col. 1050.

3Malalas. 429. 16; Theoph. 175, 7; Cedreni. 1, 643, 20.

4To Αρμενίων δίστατον και πολυπλανές, ар. Zachariae a Lingenthal. lus III. 290.

5Edict. XIII. C. I.

6Лучшее об экзархате у Diehl: Etudes sur I'administration byzant. dans 1'exarchat de Ravenne. 568–751.

7Theoph. 287,7.

8De Thematibus. I. P.

9Ibid. P. 12.

10Diehl. L'origine du regime des Themes («Extrait des Etudes d'hist. Dediees a Monod»); Gelzer. Die Genesis der Byzantin. Themenverf. Leipzig, 1899.

11Этому вопросу посвящено нами исследование в «Известиях Русского археологического института». Т. VI: Военное устройство Визант. империи.

12De Cerim. 657–658. 18.

1Nicephori arch. Const. Opuscula hist. Ed. de Boor. P. 24, 10: Έπανέοτη Κοϋβρατος δ ανεψιός Όργανα δ των Ουνογουνδούρων κύριος τω των Άβάρων χαγάνω…

2Ibid. P. 33, причем назван Κοβράτος в достоинстве хана.

3Chronique de Jean eveque de Nikiou, texte ethiopien. Trad, par Zotenberg. Paris, 1883.

4Ibid. P. 400: «Koubratos.chef des Huns, neveu d'Organa».

5Thepphanes. Ed. de Boor. P. 357, 12: Κροβάτου του κυροΰ της λεχδείσης Βουλγαρίας τον βίον μεταλλάξαντος.

6Acta SS. § 185; Tougard. § 70.

7ActaSS. § 198; Tougard. § 113.

8Известия Русского археологического института. Т. X. С. 545.

9Theophan. 433; 497, 19. Следует принять в соображение и разночтения: Κομέρσιος Cormesus. За указание развалин этого имени приносим благодарность г. К. Шкорпилу.

10Tougard. § 121: Ό αυτός Μαύρος συν των μετ' αύτοΰ αποφυγών τα του 3εοστέπτου βασιλέως κατέλαβεν ϊχνη, έκεΐσε δεχθείς καϊ αρχών χρηματίσας.

11Erben. Regesta. I; Migne. Pair. lat. LXXVII. Col. 1092.

12Niederle. Slovanske Starozitn. II. 1. P. 223–224.

13Ibid. II. 1. 278.

14De admin, imperio. C. 29–30. Ed. Bonnae.

15Ibid., C. 29: Εύρον ε'9νη σκλαβενικά άοπλα οντά, ατινα και αβαροι έκαλοΰντο. И далее σκλάβοι οί και "Αβαροι.

16В первый раз эта мысль проведена у Racki, см.: Niederle. II. 1. S. 256, 261.

17Archiv fur Slavische Philol. XVII. S. 56, 85.

18Бартольд. Зап. Имп. Ак. Наук. I. П. 4 (1897); Туманский. Записки Восточн. отдел. Императ. Русского археол. общества. Т. X. 1897.

19Этому вопросу посвящена моя статья в «Известиях Русск. археол. института». Т. XIV. 1. С. 44–58.

20Хроника Фредегара изд. в «Mon. Germ. Hist.». Vol. II, и «Conversio Carantanorum». Ibid., XIII.

21Krusch. Neues Archiv der Cesellsch. fur altere deutsche Geschichtskunde. VII. 1882; Погодин. Из истории слав, передвижений. С. 152–154.

22Прокопий. De В. Goth. IV.

1Gelzer. Leontios v. Neapolis. Leben des heil. Johannes der Barmherz. S. 23.

2Георгий Писида. Ираклиада. II. 109, 120.

3The о ph. 303, 9: Κατά τάς λεγομένας Πύλας.

4Gerland. Die persichen Feldzuge. 28–29//Byzant. Zeitschr. III. 2.

5Hilprecht. Die ausgrabungen in Assyrien und Babylonien. Leipzig, 1904; I Kapitel.

6Theoph. 318, 2.

7Кулаковский и С они и. Аммиан Марцеллин. Кн. XVIII. 7. Киев, 1906–1908. С. 223.

8Theoph. 322,20.

9Chron. pasch. I. P. 729, 15.

10Theoph. 324,20.

11Известия инст. VI. Hieria.

1Theoph. Ed. de Boor. P. 342, 10.

2Herzog. Realencyklop. XIII, 402: Monotheleten.

3Проф. Шестаков. Папа Мартин I в Херсоне//Труды XIII археологического съезда в Екатеринославе. II. С. 136.

4Παπαρρηγοπουλος. Ιστορία. III. P. 357.

5Theoph. Chronogr. Ed. de Boor. P. 353: Ό δε προλεχθεΐς Κωνσταντίνος… διήρεις ευμεγέθεις κακκαυοπυρφόρους και δρόμωνας σιφωνοφόρους κατεσκεύασε. Ниже у Феофана читается важное место о положении дворца Евдома на берегу Мраморного моря.

6Theоph. P. 354, 14: Τότε Καλλίνικος αρχιτέκτων από Ηλιουπόλεως Συρίας προσφυγών τοϊς 'Ρωμαίοις πυρ 9αλάσσιον κατασκευάσας τα των Αράβων σκάφη ένέπρησε και σύμψυχα κατέκαυσεν.

7Μansi. Concilia. XI. Col. 195; Hefele. Conciliengesch. III. S. 249; Hartmann. Gesch. Italiens. II. S. 258.

8Λαμπρός. III. P. 752; Bury. II. 320.

9Бертье-Делагард. Как Владимир осаждал Корсунь // Изв. отд. русск. языка и слов. Имп. Ак. Наук. XIV. Кн. I; Шестаков. Памятники христианского Херсониса. III. С. 30 и след.