Роджер Бэкон - Избранное
- Название:Избранное
- Автор:
- Жанр:
- Издательство:Издательство францисканцев
- Год:2005
- Город:Москва
- ISBN:5-89208-056-0
- Рейтинг:
- Избранное:Добавить в избранное
-
Отзывы:
-
Ваша оценка:
Роджер Бэкон - Избранное краткое содержание
Избранное - читать онлайн бесплатно полную версию (весь текст целиком)
Интервал:
Закладка:
An possint esse plures mundi ...
Et transeo ulterius ad duo exempla breviter annotanda in corporibus mundi, quae fundatur super geometricam potestatem, et sunt adhuc annexa materiae corporali eorum. Nam Aristoteles dicit primo Coeli et mundi, quod mundus occupat totam suam materiam in uno individuo unius speciei, et sic de quolibet corpore mundi principali, quoniam unus mundus est numero, nec possunt plures mundi esse in hac specie, sicut nec plures soles nec plures lunae, licet multi posuerunt contrarium. Nam si esset alius mundus, esset sphaericae figurae, sicut iste, et non potest esse distantia inter eos, quia tunc spatium vacuum sine corpore esset signabile inter illos, quod falsum est. Quapropter oportet ut se tangerent, sed non possunt tangere se nisi in puncto uno per XII tertii [libri] Elementorum, ut prius declaratum est per circulos. Ergo alibi quam in illo puncto erit spatium vacuum inter eos. ...
Глава XIII
Может ли существовать много миров ...
И дальше я перейду к двум примерам о телах мира, которые должны быть кратко отмечены. Они основываются на могуществе геометрии и, кроме того, связаны с их телесной материей. Ибо Аристотель говорит в I книге О небе и мире , что мир охватывает всю свою материю в одном индивиде одного вида, и то же относится к любому главному телу мира, а потому не может быть много миров в этом виде, равно как и многих Солнц и Лун, хотя многие и утверждают обратное. В самом деле, если бы был иной мир, он был бы сферической формы, как и этот, и между ними не могло бы быть расстояния, поскольку тогда между ними можно было бы наблюдать пустое пространство без тела, что ложно. Поэтому надлежит, чтобы они соприкасались. Но они могут соприкасаться только в одной точке — из XII теоремы III книги Начал , как было разъяснено прежде с помощью кругов. Следовательно, во всех иных местах, кроме этой точки, между ними будет пустое пространство. ...
Mathematicae in divinis utilitas.
Postquam manifesta est necessitas mathematicae in rebus huius mundi et in scientiis humanis nunc potest istud idem ostendi in divinis. Et hoc est magis considerandum, quia humana nihil valent nisi applicentur ad divina. Cum igitur ostensum sit quod philosophia non potest sciri nisi sciatur mathematica, et omnes sciant quod theologia non potest sciri nisi sciatur philosophia, necesse est ut theologus sciat mathematicam. Caeterum Deus posuit res creatas in scriptura sua, qui solus novit potestatem creaturarum quas condidit, nec potest falsum sentire, nec decet suam veritatem. Ergo cum omnes res a Deo et angelis et summis coelorum usque ad terminos eorum ponantur in scriptura, vel in se, vel in suis similibus vel in suis contrariis, et contrariorum est eadem scientia, ut dicit Aristoteles, el verum est, vel in universali vel in particulari, necesse est theologum scire res huius mundi, si textum sacrum debet scire.
Королларий 1
Польза математики в [исследовании] Божественного.
После тою, как стала очевидной необходимость математики для [исследования] вещей этою мира и для наук человеческих, ныне можно показать то же самое и по отношению к Божественному. И этому следует уделить большее внимание, поскольку человеческое имеет значение только в приложении к Божественному. И поскольку показано, что философия не может быть познана, если не познана математика, и все знают, что богословие не может быть познано, если не познана философия, то необходимо, чтобы богослов знал математику. Кроме того: Бог представил тварные вещи в Писании Своем, и только Он один знает возможности творений, которые он создал, и он не может заблуждаться и искажать свою истину. Следовательно, поскольку все вещи, — от Бога, ангелов и высших небес, и вплоть до низших пределов [мира], — представлены в Писании либо сами по себе, либо в своих подобиях, либо в своих противоположностях (а знание противоположностей есть одно и то же знание, как говорит Аристотель, и так и есть на самом деле), либо в общем, либо в частном, то богослову необходимо знать вещи этого мира, если он хочет знать Священное Писание.
Praeterea nos videmus, quod sensus litteralis stat in cognitions naturarum et proprietatum creaturarum, ut per convenientes aptationes et similitudines eliciantur sensus spirituales. Nam sic expo nunt sancti et omnes sapientes antiqui, et haec est vera et since га expositio, quam Spiritus Sanctus docuit. Quapropter oportet theologum scire optime creaturas. Sed ostensum, quod sine mathematica sciri non possunt Ergo mathematica omnino est necessaria sacrae scientiae.
Кроме того, мы видим, что буквальный смысл [Писания] зависит от познания природ и свойств творений с тем, чтобы [затем] на основании подходящих соответствий и подобий извлекались духовные смыслы. Ибо так толкуют святые и все древние мудрецы, и это — истинное и точное толкование, которому научил Дух Святой. А потому: богослов должен превосходным образом знать творения. Но показано, что они не могут быть познаны без математики. Следовательно, математика совершенно необходима для священной науки.
Et hoc tertio per propria potest ostendi. Et cum multis modis probabitur quod intendo, primo tamen per occupationes sanctorum persuadere conabor, cum exclusione infamiae mathematicae quam multi imprudenter allegant, quia sanctorum testimonia non intelligunt Patriarchae enim et prophetae ante diluvium et post invenerunt ipsam et docuerunt caeteros homines — Chaldaeos et Aegyptios; et ab Aegyptiis ad Graecos descendit; et non evidenter scribitur quod sic laboraverunt in aliis scientiis. Sed cum per istos viros data est nobis lex divina, et fuerunt sanctissimi, non occupaverunt se nisi in scientia quae maxime consona legi divinae. Minor propositio habet secum suam probationem. Maior probatur per auctoritatem triplicem. Primo per historiographos, et praecipue per maximum eorum Iosephum. Primo enim Antiquitatum libro in tribus locis de his scientiis faciens mentionem, expresse narrat totum quod propositio maior proponit. Nam dicit quod filii Adae invenerunt geometriam. astronomiam, arithmeticam, et musicam; et Noe et filii eius docuerunt Chaldaeos: deinde Abraham docuit Aegyptios.
И это третье может быть доказано на собственных [т. е. богословских] основах. И хотя я буду доказывать искомое многими способами, тем не менее, в первую очередь я попытаюсь убедить в этом, исходя из трудов святых и уничтожив «дурную славу» математики, на которую многие неблагоразумно ссылаются, поскольку не разумеют свидетельств святых. В самом деле, патриархи и пророки, жившие до и после потопа, изобрели математику и обучили прочие народы — халдеев и египтян, а от египтян математика перешла к грекам. И нет столь же очевидных письменных свидетельств, что патриархи и пророки столь же усердно занимались и прочими науками. Но поскольку через этих мужей нам дам закон Божий, и поскольку они были наисвятейшими, они могли заниматься только той наукой, которая наиболее полезна для закона Божия. Меньшая посылка заключает в себе свое доказательство. Большая доказывается тремя авторитетными суждениями. Во-первых, на основании свидетельств историков, и, прежде всею, Иосифа Флавия, наиболее значимою из них. Ибо в I книге Древностей он в трех местах упоминает о математических науках, ясно утверждая то, что полагает большая посылка. В самом деле, он говорит, что дети Адама изобрели геометрию, астрономию, арифметику и музыку, а Ной и ею сыновья обучили халдеев, а затем Авраам научил египтян.
Secundo verificatur hoc per beatum Hieronymum et Cassiodorum et alios doctores sacros, ut vulgus etiam theologorum non ignorat; et ratificant sancti, quod Iosephus asseverat.
Во-вторых, это подтверждается блаженным Иеронимом, Кассиодором и другими святыми учителями (и это отнюдь не неизвестно основной массе богословов). И святые подтверждают то, о чем свидетельствовал Иосиф Флавий.
Tertio per philosophorum assertionem. Quoniam Albumazai quinto libro Maioris introductorii in astronomiam undecima doctrina sive undecimo capitulo refert Sem filium Noe hanc scientiam alios docuisse. ... Hoc idem indicat sanctorum nostrorum post adventum Domini occupatio, ut Augustini, Cassiodori, Isidori, Hieronymi, Orosii, Bedae, Origenis, Eusebii Caesariensis. De his enim scripserunt, et in his se et alios exercitaverunt solum, aut magis quam in aliis. Cum ergo isti fuerunt doctores sacrae scripturae et viri sancti, manifestum est, quod huiusmodi scientiae maxime valent sacrae scientiae professoribus. Quod autem ipsi de his scripserunt, manifestum est per Cassiodorum et Isidorum, qui tractatus suos de omnibus istis quatuor composuerunt. Augustinus etiam de numeris et musica libros diversos conscripsit; Hieronymus in libris diversis, et Orosius ad Augustinum et Eusebius de mundi locis, quorum certificatio eruitur ex fontibus astronomiae, sicut certum est, et sequentia declarabunt. Beda de cursu solis et lunae, et de tota temporis diversitate, atque Origenes et Eusebius, qui astromomiae subiacere noscuntur. ... Sed non tantum occupaverunt de scribendoet alios docendo, imo veritates theologicas per virtutem harum scientiarum exposuerunt; sicut per omnia originalia sanctorum sine contradictione manifestum est, ut evidenter patet in numeris et locis mundi et rebus coelestibus et aliis quae ad dictas scientias pertinere noscuntur, sicut patebit inferius.
Читать дальшеИнтервал:
Закладка: