Радыё Свабода - Дарога праз Курапаты

СЕВЯРЫНЕЦ: Моладзь, якая абараняе Курапаты, лічыць, што любыя работы ў гэтым раёне немагчымыя, крыжы, усталяваныя людзьмі, недатыкальныя. З гэтай мэтай учора мы прынялі сумесны зварот да міжнароднай супольнасьці. А канчатковыя мэты ініцыятывы «Моладзь у абарону Курапатаў» — пабудова кальцавой дарогі ў абыход Курапатаў, альбо другі варыянт — двума рукавамі: адзін бок па гэтай дарозе безь яе пашырэньня, без таго, каб кранаць крыжы, проста ўпарадкаваньне, і другі — па гэтак званай бэтонцы. Яшчэ адна наша мэта — дамагчыся стварэньня ў Курапатах сапраўднага мэмарыялу. Прычым на аснове крыжоў, усталяваных грамадзкасьцю.

Павал Севярынец адзначыў, што маладзёвая ініцыятыва ня ёсьць альтэрнатывай грамадзкай ініцыятыве «За ўратаваньне мэмарыялу Курапаты», якая зрабіла шмат карыснага, але з прычыны адсутнасьці згоды сярод ейных актывістаў ня здолела прыняць канчатковага рашэньня — дамагацца будаўніцтва дарогі ў аб’езд альбо пагаджацца з тым, што прапануюць улады. Гаворыць Павал Севярынец:

— Будзем праводзіць паралельную юрыдычную працу разам з грамадзкай ініцыятывай. Яны падаюць заявы ў Генэральную пракуратуру, мы будзем зьвяртацца ў мясцовыя пракуратуры, у міжнародныя юрыдычныя структуры. Думаю, што толькі дапаможам тым людзям, якія ўжо заняліся гэтай працай. Першай пра дапамогу нам заявіла Кансэрватыўна-Хрысьціянская Партыя БНФ.

Паводле Паўла Севярынца, ініцыятыва «Моладзь у абарону Курапатаў» адкрытая для ўсіх іншых партыяў і арганізацыяў. Сваю падтрымку ёй ужо выказала ў тэлефоннай размове і старшыня Рады БНР Івонка Сурвілла. А вось меркаваньне намесьніка старшыні Партыі БНФ Вячаслава Сіўчыка:

— Гэта якраз тыя людзі, якія ахвяруюць і сваім часам, і здароўем, бо ў такіх умовах вытрымаць паўтара месяца вельмі цяжка. Яны ўвесь час рызыкуюць, што могуць сутыкнуцца з гвалтам улады. І таму я заклікаю ўсіх падтрымаць ініцыятыву моладзі, бо яны даказалі ўжо, што Курапаты можна абараніць, спыніць будаўніцтва магчыма. І зараз трэба не разважаць, а прыходзіць і дапамагаць у Курапатах, ставіць крыжы, павялічваць колькасьць валанцёраў, дапамагаць моладзі, прыносіць харчаваньне, каб тут была цёплая вопратка.

Разам з кругласутачным дзяжурствам актывісты ініцыятывы «Моладзь у абарону Курапатаў» плянуюць працягнуць збор подпісаў за будаўніцтва кальцавой дарогі ў абыход Курапатаў. За гэта ўжо падпісаліся каля 1000 жыхароў мікрараёну Зялёны Луг, паўтысячы студэнтаў і больш за 300 аўтамабілістаў.

7 лістапада 2001

П’ЯНЫЯ МАЛАДЗЁНЫ ПАТРАБАВАЛІ КЕЛІХІ, КАБ «АДПАЧЫЦЬ» У ЛЕСЕ

Сёньня, нягледзячы на тое, што ва ўсёй Беларусі выходны дзень, каля Курапатаў працягваліся будаўнічыя работы. Сёньня ж тут сябры КХП БНФ робяць і ўсталёўваюць крыжы.

Ганна Соусь:

Большасьць сяброў партыі прыехалі ў Курапаты з набажэнства, якое адбывалася ў царкве ў Ратамцы. Набажэнства было ў памяць ахвяраў рэвалюцыі і камуністычнага тэрору.

Крыжы сёньня ўсталёўвалі з другога боку дарогі, блізу мікрараёну: на тых участках, дзе яшчэ можа прайсьці будаўнічая тэхніка. Побач са мной сакратар Сойму КХП БНФ Валеры Буйвал.

БУЙВАЛ: Я б назваў тых, хто працуе зараз на трактарах і прывозіць у Курапаты горы зямлі, разбуральнікамі, а небудаўнікамі. Але мы тут, мы ставім крыжы, нашыя сябры будуць бараніць Курапаты.

Сёньня ў Курапатах не абышлося без інцыдэнту. А палове на чацьвертую сюды прыйшлі п’яныя хлопцы і сталі патрабаваць ад валанцёраў, каб тыя далі ім келіхі, маўляў, зьбіраюцца ісьці ў лес – «адпачываць». Паводзілі сябе вельмі агрэсіўна. Адзін зь іх прадставіўся ахоўнікам начнога клюбу «Мэркуры», які знаходзіцца ў Зялёным Лузе. Ён папярэдзіў абаронцаў, што гэта «іхная тэрыторыя, іхнае месца адпачынку» і пагражаў хуткай расправай Гэтыя людзі правакавалі бойку, але яна не адбылася, бо побач было некалькі дзясяткаў сяброў КХП БНФ, гэта спыніла п’яных.

Цяпер валанцёры мяркуюць, што неўзабаве тыя могуць зьявіцца зноў, калі тут ня будзе людзей сталага веку Уначы тут звычайна каля дзесяці чалавек, яны здольныя сябе абараніць.

8 лістапада 2001

БУЛЬДОЗЭРЫ ПАВАЛІЛІ ЎСЕ КРЫЖЫ КАЛЯ ЛЯСНОГА МАСІВУ

Некаторыя людзі спрабавалі спыніць будаўнічую тэхніку. Прыкладам, Уладзімер Юхо трымаўся за крыж, казаў, што паставіў яго па сваім дзеду. Але яго схапілі і павялі амонаўцы.

Ганна Соусь:

Таксама затрыманы Яраслаў Сьцешык, сябра руху «Зубар» Тэхніка працягвае працаваць, засталіся крыжы з другога боку дарогі, але й іх пачынаюць зносіць Я запыталася ў аднаго з будаўнікоў, што ён адчувае, калі едзе на крыжы? Ён гаворыць: нам загадалі, мы будзем выконваць загад.

Тут увогуле вельмі нэрвовая атмасфэра, некаторыя дзяўчаты плачуць. Пакуль грамадзкасьці мала. Патэлефанавалі ўсім прадстаўнікам палітычных партыяў і заклікалі хутчэй прыяжджаць.

— Ганна, ці абаронцы ня йдуць на канфлікт з будаўнікамі?

— Вырашылі, што на канфлікт ня пойдуць, будуць проста стаяць і глядзець. Міліцыянты, дарэчы, самі крыжоў не здымаюць.

— Ці ўдалося пацьвердзіць інфармацыю ў прадстаўнікоў міліцыі, што сапраўды нехта быў забіты ў лесе побач з урочышчам?

— Гэтую інфармацыю яны не пацьвярджаюць і не абвяргаюць. Хутчэй за ўсё, гэта была падстава, каб сюды прыехала міліцыя. Міліцыянты нічога не гавораць пра нябожчыка. Галоўнае, што трэба здымаць крыжы, паводле іх. Трэба будаваць дарогу.

Зараз бачна, што падыходзяць жыхары мікрараёну Зялёны Луг, яны спрабуюць падысьці да лягеру валанцёраў, але гэта зрабіць складана, бо дарога перакрытая тэхнікай і міліцыянтамі.

8 лістапада 2001

УКЛЮЧЭНЬНЕ А 18.30. ДЗЯСЯТКІ ЛЮДЗЕЙ ВЫЙШЛІ НА ДАРОГУ, КАБ СПЫНІЦЬ ТЭХНІКУ

Прыкладна 20 хвілінаў таму людзі зрабілі жывы ланцуг. У гэтым ланцугу стаялі ўсе абаронцы Курапатаў, сябры Маладога Фронту, руху «Зубар», Беларускай Партыі Свабоды, Вячаслаў Сіўчык, Ірына Жыхар, Зьміцер Бандарэнка, іншыя.

Ганна Соусь:

Яны выкрыквалі: «Жыве Беларусь!» і прастаялі хвілінаў пяць. Пасьля гэтага некалькі дзясяткаў амонаўцаў накінуліся на іх і пачалі зьбіваць. Я на свае вочы бачыла, як зьбівалі Рыгора Кійка, яго білі вельмі моцна Я зараз у вайсковым намёце знаходжуся, вось зайшлі міліцыянты. Яны загадваюць усім выйсьці з намёту. Раней было затрымана каля дзесяцi чалавек, і вось зараз пачаўся наступ на тых, якія засталіся ў намёце. Шмат міліцыянтаў у касках. Ланцуг супраць тэхнікі ўжо разагнаны, крыжы ўсе паваленыя, іх зьвезьлі ў кар’ер на сьметнік. Абаронцы зьбіраюцца застацца на ноч. Вось Глеб Вязоўскі тут, яго зьбілі, ён ляжыць з акрываўленым тварам. У часе затрыманьня зьбілі журналістку Натальлю Радзіну.

8 лістапада 2001

ЛЯГЕР АБАРОНЦАЎ РАЗАГНАНЫ. ЯК ГЭТА АДБЫВАЛАСЯ