Астрид Линдгрен - Лота (на белорусском языке)

Калi мы трапiлi ў домiк, то ўбачылi, што Лоты там не было. Ана Джо раз'юшылася.

- Куды ж гэтая малая знiкла? - ускрыкнула яна.

- Я ўцякла, - сказала Лота, калi мы нарэшце знайшлi яе.

Яна сядзела ў парэчнiку i прагна глытала парэчкi.

- Дык мы ж збiраемся выратаваць цябе, - сказала Ана Джо.

- Я выратавала сябе сама, - адказала Лота.

- З табой немагчыма гуляць, - сказаў ёй Джонас.

- Ха, ха, - хмыкнула Лота.

Потым прыйшла мацi i ўбачыла, што Лота не сядзiць у лялечным домiку.

- Ты зараз добрая дзяўчынка? - спытала мама.

- Так, але ж я ўся чорная, - Лота паказала на свой твар.

Мама пляснула ў далонi i ўскрыкнула:

- Божа мой, ты толькi паглядзi на сябе!

Лоту паслалi ў ванную, дзе ёй прыйшлося скрэбцi сябе з мылам амаль паўгадзiны. Пасля мы ўзялi кошык i пайшлi збiраць сунiцы. У полi iх было вельмi многа. Калi мы збiралi сунiцы, мы ўбачылi змяю. Усе ўскрыкнулi i напалохалiся, акрамя Томаса.

- Глядзiце, а вунь хвосцiк без сабачкi, - сказаў ён.

Калi мы прыйшлi дадому, мы падзялiлi сунiцы памiж сабой, але ў Аны Джо ягады былi найбольшыя i самыя чырвоныя.

Томас i Лота селi на верандзе, каб есцi свае ягады. Раптам Томас пачаў плакаць. Цётка Кэцi выглянула з акна i спытала:

- Чаму Томас плача?

- Ён плача, таму што я не дазваляю яму есцi мае ягады, - сказала Лота.

- А свае ён з'еў? - зноў спытала цётка Кэцi.

- Так, - зноў адказала Лота. - Iх ужо больш няма, але ж ён плакаў таксама, калi я iх ела.

Потым выйшла мама. Яна ўзяла Лоцiны ягады i аддала iх Томасу.

- Я лепш пайду спаць, - сказала Лота.

- Так, гэта будзе лепш, - адказала мама. - Ты вельмi стамiлася.

- Не, мае ногi нiяк не спыняцца хадзiць. Але ж, тым не менш, я пайду спаць.

У гэты вечар Лота вельмi добра паводзiла сябе з Томасам. Ён павiнен быў спаць у пакоi для гасцей адзiн, але ж ён вельмi баяўся цемры i хацеў спаць з адчыненымi дзвярыма.

- Але, дарагi Томас, ты ж нiколi не баiшся цемры, калi спiш дома, сказала цётка Кэцi.

- Дома - гэта ягоная цемра, цётка Кэцi. Ён не звыкся з цемрай у бабулi, растлумачыла Лота.

Томасу дазволiлi спаць у нашым пакоi. Лота пацалавала яго, паклала яго ў ложак i сказала:

- Зараз я праспяваю табе, Томас, i ты не будзеш больш баяцца.

Лота заспявала Томасу калыханку, якую мацi заўсёды спявае нам:

- Маленькiя анёлы,

Распраўце свае крылы

I назiрайце за нашымi дзецьмi,

Пакуль не знiкне ноч...

- I назiрайце за Лотай таксама, - дадала Лота.

КАЛЯДЫ - ГЭТА ЦУДОЎНА!

Аднойчы Джонас спытаў у мяне:

- Што табе падабаецца больш: сонца, месяц цi зоркi?

Я адказала, што яны мне ўсе падабаюцца, толькi, можа, зоркi трохi больш, таму што яны свецяць так хораша ў калядную ноч, а мне каляды вельмi падабаюцца!

Я спадзявалася атрымаць лыжы ў падарунак на каляды i вельмi баялася, што не будзе снегу. Лота таксама хацела, каб быў снег, таму што марыла пакатацца на санках.

Аднойчы ноччу, якраз напярэдаднi каляд, калi мы ляжалi ў сваiх ложках, Лота сказала:

- Я папрасiла тату, каб ён купiў мне санкi, а зараз мне трэба папрасiць у Божанькi снегу, iнакш я не змагу катацца на санках.

- Дарагi Божа, хай пойдзе снег, - малiлася яна. - Падумай аб бедных кветачках. Iм патрэбна цёплая коўдра, пакуль яны спяць у халоднай зямлi. Потым яна трошкi прыўзнялася на сваiм ложку i прашаптала мне: - На гэты раз я была больш разумная. Я не сказала яму, што снег патрэбны для маiх санак.

Уявiце сабе, колькi было ў нас радасцi, калi наступнай ранiцай мы ўбачылi, што пайшоў снег. Джонас, Лота i я стаялi ў сваiх пiжамах каля акна i сачылi за тым, як сняжынкi падалi ў наш сад i сад мiсiс Берг.

Мы апранулiся так хутка, як толькi маглi, i выйшлi на вулiцу. Потым мы гулялi ў снежкi i зрабiлi цудоўнага снежнага чалавека, а калi тата вярнуўся дадому, ён надзеў на яго шапку.

Увесь дзень мы весялiлiся, i мама была задаволена тым, што мы не блытаемся ў яе пад нагамi. Мiсiс Фрэнсан дапамагала ёй прыбiраць хату да каляд. Лота любiць размаўляць з мiсiс Фрэнсан. Яна называе яе Фрэнсан, але мама гаворыць ёй, што трэба дадаваць мiсiс Фрэнсан. Мiсiс Фрэнсан таксама любiць гаварыць з Лотай, але ж мама папрасiла яе не адказваць Лоце, калi тая будзе называць яе Фрэнсан.

У той дзень, калi мы рабiлi снежнага чалавека, Лота сказала мiсiс Фрэнсан:

- Фрэнсан, памацай, якiя ў мяне мокрыя пальчаткi!

Мiсiс Фрэнсан нiчога ёй не адказала, тады Лота спытала зноў:

- Фрэнсан, ты бачыла нашага снежнага чалавека?

Але жанчына зноў прамаўчала.

Спачатку Лота была вельмi спакойная, але ж потым яна абурылася:

- Лiха цябе бяры, чаму ты злуешся на мяне, Фрэнсан?

Тады ёй адказала мама:

- Лота, ты ж ведаеш, што табе нельга гаварыць "лiха цябе бяры" i, акрамя таго, ты павiнна гаварыць "мiсiс Фрэнсан".

- Тады я зусiм не змагу гаварыць з ёю, - сказала Лота.

Мiсiс Фрэнсан сказала Лоце, што ёй вельмi падабаецца размаўляць з Лотай, i таму яна папрасiла маму, каб яна дазволiла Лоце называць яе Фрэнсан. Тады мама рассмяялася i сказала, што яна згодна.

- А як з "лiха цябе бяры"? - спытала Лота.

- Што датычыцца "лiха цябе бяры", то ўсё застаецца, як i было, - адказала мама.

Калi мама выйшла, Лота сказала:

- Зараз я ведаю, што мне рабiць. Калi я маю на ўвазе "лiха цябе бяры", я буду гаварыць Фрэнсан, таму што мама дазваляе мне гаварыць проста Фрэнсан. Фрэнсан, якi цуд - каляды!

I гэта сапраўды цуд. Джонас, я i Лота дапамагалi мацi, каб усё было прыгатавана да каляд. Мы нават зрабiлi ў двары столiк для птушак. Мама сказала, што мы ёй добра дапамаглi.

- Я нават i не ведаю, што б я рабiла без вас, - сказала яна.

Лота, якая старанна выцiрала нажы, уздыхнуўшы, разважыла:

- Я не ведаю, што б я рабiла, каб у мяне мяне не было! Але ж, о Фрэнсан, як многа працаваць мне даводзiцца!

Купляць падарункi да каляд - гэта таксама цуд. Вельмi цiкава хадзiць па крамах, калi на зямлi ляжыць снег. На ёлкавым кiрмашы мноства прыгожых ёлак, а людзi вельмi хутка ўваходзяць у крамы i вельмi хутка выбягаюць з iх.

Аднойчы мы ўзялi нашы скарбонкi, у якiя мы клалi манеткi ўвесь год, i пайшлi купляць калядныя падарункi. Мы з Джонасам хацелi купiць для Лоты маленькую ляльку, каб яна плёскалася з ёю ў ванне, таму мы папрасiлi яе пачакаць нас на вулiцы, пакуль мы будзем у краме лялек.

- Ты не падглядвай, - сказаў Джонас.

- Пайдзi i зазiрнi ў акенца кандытарскай крамы, - сказала я ёй.

Лоце гэта прапанова вельмi спадабалася, таму што ў акне Карлмана, гэтай крамы, было шмат цукровых звярушак i iншых цудоўных i смачных тавараў.

Калi мы з Джонасам выйшлi з крамы лялек, то аказалася, што Лота знiкла. Мы агледзелi ўсё навокал, i нарэшце Лота выйшла з крамы Карлмана.

- Што ты там рабiла? - спытаў у яе Джонас.

- Я купляла для вас калядныя падарункi, - сказала Лота.

- Ну што ты купiла? - пацiкавiўся Джонас.

- Пiрожныя з крэмам, - адказала Лота.

- Як жа можна быць такой дурнiцай? - сказаў Джонас. - Яны ж не захаваюцца да каляд!