Рекс Стаут - Крылаты рэвальвер (на белорусском языке)

Я старанна запiсаў усе прозвiшчы ў блакнот, пераправерыўшы iх напiсанне, бо, як мне здавалася, адно з iх прыйдзецца выкарыстаць у сувязi з забойствам; асаблiва ўважлiва я паставiўся да прозвiшча, што было названа апошнiм: Клары Джэймс - дачкi Джыфарда.

Iснавалi тры прычыны, каб звярнуць на яе асаблiвую ўвагу. Па-першае, Джэймс ударыў Мiёна, бо ведаў цi падазраваў - Фрэд i Пегi не маглi сказаць дакладна, - што Мiён парушыў адпаведныя межы ў адносiнах да дачкi Джыфарда Джэймса.

Па-другое, яе прозвiшча было ў канцы спiса асоб, якiя заходзiлi ў дом у другой палове таго дня, спiса, якi Фрэд атрымаў ад швейцара i лiфцёра. Тыя паведамiлi, што яна прыйшла прыкладна ў шэсць гадзiн пятнаццаць хвiлiн, выйшла з лiфта на паверсе, дзе знаходзiцца студыя, а значыць - на трынаццатым, а крыху пазней, можа, хвiлiн праз дзесяць, выклiкала лiфт на дванаццаты паверх i паехала ўнiз.

На трэцюю прычыну звярнула ўвагу Пегi, якая нейкi час заставалася ў парку, пасля таго, як Фрэд выйшаў з будынка, а потым рушыла дадому i зайшла ў кватэру каля пяцi гадзiн. Яна не падымалася ў студыю i не бачылася з мужам. Недзе пасля шасцi гадзiн, на яе думку, а палове сёмай, яна, пачуўшы званок, сама пайшла адчыняць дзверы, бо пакаёўка з кухарам былi на кухнi.

На парозе стаяла Клара Джэймс. Яна была бледная i напружаная, але трэба сказаць, што яна заўсёды была такая. Клара сказала, што хоча бачыць Альберта, i Пегi адказала, што, здаецца, ён у студыi. Клара ж паведамiла, што яго там няма, але гэта не важна. Калi Клара нацiснула кнопку лiфта, Пегi зачынiла дзверы, жадаючы пабыць адной, без каго б там нi было, тым больш без Клары Джэймс.

Праз паўтары гадзiны з'явiўся Фрэд, яны разам паднялiся ў студыю i ўбачылi, што Альберт усё-такi быў там, але ўжо мёртвы.

Пасля выразнай выявы дня ў пакой прыйшла ноч, поўная загадак, але Вулф засяродзiў увагу толькi на тым, што было, на яго думку, iстотным. Ужо трэцюю гадзiну iшла размова, i я пачаў трэцi блакнот. Вулф цалкам праiгнараваў некаторыя моманты, якiя трэба было высветлiць: напрыклад, цi была ў Альберта звычка пераходзiць дазволеныя межы ў адносiнах да яшчэ чыiх-небудзь дачок цi жонак, i калi так, то трэба было запiсаць прозвiшчы. З расказу Фрэда i Пегi я прыйшоў да высновы, што ў Альберта быў вольны погляд наконт чужых жонак, але, вiдаць, гэта не цiкавiла Вулфа.

У канцы размовы ён зноў загаварыў пра рэвальвер i, не пачуўшы ад суразмоўцаў нiчога новага, зрабiўся пахмурным i з'едлiвым. Калi яны ў каторы ўжо раз паўтарылi тое самае, ён нарэшце са злосцю зiрнуў у iх бок i спытаў:

- Хто з вас хлусiць?

Здавалася, што гэта iх пакрыўдзiла.

- Так у вас нiчога не атрымаецца, - з горыччу сказаў Фрэд Уэплер. - I ў нас таксама.

- Было б недарэчным, - запярэчыла Пегi Мiён, - прыйсцi сюды, даць вам гэты чэк i хлусiць. Ну, цi не так?

- Значыць, вы недарэчныя, - холадна адказаў Вулф. Ён ткнуў пальцам у бок Пегi. - Паслухайце, ва ўсё гэта можна было б паверыць, нiчога з пачутага не здаецца неверагодным, акрамя адной рэчы. Хто паклаў рэвальвер на падлогу побач з целам? Калi вы абое першы раз зайшлi ў студыю, яго там не было, вы абое гатовы прысягнуць, i я веру вам. Вы выйшлi са студыi i пайшлi ўнiз; вы, мiсiс Мiён, упалi, i ён аднёс вас у ваш пакой. Вы былi непрытомная. Так?

- Не, - адказала Пегi, не адводзячы вачэй ад пiльнага позiрку Вулфа. - Я магла б дайсцi сама, але ён - ён хацеў мяне аднесцi на руках.

- Не сумняваюся. Ён так i зрабiў. Вы засталiся ў сваiм пакоi. Фрэд спусцiўся на першы паверх, каб скласцi спiс тых, каго можна было западозрыць у забойстве, - мiж iншым, прадэманстраваўшы тым самым вартую захаплення прадбачлiвасць, - вярнуўся, патэлефанаваў у палiцыю, потым доктару, якi прыйшоў адразу, бо жыве ў гэтым самым доме. Прайшло не болей пятнаццацi хвiлiн памiж тым, як вы i мiстэр Уэплер выйшлi са студыi, i тым, як туды зайшлi ён i доктар.

У дзвярах, што вядуць са студыi ў агульны калiдор, умацаваны замок, якi аўтаматычна зашчоўкваецца, калi дзверы зачыняюцца, i дзверы гэтыя былi зачынены. Туды нiхто не мог зайсцi на працягу тых пятнаццацi хвiлiн. Вы кажаце, што ўсталi з ложка i пайшлi ў залу i што нiхто не змог бы прайсцi тым шляхам, не заўважаны вамi. Пакаёўка i кухар былi на кухнi, не ведаючы, што адбываецца ў доме. Такiм чынам, нiхто не заходзiў у студыю, i нiхто не клаў рэвальвера на падлогу.

- Нехта гэта зрабiў, - запярэчыў Фрэд.

- Мы не ведаем, у каго быў ключ, - настойвала на сваiм Пегi.

- Вы ўжо гэта гаварылi, - перайшоў у атаку Вулф. - Нават калi ўсе мелi ключы, я гэтаму не веру i нiхто гэтаму не паверыць. - Ён перавёў позiрк у мой бок. - Арчы, вы паверыце?

- Такое можа быць толькi ў кiно, - прызнаўся я.

- Бачыце, - звярнуўся Вулф да Пегi i Фрэда. - Мiстэр Гудвiн не ставiцца да вас прадузята - наадварот. Ён гатовы за вас пайсцi ў агонь: паглядзiце - ён не паспявае рабiць свае запiсы, бо з замiлаваннем сочыць, як вы пазiраеце адно на аднаго. Але ён згодны са мной, што вы хлусiце. Калi нiхто iншы не мог пакласцi рэвальвер на падлогу, гэта зрабiў адзiн з вас. Мне трэба гэта ведаць. Абставiны прымусiлi вас гэта зрабiць альбо вы палiчылi, што яны вас вымушаюць.

Вулф зiрнуў на Фрэда.

- Скажам, вы выцягнулi шуфлядку туалетнага столiка, шукаючы нюхальную соль, а там - рэвальвер, i па паху з дула зразумелi, што з яго нядаўна стралялi, а потым паклалi ў шуфлядку, як вы адразу сцямiлi, каб выклiкаць падазрэнне да яе. I што б вы зрабiлi? Якраз тое, што вы i зрабiлi на самай справе: аднеслi рэвальвер наверх, паклалi каля цела, не сказаўшы ёй пра гэта нi слова. Альбо...

- Лухта, - рэзка перапынiў яго Фрэд. - Абсалютная лухта.

Вулф зiрнуў у бок Пегi.

- Альбо рэвальвер у сваёй спальнi знайшлi вы, пасля таго як ён пайшоў унiз. Зразумела, вы...

- Гэта абсурдна, - рашуча перабiла его Пегi. - Як рэвальвер мог з'явiцца ў маёй спальнi, калi толькi я сама яго там не паклала? Мой муж быў жывы а палове шостай, я прыйшла дадому яшчэ раней i была толькi ў зале i ў спальнi, пакуль у сем гадзiн не прыйшоў Фрэд. Так што, калi толькi вы не лiчыце, што...

- Добра, - пагадзiўся Вулф. - Не ў спальнi. Можа, у iншым месцы. Я не змагу працягваць расследаванне, пакуль не дазнаюся пра гэта ад вас. Не мог жа рэвальвер, каб яго чорт узяў, пераляцець з аднаго месца на другое. Я прадбачу шмат хлуснi ад iншых, урэшце ад некага аднаго, але ад вас хачу пачуць праўду.

- Вы яе пачулi, - заявiў Фрэд.

- Не. Я яе не пачуў.

- Тады, значыць, мы зайшлi ў тупiк, - сказаў Фрэд i падняўся. - Ну, што, Пегi?

Яны глянулi адно на аднаго, i перад iх вачыма зноў прамiльгнула ўсё, што адбылося. Калi падышла чарга да слоў у сцэнарыi: "Цудоўна павiнна быць заўсёды", - Фрэд зноў сеў у крэсла.

Вулф, не маючы ролi ў сцэнарыi спектакля, уварваўся туды без запрашэння.

- Я лiчу, - заўважыў ён суха, - што ў выпадку тупiка ўсякая гульня спыняецца.

Карацей кажучы, усё цяпер залежала ад мяне. Калi Вулф дэманстратыўна адмаўляўся ад гульнi, нiчога не магло яго зварушыць. Я ўстаў, узяў з яго стала той самы прыгожы чэк ружовага колеру, паклаў на свой стол, прыцiснуў яго прэс-пап'е, сеў у крэсла i ўсмiхнуўся, гледзячы на Вулфа.