Лонг - Пастушыная гiсторыя пра Дафнiса i Хлою (на белорусском языке)

I ён не раз яшчэ хадзiў гэтаю дарогаю пад рознымi прычапкамi, так што не ўся зiма прамiнула для iх без кахання.

12

А ўжо калi надышла вясна, сышоў снег, выступiла зямля, адскочыла трава, пастухi пагналi статкi на пашы, а раней за ўсiх Хлоя i Дафнiс, бо служылi яны вышэйшаму пастуху. Тут жа пабеглi яны да нiмфаў у пячору, адтуль да Пана пад хвойку i нарэшце да дуба, пад якiм яны i ўселiся, статкi пасвiлi i адно аднаго цалавалi. Пачалi яны шукаць кветак, каб прыбраць вянкамi статуi багоў; а тых толькi што выманiлi з зямлi зефiр, песцячы, ды сонца, грэючы; але ўсё ж знайшлi фiялкi, нарцысы, кураслеп i ўсiх iншых узгадаванцаў вясны. Хлоя i Дафнiс надаiлi з-пад некалькiх коз i авечак свежага малака, зрабiлi ўзлiванне, пасля чаго ўпрыгожылi вянкамi статуi багоў. I на сiрынзе яны пачалi зноў iграць, як бы хацелi з салаўямi ў спевах паспрачацца; i тыя адклiкалiся з гушчарнiку i пакрысе ўдасканальвалi свае жальбы пра Iтыса, нiбы прыпамiналi сваю песню пасля доўгага маўчання.

13

Тут i там бляялi авечкi, тут i там падскоквалi ягняты i, залазячы пад маткi, ссалi вымя; за някотнымi авечкамi ганялiся бараны i, уздымаючыся на заднiя ногi, пакрывалi iх - адзiн адну, другi другую. Гэтак жа ганялiся казлы за козамi, скакалi ў нясцерпе вакол iх i змагалiся за коз; кожны меў сваiх i ахоўваў iх, каб нiякi iншы крадком не ўжыў з яго права.

Нават старых такое вiдовiшча пацягнула б да любоўных уцех, а Дафнiс i Хлоя - маладыя, поўныя здароўя i сiл, i ўжо доўгi час прагнулi кахання; палымнелi яны, чуючы ўсё гэта, знемагалi, бачачы ўсё гэта, i самi шукалi чагосьцi большага, чым пацалункi ды абдымкi, а найбольш Дафнiс. Бо, вядома, прасядзеўшы зiму ў хаце, нiчога не робячы, ён узмужнеў, i рваўся да пацалункаў, i ўспыхваў ад абдымкаў, i ва ўсiм зрабiўся больш гарачым i адважным.

14

Вось i пачаў ён прасiць Хлою, каб дазволiла яму ўсё, чаго ён хоча; голая з голым iм паляжала даўжэй, чым яны дагэтуль рабiлi; бо толькi гэта ўпушчана з Фiлетавых павучанняў, так што гэта якраз тыя адзiныя лекi, што iх каханне суцiшаюць.

Калi ж яна спыталася, што яшчэ ёсць больш, чым цалаванне, абдыманне i само ляжанне, i што ён будзе рабiць, калi будзе голы пры ёй голай ляжаць, ён сказаў: "Тое самае, што бараны робяць з авечкамi, а казлы з козамi. Хiба ты не бачыш, што пасля гэтага авечкi ад бараноў не ўцякаюць, а тыя не ганяюцца за iмi да стомы, а, ужыўшы супольнай асалоды, разам пасуцца; салодкая, як вiдаць, гэтая работа, i яна адольвае горыч кахання". - "Але хiба не бачыш ты, Дафнiс, што козы i казлы, а бараны i авечкi робяць гэта стоячы, як козы i авечкi таксама стоячы iх прымаюць, тыя ж на iх скачуць, яны ж носяць iх на спiне? А ты хочаш, каб я з табою ляжала ды яшчэ i голая? Да таго ж наколькi шчыльней шэрсць iх пакрывае, чым мяне мая вопратка". Паслухаўся Дафнiс, лёг пры ёй i ляжаў так доўгi час, але, не ўмеючы зрабiць тое, да чаго ён палка iмкнуўся, падняў яе i, абняўшы ззаду, прыцiснуўся да яе, пераймаючы казлоў. Але яшчэ больш збянтэжаны прысеў i заплакаў з таго, што ў каханнi ён яшчэ менш разбiраецца, чым бараны.

15

Меў ён суседа, што абрабляў уласную зямлю, на iмя Хромiс, лепшыя гады якога ўжо адышлi. Той узяў сабе жонку з горада, маладую, у самым росквiце, куды больш прывабную за вясковых; Лiкэнiён было ёй iмя. Бачачы, як штодня Дафнiс праганяў сваiх коз на пашу, а пад ноч з пашы, Лiкэнiён захацелася, прынадзiўшы яго падарункамi, зрабiць сваiм каханкам. I вось неяк, падпiльнаваўшы яго аднаго, яна падарыла яму сiрынгу, мёду ў сотах i пастухову торбу з аленевай шкуры. Але прызнацца яму пабаялася, бо заўважыла яго каханне да Хлоi: добра ж бачыла, як ён хiнецца да дзяўчыны. Спачатку яна здагадалася з iх кiўкоў галавою i з усмешак, а неяк аднаго ранку, сказаўшы Хромiсу, што нiбыта iдзе адведаць парадзiху суседку, пайшла за iмi назiркам, схавалася ў гушчарнiку, каб яе не ўбачылi, i ўчула ўсё, што яны казалi, i пабачыла ўсё, што яны рабiлi; не прайшло паўз яе i што плакаў Дафнiс. Спачуваючы няшчасным i рашыўшы, што гэта двойчы зручны момант - iх ад мук уратаваць, а заадно i сваю пажадлiвасць утаймаваць - прыдумала яна такую хiтрасць.

16

На другi дзень, нiбыта яна зноў выпраўляецца адведаць тую парадзiху, адкрыта iдзе да дуба, дзе сядзелi Дафнiс i Хлоя, i, спрытна ўдаючы перапалоханую, кажа: "Уратуй мяне, Дафнiс, няшчасную, бо з маiх дваццацi гусей арол украў найлепшага гусака, але ноша яго была надта цяжкая, не змог ён занесцi на звычайнае месца - на высокую скалу, а мусiў апусцiцца там, у нiзкiм ляску. Дык хадзi - заклiнаю нiмфамi i тым Панам! - са мною ў лес (адна я ж баюся), выратуй мне гусака, не дапусцi ўбытку ў чарадзе. Можа, i самога арла зможаш забiць, i ён не будзе ўжо без канца цягаць у вас ягнят i казлянят. А тым часам статак паглядзiць Хлоя; козы ж добра ведаюць яе, яна ж заўсёды з табою пасе iх".

17

Зусiм не здагадваючыся, што яго чакае, Дафнiс адразу ж падняўся, узяў пастуховы кiй i пайшоў за Лiкэнiён. Яна ж вяла яго як мага далей ад Хлоi; i, калi яны апынулiся ў найбольшым гушчары, яна сказала яму прысесцi паблiзу ручаiны i прамовiла: "Ты, Дафнiс, кахаеш Хлою; гэта я ўведала ўночы ад нiмфаў. У сне яны расказалi мне i пра твае ўчарашнiя слёзы i загадалi дапамагчы табе i навучыць цябе, што трэба рабiць. Але ж гэта не пацалункi, не абдымкi i не тое, што робяць бараны i казлы; iншыя гэта скачкi i нашмат саладзейшыя, чым у iх, i даўжэйшы час трывае асалода. Дык калi хочаш пазбавiцца свае бяды i зазнаць тыя ўцехi, якiх ты шукаеш, то хадзi, аддайся мне, будзь мiлым вучнем; я ж, каб дагадзiць тым нiмфам, навучу цябе гэтаму".

18

Дафнiс не мог утрымацца ад радасцi, праставаты казапас, да таго ж закаханы i малады, упаў ён да ног Лiкэнiён, молячы як мага хутчэй навучыць яго ўмельству зрабiць з Хлояю тое, што ён так хоча; i як бы яна мела навучыць яго нечаму вялiкаму i сапраўды ад бога спасланаму, ён абяцае ёй маладзенькае казляня, далiкатнага сыру з аднае смятанкi i нават казу. Знайшоўшы ў iм такую пастушыную шчодрасць, якой яна анi не чакала, Лiкэнiён пачала навучаць такiм спосабам: яна сказала, каб падсеў блiжэй да яе i цалаваў яе так часта i палка, як ён гэта звычайна робiць, i, цалуючы, заадно абняў яе i лёг долу. Калi ж ён прысеў, пацалаваў, прылёг да яе i яна адчула, што ён поўны сiлы для работы i гарыць жаданнем, яна прыпадняла яго, бо ён ляжаў на баку, спрытна падставiлася пад яго i навяла яго на дарогу, якую ён так доўга расшукваў; а там не спатрэбiлася мудраваць, сама прырода навучыла, што рабiць далей.

19

Як толькi Дафнiс закончыў навуку кахання, ён, усё яшчэ па-пастухоўску прастадушны, хацеў бегчы да Хлоi, каб тут жа зрабiць з ёю тое, чаму навучыўся, як быццам баяўся забыцца, калi прамарудзiць; але Лiкэнiён, затрымаўшы яго, сказала так: "Яшчэ вось што павiнен ты давучыць, Дафнiс. Я ж жанчына i нiякага болю цяпер не адчувала, бо даўно ўжо навучыў мяне гэтаму iншы мужчына, узяўшы ва ўзнагароду маё дзявоцтва. Хлоя ж, змагаючыся з табою ў гэтай сутычцы, будзе крычаць i плакаць i будзе ляжаць у крывi, нiбы забiтая. Але ты не бойся крывi, а, угаварыўшы яе аддацца табе, прывядзi яе на гэтае месца, дзе, калi яна i закрычыць, нiхто не пачуе i дзе, калi яна i заплача, нiхто не ўбачыць, а калi давядзецца ёй у кроў абрабiцца, то зможа ў гэтай ручаiне памыцца. I помнi, што я раней за Хлою мужчынам цябе зрабiла".