Julio BAGHY - La Verda Koro с комментариями

EN ... - N : Конструкция из предлога и аккузатива показывает направление движения внуть объекта. Li iras en la domo = Он идет (ходит) в доме (внутри). Li iras en la domo n . = Он идет (куда?) в дом .

SUR ... - N : Конструкция показывает направление движения на поверхность. Ŝ i mar ŝ as sur la planko . = Она марширует/шагает по полу. Ŝ i mar ŝ as sur la planko n . = Она шагает на пол.

Prepozicioj

DE : "от". Обозначает в широком виде принадлежность или отправную точку движения. На русский язык часто переводится родительным падежом. La lernantoj iras de la ĉ ambro = Ученики идут от комнаты. La ĉ ambro de instruisto estas bela . = Комната учителя красивая.

AL : "к". Обозначает направление движения, его цель. На русский язык часто переводится дательным падежом. Mi iras al Siberio = Я иду в Сибирь (по направлению к Сибири). Li donas al ŝ i la manon = Он дает ей свою руку.

EL : "из". Обозначат любое перемещение изнутри наружу. Ili venis el la ĉ ambro = Они пришли из [той] комнаты.

Ĝ IS : "до". В общем виде, обозначает границу действия. Ili mar ŝ as sur la strato al la kazerno ĝ is ŝ ia hejmo = Они шагают/маршируют на улице (по направлению) к казарме до её дома.

EKSTER : "вне", "снаружи", "за". Отличается от EL тем, что EL показывает направление, а EKSTER положение вне чего-либо. Ili staris ekster ŝ ia domo = Они стояли снаружи её дома. La kazerno estas ekster la urbo = Казарма за городом.

Ĉ E : "у", "при". Обозначает непосредственное примыкание, в прямом или переносном смысле. Ŝ i lo ĝ as ĉ e strato Kitajskaja = Она живет (её дом в непосредственной близости, вплотную, на) улице Китайская (у улицы). Ĉ e la infano = у ребенка. Ŝ i lernas en la kurso ĉ e biblioteko = она учится на курсах при библиотеке.

Prefikso

GE - : Приставка для обозачения лиц обоих полов. Используется только в тех случаях, когда это необходимо. Ge sinjoroj = Дама и господин (или дамы и господа). Ge patroj = родители.

Sufiksoj

- EJ - : обозначает место или помещение. Legejo = читальня.

Demandaj vortoj

KIE? : Где. Kie vi kantas? En la lernejo! = Где вы поете? В школе! De kie vi iras? Mi iras el biblioteko. = Откуда вы идете? Я иду из библиотеки.

KIEN ? : Куда. Можно рассматривать происхождение от KIE с добавлением - n для маркировки направления движения. Kien vi iras ? Hejme n , al Budape ŝ to ! = Куда ты идешь? Домой, в Будапешт (в направлении Будапешта).

Vortoj

libro = книга; teo = чай; ma ŝ ino = машина; samovaro = самовар; cigaredo = сигарета; kontoro = контора, канцелярия; infano = ребенок, дитя; E ŭ ropo = Европа; kontinento = континент, материк; po ŝ o = карман; lingvo = язык (речевая система); mondo = мир, свет (общество), вселенная; koro = сердце; paco = мир (отсутствие войны), покой, душевное спокойствие; kapo = голова; lito = кровать; Azio = Азия; pesimismo = пессимизм; nokto = ночь; urbo = город; fantazio = фантазия, прихоть/затея; mano = рука (кисть); vojo = путь/дорога; kazerno = казарма; direkto = направление, управление; vespero = вечер; hejmo = дом, домашний очаг, свой дом; latino = латынь, латинский язык; okulo = глаз; vero = истина, правда; strato = улица; muziko = музыка; vorto = слово; hundo = собака; mateno = утро.

inteligenta = смышленый, сообразительный; alia = другой, иной; varma = прямо и преен. теплый; kura ĝ a = смелый, храбрый, отважный; blanka = белый; sama = тот же самый; feli ĉ a = счастливый; ru ĝ a = красный, алый; facila = легкий, нетрудный; ri ĉ a = богатый; egala = равный; sana = здоровый.

preni ( n ) = брать, взять; deziri ( n ) = желать; havas ( n ) = имеет, у него есть; halti = останавливаться; mar ŝ i = маршировать, шагать; doni ( n ) = дать; legi ( n ) = читать; konversacii = беседовать; dormi = спать; silenti = молчать; senti ( n ) = чувствовать, ощущать; meti ( n ) = положить, поместить, деть; diri ( n ) = сказать; ami ( n ) = любить; signifi ( n ) = значить, означать; vidi ( n ) = видеть; kanti ( n ) = петь; lo ĝ i = проживать, жить, обитать; pensi ( n ) = думать; revidi ( n ) = увидеть кого-то ещё раз, снова; trinki ( n ) = пить; atentas ( n ) = обращает свое внимание, внимает; fermi ( n ) = закрыть; resti = остаться; labori = работать, трудиться; a ŭ skulti ( n ) =слушать; ku ŝ i = лежать.

nun = наречие сейчас, теперь; anka ŭ = также, тоже.

Ĉapitro 3: Malgranda poeto

En la ĉina kvartalo de la urbo, inter la ĉinaj kazerno kaj teatro staras malalta simpla domo. Ĝi estas ne tre pura komercejo. La diversaj objektoj ku!sas sur la tablo, sur la planko kaj en grandaj paperskatoloj.

La komercisto estas maljuna ĉino. Li sidas sur la strato antaŭ la pordo. rigardas la homojn, tenas longan pipon en la buŝo kaj fumas, fumas. Li aŭskultas la matenan koncerton: la soldatoj trumpetas en la ĉina kazerno. Li aŭskultas la vesperan koncerton: la ĉinaj aktoroj muzikas kaj kantas en la teatro.

De mateno ĝis vespero li nur sidas kaj aŭskultas, sed li ne bone aŭdas. La maljuna mastro estas tre surda, sed ne tute. Surda homo estas filozofo. Filozofo nur pensas, sed li ne laboras. En lia komercejo juna knabo kaj bela, alta knabino servas al la homoj. Ili estas gefiloj de la komercisto, kiu havas multajn gefilojn, sed nun ili loĝas en la grandaj urboj de Ameriko. Nur la du junaj gefratoj estas kun li. Ilia patrino, lia edzino, loĝas en la mondo, kie jam la homoj nur silentas. La maljuna ĉino sen edzino, kun du orfaj gefiloj, sentas kaj pensas: ankaŭ mi jam ne tute apartenas al la homa mondo. Li deziras dormon, longan nokton. La homoj ne interesas lin kaj li ne la homojn. Nur liaj junaj gefiloj amas lin kaj li sentas: li amas nur la du georfojn.

Ni rigardu en la komcercejon, kie ĉe la fenestro staras la bela alta knabino. Ŝi rigardas al la malpura, mallarĝa strato. Komercejo apud komercejo; la mastroj sidas sur la strato antaŭ la pordoj. Nur la dika Lon Fu staras kaj li rigardas al ŝi. Lon Fu ne estas interesa homo, ŝi pensas kaj ŝi iras de la fenestro al la tablo, ĉe kiu ŝia frato laboras.

— Kion vi faras?

— Mi skribas.

— Mi vidas, sed vi skribas ne en ĉina lingvo.

— Ne! En mia nova lingvo mi skribas, Sunfloro .

— Sunfloro? Kion ĝi signifas? Mi ne komprenas.

— Via nomo estas en la lingvo Esperanto. Ĝi estas bela, tre bela vorto. Ĉu ne?

La juna knabino rigardas la fraton, lian skribon. En ŝiaj okuloj estas malkompreno.

— Frato, de mateno ĝis fermo de la domo vi lernas, skribas, legas, ne parolas al mi, ne rigardas min kaj mi sentas min sola. Mi malamas vian Esperanton. Ĝi tute prenas vin de mi.

La juna knabo longe silentas. Li tuŝas la malgrandan fratinan manon. Per la rigardo li petas pardonon.