LibKing » Книги » Старинная литература » Прочая старинная литература » Анатоль Казлоў - Адкуль зяўляюцца яны...

Анатоль Казлоў - Адкуль зяўляюцца яны...

Тут можно читать онлайн Анатоль Казлоў - Адкуль зяўляюцца яны... - бесплатно полную версию книги (целиком). Жанр: Прочая старинная литература. Здесь Вы можете читать полную версию (весь текст) онлайн без регистрации и SMS на сайте LibKing.Ru (ЛибКинг) или прочесть краткое содержание, предисловие (аннотацию), описание и ознакомиться с отзывами (комментариями) о произведении.
libking

Анатоль Казлоў - Адкуль зяўляюцца яны... краткое содержание

Адкуль зяўляюцца яны... - описание и краткое содержание, автор Анатоль Казлоў, читайте бесплатно онлайн на сайте электронной библиотеки LibKing.Ru

Адкуль зяўляюцца яны... - читать онлайн бесплатно полную версию (весь текст целиком)

Адкуль зяўляюцца яны... - читать книгу онлайн бесплатно, автор Анатоль Казлоў
Свет

Шрифт:

Сбросить

Интервал:

Закладка:

Сделать

Цяпер жа коні беглі трушком, манатонна звінелі цуглі на аброцях, хіхікалі хлопцы з дзяўчатамі, а над нашымі галовамі, над вузкай дарогай сярод вялізнага лесу, рассцілалася зорнае неба з ядраным маладзіком.

— Максімка, а ці добра зараз у горадзе? — Валя плечуком дакранулася да маіх грудзей, і я адчуў лёгкую і мяккую цеплыню яе цела.— Людзі кажуць, быццам бы галаднавата і халаднавата тамака цяпер. I ты мо прыехаў да бабы Арыны, каб трошкі ад’есца.— Валя хіхікнула.

А я змоўчаў. Што было казаць? Жылося ў горадзе і сапраўды нялёгка. Толькі ж, здаецца, і вяскоўцы не дужа раскашавалі.

— Ой, Максімачка, можна, я сяду бліжэй да цябе? — Валя ледзь не ўсім делам хацела ўціснуцца ў мае, не надта ўжо і шырокія, грудзі.

Я міжволі заўважыў, як сцішылася моладзь на ўсіх падводах, насцярожылася. Толькі фыркалі коні ды парыпвалі павозкі. Падалося, што цямнейшым стала і не­ба, а яркія зоркі і месячык нібы зацягнуліся туманам. I дарога вузейшай стала між цёмных сцен лесу. Ад чаго б усё гэта так?

— Валя, а што здарылася? — ледзь чутна запытаўся я.— Чаму ўсе змоўклі?

Валя нейкую хвіліну маўчала. Мо думала: ці гаварыць, ці не. Але вось яна горача зашаптала мне на вуха:

— Зараз будзем праязджаць міма былога шклянога завода князя Крапоткіна. Тут жа побач і могільнік, на якім пахаваны сам князь і ўся яго старэйшая радзіна, ды і вяскоўцаў ранейшых там закопвалі. Ой, Максімачка, давай памаўчым, я пазней дакажу ўсё.

Коні беглі лёгкім трушком. Усе маўчалі, і толькі самотна, з нейкім надрывам шумеў лес. Было дзіўна, што хлопцы нават не курылі цыгарэтаў, а дзяўчаты не перашэптваліся і не хіхікалі, як зусім нядаўна.

Коля Перцаў надрыўна кашлянуў, Валя здрыганулася ўсім целам: моцна абхапіла мяне за плечы. Стаў бачны нейкі вэрхал і на папярэдніх дзаюх павозках.

I тут жа, у гэтую хвіліну, спыніліся коні, як быццам бы нехта нябачны заступіў ім дарогу. Хлопцы з усёй сілы шморгалі за лейцы, нокалі на жывёлін, пстрыкалі па іх спінах дзягамі, але коні толькі пераступалі з нагі на нагу, але ні кроку не зрабілі ні ўзад, ні ўперад.

Божачкі мае, што гэта такое? — Валін голас трымцеў, як асіна пад ветрам.

Нехта з першай павозкі злез на зямлю, Агледзеў каня і прысвіснуў.

— Хлопцы! — гукнуў ён.— Не ведаю, як у вашых, а ў майго Бурага ногі моцна перавязаны нейкімі ніткамі. Паглядзіце на сваіх.

— Ну і смяльчак Сашка Трыфановіч, а так бы сядзелі, як пні,— Валька заўважна паспакайнела, адсунулася ад мяне і скокнула з калёс на зямлю. Я злез таксама.

— I ў нашага ногі пераплецены,— нехта сказаў ад другой павозкі.

— Каб жа толькі ў вашых, але і ў нашай Стралы,— раздражнёна буркнуў Колька Перцаў.— I дзе яны ўлезлі ў гэтыя ніткі? Хоць, якія ніткі, хутчэй — пяньковыя вяроўкі. Вось дык зараза.

— У каго ёсць нож? — падаў голас Сашка Трыфановіч.— Пашукайце, бо голымі рукамі нічога не зробіш.

Парыўшыся па кішэнях, знайшлі складанчык. Яго перадалі Сашку, а самі ўсе пасталі купкай, воддаль ад павозак.

— Панакідаюць на дарогах розных вяровак ды нiтак, і блытайся ў іх. Добра, хоць коні не паваліліся, ног не паламалі. А то б хоць на плячах нясі да вёскі,— тэта адным дыхам прастрачыла невядомая мне дзяўчына.— Цяпер людзі сталі абы-якімі, я, здаецца...

— Памаўчала б хоць ты, Ганька,— Валя цыкнула на гаманлівую сяброўку.

— Кашаль замучыў, курыць хачу. У каго ёсць ма­хорка? Ну не жміцеся, мне на адну круцёлку,— Колька Перцаў палапаў па кішэнях пінжакоў у хлопцаў, што стаялі бліжэй да яго.

— От, Пятрок, халера б на цябе, маеш з кілаграм самасаду, а маўчыш, калі-небудзь прыгадаю...

— Чаго вы там пасталі! Хлопцы, хадзіце сюды, аднаму мне не ўправіцца. Колькі я ні рэжу гэтыя ніткі-путы, а іх усё больш і больш бярэцца.— Сашка нягучна мацюкнуўся.

Усе зноў прыціхлі, нават не адганялі ад твараў надакучлівых камароў. Хлопцы паразыходзіліся да павозак.

Мы з Колем схіліліся каля пярэдніх ног Стралы. Кабылка апусціла галаву і мызай ленавата адпіхвала нас ад сябе. Я паспеў намацаць каўтун нітак на яе капытах. Ніткі былі таўставатыя і гладка-халодныя, як гадзюкі. Адхапіўшы руку, я адчуў халодныя пісягі на спіне, а ў пальцах лёгкае паколванне, як усё роўна пасля марозу.

Нечакана затрашчэла сухое голле ў кустах. 3 боку былога шклянога завода князя цьмянымі палоскамі з іскаркамі нешта бліснула. Сцішаныя коні рвануліся ўперад, але путы моцна трымалі іх. На першай павозцы храснула аглобля. Гук глухаватым стрэлам пранёсся над цёмнымі сасонкамі і елкамі, над нашымі галовамі і бясследна растаў.

Мы яшчэ не паспелі ачомкацца ад незразумелага ўнутранага жаху, як заўважылі, што з усіх бакоў насоўваюцца на нас вялізныя чорныя здані. Павольна, няспешкі яны ўзялі павозкі ў цеснае кола. Здавалася, што мы адгароджаныя ад усяго свету вялізнай бочкай, у якой нельга знайсці ніводнай шчыліны. Вольным засталося толькі неба са жменяй зорак і скупым водбліскам месячыка.

Мы збіліся купкай, ціснуліся адно да аднаго, як бы хочучы зліцца ў нешта суцэльнае і моцнае, каб прабіць цёмную сцяну зданяў.

Толькі цяпер я ўбачыў прасветы вачэй у зданяў. Гэтыя цьмяныя пробліскі замыкаліся круглым ланцужком. Але вось адна вялікая пачвара аддзялілася ад астатніх і прасунулася на нейкі крок, два да нас.

— Мамачка мая! — усклікнула Валька. Я мацней сціснуў яе халодную руку.

— 3 вас нам патрэбны два чалавекі,— прахрыпеў Чорны прывід.

— Толькі два,— паўтарыла кола зданяў.

Імі будуць ён і яна,— прывід паказаў на мяне і Валю.

Больш за ўсё цяпер я баяўся за Валю. Ад пачутых слоў яна затрэслася, бы тая засохлая быліна пад ветрам. Халодная рука ўспацела, пальцы ўздрыгвалі, як бы ловячы нешта нябачнае. Усе маўчалі, як без’языкія.

Канечне, кожны думаў пра сябе. Ім хацелася хутчэй пазбавіцца нечаканай сустрэчы з няіснымі зданямі, якія тым не менш стаяць вакол нас і ў якіх усе мы палонныя.

— Пайшліце! — Чорны прывід зрабіў праход у цесным цёмным коле зданяў. Незаўважна мы з Валяй аддзяліліся ад гурту хлопцаў і дзяўчат і, не хочучы таго, рушылі за вялізнымі плямамі, у палоне якіх цяпер мы былі толькі ўдваіх.

— Максімка, а навошта нас забралі? Куды нас вядуць, Максімачка? — Валя бязгучна плакала.

— Ты не бойся. У сё будзе добра. Я ведаю, што ўсё будзе добра.— Нічога разумнейшага я прыдумаць не змог. Ды і што магло прыйсці ў галаву ў такой нерэальнай, дурнаватай сітуацыі. Пад нагамі шапацела леташняе, лісце. Квола патрэсквалі галінкі, ігліца. Ішлі мы, не выбіраючы дарогі, але і не навобмацак. Дрэвы быццам самі саступалі перад намі, разбягаліся ў бакі, робячы нешырокі прамы праход. Прывіды-здані моўчкі сунуліся вакол нас.

— Што будзе з намі,— не сціхала Валя.— I мамка звар’яцее, калі ёй раскажуць, дзе і ў каго я апынулася. Ой-ёй-ёй, і навошта паехала на гульбішча. Во дык пагуляем, Максімачка, мо і на ўвесь век хопіць...

Читать дальше
Свет

Шрифт:

Сбросить

Интервал:

Закладка:

Сделать


Анатоль Казлоў читать все книги автора по порядку

Анатоль Казлоў - все книги автора в одном месте читать по порядку полные версии на сайте онлайн библиотеки LibKing.




Адкуль зяўляюцца яны... отзывы


Отзывы читателей о книге Адкуль зяўляюцца яны..., автор: Анатоль Казлоў. Читайте комментарии и мнения людей о произведении.


Понравилась книга? Поделитесь впечатлениями - оставьте Ваш отзыв или расскажите друзьям


Прокомментировать
Большинство книг на сайте опубликовано легально на правах партнёрской программы ЛитРес. Если Ваша книга была опубликована с нарушениями авторских прав,
пожалуйста, направьте Вашу жалобу на PGEgaHJlZj0ibWFpbHRvOmFidXNlQGxpYmtpbmcucnUiIHJlbD0ibm9mb2xsb3ciPmFidXNlQGxpYmtpbmcucnU8L2E+ или заполните форму обратной связи.
img img img img img