Міхась Кацюшэнка - Прызнанне левага крайняга

6

Я невыпадкова ўспомніў пра тое турнэ. 3 яго, як сказаў Юрка, у мяне ўсё і пачалося.

Перада мной ягоны твар у самалёце. Юрка пытаецца ў сцюардэсы, вядома, па-англійску:

— Маленькая... Калі мы будзем у Рыме? Я вельмі спяшаюся...

— Як было аб яўлена...

— Дзякую,— адказаў Юрка і павярнуўся да мяне.— Даўно не бываў у гэтым гарадку. Ёсць што ўспомніць...

— Давай навешвай спагеці,— усміхнуўся Мікола Аржан і адкінуўся ў крэсле.

Юрка пачаў спакойна:

— Вы можаце не верыць, асабліва ты, Мікола, але гэта было... Пад’язджае неяк адзін чалавек, выклікае мяне з атэля. Не называючы сябе, гаворыць, што яму вельмі спадабалася мая гульня, прапануе адпачыць разам. Я паехаў. Нікому, вядома, не сказаў куды... Калі крануліся з месца, я ўбачыў, што за намі едуць яшчэ дзве машыны з малойчыкамі. Незнаёмы супакоіў мяне:

— Не хвалюйцеся... Мае хлопцы.

Ясная справа, мафія... Але што скажаш?! Прыязджаем на шыкоўную вілу, а на ёй нас сустракаюць (я іх адразу пазнаў) Раміна Паўэр, Фіярэла Манойя і яшчэ адна, прозвішча якой я не ведаў...

Я міжволі зарагатаў на ўвесь салон. Мікола — следам... Але Юрка вокам не міргнуў.

— Ён мяне знаёміць з дзяўчатамі, тыя паглядаюць з цікаўнасцю... Наш рускі мужык у іх у пашане. Свае даўно ўжо ўваходзяць у вялікую армію блакітных... I пачалося. Слугі-негрыцянкі, стрыптыз...

— Ты ягоны тэлефончык прыхапіў? — спрытаў Мікола.

— На жаль, згубіў...

Голас Юркі ўсё больш аддаляўся. Я быццам некуды праваліўся. Вакол (зноў жа) былі мячы — жоўтыя, сінія, зялёныя... Я пазней спытаўся ў Юркі: «А ты бачыў калі-небудзь жоўтыя футбольныя мячы?» Яны ляцелі з усіх бакоў.

Мяне расштурхаў Юрка, і неўзабаве адразу ж пасля праходу таможні мы апынуліся ў вялізнай зале сярод рэкламы, якая прапаноўвала наведаць Бермудскія астравы і нью-йорскія мюзіклы з доўгімі назвамі.

Было горача. Каманду сустракалі некалькі чалавек, але яны не паспелі падысці да трэнераў — дарогу ім перакрылі аператары, фотарэпарцёры.

— Ці збіраецеся вы выйграць у нас?

— Гэтае пытанне мы яшчэ не абмяркоўвалі з італьянскімі трэнерамі...

Рэпарцёры рассмяяліся.

— Ці будзеце вы па традыцыі ашукваць сваіх футбалістаў?

— У якім сэнсе?

— Увесь ганарар здасцё ў пасольства?

Старшы трэнер адказаў не марудзячы:

— Давайце гэта не абмяркоўваць. У кожнай краіне свае законы.

— Што вы збіраецеся супрацьпаставіць нашым тыфозі?

— Упэўненасць у гульні!

Юрка заўважыў:

— Чэша як з перадавога артыкула газеты.

Потым было некалькі гульняў. Мяне віншавалі разам з іншымі, нават болей, але я настолькі знаходзіўся пад уражаннем гэтых матчаў, што не мог рэальна ўсвядоміць, як згуляў.

Пасля ў вялікай зале іграў ансамбль.

— Ты разумееш, што знаходзішся ў цэнтры сусвету? — спытаў Юрка.

— Усё як у кіно, — шчыра адказаў я.

— I твой апошні пас быў, як у кіно. Даўно ніхто не даваў мне гэткага паса. Давай за цябе...

Я выпіў крыху шампанскага.

— Зараз я прынясу чаго-небудзь смачнага,— сказаў Юрка і знік на некалькі хвілін, а потым з’явіўся з вялізным падносам у руках. На ім стаялі бакалы з шампанскім і віном, а таксама розныя закускі.

— Вы не занадта захапіліся? — спытаўся начальнік грамады Гаманюк, які ішоў міма побач з нейкім італьянцам.

— Спакойна, грамадзянін начальнік, сёння свята,— адказаў Юрка.

Да нас падруліў варатар Чэрчанка.

— Паслухайце, я там убачыў адну дзяўчыну... На мяне цёпла паглядзела, нават падміргнула,— пачаў Юрка. I тут жа дадаў: — Падобная на адну знаёмую з Тэхаса. Я нават падумаў...

— Давай без мемуараў,— усміхнуўся Чэрчанка.— Чулі гісторыйку неаднойчы...

Да мікрафона ў цэнтры залы падышоў італьянскі трэнер. Ён гаварыў, што яшчэ ў маладосці пабываў у Расіі, яна яго ўразіла, а цяпер мы робімся вялікай краінай...

— Нагадвае Гаманюка на палітінфармацыі,— пракаменціраваў Юрка.

Зноў побач з’явіўся начальнік каманды.

— Можа, хопіць піць? — снытаў ён.

— Толькі не трэба тут займацца нашым выхаваннем. Усё ж такі Рым... Вечны горад...

— Дурань. Я дамовіўся з фірмачом. Сорак працэнтаў скідка. Заўтра ўсё будзе запакавана... А з шампанскім завязвайце...

— Я не сумняваўся ў вашым таленце, грамадзянін начальнік, і гэты бакал вып'ю за вас,— не звяртаючы ўвагі на ягоныя словы, сказаў Юрка.

Гаманюк назаўтра і сапраўды запакаваў як след...

Мы ехалі ў аўтобусе. Настрой ва ўсіх быў цудоўны. Ды яшчэ перакладчык у дадатак увесь час цытаваў газету, дзе нас распісвалі як класную каманду ў краіне, дзе ніколі не маглі гуляць у сапраўдны футбол... Але самае нечаканае было наперадзе. Калі хто б мог сказаць пра гэта крыху раней, я б паслаў таго чалавека вельмі далёка. Пасля гульні ў ФРГ у нумар, дзе мы жылі з Юркам, пазванілі. Я зняў трубку:

— Слухаю...

— Добры дзень. 3 вамі размаўляе старшы трэнер «Барселоны». Мне б хацелася паразмаўляць з вамі.

— Вы, мабыць, пераблыталі нумар тэлефона.

— Я размаўляю з Канстанцінам Паўловічам?

— Так.

— Значыцца, я нічога не пераблытаў,— пачуўся ў трубцы крыху сіплаваты голас.— Я знаходжуся недалёка. Вы заходзьце ў бар. Я вас пазнаю.

— Добра,— я павесіў трубку.

У бары было пуста. Толькі адзін чалавек сядзеў ля стойкі — спартыўнага выгляду, гадоў пяцідзесяці.

— Добры дзень, Канстанцін,— сказаў ён і працягнуў мне руку.— Маё імя Альбен Хорн.

Акцэнт у яго быў падобны на прыбалтыйскі.

— Альбен Хорн? — здзівіўся я.

— Так, гэта я. Некалі пра мяне таксама шмат пісалі.

I «Шпігель» друкаваў партрэты на вокладцы. Але гэта было даўно... Я бачыў вас у некалькіх гульнях. Давайце паразмаўляем у маёй машыне. Вы не супраць?

Я згадзіўся.

Мы выйшлі з гатэля. Хорн расчыніў перада мной дзверцы залацістай «Вольвы».

Машына кранулася з месца.

— Не хвалюйся,— ён перахапіў мой позірк.— Мы скора вернемся.

— Я не хвалююся.

— Многія вашы ігракі зараз гуляюць на Захадзе. Вы пайшлі на гэта. Вы вялікія, але ў вас усё яшчэ не хапае грошай. Спорткамітэту патрэбна валюта... Вашы ігракі хоць і добрыя, але старыя. Вам васемнаццаць... Вы можаце стаць вядомым, паверце майму вопыту, такім, як Пеле, Марадона, мой былы сябар па камандзе Бэкенбаўэр...

Я адвёў позірк ад прабягаючых за акном вышынных дамоў.

— Такім можна стаць і ў нас.

Хорн рассмяяўся.

— Вы памыляецеся, Канстанцін. Гэта немагчыма.

— Чаму?

— Патрэбна рэклама. А вы гэтага не ўмееце рабіць. У нас вы атрымаеце сапраўдную школу прафесійнага футбола.

Хорн змоўк, машына выехала на шырокую вуліцу, развярнулася.

— Цяпер мы вернемся да вашага гатэля,— сказаў Хорн,— вы падумайце... Кантракт на тры гады — мільён долараў. I гэта без страхоўкі, якую вы атрымаеце ў выпадку пашкоджання...

Ён схіліўся і з-пад шкла машыны паглядзеў на неба.