Анатоль Астапенка - Нэйсі

ІІ. Эксперымент

...З раніцы нешта ўсё пайшло не так. Спачатку Антон прапаліў прасам новенькую кашулю, бо, каб зэканоміць час, адначасова з прасаваннем улез у Інтэрнэт. Не паспеў выйсці з пад’езда, як вялізны чорны кот літаральна перад носам перабег дарогу. І хоць у прыкметы Антон не верыў, але сам выпадак адсачыў, і настрой яго канчаткова сапсаваўся.

“Значыцца, не зацвердзяць, не пройдзе мой план. Не, Захараў не прапусціць такое.” - круціліся ў галаве змрочныя думкі.

Справа ў тым, што зусім нядаўна ён прыняў рашэнне прапанаваць сябе ў якасці паддоследнага, у якасці так званага “труса”. Гэтаму рашэнню папярэднічала ягоная геніяльная, як сам лічыў, ідэя пад назовам “кіраванае трансфармаванне”.

Гэтая ідэя прыйшла да яго пры даволі цікавых абставінах.

Калі ў аўторак Антон вяртаўся з працы дадому, на скрыжаванні вуліц Леніна і Інтэрнацыяльнай, акурат насупраць рэстарана “Патсдам”, ён лоб у лоб сутыкнуўся з Генкам. Гена быў аднакурснік, вельмі добра вучыўся, як кажуць, падаваў надзеі, але на пятым курсе з ім нешта незразумелае здарылася. Можа, тое было з-за непадзельнага кахання - усе ведалі пра яго раман з Юлькай, які вельмі раптоўна скончыўся. А можа, фазы маладзіка пераблыталіся... Як бы там ні было, але Генка цалкам закінуў вучобу - ледзь дыплом потым атрымаў, - і ўсе свае маладыя сілы кінуў на развіццё Супертэорыі, якую ён актыўна развіваў... у шматлікіх піўбарах горада.

- Разумеет, два - мала, але пасля трох куфляў піва свет змяняецца, - сцвярджаў Генка, - і трэба злавіць той момант (не дай Бог перабраць!), калі табе адкрыецца... не абавязкова адразу, але патрэніраваўшыся... адкрыецца шлях да тонкіх “светаў”.

Так казаў не ніцшэанскі Заратустра, якога вельмі любіў цытаваць Генка, так гаварыў ён сам. І тады, на скрыжаванні вуліц Леніна і Інтэрнацыяльнай, праслухаўшы аповед Антона пра ягоныя няўдачы, Генка сказаў:

- А хадзем па куфлі піва зробім. Лепш па тры. І пабачыш: мая тэорыя спрацуе. Толькі трэба “злавіць момант” - не празяваць сувязнога з таго боку. З боку тонкага Свету. Ён з’яўляецца на кароткі час - можа, хвілінаў на пяць, не больш, і калі ўвайсці з ім у кантакт - многае можна зрабіць. Бо той Свет уздзейнічае на наш спрадвеку. Многія сведкі той няўлоўнай сувязі вядомыя чалавецтву.

- Я не вялікі аматар піва, ты ж ведаеш, - паспрабаваў адгаварыцца Антон.

- А хто на Новы год, у вялікай біялагічнай аўдыторыі ўсіх пераспяваў? Як гэта?.. “Снег кружыцца, кружыцца, а мне танчыць і любіць хаціцца, хаціцца...” - зарагатаў Генка.

- Ну было, было. Але ж даўно і няпраўда, - адкручваўся Антон.

- Я табе сур’ёзна рэкамендую пайсці са мною ў “Ясень” і ўдарыць па піўку.

І Антон пайшоў.

Менавіта пасля трэцяга куфля іх гаворка сціхла - здаецца, усё было перагаворана, Генка адышоў у прыбіральню, Антон застаўся адзін. Галаву кружыў лёгкі прыемны хмель, турботы некуды зніклі. Антон перавёў свой позірк з апусцелага куфля на недагрызеную галаву вялізнага ляшча, што нядаўна ўпрыгожваў іх столік-стойку. І раптам яго нібы з-за вугла хто па галаве ляснуў. Не, не ўдарыў фізічна, а неяк як бы знутры скалануў. І пачуўся голас. Ён ішоў не звонку, а гучаў у галаве і станавіўся ўсё выразней. Антон агледзеўся, але піўнушка жыла сваім штодзённым жыццём, мільгацелі куфлі, за суседнім столікам гучна спрачаліся мужыкі, афіцыянтка несла паднос... Раптам з падноса зваліўся куфаль і рассыпаўся тысячай дробных шкельцаў па плітах падлогі кавярні. На шкельцах пераліваліся сонечныя промні, што выслізнулі з-пад лёгкай парцьеры, якая захінала вялікія шкляныя вокны “Ясеня”.

Таямнічы голас прамаўляў: “Разгадка падсвядомых працэсаў ва ўзаемадзеянні нашых Сусветаў. І мост паміж намі - гэта ты. Ты павінен прапанаваць метад кіраванай трансфармацыі, а сябе - у якасці паддоследнага... І тады вы, людзі, будзеце ведаць, што...”

На гэтым сувязь перарвалася. Антон зірнуў на гадзіннік - мінула роўна 5 хвілінаў ад пачатку кантакту. Генка меў рацыю. Толькі пяць хвілінаў. “Што ж было недагаворана?” - варочаліся думкі ў галаве.

Вярнуўся Генка. Убачыўшы ўсхваляванага Антона, ён адразу пра ўсё здагадаўся:

- Было?

- Так. Але мы не дагаварылі.

- Можна паспрабаваць схіліць іх на дадатковы кантакт. Яны любяць, калі на піва “накаціць” гарэлкі. Хадзем на той бок, пасядзім яшчэ ў “Патсдаме”.

Аднак нічога больш не атрымалася. І хоць выпіта было нямала, канктакцёр так і не з’явіўся.

Тым не менш, у агульным плане Антон ужо ведаў, як праводзіць эксперымент. І разумеў, што неабходна ахвяраваць сабой. Дзеля незвычайных ідэй, дзеля развіцця навукі. З такімі думкамі ён праставаў па амаль пустым калідоры інстытута да свайго шэфа.

Ідэя была геніяльная, ды, разам тым, і слабая. Слабасць заключалася ў тым, што малады навуковец нічога канкрэтнага не прапаноўваў. Ён спасылаўся больш на інтуіцыю, бо тое, што мы шукаем у доследах сну, немагчыма апісаць праз свядомае. Ісціна знаходзіцца ў іншай сферы. І сфера гэтая ёсць не што іншае, як падсвядомае.

“Праўда на баку старога Фрэйда!” - з нейкім замілаваннем адзначыў пра сябе Антон ужо каля кабінета Захарава. - “Нейкая няведомая Сутнасць, ці Існае прысутнічала ва ўсіх гэтых доследах. І самае дзіўнае і незвычайнае - я сам,” - ужо зусім упэўнена адзначыў ці не ўслых Антон Дворжык.

Асэнсаванне гэтай канчатковай праўды паступова прывяло да глыбокага пераканання аб выключнасці ягонай місіі: “Паддоследным буду я! Толькі я!”

Без усялякай надзеі Антон пастукаў у дзверы шэфа. Іх размова была нечакана выніковай. Кароткай і на дзіва пазітыўнай. План Антона быў зацверджаны!

“Вось і вер пасля гэтага ў прымхі і забабоны”, - ухмыляўся Антон, успамінаючы ранішняга ката.

Больш за тое! Высветлілася, што шэф і сам думаў вылучыць для доследа некага з іх калектыву і нават думаў пра ягоную кандыдатуру, але не асмеліўся дайсці да актыўных дзеянняў. Усё ж чалавек - гэта самае каштоўнае ў Сусвеце. А сам гэты Сусвет, як казаў Вальтэр, у сваю чаргу - лепшы з усіх Сусветаў, таму ў выніку простых лагічных высноваў няцяжка прадбачыць, да чаго можна дайсці, калі кінуцца ў доследы на злом галавы.

Але пойдзем далей. Усё ж занадта рашучы крок зрабіў Антон, і наступствы не прымусілі сябе доўга чакаць. Вось што запісана ў журнале назіранняў інстытуцкай лабараторыі № 32.

“...Антон Пятровіч Дворжык знаходзіцца ў крэсле-персептоне. На ягоную галаву надзяваюць сігма-шлём. Ён засынае...

Эксперымент пачаўся. Павялічваецца напружанне ў вобласці перакрыжаванай нейрастаксіі. Застаецца толькі некалькі секунд да снакантакту Дворжыка з сігма-полем...”

Раптам запальваецца серыя аварыйных лямпачак. Здарылася нешта надзвычайнае. Яшчэ нядаўна пакорлівыя і нерухомыя стрэлкі прыладаў пачалі бязладна мітусіцца, а з-пад сілавога блока пацянула дымам.