Анатоль Астапенка - Нэйсі

Дворжык стрымгалоў падскочыў уверх, адпіхнуў маладога асістэнта Колю, які кінуўся быў на дапамогу... І пачаў прыглушана, як у гіпнатычным сеансе, гаварыць дзіўнае. Але амаль нічога з ягоных словаў не ўдалося запісаць. Праўда, пасля сеансу з усёй неразбярыхі меркаванняў сведкі ўсё ж сышліся на больш-менш задавальняючай версіі. Гэта адбылося пасля даволі грувасткай метамарфозы, якая раптам здарылася з Антонам. Голас яго пачаў выроўнівацца, афарбаваўся прыгожым барытанальным тэмбрам, і самае цікавае - выглядала на тое, што ён усё бачыць, а не спіць у лабараторным крэсле.

...Антон гаварыў пра нейкія вялікія чырвоныя кветкі, што растуць на прыгожых сініх дрэвах. Пра лес з сініх дрэваў, які нясцерпна ззяў чырванню пялёстка-кветкавага раю. Твар яго прасвятлеў, голас сцішыўся, і пяшчотным шэптам ён загаварыў пра казачна прыгожую дзяўчыну, якую ён кахае з самага дня народзінаў, якую ні разу не бачыў, якую нарэшце сустрэў, але сустрэў тут - у краіне сініх дрэваў і вялікіх чырвоных кветак.

Магло здацца, што сэнсу ў ягонай блытанай прамове мала, а то й зусім няма. Але раптам у гэтай гаворцы пачалі вылучацца нейкія новыя матывы. Ранейшая логіка пачала хутка, як падпаленая папера, дэфармавацца. Антон, цяжка, павольна асеў на падлогу - і змоўк.

Хвілінаў праз пяць Антон прыйшоў у прытомнасць і адразу запытаўся аб выніках доследу. Сам ён анічагуткі не памятаў - адчуваў сябе не вельмі добра, нясцерпна балелі галава й вочы.

Такім чынам, першая спроба вывучэння феномену сну правалілася. Больш за ўсіх перажываў няўдачу сам шэф - Захараў. Але яму хапіла мужнасці, каб сказаць:

- Эксперымент прыпыняецца. Працу зварочваем.

III.Нэйсі

У той памятны дзень Антон і сустрэў Нэйсі. Сустрэў не пры якіх-небудзь незвычайных ці хаця б проста адметных абставінах. Не. Так сустракаюцца людзі, якім наканавана сустрэцца. Так сустрэў Майстар сваю Маргарыту. Так сустрэў Рамэа Джульету.

Ён выйшаў з Інстытута і адразу ўбачыў яе. Апранутая ў лёгкую блакітную сукенку Нэйсі ішла насустрач. І было зразумела, што з тысячаў жанчын, якія, нібы здані, пранесліся за многія гады міма яго асобы - яна адзіная, хто раз і назаўсёды імкліва набліжаецца толькі да яго аднаго.

І хоць бачыліся яны ўпершыню, нейкім шостым пачуццём Антон зразумеў, што гэта - яна, яшчэ незнаёмая, але такая родная і блізкая дзяўчына. Каханая.

Мала каму шанцуе сустрэць сваё сапраўднае шчасце - шчасце належнае толькі табе. Яны нават нічога не сказалі адно аднаму, на хвіліну прыпыніліся, а пасля пакрочылі разам. Не выбіраючы дарогі, не думаючы і не пытаючы ні аб чым адно аднаго.

...Яны пачалі бачыцца кожны дзень. Звычайна Нэйсі прыходзіла да ўваходных дзвярэй першага корпусу інстытута а шостай гадзіне вечара і, прытуліўшыся да ствала раскідзістага граба, што ахоўваў па начах сакрэты навукоўцаў, стаяла і чакала свайго каханага. Чакала яго, Антона. На некалькі гадзінаў для іх знікаў навакольны свет, яны блукалі па вузкіх вулачках старога горада, хадзілі ў суперновыя 5-D і 8-G кіно, а аднойчы ім пашчасціла, і яны трапілі на рок-оперу “Ісус Хрыстос - суперзорка”, што прывезлі сталічныя артысты.

Так працягвалася некалькі месяцаў. Але аднойчы Нэйсі сказала:

- Заўтра я не прыйду.

Антон разгубіўся: “Гэтага не можа быць! Чаму?”

- Так трэба. Не пытайся. Прыйдзе час, я ўсё раскажу.

Антон не ведаў, што сказаць. Горкі камяк падкаціўся да горла і паралізаваў вусны. Яму прыйшло ў галаву: “Я ж нічога не ведаю пра яе. Не ведаю дзе жыве, з кім жыве. Дзе вучыцца... А можа, яна працуе?..”

Здранцвенне пакінула яго толькі тады, калі ён адчуў мяккія, салодкія вусны Нэйсі на сваіх, а праз імгнененне яе ўжо не было. Толькі як рэха ў пустым і чужым паветры ціха растваралася: “Да паслязаўтра. Да паслязаўтра...”

Апусцелая вуліца раскрыла абдымкі імкліва надыходзячай ночы. Нібы кроплі пасля летняга дожджыка ў спякоту, знікалі з вуліцаў людзі. У сапраўднасці толькі здавалася, што яны знікаюць. Насамрэч самотныя мінакі ў паўзмроку зліваліся са сваімі ценямі.

Коўдра цішыні ахутала горад.

І Антон раптам адчуў прысутнасць новага невядомага пачуцця, яно вокамгненна захапіла яго цалкам - здавалася, што ў гэты момант парваліся тыя нябачныя ніты, што з маленства звязваюць чалавека з рэальнасцю, у якой ён мусіць існаваць, нарадзіўшыся ў гэтым жорсткім і разам з тым прыгожым свеце... Адчувалася знітаванасць з навакольным асяроддзем, людзьмі - блізкімі, роднымі і, наадварот, нябачнымі, але таксама вельмі патрэбнымі для нас.

“Чаму Нэйсі заўсёды так раптоўна знікае пасля адзінаццаці гадзінаў вечара?” - думаў ён. “І яшчэ: дзе яна жыве? Дзе той прыватны дом у вёсцы альбо кватэра ў шматпавярховым будынку вялікага горада, дзе яна адпачывае ноччу?”

“І наогул я амаль не маю пра яе інфармацыі, - падганялі надыходзячую роспач дакучлівыя думкі. - Мы знаёмыя ўжо тры месяцы. Але я ведаю толькі тое, што яе завуць Нэйсі, і нават прывык да гэтага незвычайнага імя. Дзіўна - мне ніколі не карцела ведаць нешта большае, мне не трэба было ведаць ні прозвішча яе, ні як завуць па-бацьку, ні хто ейныя бацькі.

Думкі змянялі адна адну новымі, зусім нечаканымі. Аднекуль прыгадалася нават іхняя навуковая праца над снамі:

“Сувязь з рэальнасцю. А што такое рэальнасць? Ці рэальнасць сам сон? Альбо - дзе ёсць доказ, што ўсе падзеі “соннай рэальнасці” не матэрыяльныя?” - усе гэтыя пытанні карагодам праносіліся ў галаве Антона.

Раптам побач завішчэлі тармазы таксоўкі:

- Эй, хлопец, ты што, з глузду з’ехаў? - злосна закрычаў таксіст. Выявілася, што Антон ішоў проста па праезнай частцы праспекта. Нешта невыразна прабурчаўшы ў апраўданне, ён падняў вочы, але кіроўцы не ўбачыў, бо той, не даслухаўшы, даў газу і знік. “Сам ты асёл!” - чамусьці падумаў Антон.

І ён зразумеў: сувязь Нэйсі з іхнімі доследамі існуе! Узгадаў казачныя карціны, што апошнім часам прысутнічалі ў ягоных снах. Бездань кветак, блакітных, зялёных, памаранчавых і зноў блакітных, блакітных. І - Нэйсі. Павінна быць сувязь! Але ж якая?

Антон, нібы на пажар, пабег да прыпынку таксі. На гэты, яшчэ не надта позні час, вольных машынаў ставала. Да яго высунуўся першы з чаргі кіроўца.

“Да шэфа, хутчэй да шэфа!” - выгукнуў закаханы навуковец і, схамянуўшыся, дадаў: - “Вуліца Курчатава, дом 32, кватэра.” Ён змоўк, зразумеўшы, што нумар кватэры таксісту непатрэбны.

...Шэф слухаў блытаны аповед Антона пра магчымую сувязь іх нядаўняга эксперымента з ягонай таксама нядаўняй знаёмай Нэйсі. Чым больш гаварыў малады навуковец, тым большы сумнеў выказваў прафесар Захараў, што было бачна па тым, як усё часцей ён ківаў галавой. Усе ведалі пра гэтую прыкмету, што не раз дапамагала своечасова выправіць не надта прыемную сітуацыю.