Жорж Сименон - Першая справа Мэгрэ (на белорусском языке)

Мэгрэ, лiтаральна хвiлiну назад гэткi з'едлiвы i ўпэўнены Мэгрэ, цяпер у сподняй кашулi з чырвонай вышыўкаю на каўняры набыў раптам выгляд вялiкага дзiцяцi, якое бачыць, што яго ашукалi ў паабяцанай радасцi.

- Мне зусiм нi да чаго гэтая заваруха.

Мэгрэ памкнуўся сарваць з галавы павязку.

- Я магу хадзiць i закончыць расследаванне сам. Дазвольце мне толькi дапытаць Дэдэ i Люсiль, асаблiва Люсiль. Што яны кажуць?

- Сёння ранiцай, калi дзяжурны камiсар дапытваў Дэдэ, той спытаў: "Жуль мёртвы?" Мяркую, ён меў на ўвазе вас.

- Калi да заўтра, да гэтай гадзiны я не спраўлюся, можаце перадаваць справу ў Вышукную.

Занепакоеная мадам Мэгрэ прыадчынiла дзверы i стала як укопаная, убачыўшы мужа на нагах.

У гэты момант у кватэру пазванiлi. Яна пайшла адчыняць. Мэгрэ i камiсар чулi, як яна з некiм зашапталася на лесвiцы.

Калi яна вярнулася адна, Мэгрэ запытаў:

- Хто гэта?

Яна падала яму нейкi знак, але ён не зразумеў, i, калi перапытаў, ёй прыйшлося прызнацца:

- Музыкант.

- Ну, я пайшоў, - сказаў Лё Брэ. - Лiчу, што будзе непрыстойна адмовiць вам у вашай просьбе.

- Выбачайце, месье камiсар. Я хацеў бы яшчэ... Калi будзе дадзены ход падзеям i калi, так сказаць, разварочваць iх прымецца Вышукная, цi дазволiце вы мне, калi ў гэтым узнiкне неабходнасць, звярнуцца да мадэмуазель Жандро?

- Спадзяюся, вам це здрадзiць пачуццё такту? Будзьце, аднак, вельмi асцярожны.

Мэгрэ свяцiўся радасцю. Ён пачуў, як дзверы зачынiлiся, i стаў апранацца. У пакой у суправаджэннi мадам Мэгрэ ўвайшоў Жустэн Мiнар. Музыкант быў збянтэжаны, занепакоены.

- Вы паранены?

- А, дробязь.

- У меня нядобрыя весткi.

- Кажыце.

- Яна ўцякла.

Мэгрэ ледзь не разрагатаўся, настолькi разгублены быў флейтыст.

- Калi?

- Учора ўвечары цi, дакладней, сёння ноччу. Яна настаяла пайсцi са мной у рэстарацыю "Клiшы", даводзячы, што проста задыхаецца без музыкi i хоча паслухаць маю iгру.

Прысутнасць мадам Мэгрэ перашкаджала прызнанню. Тая зразумела i зноў знiкла на кухнi.

- Жэрмена сядзела на тым самым месцы, дзе i вы, калi прыходзiлi да мяне. Мне было няёмка. Я не хадзiў абедаць, за цэлы дзень нi разу не заглянуў дадому, таму кожную хвiлiну чакаў з'яўлення жонкi.

- I яна прыйшла?

- Прыйшла.

- I яны пачалi выясняць адносiны?

- Якраз у перапынку памiж выступленнямi. Я сядзеў за сталом. Жонка наляцела на Жэрмену, сарвала ў яе з галавы капялюшык i - у залобiцу.

- Iх папрасiлi за дзверы?

- Абедзвюх. Я вярнуўся на эстраду. Самi разумееце, трэба было iграць, каб неяк згладзiць скандал. Але сварка працягвалася i на вулiцы. Да мяне потым падышоў гаспадар i папрасiў далучыцца, як ён сказаў, да свайго гарэма.

- Яны чакалi вас?

- Толькi жонка. Яна адвяла мяне дадому i замкнула туфлi, каб я не змог нiкуды пайсцi. Але гадзiну назад я ўсё-такi вырваўся, пазычыў туфлi ў канс'ержкi. Жэрмены ў гатэлi няма. Знiкла разам са сваiмi рэчамi. Што ж мы цяпер будзем рабiць? - закончыў ён.

Раздзел VIII

АДЗIН МАЎЧЫЦЬ, ДРУГI ЗАШМАТ ГАВОРЫЦЬ

- Зрабi мне хоць гэтую ласку, апранi цёплы плашч, - папрасiла мадам Мэгрэ.

Тады ў яго было два плашчы: адзiн цёплы - чорны, з аксамiтавым каўняром, якi ён насiў ужо тры гады, i другi прарызiнены, кароценькi, якi ён прыдбаў нядаўна i якога яму хацелася даўно, яшчэ з пары яго хлапецтва.

Мэгрэ ж напэўна не здалося, што, калi яны выходзiлi з кватэры, жонка шапнула Мiнару: "Галоўнае, не пакiдайце яго аднаго!".

Хоць яна, можа, трошкi i падсмейвалася над флейтыстам, але адчувала да яго шчырую прыязнасць, лiчачы музыку выхаваным, сардэчным, сцiплым. Шэрыя друзлыя хмары паволi зацягвалi неба. Было падобна на тое, што хлыне густы цёплы лiвень - першы за апошнiя два тыднi, - i цяжкi плашч Мэгрэ гэтак набрыняе, што ад яго адразу стане патыхаць вымаклай псiнай.

Свой кацялок ён трымаў у руцэ - це мог надзець яго, таму што галава была па-ранейшаму забiнтавана. Мiнар правёў яго на бульвар Вальтэра да доктара, ад якога Мэгрэ дамогся толькi аднаго: той наклаў больш лёгкую павязку.

- Вам сапраўды пазарэз трэба ў горад? - Доктар працягнуў яму кардонавы карабок з жоўтымi пiлюлямi: - На выпадак, калi закружыцца галава.

- Па колькi штук прымаць?

- Па адной. Чатыры-пяць на сёння. Я ахвотней бачыў бы вас у пасцелi.

Мэгрэ не ведаў, што рабiць з музыкантам, адправiць дадому цяпер, калi ён болей не меў у iм патрэбы, i гэтым засмуцiць яго, - не хацелася.

Пераканаўшы Мiнара, што яму даручаецца вельмi сур'ёзная справа, ён паслаў яго на вулiцу Шапталь.

- Насупраць вядомага вам дома, трошкi ўбаку, маецца невялiкая рэстарацыя "Стары Кальвадос". Мне б хацелася, каб вы адтуль паназiралi, што адбываецца ў Жандро.

- А калi вам стане кепска?

- Я буду не адзiн.

Мiнар развiтаўся з iм толькi ля дзвярэй турмы на Набярэжнай Арлёж. У той момант Мэгрэ яшчэ поўнiўся верай у сябе. Нават пах змрочнага пад'езда ён удыхаў з задавальненнем. Усё тут было бруднае, агiднае. Менавiта сюды штоночы палiцэйскiя зводзiлi ўсё, што выклiкала iх падазрэнне пры дзяжурствах на вулiцы, увесь зброд, падабраны "чорным воранам" у час аблаў.

Ён увайшоў у каравульнае памяшканне, якое патыхала казармай, запытаўся, цi можа прыняць яго камiсар. Яму здалося, што глядзелi на яго з нейкай дзiўнай цiкаўнасцю. Але ён не надаў гэтаму ўвагi. Вiдаць, падумаў ён, сакратара з квартальнага камiсарыята лiчаць тут асобай даволi пасрэднай.

- Пасядзiце.

Палiцэйскiх было трое, адзiн пiсаў, двое сядзелi без справы. Кабiнет камiсара знаходзiўся побач, але нiхто i не падумаў пайсцi папярэдзiць яго, нiхто не звяртаў анiякай увагi на Мэгрэ; з iм паводзiлiся так, нiбыта ён не меў да гэтай установы нiякага дачынення. Становiшча было настолькi няёмкае, што ён не пасмеў нават набiць сваю люльку.

Праз чвэрць гадзiны ён асмелiўся запытацца:

- А што, камiсара няма?

- Заняты.

- Дзе знаходзяцца людзi, якiх забралi сёння ноччу?

Праходзячы па калiдоры, ён нiкога не пабачыў у прасторнай зале, дзе звычайна выгружаюць вылаўленую "дзiчыну".

- Наверсе.

Ён не адважыўся папрасiць дазволу схадзiць туды. Наверсе - азначала пакой, дзе праводзiлася антрапаметрыя. Усiх затрыманых выстройвалi ў рад, як у школе. Iм загадвалi распрануцца i стаць у ланцуг адзiн за адным. Iх аглядвалi, занатоўвалi самыя нязначныя характэрныя прыкметы, пасля чаго, дазволiўшы апрануцца, з iх знiмалi меркi, фатаграфавалi, бралi адбiткi пальцаў.

Цi Дэдэ ўсё яшчэ фанабэрыцца, стоячы ў ланцугу разам з жабракамi i бадзягамi?

Пазней, калi Мэгрэ стане працаваць у групе шэфа, ён набудзе права хадзiць усюды, куды трэба, па ўсёй гэтай установе.

Што да жанчын, то iхнi агляд рабiў медык у другiм пакоi, i хворыя адсылалiся ў Сэн-Лазараўскую бальнiцу.

- Вы ўпэўнены, што камiсар усё яшчэ заняты?

Ён чакаў ужо болей паўгадзiны. Яму падалося, што ўсе трое весела пераглянулiся.

- Трэба пачакаць яго званка.

- Але ён не ведае, што я тут. А ў мяне важная справа. Трэба папярэдзiць яго.