Дмитрий Акулич - Губляючы мары

Дваццацігадовыя закаханыя тут жа з'ехаліся жыць разам.

Гэта быў новы, наступны этап іх адносін. Яны адчулі сябе больш дарослымі і адказнымі. Каця прабеглася па пакоях новай для яе кватэры, яна была заклапочаная пераездам. Па яе жаданні, яны зрабілі перастаноўку ў кватэры. Каця стала гаспадарыць па дому, прыбіраць і гатаваць. Яна была не з тых, хто палохаўся гэтай працы. Каця стварала ўсю ўтульнасць дома. Вядома, у новай кватэры ёй было спачатку нязвыкла, яна быццам тужыла па мінулым доме, хоць не сказаць, што яна была там занадта шчаслівая. Каця перавезла таксама свае любімыя кнігі, маленькая палічка ў яе пакоі, была маленькім шчасцем, роднай бібліятэкай яе юнага жыцця. Цяпер жа, праводзячы ўсё больш часу з Толям, у яго кватэры, ёй атрымлівалася адганяць нуду. Яна з задавальненнем рухалася наперад. А зносіны з сяброўкай сыходзіла ўсё далей у мінулае, да таго часу, пакуль яно не стала канчаткова ціхім успамінам.

У гэты тыдзень, у суботу, да іх у госці паспяшалася прыехаць мама Толі. Таццяна Андрэеўна, вельмі жадала ўпершыню пазнаёміцца з дзяўчынай сына. Таццяна Андрэеўна была строгай жанчынай, яна жыла па старых правілах, і часам нават не хацела разумець, і прымаць нешта новае, што палохала яе прынцыпы. Характар у яе быў кепскі.

У кватэры пачуўся званок, Каця націснула на кнопку, дзверы пад'езда адчыніліся. Таццяна Андрэеўна павольна падымалася, накіроўвалася да іх па лесвіцы. Ліфт, да яе няшчасця, быў на рамонце.

Каця адчувала нейкую трывогу перад першай сустрэчай і знаёмствам з Таццянай Андрэеўнай, яна хацела спадабацца ёй. Толя хацеў таго ж і каб мама спадабалася яго дзяўчыне.

Толя адчыніў дзверы кватэры, выйшаў на лесвічную пляцоўку сустрэць маму.

– Прывітанне, мама! – сказаў пры сустрэчы Толя, пацалаваў і абняў маму.

– Прывітанне, сынок! – цяжка дыхаючы, адказала Таццяна Андрэеўна.

Мама рукой трымалася за сцяну, трохі аддыхалася, стаяла перад сынам. Для яе, занадта пажылой жанчыны, прыступкі аказалі нялёгкі ўздым.

– Ліфт гэты, не працуе! Ты чаму мне не сказаў пра яго? – спытала мама, надаўшы незадаволены тон.

– Працаваў жа … – прашаптаў Толя, не ведаючы, што і адказаць маме.

– Пайшлі знаёміцца, вядзі мяне ўжо. – дадала Таццяна Андрэеўна.

Яны ўвайшлі ў расчыненыя дзверы кватэры.

Толя падышоў да Каці.

– Мам, знаёмся, гэта Каця! Каця, гэта мая матуля Таццяна Андрэеўна! – паспяшаўся прадставіць іх адзін аднаму Толя.

Мама Толі ўбачыла перад сабой сына з цёмнавалосай, зялёнавокай дзяўчынай.

– Я вельмі рада, што вы да нас завіталі ў госці. – нечакана для сябе і Толі, смела сказала Каця.

– Згодная! Даўно было пара нам пазнаёміцца. – адказала ёй Таццяна Андрэеўна.

– Так, давайце пройдзем, гарбаты пап'ем!? Не будзем тут стаяць. – сказаў Толя.

Усе трое перайшлі на кухню. Толя з мамай селі за стол, Каця ўзяла чайнік з заваркай і наліла ўсім у кубкі, прысела да іх.

– Надвор'е сёння цудоўнае! – сказала Таццяна Андрэеўна.

– Так, ёсць такое. – няпэўненна сказала Каця.

– Мг… – прамыкаў Толя. – Сёння даволі цёпла.

Пасля шэрагу нязначных фразаў завязалася нарэшце знаёмства.

Першае ўражанне, Каця пакідала пра сябе добрае, Таццяне Андрэеўне дзяўчына здавалася даволі мілай і прыемнай. Але пасля таго, як мама Толі пачала задаваць пытанні што датычыцца яе працы і заробку, а таксама намякаючыя на «дзяльбу» сына, гармонія прыемнай сустрэчы стала павольна рассыпацца. Таццяна Андрэеўна не хацела адпускаць адзінага сына нейкай чужой для яе дзяўчыне, якая забрала ўсю ўвагу Толі. Маці стала раўнаваць, шукаць заганы ў дзяўчыне. Яна стала падазраваць Кацю ў тым, што гэта мілая дзяўчына сустракаецца з яе сынам з-за таго, што ў яго ёсць жыллё і грошы. Бо Каця пры гэтым, не мае нічога свайго. І так як Каця працавала на фабрыцы цацак і атрымлівала жабрацкую зарплату, па мерках Таццяны Андрэеўны, яна ўсё больш пераносіла ўсю сваю ўвагу да гэтай тэмы. Цені суму з'явіліся ў вачах Каці. Горш таго, што Каця пачала адчуваць сябе няправільна, не такога знаёмства яна чакала. Таццяна Андрэеўна працягвала казаць, параўноўваць сябе з ёй. У яе часы, калі яна сустрэла бацьку Толі. За плячыма Таццяны Андрэеўны ўжо было тады нямала таго, каб быць незалежнай. Яна не брала за ўвагу ўзрост Каці. Не выключэннем дрэннага стаўлення да Каці стала тое, што раней Таццяна Андрэеўна сватала свайго сына да дачкі сваёй сяброўкі. Дзеці жылі недалёка адзін ад аднаго, маму тады ўсё задавальняла, Толя б знаходзіўся непадалёк ад яе. Яны тады амаль зблізіліся, але Толя сустрэў Кацю і мамчыны планы паваліліся.

Было шмат сказана ў адрас Каці, яе настрой быў сапсаваны.

У момант іх размоў, Толя прымаў бок Каці і абараняў яе ад непрыемных пытанняў сваёй мамы. Ён быў здзіўлены паводзінамі мамы і не ўяўляў, што ўсё вось так можа скласціся.

Таццяна Андрэеўна не прымала Кацю сур'ёзна, ёй стала непрыемнай Каця і тое, як паводзіць сябе яе сын пры ёй. Напружанне і раздражненне расло, Таццяна Андрэеўна бачыла ў сваім сыне іншага чалавека і не магла зразумець, як гэта родны сын не на баку сваёй маці. Таццяна Андрэеўна паказала свой незадаволены выгляд і нейкую крыўду да сына. Яна ўстала з-за стала і пайшла ў бок уваходных дзвярэй кватэры. Толя накіраваўся за мамай.

– Я сыходжу! – сказала Таццяна Андрэеўна, звяртаючыся да сына. – Убачымся пазней…я не магу тут знаходзіцца.

– Добра. – адазваўся Толя, рассеяна праводзячы маму.

Усе троя адчувалі смутак і негатыў ад гэтай сустрэчы, кожны задаваў самому сабе розныя пытанні ў галаве.

Каця засталася сядзець адна за сталом, яна абняла двума рукамі астыўшы кубак гарбаты і павольна зрабіла пару маленькіх глыткоў. Калі да яе вярнуўся Толя, Каця пакінула кубак і змрочна паглядзела на яго.

Яна ўстала з-за стала.

– Я пасля ўсё прыбяру, са стала..! – сказала Каця.

Яна пайшла з маркотным тварам у спальню. Толя моўчкі стаяў яшчэ хвіліну на адным месцы, глядзеў на стол. Яго думкі былі цалкам прысвечаны горшым зыходам сустрэчы, які ён нават раней не ўяўляў. Ён ледзь паківаў галавой і затым пайшоў да Каці.

Толя быў напалоханы паводзінамі мамы. Не гледзячы на ўсё гэта, ён спрабаваў знайсці якія-небудзь апраўданні ў яе паводзінах. Але было гэта для яго куды складаней, чым можна было ўявіць. Каця ляжала на ложку, адвярнулася ад Толі, павярнулася да яго спіной. Ён падышоў да яе павольна і прысеў побач. Толя пачаў супакойваць Кацю. Шукаў патрэбныя словы. Каця павярнулася да яго.

– Я не хачу больш сустракацца з ёй! – сказала яна. – Цяпер я ведаю, што яна з сябе ўяўляе.

Каця з цяжкасцю стрымлівала слёзы.

– Добра…

Толя не знаходзіў больш слоў для размовы, ён проста маўчаў і глядзеў на заціснутае цела Каці. Ён спрабаваў падумаць пра нешта іншае, але думкі яго ператварыліся ў хаос. Толя адчуваў нейкую здраду, расчараванне ў сабе. Ён абняў Кацю адной рукой, прыціснуўся да яе.