Дмитрий Акулич - Губляючы мары

Толя выйшаў з хаты ў глыбокім роздуме. Ён адчуваў сябе не так лёгка, як заходзіў. У словах мамы хавалася нешта нядобрае. Але галоўнае для яго было тое, што яна яго падтрымала і з вялікай упэўненасцю яна дакладна будзе на свяце.

Прыйшоўшы дадому, у кватэру, Толя не хаваў сваёй усмешкі. Каця сустрэла яго каля парога, яна вельмі хвалявалася, яе тэмперамент быў мяккім і няўстойлівым да перажыванняў. Каця тут жа паспяшалася дапамагчы зняць мокрую куртку з Толі і з хвалюючым страхам пацікавілася.

– Ну як усё прайшло?

– Зразумела добра! Ніякіх пагроз і расчараванняў. – адказаў ён. – Дарэчы, мама сказала мне, што я абавязаны ажаніцца. Неяк так сказала…

– Ты не памыліўся? – перапыніла яго Каця і зірнула прама яму ў вочы.

– Ну-ну, каханая, вядома, гэта праўда. – адказаў ён.

– Раскажы падрабязней.

Каця сумнявалася, што сустрэча прайшла гладка і без выхадак Таццяны Андрэеўны. Толя распавядаў роўна тое, што хацела б пачуць ад яго Каця. Ён размахваў рукамі паказваючы ўсе дзеянні і знаходжанне той размовы. Ён пазбягаў толькі таго, з якім тонам і выразам казала яму мама.

Каця ўяўляла гэта ўсё ў розуме. Па яе выгляду, можна было зразумець, што для яе гэта было важна. Яна круціла аловак у руках і задавала занадта шмат пытанняў, пакуль не супакоілася.

Дні да вяселля былі часам вясёлымі, але больш нервовымі і клапатлівымі. У такіх выпадках, як цяжарнасць, роспіс маладых пераносілася на раннія лікі.

Назапашаныя грошы і бацькоўская дапамога, трацілася на падрыхтоўку важнага дня. Каціны і Толіны бацькі падзяліліся сваімі грашыма на вясельнае застолле.

"Няўжо яна толькі для гэтага створаная?" – падлічваючы ўсе расходы, думала Таццяна Андрэеўна. Яна нервавалася і пастаянна была не задаволеная. Яна разумела, калі б не дзіця, ніякага б вяселля яна не дапусціла. Што яна магла цяпер зрабіць!? У злосці суцяшаць сябе тым, што яе сын сёння шчаслівы.

Гэта раніца прыносіла па-сапраўднаму іншы настрой маладым. Яны адчувалі душэўнае хваляванне. Іх лёс змяняўся. Іх вяселле мяняла іх саміх.

Наступіў момант, калі Каця з'явілася ў вясельнай сукенцы. Толя ўбачыў перад сабой прынцэсу. Погляд яго свяціўся гледзячы на яе.

– Ты чароўная! – сказаў ён.

Каця цудоўна глядзелася ў белай сукенцы, яна была абаяльная.

Толя быў мяккі і спакойны, чорны касцюм на ім сядзеў выдатна.

Галавакружна, з хвалюючай радасцю, праходзіў гэты дзень. Гасцей сабралася няшмат, многія з якіх прыйшлі прыемна правесці час. Таццяна Андрэеўна таксама не магла прапусціць такі дзень, яна была на вяселлі з мужам. Яна аплаціла нейкую частку вяселля, гэта была адна з прычын яе прысутнасці тут. У момант віншаванняў, Таццяна Андрэеўна прыціснулася да сына, яна баялася адпускаць яго. Яна выдатна прыкідвалася, шчасліва прамаўляла шмат пахвальных слоў і пажаданняў. Яна не хацела выглядаць недарэчна і крывадушна ў вачах гасцей. Пётр Васільевіч з пазітывам глядзеў на сына і нявестку, ён быў шчаслівы, таксама, як і бацькі нявесты.

Апынуўшыся дома, Толя з Кацяй адчулі стомленасць усіх гэтых святочных гадзін. Яны нібы палонныя, бяз сіл, паваліліся на ложак. Яны ляжалі на спіне і трымаліся за рукі, бесклапотна глядзелі ўверх.

– Цяпер ты мая! – горача прашаптаў Толя.

– Праўда? – ледзь чутна сказала Каця.

– Цяпер ты мая жонка… – ласкава сказаў муж.

Каця павярнула галаву да мужа. З апошніх сілаў яна ўсміхнулася, вочы яе былі поўныя згоды.

Час ішоў, жывот Каці рос. Толя ўсё часцей наведваў маму. Кожны раз, калі ён да яе прыходзіў, яна пыталася: ці шчаслівы ён цяпер і як да яго ставіцца Каця. Паступова адказы Толі раслі, і Таццяна Андрэеўна ўсё больш унушала, і падлівала алей у раздражнёныя ноткі сына.

Першыя месяцы, муж і жонка цудоўна пырхалі. Але пазней, Толю стамляла і не давала спакою вялікая адказнасць, якая ляжа на яго плечы. На яго думку, Каця занадта часта ўяўляла ўсякія прычыны для крыўд і супярэчак да яго. Каця стала раздражняльная і няўрымслівая. Толя нібы не быў гатовы да таго, што стане бацькам, што неўзабаве ў доме з'явіцца маленькае дзіця. Толя стаў усё больш давяраць словам маці і выклікаць у сабе, што не хоча цяпер гэтай цяжарнасці. Менавіта ў гэты момант, ён яшчэ прагнуў бесклапотнага жыцця з каханай, а цяпер яму трэба будзе змяніць сваё жыццё. Паступова Толя нібы аддаляўся ад Каці і яе цяжарнасці, ён пераставаў надаваць ёй увагі. Адчувалася, як ён з раздражненнем ухіляўся ад сваіх абавязкаў, агрызаўся ў адказ на задаючыя пытанні жонкі, з нагоды яго паводзін. Паміж імі ўжо не было таго цудоўнага часу, дзіўнымі і жудаснымі станавіліся іх адносіны. Непаразуменні пачасціліся.

Маці Толі, як і раней, была супраць Каці. Цяпер жа, на фоне гэтага, яна часта прыдумляла гадасці і падбухторвала свайго сына супраць яго жонкі. Яна была незадаволеная тым, што Толя робіць усё для жонкі і будучага дзіцяці, а Каця, на яе думку, карыстаецца ўсім гэтым не па каханні і занадта шмат немагчымага патрабуе ад яе сына. Усё выглядала не так, але для Таццяны Андрэеўны не складала працы прыдумляць пра Кацю гнюсныя плёткі.

Каця мучылася, сумныя думкі лезлі ў яе галаву, яна баялася прадчуваць, што ж будзе далей.

У самым пачатку сакавіка, у чацвер, Каця нарадзіла дачку Насценьку. Маленькі цуд засланяў усё дрэннае, што атачала Кацю ў гэты дзень.

“О божа, якая ж яна цудоўная!” – узіраючыся ў румяны твар дачкі, падумала Каця. Яе рукі не дрыжалі, у ёй не было ніякай нясмеласці, калі яна ўпершыню ўзяла Насценьку на рукі.

"Анёлачак мой!" – працягвала захапляцца малышкай мама.

З бліскучай радасцю, Каця патэлефанавала Толе і паведаміла аб нараджэнні дачкі. Яна апісвала яму свае пачуцці, стан дзіцяці, яго рост і вагу. Толя не зусім захапляўся яе словамі, але ў глыбіні яго душы было настойлівае пачуццё добрай навіны. Цяпер жа, трохі зноў разгарэліся іх адносіны, узмацніліся іх пачуцці ў момант размовы. Толя адчуў у сабе пачуцці бацькі.

Неўзабаве, Толя паведаміў аб дачце сваім бацькам. Вядома, Таццяна Андрэеўна і казаць не хацела пра гэта, прыпамінаючы, кім яна лічыць Кацю. Яна выслухала сына, горка ўсміхаючыся гэтай навіне ў адказ.

Толя паведаміў сваім сябрам, што ён стаў татам. Усё больш ганарыўся сабой і пачаў аднаўляць добрае стаўленне з Кацяй.

Сёння ў Толі трэці раз раздаўся тэлефонны званок ад мамы. Таццяна Андрэеўна жадала зноў пачуць голас сына.

– Так, мам?! – пачаў размову ён.

– Госпадзе! Што ж гэта ў вас з Кацяй там адбываецца!

– Ты аб чым? – перабіў Толя, ён глыбока захваляваўся.

– Ты паслухай, толькі паслухай мяне…памятаеш цётку Валю, якая працуе ў радзільні? Дык вось. Я патэлефанавала ёй, каб яна даведалася як там мая ўнучка. – казала яна задыхаючымся голасам. – Яна ўсё даведалася! І я павінна табе сказаць… Каця ад цябе схавала, што твая дачка ня здаровая! Яна нарадзіла цябе хворага дзіцяці!