Рузил Фазлыев - Хыял + Чынбарлык. Шигырь. Том 7. Стихи

Авыл бетми, авыл бетә алмый,
Исемнәре бәлки үзгәрер.
Бутап булмый гадел караганда,
Авыл кешесенең йөзләрен.

Шәhәрләрдә җиңел тормыш эзләү,
Тәккәберлек бераз катыш ул.
Читтән күзәт; авыл малаеның,
Шәhәреннән кайчак кайтышын…

Рәхәт тормыш шулай төзеләме,
Әллә шулай качып китүме…
Олы көтүләргә кушыла алып,
Тормышларны җиңеләйтүме.

Шелтә була алмый берәүгәдә,
Кешеләрнең язмыш юллары.
Ихласырак, гаделерәк кебек,
Авыл кызы, авыл уллары…

Соңгы өмет кебек яңгырыйдыр,
Иң кирәген әйтеп калулар.
Сәнәк белән суга язу кебек…
Кыек мыек, сыза алулар…

Аерылышуны көтү кирәк түгел,
Булмый калмас, алар булырлар…
Өметсезлек кебек тоелсада,
Олы өмет белән тулырлар…

Очрашулар кайчак кирәк булмый,
Әйтәселәр инде әйтелгән.
Башка юллар инде алда көтми,
Кирәк җиргә барып җителгән,

Җирдә тормыш эшкә йөргән кебек,
Һәр кешенең үзе hөнәре…
Эшкә бару, эштән кайту белән,
Үтеп китеп бара көннәре.

Эш белән бит барысы бетми әле,
Башка гамәлләре җитәрлек…
Тамак туйдырулар белән бергә,
Кешеләрне, кеше итәрлек.

Барысыда кала, юкка чыга…
Байлыкларың, кылган эшләрең.
Бәлки саклап булыр булган хиснең,
Шигырь юлларына күчкәнен…

Бетмәс юлда кебек гомер вакыт,
Еракларга кеше ашкына…
Билге булып, кала җир өстендә,
Соңгы тапкыр куйган таш кына…

Биеклекне кеше бик ярата,
Бәләкәйдән биек хыяллар…
Ул гомердә, күпме җыелада…
Бер күңелгә ничек сыя алган.

Биектәрәк булу кулаеырак,
Бер баскычка гына булсада.
Сәхнәләрдә биегерәк була,
Халык белән клуб тулсада.

Каланчалар булган, манаралар,
Ераклардан алар күренгән.
Биектәрәк кебек хисләреңдә,
Чыккан чакта йөрәк түреннән.

Кошларда бит биекләрдән оча,
Күрер өчен барыр юлларын.
Догаларын кыла кешеләрдә,
Биекләргә сузып кулларын.

Яктылыкта биекләрдә кебек,
Караңгылык, аста түбәндә.
Таңнар атмас кебек кайвакытта,
Чарасыздан башны игәндә.

Күңел әллә үзе мине тыңлый,
Мин тиешме аны аңларга…
Кабатланып диңгез дулкыныдай,
Ташланганда хисләр ярларга.

Ул ашкына, хәттә белеп булмый,
Ниләр теләп, ниләр сизенеп.
Вакыт- вакыт күңел теләгәннәр,
Юкка чыга… очып, сибелеп.

Күңел миндә, әллә мин күңелдә,
Кемдә теләк, кемдә ышану…
Икеләнү килеп туган чакта,
Шикләнүдән ансат бушану.

Барысыда бергә җыелганда,
Күңел, уең, бергә хыялларың…
Сакларгамы аны, сайларгамы,
Бер сандыкта булса җыя алганың?

Маҗаралар кайчак эзләгәндәй,
Чакыра ул әллә кайларга…
Барысына барыбер җитешмисең,
Ялгышмыйча кайсын сайларга.

Гаделлек сорыйбыз, эзлибез,
Кайвакыт, тәләпләр итәбез.
Без аны яшәүдә, тормышта,
Күпвакыт беряклы итәбез.

Әйбернең хакы бар, чамасы,
Изгелек сорыйдыр җавабын.
Сораулар дөресме үзеңә,
Эшеңдә күрмәсәң савабын.

Гаделлек туганча, дусларча,
Тик сорау шикелле булмасын.
Гаделлек күңелдә булганда,
Беркайчан буш гамәл булмас ул.

Язмышка буйсыну гаделлек,
Ул синең тормышта өлешең.
Кадерен белә алып, алдамый,
Алданмый яшәвең… йөрешең.

Гаделлек яхшыга омтылу,
Холыкка әйләнеп күңелдә.
Кылынган саваплы гамәлдәй
Таяныч, ышаныч бүгенгә.

Кайвакытта туган нигез диеп,
Матур матур сүзләр сөйлибез.
Сагынгандай булып, уйга батып,
Моңлы моңлы көйләр көйлибез.

Үткән вакыт инде барысыда,
Хисләр генә бераз яңара…
Ни булсада, ул буш калган хәзер,
Ул хужасыз булып санала.

Вакытында җылы түбә булган,
Давамнары нәсел җепләре…
Хуҗасызлык картайтада кебек,
Кире кайтмагачтан… көткәне.

Хисләр генә бераз җанланалар,
Күргәннәрдән, искә алганнан.
Язмышларда кайчак шулай була,
Онытылганнар, ялгыз калганнар.

Туган нигез, вакыт галәмәте,
Үсеп житеп… юллар салганда.
Барыбердә гадел кебек тугел,
Туган нигез ялгыз калганда…

Җәй рәхәте әнә тирә якта,
Яңгырларсыз эссе көннәре.
Җиләс су буйлары яшеллектә,
Елгалары белән күлләре,

Җәй асылы ул бит җылылыкта,
Эсселеккә бераз авышып.
Үзгәртәлмәс кебек бу тынлыкны,
Коеп яуган яңгыр тавышы…

Бөтен җиhан чәчәк ата кебек,
Булсаларда сусау дымнарга.
Нидә булса җитми кебек инде…
Шөкер әйтеп калыйк булганга.

Бүгенгеләр өчен, үткән өчен,
Бу җәйләрне күрә алганга.
Гомер юлы сәяхәтләрендә,
Булганнарны күреп калганга.

Аңлар өчен эссе, сусауларны,
Җир йөзендә булып торганын.
Сакланырлык күләгәләр булыр,
Догаларың булса… кылганың…

Торамы соң бездән таңнар ату,
Ничә тапкыр алар атсада.
Артык мөhим микән кеше өчен,
Бәхетләрен кайда тапсада.

Без саныйбыз анын атканнарын,
Һәркемнеңдә үзе таңнары.
Яңа көннәр туып… гомерләрнең,
Була инде үтеп барганы…

Гомер сәгатләре кебек таңнар көннәр,
Берсе артыннан, берсе ашыга.
Ә елгасы ага, ага шулай,
Кайта алмый чишмә башына.

Челтрәп аккан чишмә тавышыдай,
Еракларда кала балачак…
Сусаганда… сусамаганда да,
Чишмә суы татлы булачак.

Әй чишмәләр, кайда калдылар соң,
Агымнарын саклый аламы…
Элеккечә кебек булмаса,
Чиста сулар челтерәп агамы.

Уңы сулы була, парлы булса,
Ике сыңар, парлы булалмый,
Ике ир ат, яки хатын кыз,
Берничектә тормыш кора алмый.

Йомшаклыкта көче хатын кызның,
Нәфислеге – аның билгесе.
Шуны аңлап яши акыллысы,
Ир булырга тели тилесе.

Хатын-кыздай булмый ир атларда,
Ир исемен, итеп мәсхәрә.
Җимеш итеп карап яшәсәдә,
«Җимешем» дип аңа дәшсәдә.

Хыялларың бәлки истә калыр,
Чынбарлыкта булган шикелле.
Шул уйларны искә ала – ала,
Әрәм итеп озын кичеңне.