Владимир Дубовко - Пялёсткi (апавяданнi на белорусском языке)
- Название:Пялёсткi (апавяданнi на белорусском языке)
- Автор:
- Жанр:
- Издательство:неизвестно
- Год:неизвестен
- ISBN:нет данных
- Рейтинг:
- Избранное:Добавить в избранное
-
Отзывы:
-
Ваша оценка:
Владимир Дубовко - Пялёсткi (апавяданнi на белорусском языке) краткое содержание
Пялёсткi (апавяданнi на белорусском языке) - читать онлайн бесплатно полную версию (весь текст целиком)
Интервал:
Закладка:
- Дзякуем вам за параду! Не клапацiцеся, мы ўсе - фiзкультурнiкi...
Паехалi. Выехалi з горада, узялi кiрунак на Апана-Ключы. Ад'ехаўшыся кiламетры за два, наша цялежка пачала нахiляцца то на правы, то на левы борт. Усе новыя, фарсiстыя рукзакi маiх юных спадарожнiкаў, якiя я радзiў iм папрывязваць ды мацней: "Ха-ха! Нiхто iх у нас не ўкрадзе!" - апынулiся адны на левай палове дарогi, другiя - на правай. Пачалi пырхаць следам за iмi i "фiзкультурнiкi". Усе дзяўчаты з'ехалi да майго бярозавага кала, паляпiлiся за яго, як пчолкi ў часе раення за якi сучок. Толькi i чулася:
- А божухна! Калi ж пачнецца добрая дарога?
Я iх супакоiў тым, што сказаў:
- Гэта ёсць самая найлепшая частка нашага шляху. Праз кiламетраў пятнаццаць - самая горшая. Але, праўда, там вакол будзе тайга, багата жардзiн усялякiх, можна ўмацавацца як хочаш...
Яны не падзякавалi мне за паведамленне, але пачалi пытацца, што зрабiць i як для бяспекi.
У сяле Апана-Ключы мы спынiлiся. Механiкi праверылi сваю машыну, а юныя вандроўнiкi папрывязвалi ўсе да аднаго свае рэчы, панастаўлялi ля бартоў бярозавых колiкаў для сябе.
У першы ж дзень мы праехалi вёску Байкан i ўзышлi ў тайгу сапраўдную. Дарога - мора разлiванае. Ад'ехалi ад Байкана кiламетраў пяць-шэсць, як паламалася дышла. Але тут, на шчасце, быў добры прыпынак: сталоўка, некалькi домiкаў, у якiх жылi нарыхтоўшчыкi жывiцы. Пакуль павалiлi бярозу, абкантавалi яе на дышла, перастаўлялi жалеззе са старога на новае, надышла ноч. Заначавалi дзе хто здолеў: хто ў хатках, хто на трактары, хто ля агню. Ранiцай паснедалi ў сталоўцы, паснедаць можна было як хочаш, прадукты - вышэйшай якасцi, нават толькi што застрэленая дзiчына: цецерукi, рабчыкi, глушцы... Пасля снедання паехалi далей.
Пачалiся другiя суткi. Ад'ехалiся, можа, пятнаццаць кiламетраў - аварыя: лопнула жалезная злука, "серьга", пры дапамозе якой дышла чапляецца за трактар. Гэтага з пня не ссячэш...
Пайшлi з паклонам у паселiшча Азёрнае, да нарыхтоўшчыкаў жывiцы. Пакуль дачакалiся iхняга начальнiка - час iшоў без супынак. Начальнiк, чалавек добры i разумны, каб не трымаць такую партыю людзей, даў загад - адкруцiць патрэбную частку з iхняга трактара i даць нам. Пакуль адкручвалi, пакуль прыкручвалi надышоў вечар. Заначавалi ў Азёрным. Паснедаўшы ў гэтым паселiшчы, ранiцой кранулiся, падзякаваўшы i насельнiкам i начальству за гасцiннасць i дапамогу.
3
Ехалi, ехалi. А тут машкара, камары. Яны ж - як абавязковае блюда ў кепскай сталоўцы. У геолагаў - бутлi з дыэцiлфталатам. У нас - бутэлечкi з дзёгцем бярозавым ды яшчэ накамарнiкi - сеткi, тканыя з конскага воласу. Глянеш на нас - нiбыта з нейкага пякельнага маскараду павылазiлi ўсе мурзатыя, пакусаныя ды яшчэ ў карычневы колер ад бярозавага дзёгцю пафарбаваныя... Едзем, едзем. У адным месцы сасновы сук нiзка нахiлiўся над намi. Папрыгiналi галовы, а адзiн малады хапiўся рукамi, каб падняць яго крыху, адвесцi ад дзяўчат. У гэты момант - трактар даў поўны ход, вырваў за сабой цялежку, а хлопец i застаўся вiсець на суку. Саскочыць - праўда, нiбыта мякка, але ж унiзе гразь. Калi не ўтопiцца, падаючы з вышынi, дык увесь гразёй зальецца. I брызент нiякi не падкладзеш: гразь суцэльная. Пабралi сякеры, нассякалi лапак, накiдалi з бакоў на дарогу. На тыя лапкi саскочыў. Заблоцiўся, зразумела, але ж не так, як бы без лапак было. А самае галоўнае час iдзе. Трэцiя суткi. Дзень на другую палову пераходзiць, а мы ад'ехалiся роўна нiчога. I вось трапiлi на такое месца, што нi ўзад, нi ўперад. Наша цялежка загрузла па самыя барты. Стасiльны трактар не можа даць рады. Нават адчапiўся ад нас, каб не засесцi самому, i ад'ехаўся на лепшае месца. Раптам чуем, тарахцiць недзе ззаду яшчэ трактар. Пад'ехаў блiжэй. Калёсны, слабы, але ж дзве вялiзныя бочкi партвейну вязе, значыць, сiлу нейкую мае. Ад'ехаўся i ён на лепшае месца, паставiў свой партвейн, пасля разам тузганулi нашу цялежку i вывалаклi з гэтага прадоння, адвезлi метраў за сотню, на больш прыдатнае месца. Там трактарысты нашыя i - з калёснага занялiся падкручваць гайкi, бо яны, некаторыя, зусiм аслаблi.
Пасажыры павыходзiлi на абочыны: хоць ногi крыху адыдуць, адпачнуць ад такой язды. Тым часам следам за намi на парцы коней ехала пошта ў лёгенькай карыфашцы. Нiчога не ведаючы, паштавiк заехаў на тое месца, дзе тапiлася нашая цялежка i выцiснула сабой такую вялiзную ямiну. Левы конь адразу пагрузiўся ў тую ямiну, у гразь. Засталася над гразёй адна толькi галава. Паштавiк адразу выпраг другога каня, вывеў яго на абочыну i стаў думаць горкую думу: нiхто ж нiколi не дасць веры, каб на дарозе, хоць бы i таежнай, конь утапiўся. Значыцца, паштавiк нейкую памылку вялiкую зрабiў... У гэты час нашыя трактарысты запусцiлi маторы. Пачуўшы iх, паштавiк сеў конна на выратаванага каня, прыехаў на нашую стаянку, злез i ўкленчыў проста ў гразь:
- Ратуйце, людцы! Конь утапiўся на дарозе!
Хто ж тут скажа - "справа не мая"? Пабралi рыдлёўкi, сякеры, вяроўкi, пайшлi да таго каня. А ён, бедны, калi пабачыў людзей, як пачаў iрзаць, як пачаў iрзаць - не спыняецца. А карцiна якая жудасная: ляжыць на гразi адна галава i ржэ, нават грывы не вiдно. Прыйшлi людзi, абступiлi вакол таго бедалагу. Хто рыдлёўкай гразь адлiвае, хто лапкi сячэ, хто жэрдачкi падносiць. Намасцiлi з бакоў дзве гацi невялiчкiя, прашмаргнулi вяроўкi ды ўсiм натоўпам i выцягнулi таго каня. Падзякаваў паштавiк ратавальнiкам, спрог зноў конi ў карыфашачку ды следам за намi.
Трэцiя суткi канчалiся. Ноч. Распалiлi агонь, павячэралi, паспалi - хто як мог, каму як было лепш. На чацвёртыя суткi прашу я паштавiка:
- Вазьмi мяне з яблынькамi, давязi да паселiшча. Баюся я, каб мае яблынькi не прапалi.
А ён мне адказвае:
- Ты бачыш, што мой выратаваны конь толькi для лiку ў запражцы iдзе, увесь час дрыжыць, як у трасцы якой.
- Ды я не прашуся, каб ты мяне вёз. Я пайду пехатой. Ты мае яблынькi толькi вазьмi, прывяжы ззаду.
Прывязаў. Увечары чацвёртых сутак прывёз я iх дадому i пасадзiў адразу. Некалькi штук даў у падарунак тром маiм сябрам, з якiмi разам працаваў. Не ведаю, як дрэвы жылi цi жывуць у iх. А на маёй колiшняй сядзiбе прынялiся добра. Мне прыслалi фота, на якiм яблынька проста абсыпана яблыкамi ад зямлi i да самага невысокага верху.
Колькi людзей памагло, каб гэтыя яблынькi даехалi да свайго месца!
. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Цяпер замест той таежнай пракладзена добрая дарога, шаша. Аўтобусы "Iкарус" iдуць па той дарозе, на якую мы патрацiлi чацвёра сутак, дзве гадзiны. А хто хоча, ад Канска да Бiрусы можа праляцець рэйсавым самалётам за паўгадзiны. Думаю, што новыя насельнiкi таго паселiшча пачнуць цяпер гадаваць i вiнаград нават...
Як начаваў у Байкане
Давялося мне зiмою iсцi ў тайгу. Перад тым двое сутак мяла мяцелiца. Усе сцяжынкi, усе дарогi занесла снегам, намяло на адкрытых мясцiнах вялiкiя гурбы. I такой дарогi мне дзесяць мiль. Выйшаў я з горада рана. Пры мне толькi адна буханка хлеба, але вялiкая, кiлаграмы на чатыры, i пачак цукерак-падушачак. Апрануты я цёпла: павалаканы паўкажушок, зiмовая шапка, валёнкi.
Читать дальшеИнтервал:
Закладка: