Этьен Жильсон - Избранное: Христианская философия

Тут можно читать онлайн Этьен Жильсон - Избранное: Христианская философия - бесплатно полную версию книги (целиком) без сокращений. Жанр: Философия, издательство Российская политическая энциклопедия, год 2004. Здесь Вы можете читать полную версию (весь текст) онлайн без регистрации и SMS на сайте лучшей интернет библиотеки ЛибКинг или прочесть краткое содержание (суть), предисловие и аннотацию. Так же сможете купить и скачать торрент в электронном формате fb2, найти и слушать аудиокнигу на русском языке или узнать сколько частей в серии и всего страниц в публикации. Читателям доступно смотреть обложку, картинки, описание и отзывы (комментарии) о произведении.
  • Название:
    Избранное: Христианская философия
  • Автор:
  • Жанр:
  • Издательство:
    Российская политическая энциклопедия
  • Год:
    2004
  • Город:
    Москва
  • ISBN:
    5-8243-0497-1
  • Рейтинг:
    3.6/5. Голосов: 101
  • Избранное:
    Добавить в избранное
  • Отзывы:
  • Ваша оценка:
    • 80
    • 1
    • 2
    • 3
    • 4
    • 5

Этьен Жильсон - Избранное: Христианская философия краткое содержание

Избранное: Христианская философия - описание и краткое содержание, автор Этьен Жильсон, читайте бесплатно онлайн на сайте электронной библиотеки LibKing.Ru

Этьен Жильсон (1884–1978) — один из виднейших религиозных философов современного Запада, ведущий представитель неотомизма. Среди обширного творческого наследия Жильсона существенное место занимают исследования по истории европейской философии, в которых скрупулезный анализ творчества мыслителей прошлого сочетается со служением томизму как величайшей философской доктрине христианства и с выяснением вклада св. Фомы в последующее движение европейской мысли. Интеллектуальную и духовную культуру «вечной философии» Жильсон стремится ввести в умственный обиход новейшего времени, демонстрируя ее при анализе животрепещущих вопросов современности. Опираясь на экзистенциальное прочтение томизма, Жильсон акцентирует мысль о свободе выбора, дарованной человеку, и предназначении его как продолжателя дела божественного Творения. В данный том вошли работы: «Учение Декарта о свободе и теология», «Бытие и сущность», «Бог и философия», а также ряд статей последователей и учеников Жильсона, посвященных его разностороннему творчеству.

Избранное: Христианская философия - читать онлайн бесплатно полную версию (весь текст целиком)

Избранное: Христианская философия - читать книгу онлайн бесплатно, автор Этьен Жильсон
Тёмная тема
Сбросить

Интервал:

Закладка:

Сделать

[438]

«In virtutibus motivis et habentibus intellectum, primo invenitur voluntas; nam voluntas omnem potentiam applicai ad suum actum. Intelligimus enim, quia volumus; imaginamur quia volumus, et sic de allis» [31*](Contr. Gent. I 72).

[439]

«Unde et ipsum bonum, in quantum est quaedam forma apprehensibilis, continetur sub vero quasi quoddam verum; et ipsum verum, in quantum est finis intellectualis operationis continetur sub bono ut quoddam particulare bonum» [32*](De maio VI 1, ad Resp.).

[440]

«Si ergo consideremus motum potentiarum animae ex parte objecti specificantis actum, primum principium motionis est ex intellectu… si autem consideremus motus potentiarum animae ex parte exercitii actus, sic principium motionis est ex voluntate» [33*](ibid. Cf.: Sum theol. 1-е 2-ae 9,1, ad 3-am).

[441]

Contr. gent. I 72, ad «In virtutibus…» Cf. Sum. theol. I 82, 6, ad Resp., a также: «Respondeo primo non esse absurdum idem respectu ejusdem esse movens et motum in diverso genere causae. Finis enim est id quod ab agente fit, et tamen idem movet agens ad operandum. Atqui in re proposita intellectus movet voluntatatem in genere causae formalis externae, voluntas vero intellectum in genere causae efficientis et finalis» [34*] (E. a Sanato Paulo. Sum. Phil. I 2, p. 40).

[442]

Saint Thomas. Loc. cit.

[443]

Passions I 20 [36*].

[444]

«Я не допускаю различия между душой и ее идеями, отличного от того, какое существует между куском воска и разными очертаниями, которые он может принимать. И поскольку эта способность принимать различные очертания не есть, собственно говоря, акт, но лишь пассивное состояние, мне представляется, что и у души способность воспринимать ту или иную идею — это также всего лишь потенция, актами же являются в ней лишь ее волеизъявления» (Письмо к Мелану от 2 мая 1644 г. — IV ИЗ) [38*].

[445]

Loc.cit. IV 116 [40*].

[446]

Passions II [41*].

[447]

Ibid.

[448]

«Est passio receptio alicujus formae» [42*] (Suares. Met. disp. 48, 1, 1).

[449]

«Licet motus sit communis actus moventis et moti, tamen alia operatio est facere motum et recipere motum. Unde et duo praedicamenta ponuntur, facere et pati» [43*](Contr. gent. II 57).

[450]

«Est communis et vera sententia, actionem et passionem non distingui realiter proprie et rigorose. Haec est sententia Aristotelis. III, Physic, с. 3, ubi ait actionem et passionem in re esse eumdem actum seu motum, differreque penes diversos respectus… Actio et passio sunt modi ejusdem rei; ergo non possunt inter se habere realem distinctionem» [44*] (Suares. Met. disp. 48, 1, 3).

[451]

«Cum vero dicitur turbinem in seipsum non agere, dum se circumvolvit, sed tantum pati a verbere, licet absente, vellem scire quo pacto unum corpus ab alio absente, pati possit, et quomodo actio et passio ab invicem distinguantur… Semper autem existimavi imam et eamdem rem esse, quae cum refertur ad terminum a quo vocatur actio, cum vero ad terminum ad quem sive in quo recipitur vocatur passio: adeo ut piane repugnet, vel per minimum temporis momentum, passionem esse sine actione» (Ad Hyperaspistem, август 1641. - III 428) [45*].

[452]

«Omnis actio est idem re cum termino, et passio non distinguitur realiter ab actione cum simul ambae concurrunt» [46*](Conimb. De gener. et corrupt. I 3, 6).

[453]

«Actio et passio ita conjunguntur realiter in uno motu seu mutatione, ut nec actio a passione, nec passio ab actione separabilis sit… quia repugnat passionem fieri in aliquo subjecto quin ab aliquo agente procedat, quia non potest esse effectus sine causa: hoc autem ipso quod ab agente procedit invenitur in ilia mutatione vera ratio actionis… E converso etiam non potest esse actio ex subjecto… quin hoc ipso inferat passionem, nam si ex subjecto fit, in subjecto recipitur terminus ejus et in eodem fit: ergo est passio et receptio ex parte talis subjecti: sunt ergo omnino inseparabiles passio et tails action» [47*] (Suarez. Met. disp. 48, 1, 9).

[454]

«In rebus corporeis omnis actio et passio in solo motu locali consistunt, et quidem actio vocatur, cum motus ille consideratur in movente, passio vero cum consideratur in moto. Unde sequitur etiam, cum ilia nomina ad res immateriales extenduntur, aliquid etiam motui analogum in illis esse considerandum; et actionem dicendam esse, quae se habet ex parte moti, ut intellectio et visio in eadem mente» (Письмо к Региусу от декабря 1641 г. — III 454–455) [49*].

[455]

«Hoc igitur loco asserimus voluntatem ab intellectu moveri quoad speciem actus quia intellectus proponit voluntati objectum a quo tanquam a principio formali externo actus voluntatis speciem sumunt. Ubi adverte bonum cognitum non solum sese habere ad actus voluntatis ut causam formalem externam, prout illis tan quam terminus ad quem referuntur, speciem tribuit, sed etiam ut fìnem quatenus motu metaphorico allicit voluntatem» [50*] (E. a Sancto Paulo. Sum. phil. I 2, p. 38).

[456]

Из двух видов мыслей, которые я различал в душе, одни являются действиями воли, другие же — страстями в широком смысле слова, включая все виды восприятий. Первые полностью зависят от воли и только косвенно могут быть изменены под влиянием тела; последние, наоборот, зависят исключительно от действий, их порождающих, и только косвенно могут быть изменены душой, за исключением тех случаев, когда она сама является их причиной (Passions I 41) [51*].

[457]

Passions I 17 [52*]. Письмо к Мелану от 2 мая 1644 г. — IV 113–114.

[458]

Письмо к Региусу от декабря 1641 г. — III 455.

[459]

Cf.: Fouillée. Descartes, p. 149.

[460]

Cf.: Maumaus. Saint Thomas d'Aquin et a philosophie cartésienne. I, p. 361.

[461]

«…sicut homo pcccat eligendo adulterium quod secundum se est malum, et tale peccatum semper procedit ex aliqua ignorantia vel errore: alioquin id quod est malum non eligeretur ut bonum» [54*](Sum. Theol. I 63, 1, ad 4-am).

[462]

«Error autem est approbare falsa pro veris: unde addit actum quemdam super ignorantiam. Potest enim esse ignorantia sine hoc quod aliquis de ignotis sententiam ferat, et tune ignorans est et non errans; sed quando jam falsam sententiam fert de his quae nescit, tune proprie dicitur errare. Et quia peccatum in actu consistit, error manifeste habet rationem peccati» [55*](De maio III 7, ad Resp. Cf.: Sum. theol. 117,1).

[463]

VII 15, lig. 6-12 [57*].

[464]

В ходе дальнейшего изложения мы лучше поймем, что тут могло обеспокоить Арно. Декарт заключает «Четвертое размышление» заявлением, что в наших силах избежать заблуждений и ошибок. Это, строго говоря, приемлемо для янсениста, но для него совершенно неприемлемо утверждение, что мы всегда в состоянии удержаться от греха. Для этого совершенно необходима благодать [58*] [58*] А. Арно является автором «Четвертых возражений». .

[465]

VII 215, lig. 15 и cл. [59*]

[466]

Письмо к Мерсенну от 18 марта 1641 г. — VII 333, lig. 10 и cл.

[467]

«Что касается рассуждения по поводу свободы, коей мы располагаем в преследовании добра или зла, то мне препятствует лишь стремление насколько возможно избегать богословских споров и удерживаться в рамках естественной философии» (Письмо к Мелану от 2 мая 1944 г. — IV 117) [60*].

[468]

VII 58, lig. 1–5 и 10; 60, lig. 28–31 [61*].

[469]

«Et quis unquam vel Philosophus vel Theologus, vel tantum homo ratione utens, non confessus est, eo minori in errandi periculo nos versari, quo clarius aliquid intelligimus, antequam ipsi assentiamur, atque illos peccare qui causa ignota judicium ferunt» [62*](VII 147). В том, что касается св. Фомы, ср.: Loc. cit, a также Sum. Theol. I-a 2-ae, 75, 5, ad Resp.

[470]

См.: Com. colleg. Conimb. Phys. Proemiimi 5, 4; а также Suarez. Met. disp. 1, 5, 22–26.

[471]

Впрочем, святой Бонавентура явно вводит волю в суждение: «Judicium importai actum rationis regulatum secundum imperiimi voluntatis» (Sent. II, dist. 25, p.l dub.l); a также: «Quantumcumque enim ratio deliberet in earn partem terminatur definitivum judicium quam praeoptat voluntas» (ibid., p.l, art.l, qu.6) [63*]. Мы уже говорили, почему мы не настаиваем на возможном влиянии св. Бонавентуры. Но мы увидим, что различие тут только терминологическое. Учение св. Бонавентуры по сути тождественно учению св. Фомы.

[472]

«…adverto illos (se: errores) a duabus causis simul concurrentibus dependere; nempe a facultate cognoscendi quae in me est, et a facultate eligendi, sive ab arbitrii libertate, hoc est ab intellectu, et simul a voluntate» (VII 56) [64*].

[473]

«Yitandae confusionis gratia debere intellectum et voluntatem ita distingui, ut quidquid cognitionis et judicii est ad intellectum pertineat; quidquid appetitionis electionisque ad voluntatem» (VII 404) [65*].

[474]

«XVI. Cogitatio mentis est duplex: intellectus et voluntas. XVII. Intellectus est perceptio et judicium» (VII 345) [66*].

[475]

«Ergo enim cum viderem, praeter perceptionem, quae praerequiritur ut judicemus opus esse affirmatione vel negatione ad formam judicii constituendam, nobisque saepe esse liberum ut cohibeamus assensionem, etiamsi rem percipiamus: ipsum actum judicandi, qui non nisi in assensu, hoc est, in affirmatione vel negatione consistit, non retuli ad perceptionem intellectus, sed ad determinationem voluntatis» (Notae in progr. Vili 363) [67*].

Читать дальше
Тёмная тема
Сбросить

Интервал:

Закладка:

Сделать


Этьен Жильсон читать все книги автора по порядку

Этьен Жильсон - все книги автора в одном месте читать по порядку полные версии на сайте онлайн библиотеки LibKing.




Избранное: Христианская философия отзывы


Отзывы читателей о книге Избранное: Христианская философия, автор: Этьен Жильсон. Читайте комментарии и мнения людей о произведении.


Понравилась книга? Поделитесь впечатлениями - оставьте Ваш отзыв или расскажите друзьям

Напишите свой комментарий
x