Ибадулла Байджанов - Архитектура назарияси

Ҳажмий иншоотлар архитектурасига мисоллар

Шаҳарсозликўз ичига қуйидагиларни қамраб олади. Янги шаҳар ва аҳоли пунктларини ташкил этиш, эски шаҳар районларини реконструкциясини.

Шаҳарсозлик кўриниш

Шаҳарсозлик кўриниш

. Ландшафт архитектураси.Унинг бош вазифаси боғ-парк фазосини ташкиллаштириш билан боғлиқ.

Ландшафт архитектурасидан кўриниш

Ландшафт архитектурасидан кўриниш

. Кичик архитектура формалари –архитектура бўлими, бунга функционал декоратив, меъмориал характердаги, кўпинча шаҳарни ободонлаштириш ахборот ташувчи объектлар киради.

Кичик архитектура формалари

. Интерьер дизайн —архитектура бўлими ҳисобланади. Бунда биноларни интерьери безалади, яъни айнан одамларни яшаш муҳити.

Интерьер дизайн

Интерьер дизайн

Минг йиллик эволюция даврида инсоният табиий ресурсларни ҳазм қилиб келди. Токи табиатдан фойдаланиш экологик тенглик геосферасини бузилмагунча атроф муҳит хавфсизлигини муаммоси шу даврга қадар аёвсиз ишлатилиб келинди.

20 аср техника тараққиёти янги технологияларни амалга оширилиши ва техник имкониятлар ошиб бориши жамиятда ҳамма нарсаларни ишлатиш истеъмол қилиш психологиясини шакллантирди.

20 ва 21 аср бошларида глобаль экологик кризис остонаси шаҳарларга боғлиқ бўлди.

Глобаль экологик ҳолат

.Кўпгина шаҳарларда муҳитни ифлосланиши ўсди.

Шаҳар муҳитнинг ифлосланиш ҳолати

.Шаҳар худудини ва аҳоли сонини ўсиши (ўта зичлашишни ташкил қилди).

Шаҳарларни ўта зичланиш ҳолати

Шаҳарларда аҳоли сонининг кўплиги ҳолати

.Табиатни сиқиб чиқариш, шаҳарда табиий ландшафтни ўрнига уни сунъийлаштирди.

.Одамларни табиатдан узоқлаштирди.

.Одамларни табиий биоритмига таъсир ўтказди (кечалари) тундаги ортиқча ёруғлик, шовқин, тунда ухламасдан ишлаш ва ҳакоза.

Одамларнинг табиий биоритмига салбий таъсири

Жамият ва тамаддун

Тамаддун моҳияти ҳаёт мазмуни. Ҳар қандай тамаддун жамиятнинг борлиқ ва ривожланишини аниқ формасидир. Бирламчи тамаддун инсониятнинг ибтидоий жамоа тизимидан пайдо бўла бошлади яъни моддий ва маънавий маданият пайдо бўлиши билан боғлиқ.

Тамаддун моҳияти ҳаёт мазмуни

Инсоннинг бошланғич тамаддуни шундай бир даврда ёввойилик ва варварликнинг жамиятда маданий ва ижтимоий асослари алмашиши билан бошланади.

Бошланғич тамаддун

Тушунарли; бу давр – тўлиқ эпохалар билан боғлиқ бўлиб ўзида хусусий жамиятни ижтимоий асосларини тўплаш билан: ҳаётни жамоа тарзи, инсонни истеъмол талабларини қондиришда намоён бўлади.

Ер янги тамаддун фазасига кирмоқда

Инсон тамаддунини бошланишининг хусусий ижтимоий укладнинг табиат устидан юқори келишидир.

Янги тамаддун фазаси

Тамаддун классификациянинг турлари

– Космоген

Космоген

Ер унинг тортиш кучи ундан қочиб бўлмайди

Ернинг тортиш кучи

– Техноген ёки индустриал

Техноген ёки индустриал

Чиройли дунё биз уни йўқотдик

Техноген ва глоболлашув

Техноген ва глоболлашув

Техноген ва глобаллашув

Техноген ва глоболлашув

Техноген ва глоболлашув

– Индустриал пост ёки ахборот (тамаддуни, цивилизацияси).

Индустриал пост ёки ахборат

Биринчи тип тамаддун ўз ичига қадимги дунё ва Ўрта аср эпохасини қамраб олади. У даврда асосан қўл меҳнати, технологияси бўлган.

Тамаддун типологияси бўйича олимлар сиёсатчилар, публицистлар дунёни икки мегатузимга (мега сўзи катта) Шарқ ва Ғарбга ажратганлар.