Дмитрий Акулич - Па той бок

Вялікая сцяна пылу не рассейвалася, а наадварот, станавілася яшчэ магутней і мацней. Белыя віхры хутка набліжаліся да нас. Здавалася, быццам бура расцягнулася ад самага неба да паверхні зямлі, і цягнулася ад усяго боку левага краю. Вецер каля нас узмацняўся, дробныя пясчынкі сталі падымацца значна вышэй, іх станавілася ўсё больш. Біліся прама аб маё цела. І тут я стаў закрываць далонню ніжнюю частку твару.

Мы падбеглі да маяка. Ён быў з выкладзенай чырвонай цэглы, афарбаваны ў бел-чорную фарбу, якая амаль аблезла з яго сцен. Я пакратаў маяк рукамі, абышоў яго па крузе. Дзвярэй у маяку не было, галоўны ўваход даўно пахаваны глыбока ўнізе. Замест іх, у сцяне, над узроўнем паверхні, было нешта падобнае на ўваход. На месцы выбітых цаглін знаходзіўся невялікі праход, які быў зачынены знутры цёмным лістом металу. Гэта прымушала мяне турбавацца яшчэ мацней. Я азірнуўся назад і ўбачыў, як выдмы імгненна схаваліся ў пяшчаным тумане. Бура хавала ў сабе вялікую плошчу пустыні, злавесна паглынаючы ўсё на сваім шляху. Нягледзячы на сваю стомленасць, я зняў з пляча штурмавую вінтоўку і, што ёсць сілы, стаў біць прыкладам па метале, які закрываў уваход. Загароду хістала, але, як бы я ні стараўся, яна не падала ад маіх удараў. У гэты час вецер узмацніўся і біў мацней у спіну. Пясчынкі ўжо не былі такімі безабароннымі, яны білі мяне яшчэ мацней. Вочы мае чырванелі ад болю, пускалі слёзы. Вось-вось нас ахопіць і накрые бура, мы апынемся ўнутры яе. У гэты момант робат мяне злёгку адштурхнуў, і я міжвольна зрабіў крок у бок. Ён, адным ударам сваёй сталёвай рукі, выбіў загароду.

Я першым улез унутр маяка, следам хутка ўскочыў робат. Менавіта зараз бура разгулялася ў поўную сілу. Вялікая колькасць пяску сыпалася да нас. Ф-11 хутка падняў адбіты ліст металу і прыкрыў праход. Прыбіў яго на месца магутнымі ўдарамі сваёй непарушнай рукі. Цяпер мы стаялі на лесвіцы. Я крыху адкашляўся, атрос ад пяску і адразу ж агледзеўся. Затым дастаў ваду з заплечніка, працёр вочы і ўвесь твар.

Ад уваходу і ўніз, па сцяне, віселі драты, на якіх размяшчаліся маленькія яркія дыёды. Яны нястомна свяцілі, часам хутка мігцелі. Агні нібы паказвалі нам, запрашалі спусціцца ўніз.

Калі тут ёсць святло, значыць, ёсць і людзі. Я спадзяваўся, што там, унізе, нас добра сустрэнуць добрыя людзі і дапамогуць мне з адказамі на ўсе мае пытанні, прапануюць добры адпачынак, ежу. Хочацца спадзявацца толькі на гэта.

Я думаў толькі аб спакоі. Вымыць ад пяску твар і цела. Не перашкаджала б добра паесці, вельмі ўжо хацелася. Усё гэта падарожжа стала мяне раздражняць, хутчэй бы яно скончылася. Я не той чалавек, які любіць пераадольваць такія складаныя перашкоды. Гледзячы на свае далоні, якія былі занадта далікатнымі і мяккімі, я зноў і зноў думаў пра гэта.

Бліжэй да змяркання, мы пачалі асцярожна спускацца. Робат ішоў першым, а я асцярожна рухаўся за ім. Прыступак было не занадта шмат. І калі мы спусціліся, прыадчыненыя драўляная дзверы ўсталі перад намі. Ф-11 не стаў адразу заходзіць за іх – ён чакаў мяне. Калі мы разам сталі ля дзвярэй, я працягнуў руку, каб адкрыць іх цалкам. Нечакана, за гэтымі дзвярыма пачуўся шоргат, і я прыбраў руку. Павярнуўся да робата. Паказаў яму, што той павінен заходзіць першым. Ён нетаропка ўвайшоў у жылое памяшканне маяка, я ўважліва прыслухоўваўся да яго хадзе, як і да ўсяго шоргату. Зрабіўшы пару крокаў наперад, робат спыніўся. Я ўвайшоў у памяшканне ўслед за ім, паказаўся з-за спіны робата, тут жа спыніўся. Стаяў побач з ім.

Нас сустрэў пажылы мужчына з чорна-сівой барадой, з доўгімі, густымі, сівымі валасамі. Стаяў ён у пажоўклай майцы, на якую была накінутая старая патрапаная шынель, у брудных джынсавых нагавіцах, босы. Ён моўчкі сціскаў свае худыя рукі, трымаў перад сабой пісталет. Яго цёмныя вочы кідаліся ад страху. Стары размахваў зброяй, цэліўся то ў мяне, то ў бок робата. Разгублена дрыжаў.

– Спакойна. Апусці пісталет. Мы проста схаваліся ад буры. Выпадкова знайшлі гэты маяк. Можна нам тут схавацца? Пасля мы сыдзем. Апусці зброю, прашу. Давай пагаворым спакойна. – я пачаў размову.

Цяпер стары наводзіў свой пісталет толькі на мяне, цэліўся мне ў галаву.

– Я думаў, што вы ўсе даўно сышлі. Памерлі ў пясках. За мной, значыць, вярнуліся?! Я так проста не здамся. Альбо прэч адсюль, альбо я нас усіх падарву! – гучна, з ценем страху, загаварыў стары.

У яго быў выгляд упэўненага ў сабе чалавека. Затым свабоднай рукой ён дастаў з кішэні чорны пульт, сціснуў яго і вялікім пальцам ледзь крануўся чырвонай кнопкі. А другой рукой ён па-ранейшаму цэліўся ў мяне.

– Супакойся, стары, мы не прычынім табе зла… Мы зараз развернемся і павольна сыдзем… Пасядзім наверсе, пакуль бура не аціхне. Добра? – прадоўжыў я.

– Прэч адсюль, СКР паганы! Ідзіце прэч, пацукі! – крычаў пажылы мужчына. – Пайшлі прэч, вырадкі! Мяне так проста не возьмеш! А-а-а-а! Я падарву ўсіх!

І праўда, над столлю віселі вялікія квадраты выбухоўкі. Стары вар'ят не жартаваў.

– Мы сыходзім! – сказаў я.

Я рушыў спіной да выхаду, зрабіў першыя крокі назад. Робат зрабіў таксама крок назад, але ўжо ў паўабароце. Я патроху стаў рухацца за дзверы, але Ф-11 раптам тузануўся да старога, выцягнуў сваю руку і выбіў пульт. Хуткая рэакцыя робата за лічаныя секунды абяззброіла вар'ята. Пульт вісеў у палёце, робат не дазволіў зваліцца яму на падлогу, схапіў яго. Працягнуў мне. І адразу, нагой, выбіў пісталет з рукі старога – зброя адскочыла ў бок. Тады стары нават не паспеў тузануцца, каб націснуць на курок ці ж на вялікую кнопку пульта.

І вось я трымаю пульт ў адной руцэ, другой жа накіраваў дула сваёй штурмавой вінтоўкі на старога. А робат стаяў блізка да гаспадара маяка і нібы чакаў чагосьці.

– Сволачы! Сволачы! Заб'ю! – выгукнуў стары і кінуўся на мяне.

Робат збіў яго з ног, той паваліўся перада мной. Стары хацеў было ўжо ўстаць, абапіраючыся на рукі, падымаў сваё цела, але я тут жа махнуў прыкладам вінтоўкі па яго галаве, той паваліўся на падлогу, страціўшы прытомнасць. Стары вельмі не хацеў здавацца, гэтак жа, як і я, ён не хацеў, каб усё скончылася выбухам.

Робат забраў у мяне пульт, знайшоў пісталет старога і паклаў усе прадметы на стол. Я адцягнуў у кут гаспадара маяка, моцна звязаў яго рукі і ногі. Было пару кропель крыві на яго галаве пасля майго ўдару. Затым, я стаў абшукваць памяшканне. Святло маленькіх дыёдаў усё часцей мігцела, ціснула на вочы. Мабыць, з-за буры, прырода ўсё яшчэ працягвала шумець над намі.

Тут я знайшоў шмат кансерваў, бутэлек, прадуктаў без тэрміну прыдатнасці. Цікава, адкуль у старога такі запас ежы? Я ўзяў адну банку для сябе, адкрыў яе і стаў з'ядаць змесціва. Праганяючы голад, адчуваў прыемную асалоду. Між тым, я працягваў аглядаць памяшканне маяка. Ірванае, працёртае адзенне ляжала акуратна складзенай на пластмасавым крэсле. Шэрыя сцены былі распісаны чорным вуглём, у асноўным лаянкі і абрэвіятура «СКР».