Кадыр Абакиров - Адамдын Асыл ойлору

Сүйүүнүн сырын сүйүшкөндөр түшүнөт. Сүйүү менен жашап жаткандар бактылуу жашап жаткандар. Ал өзүнчө биз окуй элек биз билбеген ыйык поэма. Андай поэманы жаратыш үчүн бактылуу жашоо керек.

* * *

Улам жашыбыз өйдөлөгөн сайын, теңтуштарыбыз, досторубуз, суюлган сайын адам пендесине келчү жалгыздыкты сезе баштадык. Ошону менен бирге өткөн өмүрүбүздү көп ойлоно баштадык.

* * *

Улуу ачылышты бир эле адам жаратат бирок, аны менен жалпы эл сыймыктанат.

* * *

Адашам деген адамга ар кандай шылтоо -шыноо көптөгөн ийри жолдор табыла берет.

* * *

Генийлик чыгармачылыкка, соодалашуу менен бир да бай адам, жете алган эмес. Алар байлыгы менен жеткен күндө да Шекспир же Данте, Руставели болуп кеткен эмес.

* * *

Эки-үч жолу жаңылганың, кийинки жаңылбооңо сабак болот.

* * *

Учкул кыялың көңүлдөгү жакшы нерселерге жол табууга аракет кылат.

* * *

Төрт мезгил ээрчишип, биринин артынан бири кайрылып кайра келет. Бир гана өкүнүчкө салып өмүрүбүз кайда кетти?

* * *

Чыныгы чыгармачылык эч бир заманда эскирбейт.

Анын чындык, өлбөс заты ошондо.

* * *

Ар бир үй-бүлө кичинекей жазылбаган роман. Үй-бү-лөнүн мүчөсү романдын каармандары. Алар романдагы окуяны түзүп аралашып жүрүп отурат.

* * *

Көз көрөт, көз көрбөгөндү, көңүл көрөт деген такилип бар.

* * *

Бийик жана жапыз тоолор бар. Бийик тоолор, жапыз тоолордуэч убакта жапызсың деп, айткан эмес. Улуу жана, майда адамдар бар. Улуу адамдар майда адамдарды эч убакта майдасың деп да айткан эмес.

* * *

Түн узарып, күн кыскарып баратат, муну да билдим, Өмүр кыскарып, карылык жакындап келатат муну да билдим.

* * *

Ай жок жерде, түн жалгыз, кемпири жок чал жалгыз, кеңеш айтары жок жол жүрүп келе жаткан кашка жолдо жолоочу жалгыз.

* * *

Биринчи жолочу жакын жерге барып, кайтып келди, экинчи жолочу жол жарымына барып, кайтып келди, үчүнчү жолочу жол аягына чыгып өмүрүн жакшы өтөп келди.

* * *

Балага балалыгы кызык, жаштарга жаштыгы кызык, улгайган адамга баардыгы кызык.

* * *

Бир оору кыйнап келет, кандай кылам? Өмүрдүн көбү өтүп, азы калды, кандай кылам? Күз өтүп, өмүрүмө кыш келатат кандай кылам?

* * *

Бир койду жоготкондон беш койду жоготкон оорураак, жаңы достодон эски досту сагынган оорураак. Өмүрдө эч нерсе кылбай, бекер өткөн, жылдарды эстеген оорураак.

* * *

Оор күндөргө кайрат – таяныч, капага кубаныч-таяныч, астыңкы күндөргө – үмүт таяныч.

* * *

Кышында түн узун, күн кыска. Досуң менен коштошуп жатканда жол кыска, мезгил узак, а өмүр эмнеге кыска?

* * *

Улуу адамдын өзүн сыйлабасак да, улуулугун сыйлоого туура келет. Таланттуу адамдын өзүн сыйлабасак да, талантын сыйлоого туура келет.

* * *

Түнкү жарык күндүзгү жарыктан күчтүүрөөк. Анткени ар бир жанган жарык караңгыда даана көзгө көрүнөт. Күндүзгү айааламды жарык кылып, күн турат. Жанган жарыктар анын далдаасында калат. Ошондой эле кээ бир майда таланттар чоң таланттын далдаасында көрүнбөй калат.

* * *

Түнкү жолочу чыракты көрдү, ал ошол жерге барып түнөйт.

Жетим бала күндүзү үйдөн куулуп чыкты, ага күйгөн чырак жок кайда барып түнөйт?

* * *

Бийлик турат, бийликтин артында байлык турат, жардылык турат, анын артында жоксуздук турат.

* * *

Амалдуу адамдын көп амалы болот. Анын баарын ишке ашырам деп, карып кетет. Жакшы адамдын бир эле амалы болот. Көп амал ишке ашкыча бир амал тез эле ишке ашып кетет.

* * *

Көп адам окуган китеп, бактылуу чыгарма. Бир да адам окубаган китеп, армандуу чыгарма.

* * *

Акмактын бир сөзү узун роман, куудулдун бир сөзү адамды күлкүгө бологон кыска юмор.

* * *

Улуу кишиге салам айтып өт, көңүлүн эргүү каптасын, ажал алдындагы адамга жакшы сөз айтып өт, көңүлү дагы сенден калбасын.

* * *

Суу акпай калган арыкты көрдүк, балалуу болбой калган эрди-катынды көрдүк, ыр жазып жүрүп акын болбой калган адамды көрдүк.

* * *

Бир жерде жалгыз жетекчи эл үчүн иштеп жатат. Башка бир жерде эл жалгыз жетекчи үчүн иштеп жатат. Бирок турмуш билинбей эле өтүп жатат.

* * *

Чыныгы сүйүүнүн арасында кырк насыят жатат. Аны табыщмагын сүйүшкөндөр гана жандырып жатат.

* * *

Сүйүү бул эки жашты жолугууга чакырып туруп алат. Анын эң жакшы жагы ошол. Анан алар түбөлүккө ажыраша албай калат. Негизги байлык ошол.

* * *

Сүйүү жүрөктө жаралып анан турмушка аралашат. Ал жашоодо кандай ишке ашат, ал эки жаштын келечеги.

* * *

Сүйүү бул табышмактуу нерсе, анын баардык сыры ошондо жатат, Анын табышмагын эки жаш чечет жана жандырат.

* * *

Сүйүүнү үшүйт, ыйлайт, кайгырат, кубанат десе болот. Аны кайгыртып, кубанткан айланасындагы адамдар жана өздөрү жашап жаткан коом десек болот.

* * *

Бир кишинин муңдуу үнү бүт дүйнөнү солкулдатат. Демек анын жүрөгүндө бүт дүйнөнү солкулдата турган кайгы болгон.

Сүйүүдө кечиримдүү жана кечиримсиз нерселер болот. Кечиримсиз нерсени жасоо ал – чыккынчылык. Ал арманга айланат жана жүрөктү жаралайт.

* * *

Сүйүүдө бейадеп жагымсыз нерсени жасоо жаман. Ал көңүлгө кир калтырып кетпей жатканы арман.

* * *

Өзүн күчкө салып күлгөн кишиде биз билбеген бир чоң амал жашап жатат. Ал амалды сырын өзү гана түшүнөт, Анын сырын бизге такыр айтпайт.

* * *

Бир нерсесин жоготкон адам кайсалап, таппай тим болот.

Ал эми жан жолдошун жоготкон адам эмне болот? Кантип табат?

* * *

Тарых улуу сабак, ар бир адам ошол улуу сабактан үлгү алса өсүш болот. Анын баары келечегине сабак.

* * *

Адамда эки иш бар: күнүмдүк жана түбөлүктүү. Күнүмдүк нерсенин жарыгы бир күндү жаркытат, түбөлүктүү нерсенин жарыгы кылымдарды жаркытат.

* * *

Чыныгы тарбия үйдөн башталат дешет. Армандуу жери үйдөн башталбаган тескери тарбия түрмөдөн башталат дешет.

* * *

Эс алууга чыккандардын эки түрү болот: эмгектенди, эми жакшы эс алсын. Тагдырда түбөлүк эс алгандар болот. Аларга акчанын да, тамактын да, каражаттын да кереги жок. Аларды анда-мында эскерип куран окуп коюш керек. Бирок такыр унутуп салганыбыз жакшы болбойт.

* * *

Жаандан коргонуп турган кушту уясы жок деп айтпагыла! Кайыр сурап жүргөн пендени түбөлүк ушинтип калат деп да айтпагыла!

* * *

Тигил адамдын каякка баратканын сурабагыла! Анын силерге кереги жок. Бул адамдын да каяктан келатканын да сурабагыла! Анын да силерге кереги жок. Дүйнөдө силерге керектүү жана керексиз адамдар болот. Керектүү адамдар менен өзүңөр эле жолугасыңар. Кереги жок адамдар менен жолукпайсыңар. Тагдыр ошол.