Кадыр Абакиров - Адамдын Асыл ойлору

* * *

Миңдеген койлору бар, байдын колунда алтын таягы бар, алтын таягы менен койлорду айдап жаймагы, санамагы бар. Койлорунан башка, алтын таягы байлык болуп айтылмагы бар.

* * *

Ар бир адам бакыт үчүн төрөлөт, жашап жүрүп бакытка жеткен адамдар кайра жаңы төрөлөт.

* * *

Күн төрөлгөндө жарык кошо төрөлгөн, адам төрөлгөндө аны менен ырыскысы кошо төрөлгөн.

* * *

Күн ар бир күндө жаңы төрөлөт, анын жаңылыгы ошол. Адам бул дүйнөгө бир төрөлүп, бир өлөт. Эки жолу төрөлгөндөр да бар. Алар өлбөс эмгеги менен жаңылык ачып төрөлөт..

* * *

Соодагер адам акчасынын артынан чуркап жүрүп, өмүрдүн кандай өткөнүн билбей калат. Бирок өмүрүнүн акырында жалаң акча үчүн чуркап жүргөнүн билип калат.

* * *

Туулган күн менен өлгөн күндүн ортосу бир күндүк эле жол, күндүн чыкканы, батканы да бир күндүк эле жол, шайтан көпөлөктүн жаралып, анын бат эле өлгөнү да, бир күндүк жол.

* * *

Акын түн ичинде көлчүктү көрдү. Анан көлчүктөгү айды көрдү. Таланты көлчүктөгү айды ыр кылып жаздырды. Адамдар ал китептен өлбөс талантты көрдү.

* * *

Жылдыздар өтө ыраак. Бирок анын сүймөнчүктүү жарык шооласы, биздин жүрөгүбүзгө өтө жап-жакын. Демек ал, ыраак эмес.

* * *

Ордун тапкан адам бар, ордун таппаган, адам бар. Ордун тапкан адам, өз жолунда бараткан жолочуга окшош. Ордун таппаган адам, өз жолун таба албай бороондо буюгуп, адашкан пендеге окшош.

* * *

Суу барбаган жерде жалгыз дарак өсүп турат. Ал айтты:

– «Карагылачы, бул жерде да жашоо уланып турат. Мени карагылачы», – дейт.

* * *

Армандуу үйдүн суусу да ачуу.

* * *

Руху жок адамды көрсөк, тамыры жок дарак ойго түшөт,. Шамал катуу болгондо дарак кулап түшөт.

* * *

Оорулуу адам баласына:

– «Карагым жалгызсың. Элиңе жөлөк, адам болуп өс, элиңе таянсаң, сен да жалгыз калбайсың», – деп акыркы керээз осуятын калтырып жатты.

* * *

Адамдын өмүрүндө эмне арман, эмне кубаныч экенин көп жыл түрмөдө жашаган адам билет. Ал билбесе өтө узак жашка барган адам билет. Ал билбесе ак чач акылман сөзсүз билет.

* * *

Байдын күтүрөгөн байлыгы кедейге керек эмес, кедейдин кедейлиги байга керек эмес. Анткени экөө эки башка шартта жашайт. Экөө эки башка адам.

* * *

Жакшыны жамандан ажыратыш керек, чоңду кичинеден бөлүш керек. Баарын бири-биринен алыстатып оорлуна коюуш керек.

* * *

Курсактын өтө ток болгонунан, ачкараак болгону жакшы. Көңүлдүн өтө шат болгонунан, олуттуу болгону жакшы.

* * *

Көп тууганың болуп жардамы тийбесе, алардын деле кереги жок. Байлыгың болуп, жыргалын көрбөй өтүп баратсаң, анча байлыктын деле кереги жок.

* * *

Ар бир пенде жаштыгын жалындуу эмгектин күчү менен сугарса, ал оңой менен картайбайт.

* * *

Сен кайсы убакта жазсаң, жаза бер. Айрыкча түнкү кезде жаз. Жазуучунун жан досу – жалгыздык..

* * *

Жылдыздарга чейинки жол, өтө алыс. Ага жол салып, барган адамдар өтө бактылуу. Анткени ал, эч бир адам басып өтпөгөн жолду багынтканы менен бактылуу.

* * *

Кээ бир адамдар бири-бирин такыр түшүнө алышпайт. Алардын бирөө жолдун башында турса, экинчиси жолдун аягында турат.

* * *

Күндүн кыскарганы, катаал кыштын келатканы. Чоң байдын сараңданып пейлинин тарышы ага жакырчылыктын келатканы.

* * *

Бирөөгө карызга бермей да бар, аны кайра сурамай да бар. Адам өтө жарды болсо, аны соопчулук үчүн албай коймогу да бар.

* * *

Элдешкис душманга берейин деген уу ачуу, катуу кайгыны уккан адамдын ыйы ачуу, жамандын оозунан чыккан сөз ачуу.

* * *

Аны талантсыз деп айтууга болбойт. Талантсыз болсо чыгармаларын жазбайт эле го. Ошол чыгармаларын кандай жаратты, аларда эмне касиет бар башкы кеп ошондо.

* * *

Кыраан бир бийиктиктен учуп өткөнүнө ыраазы болбойт. Ал катары менен көп бийиктиктен, учуп өтүш керек. Ошондо гана ал тагдырына ыраазы болот.

* * *

Үлгүлүү жүрүш-туруш кагазга жазылбаган осуят. Жакшы адамдар үлгүлүү жүрүш-турушу менен кийинки муунга осуят калтырат. Кагазга жазылбаганы менен ал дагы чыныгы осуят.

* * *

Көлчүктөгү сууга караганда, булактын суусу таза, эски жааган карга караганда, жаңы жааган кар таза, ушакчынын оюна караганда, кичинекей наристенин оюу түбөлүк таза.

* * *

Азыркы жетекчи мурунку куулуп түшкөн жетекчинин жолу менен баратса, ал бийлик эмес, так эле кагаздагы эң жаман көчүрмө.

* * *

Таланттуу мугалим болбосо, таланттуу окуучунун болушу да кыйын, маданияттуу ата-эне болбосо, маданияттуу баланын болушу да кыйын. Кыскасы, баланы тарбиялоо оор. Эмгектенбесе, баары эле кыйын.

* * *

Кагылайын туулган жердеги кашка жол – сенин атың улук. Анткени, сенде менин ата-бабамдын изи калган. Ошону эстеп кайра-кайра каранам. Менин балалыгымдын изи, да сенде калган. Баарыбыздын изибиз сенде калган.

* * *

Кагылайын кашка жол! Сени басып менин ата-бабам өткөн. Тилиң болсо, алардын баянын мага айтып берээр элең, айтып бере албайсың. Ошонуң арман, сенин айтып бере албастыгыңы мен билем, бул да арман.

* * *

Адамдарга улуулук жакшылык жасоо жолу менен келсин. Баардык бакыт жакшылык жолу менен келсин.

* * *

Улуу нерсе жерде калып унутулбайт. Анткени ал өлбөс мүрөктүн суусунун даамын таткан. Ошол үчүн унутулбайт.

* * *

Унутулуучу жана унутулбоочу иштер болот. Жакшы ыйык иш эч убакта унутулбайт. Кээ бир окуяларды унутпайын десең да унутулуп жок болот.

* * *

Жаштыктын абийирдүү болгону урмат, карынын сыйлуу болгону андан бетер урмат.

* * *

Жаш кезимде карылык өтө алыс ыраак тарапта болгондой көрүнгөн. Ал а бу дегиче эле кирип келди. Таңдандым, ал жакын эле жерде турганын эмнеге билбедим?

* * *

Кагылайын касиеттүү туулган жерим! Сен мага кайрат берип акын кылдың. Мен сен жөнүндө ыр жазайын, сен ата-бабамдын тарыхын айтып берсең боло!

* * *

Жылкычы чымчыктын үнүн уктум. Буттарына жаз байланып келаткан окшойт. Бизди кубандырып жаз майрамын алып келген окшойт.

* * *

Төбөсү ачык көк улук, төшү түктүү жер улук, ортосунда жашоосун өткөрүп турган, адам пенде улук, баарына жылуулук жана жашоо берип жаткан күн улук!

* * *

Жаз эмнеге кечикти? Эмнеге жылкычы чымчык бизге келбей кечикти? Эмнеге кары адам тоону карап телмирет? Эмнеге баары эле кечикти?

* * *

Мектеп – гүлзар, ата-эне мугалим – багбан, ал эми бала

– өсүп келаткан гүлзардагы касиеттүү гүл – ал өлкөнүн келечеги.

* * *

Алыстагы жылдыздарды жерден көрөбүз. Дыйкандын түшүмүн күзүндө көрөбүз. Чыныгы таланттын бар, же жок экенин жазгандарынан көрөбүз. Өзүбүздүн жүзүбүздү элге сиңирген эмгегибизден көрөбүз.