Максим Дзевенис - Польские сказки

Taką bronią opatrzony, darł się śmiało na garb szklany; słońce było na zachodzie, żak w połowie drogi ustał, zmęczony ledwie oddycha, pragnienie spiekło mu wargi! Czarna chmura nadpłynęła, próżno błaga i zaklina, by choć kroplę uroniła. Na próżno otwierał usta! Chmura czarna przepłynęła, ani rosą nie zwilżyła warg spieczonych jak skorupy.

Pokaleczył krwawo nogi(изранил кроваво = в кровь он ноги; krwawy – кровавый ) , rękoma się jeno trzyma(держится только руками) . Słońce zaszło(зашло солнце) – patrzy w górę(вверх он смотрит) ; aby dojrzał jej wierzchołka(чтоб увидеть её вершины = вершину; wierzchołek – вершина ) , musiał tak zadzierać głowę(должен был так задирать голову; musieć – быть должным/вынужденным ) , że mu barania czapka spadła(что у него баранья шапка упала) . Spojrzy na dół(посмотрит вниз; dół – низ; na dół – вниз ) , jaka przepaść(какая пропасть) ! Tam śmierć pewna i niechybna(там смерть верная и неизбежная; pewny – надёжный, верный; niechybny – неизбежный, неминуемый ) ! Z przegniłych trupów smród wielki zaduszał oddech czysty(большой = сильный смрад от сгнивших трупов душил чистое дыхание = преграждал дыхание) , były to szczątki zuchwałej młodzi(были это останки дерзкой молодёжи; młódź – уст. молодёжь ) , co się darli jak on tutaj(что карабкались как он здесь).

Pokaleczył krwawo nogi, rękoma się jeno trzyma. Słońce zaszło – patrzy w górę; aby dojrzał jej wierzchołka, musiał tak zadzierać głowę, że mu barania czapka spadła. Spojrzy na dół, jaka przepaść! Tam śmierć pewna i niechybna! Z przegniłych trupów smród wielki zaduszał oddech czysty, były to szczątki zuchwałej młodzi, co się darli jak on tutaj.

Już mrok ciemny(уже мрак = ночь тёмная) , gwiazdy blado oświecały szklaną górę(звёзды тускло освещали стеклянную гору; blady – бледный; тусклый ) , a żak młody(а молодой школяр) , jak przykuty(как прикованный) , na skrwawionych rękach wisi(на окровавленных руках висит) . Wyżej drzeć się już nie może(выше лезть уже не может; drzeć się – лезть, карабкаться ) , bo wyczerpał wszystkie siły(потому что исчерпал все силы) ; sam nie wiedząc(сам не зная) , co począć(что делать; począć – книжн. начать; co począć? – что делать ) , wyciągniony czeka śmierci(вытянувшийся = вытянувшись ждёт смерти; wyciągnąć się – вытянуться ) . Nagle sen skleił oczy(вдруг сон склеил веки: «глаза») , zapomina(забывает) , kędy leży(где лежит; kędy – уст. где ) , strudzony smacznie usypia(утомлённый сладко засыпает; smaczny – сладкий /о сне/ ) ; lecz choć we śnie(но, хотя и во сне; choć – хотя и ) , ostre szpony tak głęboko w szkło zapoił(острые когти так глубоко в стекло вонзил: «запоил»; zapoić – запоить ) , że przespał się do północy(что поспал = проспал до полуночи; przespać się – поспать ) , nie zleciawszy z onej góry(не слетев с оной горы; zlecieć – слететь, свалиться; on – уст. книжн. оный ).

Już mrok ciemny, gwiazdy blado oświecały szklaną górę, a żak młody, jak przykuty, na skrwawionych rękach wisi. Wyżej drzeć się już nie może, bo wyczerpał wszystkie siły; sam nie wiedząc, co począć, wy ciągniony czeka śmierci. Nagle sen skleił oczy, zapomina, kędy leży, strudzony smacznie usypia; lecz choć we śnie, ostre szpony tak głęboko w szkło zapoił, że przespał się do północy, nie zleciawszy z onej góry.

Złotej jabłonki pilnował sokół(за золотой яблонькой присматривал сокол; pilnować kogoś, czegoś – присматривать за кем-л., чем-л. ) , co zrzucił z koniem rycerza(/тот/, что сбросил рыцаря с конём) ; zawsze w nocy jak czujny strażnik oblatał górę wokoło(всегда ночью как бдительный сторож облетал вокруг горы: «гору вокруг»; w nocy – ночью ) . Zaledwie księżyc wyszedł zza chmury(едва месяц вышел из-за тучи; księżyc – луна, месяц ) , uniósł się z jabłoni i krążąc w powietrzu(поднялся с яблони и, кружа в воздухе; unieść się – подняться ) , zobaczył żaka(увидел школяра).

Łakomy ścierwu(жадный /до/ падали; łakomy – жадный; ścierwo – падаль ) , pewny(уверенный) , że trup świeży(что /это/ свежий труп) , spuszcza się nagle i siada(он вдруг опускается и садится) . Lecz żak już nie spał(но школяр уже не спал) , dojrzał sokoła i postanowił z jego pomocą uratować się z tej góry(заметил сокола и решил с его помощью спастись = выбраться с этой горы; uratować się z czegoś – спастись от чего-л. ).

Złotej jabłonki pilnował sokół, co zrzucił z koniem rycerza; zawsze w nocy jak czujny strażnik oblatał górę wokoło. Zaledwie księżyc wyszedł zza chmury, uniósł się z jabłoni i krążąc w powietrzu, zobaczył żaka.

Łakomy ścierwu, pewny, że trup świeży, spuszcza się nagle i siada. Lecz żak już nie spał, dojrzał sokoła i postanowił z jego pomocą uratować się z tej góry.

Sokół zapuścił szpony ostre w ciało(сокол погрузил острые когти в тело /школяра/) . Żak wytrzymał ból mężnie i uchwycił za nogi ptaka(школяр выдержал боль мужественно и ухватил птицу за ноги) ; ten przestraszony uniósł go wysoko nad zamek i począł krążyć wokoło wysokiej wieży(тот, испуганный = испугавшись , поднял его высоко над замком и начал кружить вокруг высокой башни) . Żak krzepko się trzymał(школяр крепко держался) , patrzał na lśniący zamek(смотрел на блестящий замок; lśnić – сверкать, сиять, блестеть ) , co przy bladych promieniach miesiąca świecił jak mdła lampa(что при бледных лучах месяца светил = светился как тусклая лампа) ; patrzał na okna wysokie(смотрел на высокие окна) , migające różnobarwną ozdobą(поблёскивающие разноцветными украшениями: «украшением»; migać – мигать, мерцать; поблёскивать; barwa – краска, цвет; ozdoba – украшение ) , a na ganku siedziała śliczna królewna(а на крыльце сидела прелестная принцесса; ganek – крыльцо ) , zatopiona w myślach(погружённая в мысли; zatopić się w czymś – погрузиться во что-л. ) , dumając nad swoją dolą(размышляя о своей судьбе; dumać – книжн. думать, раздумывать, размышлять; dola – доля, участь, судьба ) . Widząc, że blisko leci jabłoni(видя, что летит вблизи яблони) , dobył zza pasa kozika i odciął nogi sokołowi(достал из-за пояса перочинный ножик и отрезал ноги соколу; dobyć – книжн. вынуть, извлечь; kozik – перочинный ножик /в деревянной оправе/ ) . Ptak zerwał się z bólu wyżej i znikł w obłokach(птица поднялась = взвилась от боли выше и исчезла в облаках; zerwać się – подняться; вскочить; z – от /при указании причины/; ból м. боль; zniknąć – исчезнуть ) , a młodzieniec spadł na szerokie gałęzie jabłonki(а юноша упал на широкие ветви яблоньки; młodzieniec – молодой человек, юноша; gałąź – ветка, ветвь ).

Sokół zapuścił szpony ostre w ciało. Żak wytrzymał ból mężnie i uchwycił za nogi ptaka; ten przestraszony uniósł go wysoko nad zamek i począł krążyć wokoło wysokiej wieży. Żak krzepko się trzymał, patrzał na lśniący zamek, co przy bladych promieniach miesiąca świecił jak mdła lampa; patrzał na okna wysokie, migające różnobarwną ozdobą, a na ganku siedziała śliczna królewna, zatopiona w myślach, dumając nad swoją dolą. Widząc, że blisko leci jabłoni, dobył zza pasa kozika i odciął nogi sokołowi. Ptak zerwał się z bólu wyżej i znikł w obłokach, a młodzieniec spadł na szerokie gałęzie jabłonki.

Wtedy odrzucił nogi sokole(тогда /школяр/ отбросил ноги сокольи) , ugrzęzłe wraz z szponami w ciele(застрявшие вместе с когтями в теле; ugrząźć – увязнуть, застрять ) , a skórkę złotego przyłożywszy jabłka do ran skaleczałych(а кожура золотого яблока приложив к ранам поцарапанным = глубоким; skórka – кожица; кожура; skaleczyć – поранить; порезать, поцарапать ) , wnet wygoił wszystkie(тотчас залечил все) . Nabrawszy pełne kieszenie złotych jabłek(набрав полные карманы золотых яблок) , wchodzi śmiało do zamku(входит смело в замок) . Przy bramie zatrzymuje go smok wielki(у ворот останавливает его большой дракон; przy – при, у, brama – ворота ) , lecz zaledwie rzucił nań jabłko(но, едва /школяр/ бросил на него = в него яблоко; nań – на него ) , smok skoczył w fosę i zniknął(дракон прыгнул в ров и исчез).