Вадим Грушевский - Исландские сказки / Íslensk ævintýri

Eitt sinn réð konungur nokkur löndum; hann var kvæntur og átti tvö börn við konu sinni, son og dóttur; hét sonur hans Ásmundur, en Signý dóttir; þau voru mannvænlegust kóngabarna er menn höfðu spurn af á þeim tíma og voru þeim kenndar allar listir sem konungbornum börnum hæfði að kunna; ólust þau upp hjá föður sínum í miklu eftirlæti.

Kóngur gaf Ásmundi syni sínum eikur tvær(король подарил Аусмунду, сыну своему, два дуба; gefa – давать; дарить; eik – дуб ) sem stóðu úti á skógi(которые стояли в лесу; standa – стоять; úti – снаружи; вне; skógur – лес ) og hafði hann það að skemmtun að hola þær innan(и нравилось ему их выдалбливать; skemmtun – удовольствие; наслаждение; hola – выдалбливать; делать полым; innan – внутри ) og búa til í þeim alls konar herbergi(и устраивать там разные комнаты; búa – создавать; готовить; жить; alls konar – всякого рода; allur – весь; konar – род. падеж от устаревшего слова konr – вид; сорт; herbergi – комната ) ; gekk Signý oft með honum(Сигни часто с ним ходила; ganga – ходить; oft – часто ) og dáðist að eikunum(и восхищалась дубами; dást að e-u – восхищаться чем-л. ) og vildi hún eiga þær með honum(и хотела /тоже/ их хозяйкой быть: «обладать ими вместе с ним»; vilja – хотеть ) . Það lét hann eftir henni(это он ей позволил; láta e-ð eftir e-m – позволить что-л. кому-л. ) og bar hún þangað alls konar gimsteina og dýrgripi(и принесла она туда всякие драгоценные камни и диковины; bera – носить; gimsteinn – драгоценный камень; steinn – камень; dýrgripur – ценность; dýr – дорогой; ценный; gripur – предмет ) sem móðir hennar gaf henni(которые ей мать её подарила).

Kóngur gaf Ásmundi syni sínum eikur tvær sem stóðu úti á skógi og hafði hann það að skemmtun að hola þær innan og búa til í þeim alls konar herbergi; gekk Signý oft með honum og dáðist að eikunum og vildi hún eiga þær með honum. Það lét hann eftir henni og bar hún þangað alls konar gimsteina og dýrgripi sem móðir hennar gaf henni.

Eitthvert sinn bar svo við að faðir þeirra fór í hernað(как-то раз случилось так, что их отец ушёл на войну; fara – идти; отправляться; hernaður – война ) , en á meðan tók drottning sótt og andaðist(а меж тем королева заболела и умерла; /á/ méðan – между тем; drottning – королева; taka sótt – заболеть: «взять болезнь»; sótt – болезнь; anda – дышать; испускать дух ) . Þá fóru systkinin út á skóg(тогда отправились брат с сестрой в лес; systkini – братья и сёстры ) og settust í eikurnar(и забрались: «сели в дубы»; setjast – садиться; setja – сидеть ) ; höfðu þau með sér nægan ársforða handa sér(был у них при себе запас еды на год; nægur – достаточный; ársforði – годовой запас еды; ár – год; forði – провизия; handa – для; sér – себе ).

Eitthvert sinn bar svo við að faðir þeirra fór í hernað, en á meðan tók drottning sótt og andaðist. Þá fóru systkinin út á skóg og settust í eikurnar; höfðu þau með sér nægan ársforða handa sér.

Nú er frá því að segja(теперь нужно сказать о том; segja – сказать ) að í öðru landi ríkti kóngur einn(что в другой стране правил один король; annar – другой; ríkja – править; царствовать ) ; hann átti son er Hringur hét(у него был сын по имени: «которого звали» Хринг) . Hringur hafði heyrt um vænleik Signýjar(Хринг был наслышан о красоте и доброте Сигни; heyra – слышать; vænleikur – красота; доброта ) og ásetti sér að biðja hennar sér til handa(и собрался просить её в жёны; ásetja sér e-ð – решиться на что-л.; biðja – просить; biðja e-n sér til handa – просить чьей-л. руки; hönd – рука ) ; fær hann hjá föður sínum eitt skip til ferðar(получает он от отца корабль для путешествия; fá – получать; skip – корабль; ferð – поездка ) ; gaf honum vel byri(дул: «дал» ему попутный ветер; vel – хорошо; byr – попутный ветер ) og kom við land(и прибыл он в ту землю; koma – приходить, прибывать ) þar sem Signý átti heima(где жила: «имела дом» Сигни; eiga heima – жить; heima – дóма; heimur – мир, вселенная ).

Nú er frá því að segja að í öðru landi ríkti kóngur einn; hann átti son er Hringur hét. Hringur hafði heyrt um vænleik Signýjar og ásetti sér að biðja hennar sér til handa; fær hann hjá föður sínum eitt skip til ferðar; gaf honum vel byri og kom við land þar sem Signý átti heima.

En sem hann ætlaði að ganga til hallar(но когда он входил: «собирался войти» во дворец; ætla – собираться; намереваться; höll – дворец ) sér hann konu koma á móti sér forkunnar fríða(видит он, выходит ему навстречу женщина необычайной красоты; sjá – видеть; á móti e-m – навстречу кому-л.; forkunnar – чрезвычайно; fríður – хорошенький ) og þóttist hann aldrei slíka séð hafa(и подумалось ему, что никогда он такой не видал; þekkjast – казаться; делать вид; þekkja – думать; aldrei – никогда ) . Hann spurði hver þar færi(он спросил, кто она: «кто там идёт»; spyrja – спрашивать ) , en hún kvaðst vera Signý kóngsdóttir(а она ответила, что она Сигни, королевская дочь: «она ответила быть Сигни…»; kveða – сказать; kóngsdóttir – королевна; kóngur – король; dóttir – дочь ) . Hann spurði hana því hún færi ein(он спросил, почему она /ходит/ одна; því – почему ) . Hún sagði að það væri af sorg eftir móður sína, faðir sinn væri ekki heldur heima(она сказала, что это от горя: «было бы от горя», что ни матери её, ни отца нет дома; segja – сказать; sorg – горе; печаль; скорбь; eftir – из-за; по причине; ekki heldur – ни… ни ).

En sem hann ætlaði að ganga til hallar sér hann konu koma á móti sér forkunnar fríða og þóttist hann aldrei slíka séð hafa. Hann spurði hver þar færi, en hún kvaðst vera Signý kóngsdóttir. Hann spurði hana því hún færi ein. Hún sagði að það væri af sorg eftir móður sína, faðir sinn væri ekki heldur heima.

Kóngsson kvaðst hafa erindi til hennar fyrst svona væri komið(королевич сказал, что у него к ней дело: «сказал иметь к ней дело», по которому он к ней и пришёл; erindi – дело; разговор; fyrst – прежде всего; поскольку; svona – так ) , og væri það á þá leið að leita ráðahags við hana(и что просит он её в жёны; á þá leið – таким образом; leið – путь; дорога; leita – искать; ráðahagur – партия /о браке/; ráð – совет; средство; женитьба; партия; ráða – советовать; hagur – ситуация; финансовое положение; выгода ) . Hún tók því vel(она приняла его предложение: «приняла это хорошо») , en bað hann til skipa ganga(но попросила его возвращаться к кораблю) því hún kvaðst ætla lengra inn í skóginn(потому что она, мол, пойдет глубже в лес: «потому что она сказала намереваться глубже в лес»; langt – далеко; долго; много ) ; gengur hún nú til eikanna(идёт она тогда: «теперь» к дубам) og rífur þær upp með rótum(и вырывает их с корнем: «с корнями»; rífa – рвать; rót – корень ) , leggur síðan aðra í bak(кладёт один себе на спину; annar – один из двух; leggja – класть; bak – спина ) , en aðra í fyrir(а другой – перед /собой несёт/) , og ber þær til sjávar(и несёт их к морю; sjár – море ) og veður með þær á skip út(и идёт с ними вброд к кораблю; vaða – переходить вброд ).