Эрик Сигл - Гiсторыя кахання (на белорусском языке)

Неўзабаве Джэнi расказала, што адчула сябе "зусiм пагана" i зноў пайшла да доктара - не парады прасiць, папытацца: "Скажыце мне нарэшце, што са мною адбываецца, скажыце дзеля ўсяго святога!"

I ён сказаў.

У мяне з'явiлася дзiўнае пачуццё вiны за тое, што не я першы зрабiў гэта. Яна здагадалася i наўмысна пачала вярзцi нейкую лухту.

- Ён з Ейла, Олi.

- Хто - ён, Джэн?

- Акерман. Гематолаг. Самы сапраўдны ейлец. Такiх толькi там сустрэнеш.

- А-а, - працягнуў я, разумеючы, што яна хоча неяк аблегчыць гэтую жудасную хвiлю. I ў тон ёй папытаўся: - Але чытаць i пiсаць ён, прынамсi, умее?

- Гэта яшчэ трэба высветлiць, - усмiхнулася мiсiс Барэт, выпускнiца Рэдклiфа 1964 года. - Але гаварыць ён умее, у гэтым я ўпэўнiлася. А мне якраз пагаварыць i хацелася.

- Тады даруй гэтаму ейльскаму лекару, што ён адтуль. О'кэй?

- О'кэй.

19

Ва ўсякiм разе, цяпер я не баяўся вяртацца дамоў, мяне ўжо не палохала змушанасць "паводзiць сябе нармалёва"... А днi ж, якiя мы пражывём разам, можна было злiчыць на пальцах...

Нам трэба было багата чаго абмеркаваць - рэчы, якiя, вядома, нячаста абмяркоўваюць дваццацiчатырохгадовыя муж i жонка.

- Я спадзяюся, ты будзеш моцны, як сапраўдны хакейны бiзон, - сказала яна.

- Буду, буду, - адказваў я, пытаючыся ў сябе, цi адчувае Джэнi, якая заўсёды i ўсё разумее, што нават сама моцны хакейны бiзон можа быць прыгнечаны адчаем.

- Ты ж павiнен падтрымаць Фiла, - працягвала яна. - Яму будзе цяжэй за ўсiх. А ты, урэшце, застанешся ўсяго толькi вясёлым удаўцом.

- Я не буду вясёлым, - перапынiў я яе.

- Ты будзеш вясёлым i зараз прысягнеш мне ў гэтым! Я хачу, каб ты быў вясёлым. О'кэй?

- О'кэй.

- О'кэй.

Гэта здарылася прыкладна праз месяц, пасля абеду. Джэнi, як i раней, гатавала сама, бо настойвала на гэтым. Праўда, урэшце я пераканаў яе дазволiць мне прыбiраць са стала (хоць кожны раз яна даводзiла мне, што гэта не "мужчынская праца"), я прыбiраў посуд, а Джэнi грала Шапэна ў суседнiм пакоi. Раптам музыка абарвалася. Я адразу зазiрнуў у гасцёўню...

- Ты ў парадку, Джэн? - спытаўся я, маючы, вядома, на ўвазе - адносна ў парадку.

- Цi дастаткова ты багаты, каб заплацiць за таксоўку? - адказала яна пытаннем.

- Што за размова! - усмiхнуўся я. - Куды ты хацела б паехаць?

- Здаецца, у бальнiцу, - адказала яна.

Пачалiся таропкiя зборы, i ў гэтай мiтуснi да мяне раптам дайшло: вось яно... надышло... Зараз Джэнi выйдзе з гэтага пакоя i нiколi ўжо сюды не вернецца. Яна сядзела ў фатэлi, а я клаў ёй у валiзку сякiя-такiя рэчы. Пра што яна цяпер думала, апошнi раз акiдваючы позiркам наш пакой? Што хацела запомнiць?

Нiчога. Яна сядзела нерухома, вочы яе ўтаропiлiся ў нейкую пустату.

- Эй, - сказаў я ёй. - Хочаш узяць з сабою што-небудзь асаблiвае?

- Што?.. Не. - Яна пакруцiла галавою, потым, быццам згадаўшы, сказала: Цябе.

Злавiць таксоўку гэтым часам было дужа нялёгка: усе спяшалiся ў тэатры, яшчэ кудысь... Палiцэйскi з усяе сiлы дзьмуў у свой свiсток i размахваў рукамi, нiбыта ашалелы хакейны суддзя. Джэнi стаяла моўчкi, прытулiўшыся да мяне, а я дзесьцi ў душы спадзяваўся, што таксоўкi не будзе i мая Джэнi назаўжды застанецца стаяць, прытулiўшыся да мяне. Аднак таксоўка ўсё-такi з'явiлася. Вадзiцель - нам пашанцавала - быў чалавек вясёлы. Пачуўшы, што нам трэба ў шпiталь Маўнт-Сiнай i як мага хутчэй, ён выканаў цэлую праграму падтрымкi.

- Спакойна, дзеткi, вы ў вопытных руках. Мы з буслам займаемся гэтай справаю ўжо некалькi гадоў.

Джэнi сядзела, прыцiснуўшыся да мяне. Я цалаваў яе валасы.

- Гэта ў вас першы? - спытаўся наш весялун.

Джэнi адчула, што зараз я гаркну на гэтага тыпа, i прашаптала:

- Будзь добры, Олiвэр. Ён жа хоча як лепш.

- Але, сэр, - адказаў я шафёру. - Гэта ў нас першы, i мая жонка адчувае сябе не надта, так што давай праскочым пару разоў на чырвонае святло. Добра?

Ён дамчаў нас да бальнiцы ўмомант. I праўда зрабiў усё як найлепш: выскачыў з машыны i адчынiў нам дзверцы. Ад'язджаючы, пажадаў шчасця i ўдачы. Джэнi падзякавала яму.

Яна крыху пахiствалася, i я хацеў унесцi яе ў бальнiцу на руках, але Джэнi не захацела.

- Цераз гэты ганак не трэба, падрыхтунчык, - сказала яна.

Мы ўвайшлi ў чакальню, дзе Джэнi прыйшлося выцерпець пакутна нудную працэдуру рэгiстрацыi.

- У вас ёсць медыцынская страхоўка?

- Не.

(Хто думаў пра такую лухту? Нас занадта займала купля посуду.)

Вядома, прыезд Джэнi не быў нечаканым. Яго прадбачылi, i новую пацыентку адразу ўзяў пад нагляд доктар Бэрнард Акерман - слаўны чалавек, як казала Джэнi, дарма што з Ейла.

- Ёй будуць даваць лейкацыты i трамбацыты, - сказаў ён. - Яны ёй цяпер больш за ўсё неабходныя. У антыметабалiтах патрэбы няма.

- Што ўсё гэта значыць?

- Гэтае лячэнне запавольвае клетачны распад, - растлумачыў ён. - Аднак, i Джэнi гэта ведае, магчымы пабочныя эфекты.

- Паслухайце, доктар, - пачаў я. - Вырашаць будзе Джэнi. Як яна скажа, так i рабiце. I няхай вашыя людзi зробяць усё магчымае, каб яна не пакутавала.

- Можаце быць упэўненыя: усё будзе, як вы просiце.

- Мяне не хвалюе, колькi гэта будзе каштаваць. - Напэўна, тады я ўзняў голас.

- Гэта можа доўжыцца тыднi, нават месяцы, - сказаў ён.

- Мне пляваць на тое, колькi гэта будзе каштаваць! - амаль крыкнуў я.

Гэты чалавек быў дужа цярплiвы са мною. Можа, я ўжо роў на яго.

- Я толькi хацеў растлумачыць, - сказаў Акерман, - што цяпер проста немажлiва сказаць, колькi яшчэ пражыве ваша жонка.

- Памятайце, доктар, - не адставаў я ад яго, - памятайце, я хачу, каб у яе было ўсё сама лепшае. Асобная палата. Асобныя сёстры. Усё, што можна! Прашу вас. У мяне ёсць грошы.

20

Немагчыма даехаць ад Усходняй 63-й вулiцы ў Манхэтэне, Ню-Ёрк, да Бостана, Масачусэтс, хутчэй як за тры гадзiны дваццаць хвiлiн. Паверце мне, я праверыў гэта сам, калi гнаў па маршруце, i абсалютна перакананы, што нiводны аўтамабiль, наш цi замежны, нават калi за руль сядзе ас кшталту Грэма Хiла, не паб'е гэтага рэкорду. Выехаўшы на Масачусэтскую шашу, я разагнаў свой "МГ" да ста пяцi мiль у гадзiну.

У мяне была электрабрытва на батарэйках, i я, вядома, дбайна пагалiўся, змянiў, натуральна, кашулю, перш чым увайсцi ў храм бiзнесу на Стэйт-стрыт. Нават а восьмай гадзiне ранiцы ў прыёмнай ужо сядзела некалькi самавiтых бостанскiх грандаў дзелавога свету, чакаючы аўдыенцыi ў Олiвэра Барэта III. Я i маргнуць не паспеў, як бацькава сакратарка - яна ведала мяне - паведамiла яму пра маё з'яўленне па селектары.

Бацька не перадаў ёй: "Няхай увойдзе", - а сам выйшаў у чакальню.

- Олiвэр! - вiтаў ён мяне.

Я даўно, праз хваробу Джэнi, пачаў звяртаць увагу на знешнасць людзей i цяпер адразу заўважыў, што бацька крыху бледны, што за тыя тры гады, якiя мы не бачылiся, валасы ягоныя пасiвелi (i, здаецца, парадзелi).

- Заходзь, сын, - сказаў ён.

Я не зразумеў ягонага тону. Проста ўвайшоў у кабiнет i сеў у фатэль для наведнiкаў.