Николай Пашкин - Византия в европейской политике первой половины XV в (1402–1438)
- Название:Византия в европейской политике первой половины XV в (1402–1438)
- Автор:
- Жанр:
- Издательство:Издательство Уральского университета
- Год:2007
- Город:Екатеринбург
- ISBN:5-7996-0265-
- Рейтинг:
- Избранное:Добавить в избранное
-
Отзывы:
-
Ваша оценка:
Николай Пашкин - Византия в европейской политике первой половины XV в (1402–1438) краткое содержание
Византия в европейской политике первой половины XV в (1402–1438) - читать онлайн бесплатно полную версию (весь текст целиком)
Интервал:
Закладка:
190
См. письмо делегата Венского университета Педро де Пулка (Petrus de Pulka) от 1 февраля 1418 г., где говорится об этом назначении — AKÔG. 1856. Bd. 15. S. 65: …per speratam reductionem Graecorum ad quos quemdam de dominis cardinalibus, ut creditur Ragusinum, legationem velle suscipere asserebat… См. также: Loenertz R. Op. cit. P. 33. По всей видимости, это был один из 36 пунктов программы византийского императора.
191
См.: Gill J. Op. cit. P. 23.
192
Речь идет о первой польско-литовской унии 1386 г.
193
ACC. I, 397.
194
ACC. III, 281: Praesenciumenim lator, dominus frater Theodorus Constantino-politanus, vicarious generalis societatis ordinis generalis Praedicatorum, vir catholicus et devorus prout sua opera manifeste ostendunt, peritus in Graeco tartarico ydiomatibus et latino, ex litteris multorum principum christianae fidei nobis multipliciter commendatus, Christi caritate et doctrina repletus, transtulit se ad nostram praesenciam… supplicando cum lacrimis… ut pro eo intercederemus apud vestras devotions… ut possit vestries favoribus adimplere que in animo suo sedent pro amplianda fide catholica piissimi humani generis redemptoris.
Nempe, ut vestries paternitatibus notum est habemus in regno nostro adhuc aliquos Ruthenos subditos nostros qui bus nondum divina lux defulsit, ut dimisso errore venirent ad callem veritatis immense… velitis… dominum fratrem Theodorum habere recommissum…
Эпизод с этим посольством зафиксирован также одним из очевидцев события, уже упоминавшимся послом Венского университета Педро де Пулка в письме от 15 октября 1415 г. — AKÔG. 1856. Bd. 15: Verum sequenti feria 2 dominus Saresburgensis in congregatione deputatorum ex adverso retulit optima esse scripta de Narbona, addens etiam esset spes magna de reductione Graeco ru m ad ecclesiam Romanam. Et ambasiata Poloniae praesentavit litteras regis Cracoviae sibi super hac missas ad insinuandum concilio quae summario continebant quod frater Theodorus ord. Praed. vicarius Constantinopolitanus mgraeca, latina latina et ruthenica linguis peritus ad ipsum in eadem causa vencrit, per quem etiam speraret gentem suam Ruthenicam a fide Christi deviam reducendam.
195
Если это не был сам Мануил II, то в той же роли могли выступать его сыновья — например морейский деспот Феодор II.
196
Reg. № 3349. Упоминание об этом находим у польского хрониста Яна Длугоша — Dlugosz J. Historiae Poloniae Lib ri XII. Krakow, 1877. Bd. 4. P. 188: …Venerunt insuper sub eo tempore ad Wladislaum Poloniae regem nuncii Patriarchae et imperatoris Graeco rum, cum litteris et bullis plumbeis, quatenus dignaretur eis, a Turcis multifarie lacessitis et opressis, frumentitantummodo largitione subvenire.
197
Тот же источник сообщает, что через доступный ему черноморский порт Владислав отправил в Константинополь транспорт с хлебом: … Wladislaus autem Poloniae rex necessitati eorum sategens pia commiseratione succurrere, petitam frumenti quantitatem dat et largitur et in portu regio Kaczubeow per eos recipiendum consignât. См. также: Loenertz R. Op. cit. P. 18–19; Halecki O. La Pologne… P. 52–53.
198
См.: Halecki О. La Pologne… P. 54. О Григории Цамблаке см. специальное исследование: Яцимирский А. Н. Григорий Цамблак. СПб., 1904.
199
ACC. 1,164. См. также очередное письмо Педро де Пулка от 1 марта 1418 г. — AKÔG. 1856. Bd. 15. S. 68: Alias advenit quidam archiepiscopus Ruthenorum de ri tu et lingua dictus Kyoviensis, qui proxima die veneris 25. Februarii in publico consistorio îitteras regis Poloniae et fratris sui ducis Lithuaniae exhibebat domino nostri papae quibus congratulantes electioni suae et unioni ecclesiae, dictum archiepiscopum de zelo reductionis Graecorum ad Romanam ecclesiam commendabant petentes eisdem dari audientiam super modo reducendi eosdem…
200
Речь Цамблака на латинском языке была зачитана от его имени чешским магистром Маврикием. Текст этого выступления приводит английский участник собора Вильгельм Филастр в своей хронике «Gesta concilii Constantiensis», которая была составлена им большей частью по ходу описываемых событий — см.: ACC. II, 164–166: …Gratias etiam ago ipsi omnipotent! Deo, sanctissime pater, quod pertuam dignitatem dirupla sunt atque deiecta omnia ilia obstacula salutis humanae a catolica fide, posita autem in tuto atque collocata navicula Petri tot dudum tempestatibus acta et in antiquam illam suam dignitatem reducta, iamque illud, quod dudum optabam cum summis desideriis et audire et videre, pacem scilicet et tranquilitatem sanctae fidei catholicae in praesentiarum conspicio. Namque, beatissime pater, magnas nobis exteris nationibus mentium conturbationes attulit scisma, quod hactenus praessit sanctam Romanam Ecclesiam. Et quia cum maximis singultibus desiderabamus banc sanctam unionem, audita pace et tranquilitate ecclesiae sanctae Dei inestimabilis iocunditas atque laetitia innata nobis fuit omnibus, qui regiones illas Russiae habitamus.
Cum itaque ego, beatissime pater, dudum hanc sanctam unionem desiderarem, adii chris tianissimum dominum meum, d. regem Poloniae ac d. ducem Witoldum fratrem suum… Itaque supplex rogavi praedictos serenissimos principes, quatenus me expedient venire ad pedes sanctitatis vestrae ob hanc maxime causam… quatinus fiat unio inter illam ecclesiam Orientalem cum sancta Romana ecclesia… ut sensi, sanctitas vestra omnem curam et sollicitudinem agit pro reductione illarum partium… Redeantque iste duae gentes clarificë atque magnifiée in pristinam illorum benivolentiam et amorem, a qua benivolentiaob tarn diutumum scisma destitute sunt verseque in mutuum quoddam odium atque malivqlentiam.
Cupit hanc sanjetissimam unionem, beatissime pater, serenissimus dominus meus, d. Imperator Constantinopolitanus, filius sanctitatis vestrae, patriarcha etiam illius urbis ceterique populi christiani illarum partium, sicut persensi, quod iam praelocutum fuit de hac materia in praesentia sanctitatis vestrae per legatum ipsius serenissimi d. imperatoris, qui hanc materiam ulterius ipse secundum comissionem suam in hac parte prosequetur.
Omnem etiam curam fecerunt… hoc servato, ut cum via débita et honesta atque consueta fiat, scilicet per congregationem concilii, ut utrimque congregentur periti et experiti iuris, qui discernant de negotiis fidei et hanc differentiam inter illam gentem cum sancta Romana ecclesia.
201
Помимо уже указанных работ см.: Греков И. Б. Очерки истории международных отношений в Восточной Европе ХІІІ–ХV вв. М., 1963.
202
См.: Loenertz R. Op. cit. P. 41.
203
И. Б. Греков, описывая эпизод с Цамблаком в своей монографии, лишь одной фразой упомянул о присутствии в Констанце византийских представителей (см.: Греков И. Б. Указ. соч. С. 113) и вовсе умолчал о том, что вопрос о церковной унии уже поднимался на соборе независимо от Цамблака, задолго до его прибытия.
204
О необходимости этого Цамблак заявил в конце своей речи. Между тем И. Б. Греков весьма сомнительно интерпретирует эту часть его выступления. По мнению исследователя, литовский князь Витовт изначально не собирался заключать унию и миссия Цамблака была нужна ему лишь для того, чтобы продемонстрировать свою преданность папе и получить поддержку католического Запада в осуществлении своей общерусской программы. По этой причине, как предполагает Греков, Цамблак, «следуя тайной инструкции Витовта, предложил папе лишь провести диспут по проблеме унии, отказавшись участвовать в ее осуществлении» (Греков И Б. Указ. соч. С. 112–113). И. Б. Греков явно безосновательно считает, что предложение провести диспут было способом уклониться от реального воплощения унии. Именно такой диспут был для этого условием sine qua non, которое предполагало обязательный созыв вселенского собора Без него все переговоры о церковной унии были просто лишены всякого смысла. Не исключено, что через Цамблака была сделана попытка со стороны патриарха направить переговоры в нужное русло. Как покажут дальнейшие события, настоящие византийские послы, действовавшие по поручению императора, предложили папе план заключения унии, который не подразумевал вселенского собора (правда, впоследствии эту инициативу византийцы объявят ошибкой дипломатов).
205
См: Loenertz R. Op. cil. P. 40.
206
Возможно, папа поостерегся строить отношения напрямую с западно-русским духовенством, склонность которого к унии с Римом была весьма сомнительной Сопровождавшие Цамблака представители православных церквей Полоцка, Львова, Перемышля и других дали понять, что приехали по поручению Витовта, но не намерены просто подчиняться римской церкви — см.: Греков И. Б. Указ. соч. С. 113, прим. 171. См. также: Рамм Б. Я. Папство и Русь в X–XV вв. М.; Л., 1959.
Читать дальшеИнтервал:
Закладка: