Матвей Гуковский - Итальянское Возрождение
- Название:Итальянское Возрождение
- Автор:
- Жанр:
- Издательство:Ленинградский государственный университет
- Год:1990
- Город:Ленинград
- ISBN:5-288-00163-4
- Рейтинг:
- Избранное:Добавить в избранное
-
Отзывы:
-
Ваша оценка:
Матвей Гуковский - Итальянское Возрождение краткое содержание
Книга рассчитана на историков, филологов, искусствоведов, широкий круг читателей, интересующихся проблемами всеобщей истории.
Итальянское Возрождение - читать онлайн бесплатно полную версию (весь текст целиком)
Интервал:
Закладка:
192
Там же, стр. 84. и след. Цитирую по переводу Т. Герценштейн, Москва, 1917, стр. 109 и след.
193
Там же, стр. 234 и след.
194
Там же, стр. 231 и след.
195
Из писем L. Mazzei; цитирую по A. Fanfani , Le Origini dello spirito capitalistico…, Milano, 1933, стр. 89.
196
Литература о Петрарке весьма значительна. Все, вышедшее до 1916 г., названо в могущем служить библиографией очень полном каталоге М. Fowler , Catalogue of the Petrarca Collection, bequeathed by W. Fiske to Cornell Univ. Libr., Oxford, 1916; более позднюю литературу можно найти в обзорах С. Calcaterra, регулярно помещавшихся в Giorn Stor. d. lett. ital., XCI (1928), XCIV (1929), XCVI (1930), а также в сводной работе. М. Sapegno, Il Trecenro, Milano, 1934, на которую приходится ссылаться неоднократно в дальнейшем. Относительно новые сводные работы: Е. Н. R. Tatham , Fr. Petrarca the first modern man of letters, 2 тома, London, 1926 и L.Tomelli , Petrarca, Milano, 1930 не сделали излишними такие старые исследования, как двухтомная работа P. de Nolhac , Petrarque et Thumanisme. 2 ed., Paris, 1907, а также ряд более мелких исследований монографического характера. Назову также этюд А. Н. Веселовского, Петрарка в поэтической исповеди Canzoniere, СПБ., 1912. 90. Цитирую в переводе Вяч. Иванова, Петрарка, Москва 1915, стр. 337.
197
Там же, стр. 263.
198
Перевод, приведенный в Хрестоматии по истории средних веков п. р. Н. П. Грацианского и С. Д. Сказкина, т. II, ч. I, М. 1938, стр. 288.
199
Термин "Гуманизм", как и термин "Возрождение", применялся и применяется в самых различных смыслах. Мы понимаем его, как означающий только идеологически-литературное движение, основной чертой которого является преклонение перед античностью и использование ее в качестве высшего авторитета. Общая история гуманизма, также как отдельные гуманисты, изучена, в общем, очень детально. Не потеряла своего значения до сего дня старейшая работа G. Voigt , Die Wiederbelebung des klassischen Altertums oder das erste Jahrhundert des Humanismus, Berlin, 1859; имеется русский перевод в двух томах, М. 1884–5. Ценные дополнения в общую историю гуманизма внесла работа русского ученого М. Корелина. Ранний итальянский гуманизм и его историография, 4 тома, второе издание, СПБ., 1914. Ценнейшими из итальянских более новых работ являются исследования R. Sabbadini , Le scoperte dei coddici latini e greci nel sec. XIV e XV, vol. I–II, Firenze 1905 и 1914, и Storia dei ciceronianismo, Torino, 1886. Более новые работы разобраны в библиографических обзорах: W. Brecht , Neue Literatur zum italienischen Humanismus, Deutsche Vierteljahrschr. f. Literat. u. Geistesgesch., 6 Jahrg., H. 4, 1928; A. Sainati , II probleraa dell'umanesimo nella critica contemporanea. Ann. d'Istruz. Media, VIII, 1; W. Maurer , Humanismus und Reformation, Theol. Rundschau, 3, 1931. Новую, хотя и весьма спорную точку зрения на гуманизм высказал G. Toffanin в книге Che cosa fu l'LJmanesimo? Firenze, 1929. Следует далее упомянуть статьи; G. Vinay , II problema dell' Umanesimo, Rivista di sintesi litteraria II, 1, 1935 и A. Martin , Der Humanismus als soziologisches Phanomen, Arch. f. Sozialwissensch. und Sozialpolitik, B. 65, H. 3 (1931) и новейшую сводную работу N. Testa , Umanesimo, Milano, 1936. Значительное место гуманизму отводится также во всех общих работах по литературе, названных выше и ниже.
200
Об отношении Петрарки к средним векам и Возрождению см. интересную статью Th. Mommsen , Petrarch's conception of the "Dark Ages", Speculum., April 1912, где указана и более старая литература вопроса.
201
Francisci Petrarchae , Opera quae extant, Basileae, 1581, II, p, 347-8. Цитирую по переводу М. Гершензона, Петрарка, Москва, 1915, стр. 140; в оригинале это весьма важное место звучит так: Aug: Habet te funesta quedam pestis animi, quam acidiam moderni, veteres aegritudinem dixerunt. Fr: Ipsum morbi nomen horreo. Aug: Nimirum, quia diu per hunc graviter vexatus es. Fr: Fateor et illud accidit, quod omnibus ferme quibus angor, aliquid falsi licet dulcoris immixtum est: in hac autem tristitia et aspera, et misera, et horrenda omnia, apertaque semper ad desperationem via, et quicquid infoelices animas urget in interitum ad hoc, et reliquarum passionum ut crebras, sic breves, et momentaneos experior insultus. Haec autem pestis tarn tenaciter me arripit interdum, ut integros dies, noctesque illigatum, torqueat, quod mihi tempus non lucis, aut vitae, sed tartareae noctis et acerbissimae mortis instar est, et (qui supremus miseriam cumulus dici potest) sic laboribus, et doloribus pascor, aucta quodam cum voluptate, ut invitus avellat...
202
To же издание, 9-я ненумерованная страница. Цитирую по тому же переводу, стр. 57, в оригинале: "Corpus iuveni, поп raagnarum virium sed multa dexteritate obtigerat, forma non glorior excellenti, sed qua placere viridioribus annis posset, colore vivido, inter candidum et subnigrum, vivacibus oculis, et visu per longum tempus acerrimo, qui praeter spem, supra sexagesimum aetatis annum me destituit, ut indignanti mihi, ad ocularium confugiendum esset auxilium…"
203
To же издание, 10-я ненумерованная страница. Там же, стр. 60, в оригинале: "Incubui unice inter multa, ad notitiam vetustatis, quoniam mihi semper aetas ista displicuit, ut nisi me amor charorum in diversum traheret, qualibet aetate natus esse semper optaverim, et hanc oblivisci nisus, animo me aliis semper inserere".
204
To же изд., 11-я ненумерованная страница. Там же, стр. 63., в оригинале: "Inde et iam reversus, cum omnium, sed in patris illius, taediosissima urbis fastidium atque odium naturaliter animo meo insitum ferre non possim, diverticulum adiquod quasi portum quaerens, reperi vallem perexiguam, sed solitariam atque amoenam, quae Clausa dicetur, quindecim passuum millibus ab Avinione distantem, ubi fontium rex omnium Sorga oritur: captus loci dulcedine, libellos meos, et meipsum illic transtuli…. hie mihi ipsa locorum facies suggessit, ut Bucolicum Carmen, sylvestrae opus aggrederer, et Vitae solitariae libros duos…
205
Fam. L. XV lett. III. Перевод мой — сделан с итальянского текста. Латинский текст мне, к сожалению, доступен не был.
206
Fam. IV, 1, цит. изд., стр. 625–626. Перевод мой, в оригинале: "Collis est omnium supremus quem sylvestres filiorum (sic!) vocant, cur ignoro, nisi quod per antiphasim, ut quaedam alia dici, suspicor. Videtur enim vere pater omnium vicinorum omnium. Illius in vernice planities parva est, illic demum fessi conquievimus. Et quoniam audisti, quae nam ascendentis impetus ascenderint curae. Audi Pater et reliqua, et unam precor horam tuam, religendis unius dici mei actibus tribue. Primum omnium, spiritu quodam aeris insolito, et spectaculo liberiore permotus, stupenti similis steti. Respicio, nubes erant sub pedibus. Iamque mihi minus incredibilis facti sunt Athos, Olympus, dum quod de illis audieram, et legeram, in minoris famae monte conspicio. Dirigo de hinc oculorum radios ad partes Italicis, quo magis inclinat animus. Alpes ipsae rigentes ac nivosae, per quos ferus ille quondam hostis Romani nominis transivit, aceto, si famae credimus, saxa perrumpens, iuxta mihi visae.sunt, cum tamen magno distent intervallo. Suspiravi fateor ad Italicum aerem, animo potius, quam oculis apparentem. Occupavit inde animum nova cogitatio, atque a locis traduxit ad tempora. Dicebam enim ad meipsum: hodie decimus annus completur, ex quo puerilibus studiis dimissis, Bononiam excessisti… Aperio lecturus, quicquid occurreret, quid enim nisi pium et devotum posset occurrere? Forte autem decimus illius operis liber oblatus est. Frater expectans, per os meum ab Augustino aliquid audire, intentis auribus stabat, Deum testor, ipsumque qui aderat, quod ubi prirrum defixi oculos, scriptum erat: "Et eunt homines admirari alta montium, et ingentes fluctus maris et latissimos lapsus fluminum, et oceani ambitum, et gyros syderum et relinquunt seipsos. Obstupui, fateor, audiendique fratrem rogans, ne mihi molestus esset, librum clausi iratus, mihi-met quod nunc etiam terrestria mirarer, qui iampridem ab ipsis gentium Philosophis discere debuissem, nihil praeter animum esse mirabile, cui magno nihil est magnum…"
207
Литература о Боккаччио также весьма значительна. Старая перечислена почти полностью в очень полной сводной работе Н. Hauvette , Boccace etude biographique et litteraire, Paris. 1914. Более новая — в названной в примечании 89 к настоящей главе сводке I. Sapegno. Из общих работ наиболее полными остаются двух томное исследование А. Н. Веселовского , Боккаччио, его среда и сверстники С.П.Б. 1893, и названная выше работа Н. Hauvette . Назову также С. Trabalta , Studi sul Boccaccio. Ctta di Castello, 1906. Литература по отдельным сторонам творчества Боккаччио и, особенно, Декамерону, содержит много ценного, в частности следует упомянуть работу U. Bosco , Decameron, Bari, 1929.
Читать дальшеИнтервал:
Закладка: