Гжегож Низёлек - Польский театр Катастрофы
- Название:Польский театр Катастрофы
- Автор:
- Жанр:
- Издательство:Новое литературное обозрение
- Год:2021
- Город:Москва
- ISBN:978-5-44-481614-1
- Рейтинг:
- Избранное:Добавить в избранное
-
Отзывы:
-
Ваша оценка:
Гжегож Низёлек - Польский театр Катастрофы краткое содержание
Книга Гжегожа Низёлека посвящена истории напряженных отношений, которые связывали тему Катастрофы и польский театр. Критическому анализу в ней подвергается игра, идущая как на сцене, так и за ее пределами, — игра памяти и беспамятства, знания и его отсутствия. Автор тщательно исследует проблему «слепоты» театра по отношению к Катастрофе, но еще больше внимания уделяет примерам, когда драматурги и режиссеры хотя бы подспудно касались этой темы. Именно формы иносказательного разговора о Катастрофе, по мнению исследователя, лежат в основе самых выдающихся явлений польского послевоенного театра, в числе которых спектакли Леона Шиллера, Ежи Гротовского, Юзефа Шайны, Эрвина Аксера, Тадеуша Кантора, Анджея Вайды и др.
Гжегож Низёлек — заведующий кафедрой театра и драмы на факультете полонистики Ягеллонского университета в Кракове.
Польский театр Катастрофы - читать онлайн бесплатно ознакомительный отрывок
Интервал:
Закладка:
244
Ibid. S. 345–346.
245
Кертес И. Указ. соч. С. 173.
246
Kępiński A. Dulce et decorum // Refleksje oświęcimskie, wybór i wstęp Zdzisław Jan Ryn. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2005. S. 117–130.
247
Wyka K. Życie na niby. Pamiętnik po klęsce. Kraków; Wrocław: Wydawnictwo Literackie, 1984. S. 157.
248
Didi-Huberman G. Obraz-fakt czy obraz-fetysz // Didi-Huberman G. Obrazy mimo wszystko. Przeł. Mai Kubiak Ho-Chi. Kraków: Universitas, 2008. S. 65–113.
249
Премьера пьесы Отвиновского в режиссуре Владислава Возьника прошла в Старом театре 4 декабря 1946 года.
250
Andrzejewski J. Zagadnienie polskiego antysemityzmu // Odrodzenie. Nr 27–28. 07.07.1946 и 14.07.1946.
251
Breza T. «Wielkanoc» Stefana Otwinowskiego // Odrodzenie. Nr 19. 12.05.1946.
252
Andrzejewski J. Op. cit.
253
Wyka K. Potęga ciemnoty potwierdzona // Odrodzenie. Nr 43. 23.09.1945.
254
Wyka K. Op. cit. S. 155.
255
Jastrun M. Potęga ciemnoty // Odrodzenie. Nr 29. 17.06.1945.
256
Wolak Z. Efektowny symbol literacki, ale fałszywy. Цит. по: Szarota T. Karuzela na placu Krasińskich. Czy «śmiały się tłumy wesołe»? Spór o postawę warszawiaków wobec powstania w getcie // Szarota T. Karuzela na placu Krasińskich. Studia i szkice z lat wojny i okupacji. Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, Fundacja «Historia i Kultura», 2007. S. 159.
257
Dygat S. Wielkanoc // Kuźnica. Nr 41. 21.10.1946.
258
Breza T. Op. cit.
259
Szlengel W. Kartka z dziennika akcji // Odrodzenie. Nr 35. 29.07.1945.
260
Breza T. Op. cit.
261
LaCapra D. Writing History, Writing Trauma. Baltimore; London: The Johns Hopkins University Press, 2001. P. 102–103.
262
Csató E. «Wielkanoc» Otwinowskiego // Csató E. Interpretacje. Recenzje teatralne 1945–1964. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1979. P. 99.
263
Bukowiecki L. Prawda nie ma granic // Kuźnica. Nr 14. 10.04.1949.
264
Эта идея понравилась рецензенту еврейского журнала «Опиния»: «Легендарно-реальный еврей на дне глубокого польского колодца… В начале действия мы узнаем, что еврея сюда бросили, в конце другой еврей вынужден сюда прыгнуть: эту смыкающуюся как рамка авторскую канву, как символ, стоит признать очень удачной композиционной идеей» (Sz. Sp., Dwa oblicza jednego problemu // Opinia. Nr 7. 08.11.1946).
265
Otwinowski S. Op. cit. S. 91.
266
«Варшавянка». — Примеч. пер.
267
В том числе — к восстанию 1830–1831 годов, которому посвящена упомянутая драма Выспянского. — Примеч. пер.
268
Otwinowski S. Wspólny los // Odrodzenie. Nr 37. 12.08.1945.
269
Csató E. Op. cit. S. 99.
270
Peiper T. Stefana Otwinowskiego «Wielkanoc» // Odrodzenie. Nr 51–52. 22–29.12.1946.
271
Ibid.
272
Otwinowski S. Op. cit. S. 73–74.
273
Otwinowski S. O Leonie Schillerze (W dziesiątą rocznicę śmierci) // Dialog. 1964. Nr 3. S. 102.
274
Цит. по: Mrozińska S. Trzy sezony teatralne Leona Schillera. Łódź 1946–1949. Wrocław: Ossolineum, 1971. S. 52.
275
Csató E. O niektórych powojennych inscenizacjach Schillerowskich // Pamiętnik Teatralny. 1955. Z. 3–4. S. 269.
276
Wokół «Wielkanocy», z Kazimierzem Dejmkiem rozmawiała Anna Kuligowska-Korzeniewska // Dialog. 2003. Nr 7–8. S. 166.
277
Dygat S. Op. cit.
278
Csató E. Op. cit. S. 101.
279
«Станислав Лаский впадает в истерический припадок только потому, что под той же крышей, что и он, находится еврейка, от самой мысли, что ему пришлось бы ее скрывать» ( Dygat S. Op. cit.).
280
Auerbach R. O «Wielkanocy» Otwinowskiego // Nasze Słowo. Nr 9. 10.11.1946. Все приводимые тут мнения Ауэрбах по поводу «Пасхи» — из этого текста.
281
Materiały Racheli Auerbach, Dok. 10. 04.08.1941–26.07.1942, Rachela Auerbach, Dziennik (fragmenty, brak zakończenia) // Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy, t. 7, Spuścizny, oprac. Katarzyna Person. Warszawa: Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2012. S. 173.
282
Ibid. S. 194.
283
Ibid. S. 172.
284
Auerbach R. Urywki z dziennika przechowanego w tajnym archiwum pod ruinami ghetta // Nasze Słowo. Nr 4. 28.02.1947.
285
Ibid.
286
Materiały Racheli Auerbach. Op. cit. S. 190.
287
Ibid. S. 173.
288
Auerbach R. Lament rzeczy martwych // Przełom. Nr 2. 09.1946.
289
Ibid.
290
Ibid.
291
Auerbach R. Lament rzeczy martwych // Przełom. Nr 2. 09.1946.
292
Ibid.
293
Так пишет Анджеевский в авторском примечании к первому изданию в томе «Ночь» в 1945 году ( Andrzejewski J. Noc. Opowiadania. Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza «Czytelnik», 1945. S. 7).
294
Sandauer A. O sytuacji pisarza polskiego pochodzenia żydowskiego w XX wieku (Rzecz, którą nie ja powinienem był napisać…). Warszawa: Czytelnik, 1982. S. 41.
295
Анджеевский Е. Страстная неделя // Новый мир. 1989. № 12. C. 95.
296
Там же. С. 97.
297
Там же.
298
Grynberg H. Życie jako dezintegracja // Grynberg H. Op. cit.
299
Engelking B. Zagłada i pamięć. Warszawa: IFiS PAN, 2001. Цит. по: Madej A. Aleksander Ford kończy realizację «Ulicy Granicznej» // Historia kina polskiego. Op. cit. S. 72.
300
Рорти Р. Случайность, ирония и солидарность. М.: Русское феноменологическое общество, 1996. С. 239.
301
Там же. С. 240.
302
Там же.
303
В письме к Леону Шиллеру от 31 июля 1946 года. Цит. по: Dworakowska M. Aleksander Bardini. Kronika życia i działalności (1913–1995) // Pamiętnik Teatralny. 2010. Z. 3–4. S. 45.
304
O Aleksandrze Bardinim, z Andrzejem Kreütz Majewskim rozmawia Barbara Osterloff // Pamiętnik Teatralny. 2010. Z. 3–4. S. 403.
305
Śpiewak P. Sprawa żydowska, «Polityka. Pomocnik Historyczny», wyd. specjalne 6/2012, Stalinizm po polsku.
306
Życie w bunkrze (korespondencja ze Lwowa), rozmowę z Bardinim przeprowadził Włodzimierz Pawłowicz // Wolna Polska. Nr 44. 01.12.1944. Цит. по: Dworakowska M. Op. cit. S. 33.
307
См.: Aleksiun N. Dokąd dalej? Ruch syjonistyczny w Polsce (1944–1950). Warszawa: Wydawnictwo TRIO, 2002. S. 167–175.
308
См.: Arendt H., Auden W. H. Drut kolczasty. Warszawa: Biblioteka kwartalnika «Kronos», 2011. S. 47. (Под этим названием вышел перевод ранней работы Арендт, в оригинале озаглавленной «Антисемитизм», но не тождественной более позднему тексту с тем же названием. Перевод был выполнен по находящейся в архиве машинописи; польское издание, таким образом, представляет собой первую полную публикацию этого текста. — Примеч. пер. ).
309
Krasiński E. Z archiwum: Powrót Bardiniego // Dialog. 1988. Nr 5. S. 148.
310
Можно, впрочем, отнестись к речи Берута и по-другому: «Не стоит, однако, преувеличивать значение этого выступления. Партийные и государственные факторы не имели тогда (по крайней мере, публично) столь очевидного влияния на атмосферу культурной жизни, как это стало происходить позднее» ( Możejko E. Realizm socjalistyczny. Teoria. Rozwój. Upadek. Kraków: Universitas, 2001. S. 190).
311
См.: Tomasik W. Inżynieria dusz. Literatura realizmu socjalistycznego w planie «propagandy monumentalnej». Wrocław: Wydawnictwo Leopoldinum, 1999.
312
O upowszechnienie kultury. Przemówienie Prezуdenta Rzeczpospolitej Bolesława Bieruta na otwarciu radiostacji we Wrocławiu 16 listopada 1947. Warszawa; Kraków: Radiowy Instytut Wydawniczy, 1948. S. 6.
313
Tomasik W. Op. cit. S. 46.
314
O upowszechnienie kultury… Op. cit. S. 17.
315
Определение Веслава Владыки ( Władyka W. Na czołówce. Prasa w październiku 1956 roku. Warszawa: PWN, 1989).
Читать дальшеИнтервал:
Закладка: