Радыё Свабода - Дарога праз Курапаты

Сябры ініцыятывы таксама зьвярталіся ў Фэдэрацыю прафсаюзаў з просьбай даць памяшканьне, але безвынікова. Сустрэчу правялі ў рэдакцыі газэты «Рабочы», і на яе не прыйшла большасьць запрошаных дзяржаўных чыноўнікаў. Аднак нават тыя, што прыйшлі – аўтар праекту пашырэньня дарогі Мікалай Крэчэтнікаў з установы «Белгіпрадор» і дырэктар інстытуту «Менскград» Аляксандар Калантай – распавялі шмат цікавага. Гаворыць Мікалай Крэчэтнікаў:

— Праектаваньне, будаўніцтва й рэканструкцыя кальцавой дарогі адбываецца ў паскораным тэмпе, хутчэй за прадугледжаныя тэрміны. Нас паставілі ва ўмовы, што мы павінны запраектаваць рэканструкцыю дарогі і яе пабудаваць за адзін год. Да лістапада наступнага году кальцавая дарога павінна быць пабудаваная. Адпаведна праектная дакумэнтацыя мусіць быць распрацаваная да сьнежня сёлета. Праектная дакумэнтацыя будзе выпрацоўвацца паралельна з будаўніцтвам дарогі.

Ня дзіва, што непасрэдна ў часе будаўніцтва ў папярэдні праект уносяцца розныя зьмены, кшталту пракладкі вадаправоду ды іншых камунікацыяў, і дзеля гэтага рабочыя праводзяць несанкцыяваную высечку лесу ў Курапатах ды іншыя працы.

Праўда, аўтар праекту спадар Крэчэтнікаў, а таксама прадстаўнікі арганізацыі «Магістральаўтадор» запэўнівалі прадстаўнікоў грамадзкасьці, што добраўпарадкуюць тэрыторыю Курапатаў, зробяць на дарозе падпорныя сьценкі і могуць за кошт дзяржавы абгарадзіць урочышча.

Але чыноўнікі раілі не сьпяшацца з пабудовай агароджы й выпрацаваць яе добры праект. Дырэктар дзяржаўнага інстытуту «Менскград» Аляксандар Калантай нават прапанаваў грамадзкасьці выпрацаваць свой праект мэмарыялу ў Курапатах і даць яго на разгляд нечарговай навуковай рады ягонай установы, якая можа адбыцца ўжо ў наступную сераду. Грамадзкая ініцыятыва падтрымала гэтую прапанову. Гаворыць лідэр БНФ Вінцук Вячорка:

— Варта было б скарыстаць апошні шанец і зьвярнуцца ў Генпракуратуру для таго, каб гэтыя працы прыпыняліся. Гэта раз. І другое – лавіць на слове сп. Калантая, прадстаўніка «Менскграду», з тым, каб адбылася архітэктурная рада, дзе курапацкае пытаньне павінна быць абмеркаванае. І яшчэ адна выснова – безумоўна трэба патрабаваць, дамагацца ад дзяржавы закладаньня ў бюджэт адпаведных рэсурсаў дзеля таго, каб дзяржава мэмарыялізавала гэтую мясьціну.

19 лістапада 2001

АМОН НЕ ДАЕ АБАРОНЦАМ ПРАТЭСТАВАЦЬ

Будаўнікі лічаць, што ў Курапатах трэба наноў пракладаць магістральны вадавод, тэлефонную лiнiю й высакавольтны кабэль.

Ганна Соусь:

Сёньня раніцай ля ўрочышча ўжо стаялі машына й аўтобус з амонаўцамі, усяго каля 40 чалавек. Нагадаю, што ўчора валанцёры змусілі будаўнікоў перапыніць высечку лесу каля мікрараёну Зялёны Луг. Верагодна, што сёньняшнім сваім зьяўленьнем АМОН меў намер засьцерагчы валанцёраў ад далейшага супраціву. Сёньня за два кілямэтры ад урочышча адбывалася нарада будаўнікоў. На ёй мне давялося паразмаўляць з галоўным інжынэрам праекту на ўчастку ля Курапатаў Валерам Шакалавым, які прадстаўляе «Менскінжпраект».

ШАКАЛАЎ: Для таго, каб разьвязаць «вузел» праз Курапаты, трэба перакласьці магістральны вадавод, тэлефонную каналізацыю й высакавольтны кабэль. Для гэтага спатрэбіцца зона каля 7 мэтраў уздоўж кальцавой дарогі, якаяцяпер падрыхтаваная. За гэтым абяцалі назіраць навукоўцы з Інстытуту гісторыі. Але ж ёсьць і фармальнае заключэньне, што ў гэтым месцы няма пахаваньняў.

Паводле Валера Шакалава, калі пры пашырэньні дарогі не перакладваць вадавод ды іншыя камунікацыі, дарога можа стаць небясьпечнай.

ШАКАЛАЎ: Эксплюатаваць яго пад праезнай часткай немагчыма. Калі нешта здарыцца, будзе вялікая аварыя на дарозе. Таму яго трэба выносіць. І калі прынятае рашэньне, што дарога пашыраецца па старому сьледу, значыць трэба перакладваць усе камунікацыі ў гэтым самым калідоры.

Сёньня на нараду будаўнікоў спрабавалі трапіць і валанцёры. Гаворыць Сяржук Высоцкі:

— Прынамсі, гэтая інфармацыя павінна была зьявіцца раней. Навукоўцы, якія, аказваецца, ведалі ўсё і давалі дазвол на гэтае чарговае вынішчэньне дрэваў, мусілі пра гэта паведаміць нам. Інжынэры й будаўнікі, зь якімі мы размаўлялі, апускаюць вочы долу. Маўляў, мы самі тут працуем, і нам па начах, як яны кажуць, ня сьпіцца.

Сёньня ў першай палове дня лес ня секлі. Тым часам абаронцы працягвалі майстраваць крыжы. Я засьпела за працай Уладзімера Юхо, які сёньня зрабіў 3 крыжы. Спадара Ўладзімера хвалюе, што трапіць у Курапаты становіцца з кожным днём усё больш складана.

ЮХО: З абодвух бакоў так засыпалі, што, калі не апранаць адмысловы абутак, цяжка сюды дабрацца. І другое, калі людзі з прыпынку сыходзяць і адразу бачаць машыну

АМОНу, безумоўна, некаторыя пужаюцца. Я сам бачыў, як некаторыя паварочвалі й ехалі дадому.

19 лістапада 2001

ЯШЧЭ ДВА АБАРОНЦЫ ПАКАРАНЫЯ СУДОВЫМ ШТРАФАМ

Працягваюцца судовыя працэсы над затрыманымі ў Курапатах 8 і 9 лістапада.

Любоў Лунёва:

Сёньня ў судзе Савецкага раёну Менску судзьдзя Аксана Рэлява аштрафавала сябра маладзёвага руху «Зубар» Андрэя Ягорава і сябра Беларускай Партыі Свабоды Генадзя Дранковіча. Кожны мае заплаціць штраф 45 тысячаў рублёў. Паводле міліцэйскага пратаколу, суд інкрымінаваў ім непадпарадкаваньне супрацоўнікам міліцыі і парушэньне грамадзкага парадку ў часе вулічных акцыяў.

20 лістапада 2001

ПРАТЭСТЫ ПРЫНЕСЬЛІ ПЛЁН

Будаўнікі аднавілі сёньня пілаваньне лесу ў прыдарожнай зоне. Аднак пратэсты валанцёраў і актывістаў ініцыятывы «За ўратаваньне мэмарыялу Курапаты» мелі вынік — шырыня ачыш-чанага ад дрэваў участку ня будзе большай за 3—4 мэтры.

Альгерд Невяроўскі:

Пілаваньне дрэваў пачалося з самай раніцы. Тут працавалі рабочыя магілёўскага будаўнічага трэсту, а за іхнай працай назіралi некалькі амонаўцаў, якія пільнавалі, каб гэтаму не перашкаджалі абаронцы Курапатаў. Зрэшты, валанцёры, якіх было ў лягеры ўсяго пяць чалавек, і ня думалі ўмешвацца. Сытуацыю камэнтуе актывіст БПС Аляксей Капэлян, які ўжо некалькі дзён запар начуе ў Курапатах:

— Калі яны пачалі валіць лес, я пайшоў туды. На два мэтры яны ўсё ж такі нам саступілі. Але, калі пачынаеш прасіць, каб не валілі дрэвы на тыя, што яшчэ будуць расьці — бессэнсоўна, ніхто ня слухае і ў размовы не ўступаюць.

Будаўнікі пілавалі дрэвы ды раўнялі замерзлы за ноч дарожны насып. Рабочыя, што рыхтуюць месца для пракладкі вадаводу, а таксама тэлефонных і энэргетычных камунікацыяў, патлумачылі, што начальства загадала ім зрабіць паласу шырынёй 3—4 мэтры ад дарогі, і больш ні на сантымэтар углыб урочышча яны ня пойдуць. Тым часам валанцёры грэліся ў намёце каля печкі. Сёньняшняя ноч была надзвычай сьцюдзёнай (тэмпэратура сягала мінус 10 градусаў). Валанцёры просяць, каб людзі дапамаглі ім цёплымі рэчамі й харчаваньнем. Кожную раніцу ў лягер прыходзіць сакратар управы КХП БНФ Уладзімер Юхо і чым можа ім дапамагае. Ён лічыць, што праца будаўнікоў у Курапатах можа прывесьці да зьнішчэньня ляснога масiву.