Неизвестно - Дубянецкі

І раптам атрымаўся канфуз: органы дзяржбясьпекі не дапусьцілі Ліўшыца да пасады, якую ён ужо фактычна займаў з мая гэтага году. Прычына? Можна здагадацца – Ліўшыц яўрэй! Праўда, яму сказалі, што яго шкадуюць кідаць на гэты небясьпечны ўчастак(!?), што ад яго чакаюць хутчэй доктарскай дысертацыі (!?) і г. д.

Пакрыўджаны захварэў і некалькі дзён не паказваўся ў інстытуце. Цяпер ён зноў вернецца ў былую сваю лабараторыю ў аддзеле, здаецца, школьнай гігіены.

Дык пры чым тут Локшын? А вось пры чым. Днямі ён сказаў амерыканскім тэлегледачам, што за тры тыдні, якія пражыў са сваёй сям’ёй у СССР, ён ня бачыў тут антысемітызму.

Нічога, мілы, яшчэ адчуеш ты яго! А ў дадатак і іншыя “даброты” сацыялістычнага ладу будуць спадарожнікамі тваімі і тваёй сям’і. Аж пакуль вы не пакінеце гэты рай!..

Дарэчы, названая тэлеперадача адвярнула савецкіх тэлегледачоў ад сямейкі Локшынаў. Іх скаргі на нягоды амерыканскага жыцьця выдаліся нам мізэрнымі і непрыстойнымі. Падумаць толькі: здрадзіць бацькаўшчыне толькі таму, што нехта блытае вашыя рахункі ў банку! Ды тут, у СССР, і ніякіх рахункаў у банку вы ня будзеце мець – ня будзе чаго ўлічваць праз банк. Вы будзеце перабівацца на жабрацкіх заробках савецкіх вучоных, служачых. А можа вам будзе даплачваць той орган, які ў вас пакуль што зацікаўлены?

21 лістапада 1986 году. Сёньня ў “Правде”: 1. У матэрыяле “В Политбюро ЦК КПСС” сярод іншага чытаем: “Прынята пастанова ЦК КПСС і Савету Міністраў СССР аб удасканальваньні арганізацыі рэканструкцыі і капітальнага рамонту жылых дамоў, аб’ектаў сацыяльна-культурнага прызначэньня ў Расійскай Федэрацыі”.

Ня будзем кранаць рэдакцыю і “мілагучнасьць” прыведзенай назвы пастановы і сэнс самой пастановы. Гэта нам, як кажа мой знаёмы М. С Гарбачоў, да фені. Зьвернем увагу толькі на юрыдычны бок практыкі, якую дэманструе гэтая абвестка: Палітбюро камерна зацьвярджае пастановы ня толькі значна шырэйшага і вышэйшага свайго органа, якім зьяўляецца ЦК КПСС. Яно прымае таксама і пастановы, што павінны быць у кампетэнцыі Савету Міністраў, падмяняе Савет Міністраў, пазбаўляе яго ягоных правоў.

І яшчэ. Палітбюро настолькі зжылося са сваёю роляй “самага-самага”, што і не заўважыла, як само здрабнела. Пачало ўжо вырашаць справы ня толькі за Савет Міністраў СССР – орган больш-менш паралельны калі не з Палітбюро, дык з ЦК КПСС. Палітбюро штампуе ўжо рашэньні і ад імя інстанцыі, ніжэйшай за Савет Міністраў СССР, – за Савет Міністраў РСФСР.

2. Публікуецца “Закон Саюзу ССР “Аб індывідуальнай працоўнай дзейнасьці”. Гэта значыць, што партыя, урад і кадэбэ перад усім сьветам прызнаюцца, што сацыялістычны спосаб гаспадараньня зьяўляецца неэфектыўным. Што на дапамогу яму заклікаецца “індывідуаліст”, “прыватнік”, які і павінен выратаваць сацыялізм ад канчатковага краху.

У “Законе” пералічаныя ня толькі віды “індывідуальнай дзейнасьці”, якімі можна займацца, але ж і тыя, якімі не дазваляецца займацца.

Нельга, напрыклад, вырабляць: множыльныя апараты, капіравальныя апараты, штампы, штэмпелі, пячаткі, шрыфты.

Забараняецца арганізоўваць заняткі грамадзянаў “па прадметах і курсах, якія не ўваходзяць у вучэбныя планы агульнаадукацыйных школаў, прафесійна-тэхнічных, сярэдніх сьпецыяльных і вышэйшых навучальных установаў СССР”.

Не дапускаецца таксама прыватны промысел у сферы відовішчных мера­прыемст­ваў.

Ох, як выразна тырчаць рогі з гэтага меху! Апроч гэтых, у “Законе” расстаўленыя і іншыя жандармскія кропкі і клічнікі. Цытую “Закон”:

“Дзейнасьць гэтага Закону не распаўсюджваецца на творчую дзейнасьць грамадзянаў у сферы навукі, тэхнікі, літаратуры і мастацтва…”

Пасьля пераліку забароненых відаў саматужна-рамесных промыслаў чытаем:

“Заканадаўствам Саюзу ССР і саюзных рэспублік могуць быць забароненыя заняткі таксама іншымі відамі саматужна-рамесных промыслаў, калі гэта супярэчыць інтарэсам грамадства”.

Дакладна такія самыя перасьцярогі вянчаюць параграфы пра бытавое абслугоўваньне насельніцтва і пра дзейнасьць у сацыяльна-культурнай сферы.

3. Не ад добрага жыцьця публікуе “Правда” “артыкул” акадэміка Г. Арбатава “Не ад добрага жыцьця. З прычыны выступленьня Р. Рэйгана”.

Артыкул займае прыкладна палову вялікай праўдзінскай паласы. І што ж даведаўся чытач пра тую прамову прэзідэнта Рональда Рэйгана? А нічога, калі не лічыць даты (18. ХІ. 1986 г.) і месца прамовы (Цэнтр дасьледаваньняў у галіне этыкі і грамадскай палітыкі). “Акадэмік” не працытаваў ніводнай фразы прэзідэнта! Значыць, прамова была густая. Кожная фраза трапіла ў цэль. Так трэба разумець дзіўны арбатаўскі метад абвяргаць штосьці і не сказаць што. Аналагічна ж паступіла і ЦТ. Яно нават і папярэдзіла слухачоў, што няма чаго цытаваць прамоўцу, паколькі, вядома ж, ён нічога вартага і ня можа сказаць.

Арбатаў “вучоную” “спрэчку” зьвёў да вулічнай лаянкі, вядома ж, з непрыстойнымі выпадамі на адрас свайго дзяржаўнага праціўніка.

24 лістапада 1986 году. Божа, што гэта робіцца на сьвятой Беларусі! Усе яшчэ дагэтуль кажуць, што гэта самы ціхі, самы сьціплы і самы сумленны край на ўвесь Савецкі Саюз. Але мы бачым, што гэта край як край – тыповая “савецкая зямля”, дзе беспакарана свавольнічаюць “верныя ленінцы”, дзе пануе насаджанае імі беззаконьне.

Днямі нарэшце арыштавалі прарэктара Менскага дзяржаўнага медыцынскага інстытуту камуніста Паўла Касько. У час арышту знайшлі проста ў яго кабінеце больш за шэсьцьдзесят тысячаў рублёў. А ўсяго канфіскавалі пакуль што быццам бы крыху больш за сто тысячаў. Гэта, кажуць, маленькая частка з яго “непрацоўных даходаў”, што меў ён за “ўладкаваньне” на вучобу ў свой інстытут бяздарных тупых юнакоў і дзяўчат. Як высьвятляецца, ёсьць і сьпецыяльная такса за такія паслугі – пяць тысячаў рублёў за “паступленьне” ў інстытут і дзьве тысячы рублёў за жаданае разьмеркаваньне на працу пасьля яго заканчэньня.

У тым жа самым інстытуце да нядаўняга часу загадваў кафедраю нехта Шпілеўскі. Вядома ж, доктар навук, прафесар і г. д., – як і той Касько. Яшчэ задоўга да гарбачоўскага закону “аб дробных промыслах” Шпілеўскі адкрыў свой промысел пад дэвізам “Навука – вытворчасьці!”. Ад імя сваёй кафедры ён заключаў з рознымі арганізацыямі ўмовы на выкананьне за пэўную плату патрэбных ім навуковых досьледаў. Гэтай самай кафедрай, універсітэтам выконваліся адпаведныя партыйна-ўрадавыя рашэньні, якія патрабуюць такіх “узаемасувязяў” паміж навукай і “жыцьцём”. Але ж неяк высьветлілася, што Шпілеўскі частку тых грошай бярэ ў сваю кішэню. Суд прымусіў яго вярнуць прысвоеныя ім пяць тысячаў рублёў. Злодзея пагналі з працы, але ж не з навукі: ён перайшоў у іншую вышэйшую навучальную установу. А вось нядаўна раскапалі, што тады справу не давялі да канца. Ня пяць, а шэсьцьдзесят пяць тысячаў рублёў дапамаглі партыйныя дырэктывы “зарабіць” палітычна актыўнаму навукоўцу! Варта толькі ўважліва чытаць “дакументы партыі і ўраду”!