Уладзімір Някляеў - Бары-бэры

Шкада, што Фёкла памерла. Перад самай яе смерцю, можа, за імгненне да таго, як яна крыкнула: «Позна!..» - Сяўко раптам адчуў, што яна і ёсць ягоная жанчына! Такая жонка не дазволіла б яму гібець нейкім шараговым інжынерам у праектным інстытуце - вунь на якую вышыню Някрасава ўскінула! Ці гэта не яна - Някрасаў яшчэ пра нейкую жонку казаў... Але ўсё адно: нехта ж Някрасава ўскінуў... Дый Міцкевіча - полькі ўвогуле крутлівыя...

Калі б Фёкла не памерла, дык хто ведае... Канечне, пазнавата, але...

Ён прыпыніўся, каб яшчэ раз паглядзець на карціну - і аслупянеў!.. «Во штукар! 3 той жа хеўры!.. Гіпноз наслаў, карціну за фотакартку выдурыў!»

Мастак...

У раме, якая біла і біла яго то па галёнках, то па лытках, быў фотаздымак, зроблены Любай: Кашын на канапе, у ягоных нагах - Каржакевіч, на венскім крэсле ў галаве Кашына - Маслюк, каля яго стаіць Зусман, а збоку на зэдліку - ён, Сяўко. Увесь аддзел маставікоў праектнага інстытута.

Пад фотаздымкам было напісана: «Прывітанне з Ізраілю. Зусман».

Гэта ўжо было занадта... «Жу-лі-кі!» - не стрываўшы, крыкнуў Сяўко, рвануўся назад, каб знайсці гэтага «мастака», разабрацца з усёй гэтай хеўрай, але цяжкая рама падбіла яму калені - і ён бразнуўся на ходнік, раскрывавіўшы нос, левую скулу і лабаціну...

- 3 Кашыным пабіўся? - спытала Алёна, калі ён даплёўся дахаты. - Расквасіў яму нюрбалку?..

Чаму ён павінен з Кашыным біцца, калі той памірае?

- Бо ты даўно з ім пабіцца павінен быў, - пачула, нібы сама з той хеўры, ягонае маўклівае пытанне Алёна. - Як можна гэтак ненавідзець адзін аднаго ўсё жыццё - і ні разу не пабіцца?

Кашын павярнуў да яе фотаздымак.

- Ён памірае... Вось... Увесь аддзел развітацца прыйшоў.

Алёна зірнула на фотаздымак абыякава.

- Навошта такі вялікі?.. І скуль тут Зусман?.. Ён жа ў Ізраіль даўно з’ехаў. І гады два як памёр.

Сяўко ўгледзеўся ў Зусмана... На фотаздымку той быў нават жывейшы, чым тады, калі жыў.

- Жывы ён, яны ўсе жывыя... - пачаў Сяўко, падумаўшы: «Божа! Як даўно я, ды ніколі не гаварыў з ёй па-людску!..» - і адставіў карціну, каб падысці да Алёны, абняць яе, прысесці з ёй на канапу так, каб яна паклала галаву яму на плячо, пагладзіць яе валасы, спытаць: «Як ты, любая? Што было з табой сёння, раскажы... Са мной дык вось што было...» - але Алёна адмахнулася, махальшчыца: «Няхай і ўсе жывыя, і ён жывы, мне бары-бэры! - і ткнула пальцам у фотаздымак. - Вось і ўсё вашае жыццё. Занясі ў падвал, куды яно тут...»

Сяўко падняў цяжэнную раму, спусціўся ў падвал і доўга сядзеў там, гледзячы, як цэдзіцца пыл скрозь павуцінне на закратаваным падвальным акенцы і ўспамінаючы такую нечаканую, якая толькі аднойчы ў жыцці можа здарыцца, сустрэчу. Ён шкадаваў, што не скарыстаў шанец, не застаўся з Дабралюбавым, Бялінскім і Міцкевічам каля ложа Някрасава ў перыяд апошніх песень, тады б, можа, усе былі б жывыя - і Фёкла б не памерла.

Сакавік 2011 г.