Сяргей Белаяр - Полюс недаступнасці

— А што з гэтым?

Радыст працягваў вырывацца, абсыпаючы таварышаў праклёнамі. Словы «чэрці» і «пекла» гучалі лездь не ў кожным сказе.

— Падазраю псіхоз з тымі ж сімптомамі, што і ў Едуса, але дакладней змагу сказаць толькі пасля агляду і апытання.

— Наўрад ці ў такім стане ён дасць вам агледзець сябе, Віктар Канстанцінавіч, не кажучы ўжо пра апытанне.

— Трымайце мацней, я зраблю яму ін’екцыю заспакаяльнага! — радыст затузаўся мацней, але вырвацца яму не дазволілі.

— Другі выпадак вар’яцтва за гадзіну. Гэта ні ў якія вароты не лезе! — Казанцаў быў злы. — Зачыніце яго ў першым тэхнічным модулі!

Грабеню павялі.

— Кіраўніцтву гэта не спадабаецца!.. Я хачу, каб усе сабраліся ў кают-кампаніі праз трыццаць хвілін!.. Аляксандр Мікалаевіч, калі ласка, затрымайцеся!.. Дазвольце пацікавіцца, дзе вы ўзялі плашч-палатку?

Медзелец ускінуў брыво — пытанне здалося яму неістотным.

— На складзе ў левым крыле.

— Зрабіце ласку, праводзьце нас!

Склад не меў ніякага дачынення да акадэмічнай навукі — ад падлогі да столі ён быў застаўлены пафарбаванымі ў зялёны колер скрынямі з армейскай маркіроўкай.

Дацэнт не змог стрымаць вокліч здзіўлення — акрамя амуніцыі і рыштунку тут захоўвалася зброя і боепрыпасы.

— А што вы тут рабілі?

— Працягваў праводку, — без паўзы адказаў электрык. Погляд Казанцава ён вытрымаў спакойна.

— Ну так, што ж яшчэ? — цікавасць прафесара неяк адразу аслабела.

— «Полюс недаступнасці» ўсё менш паходзіць на навуковы аб’ект. Вы не зна ходзіце, Глеб Міхайлавіч?

— У вашых словах ёсць рацыя, калега. Як толькі скончыцца бура, я неадкладна звяжуся з кіраўніцтвам і запатрабую тлумачэнняў!

— Калі атрымаецца звязацца.

— Чорт! — прафесар ляпнуў сябе па ілбе. — Усё нервы!.. Яўген Святаслававіч адпраўляйцеся ў радыёрубку і ацаніце маштаб шкоды... Аляксандр Мікалаевіч папрашу нікога не пускаць унутр. Я схаджу па ключ.

Падлога радыёрубкі была літаральна абсыпана абломкамі. Пастараўся не толькі Грабеня, але і палярнікі. Медзельцу хапіла чвэрці гадзіны, каб ва ўсім разабрацца.

— Ну што? — Казанцаў нібы пастарэў на некалькі гадоў.

— Усё, што мы прывезлі з сабой, цалкам знішчана. Станцыйны перадатчык пацярпеў менш, але я не ўпэўнены, што змагу адрамантаваць яго!

— Яўген Святаслававіч, пастарайцеся — вельмі трэба!

— Разумею і зраблю ўсё магчымае!

— Вялікі дзякуй! Я пакуль пагутару з людзьмі — лепш самыя дрэнныя навіны, чым поўная іх адсутнасць. Паспрабую пераканаць персанал захоўваць спакой... Прышлю вам Судзерава.

Працаваць адной рукой было нязручна, аднак дацэнт неяк прыстасаваўся. У тры рукі праца пайшла хутчэй, хоць і не ў такім тэмпе, які планаваў Медзелец.

Кныш уварваўся ў радыёрубку без груку і з парога сказаў:

— Грабеня павесіўся!

Да прыходу дацэнта радыста выцягнулі з драцяной завесы і, паклаўшы на пад­логу, накрылі памятым сцягам СССР. Кабуш быў змрочны. На ілбе Казанцава заляглі глыбокія маршчыны. Прафесар масіраваў грудзі.

— Містыка! — голас Кныша дрыжаў, а погляд быў поўны ірацыянальнага страху.

— Пакіньце гэта зараз жа! — запатрабаваў Казанцаў. — Усё мае сваё тлумачэнне!

— Перадсмяротную запіску знайшлі? — Медзелец здзіўляўся, як у Грабені атрымалася вызваліцца. «Вязалі» на сумленне — Хмара служыў у разведвальнай роце ПДВ.

— Не, — пакруціў галавой лекар.

— Нядобрая знаходка!

— Аляксей Аляксеевіч, досыць! — павысіў голас прафесар, прымусіўшы вадзіцеля замаўчаць. — Наяўнасць прамой сувязі паміж смерцю і артэфактам не даказана!.. Віктар Канстанцінавіч, Грабеню аднесці ў медпункт, Кнышу дайце заспакаяльнае — мне толькі панікёраў не хапала для поўнага шчасця!

— Добра, Глеб Міхайлавіч!

— Спадары, нам усім цяпер цяжка, тым не менш, я прашу вас вярнуцца да працы! — дацэнт кіўнуў — у закрытай прасторы няма нічога горш за гультайства. — Хай застануцца толькі тыя, хто дапаможа несці цела!

Добраахвотнікаў было так шмат, што Казанцаву давялося выбіраць.

— Ці атрымалася адрамантаваць радыёперадавальнік?

— Пакуль не, Глеб Міхайлавіч.

— У такім выпадку вяртайцеся!.. І вы, Аляксандр Мікалаевіч!.. Хаця не, хутка ж абед.

— Я не галодны.

— Мне таксама нешта не хочацца.

Прафесар паглядзеў на аднаго, перавёў погляд на другога, пасля чаго сказаў:

— Баюся, і ўсім астатнім кавалак у горла не палезе... Што ж, не маю права затрымліваць!

Для таго, каб знайсці патрэбныя дэталі, давялося разабраць некалькі прыбораў з навукова-даследчага модуля. Судзераў працаваў адвёрткай, Медзелец інструктаваў. Якая ж была радасць дацэнта і электрыка, калі эфір напоўніўся трэскам перашкод.

Судзераў пабег паведаміць навіну Казанцаву, за што Медзелец быў яму ўдзячны — галаву металічнымі абцугамі сціснула мігрэнь. Да горла падступіла млоснасць. Дацэнт намагаўся ігнараваць боль, аднак ён нагадваў пра сябе непрыемным паколваннем у раёне скроняў.

У аптэчцы знайшоўся толькі пратэрмінаваны анальгін.

Медзелец адправіўся да Кабуша. Ля другога тэхнічнага модуля яго ўвагу прыцягнуў дзіўны гук, які паўтараўся.

— Хто тут? — адказу не было, і дацэнт асцярожна прыадчыніў дзверы. Пасля нападу Грабені асцярожнасць была зусім не залішняй. Святло адзінай лямпы з цяжкасцю разганяла змрок. — Ёсць тут хто-небудзь?

Удары былі слабымі, але ў іх прысутнічаў рытм, далёкі ад механічнага.

На трубе ляжаў гаечны ключ, і дацэнт узброіўся ім. Боль пачаў пульсаваць, прымусіўшы Медзельца заскрыгатаць зубамі і некалькі імгненняў прастаяць нерухома. І толькі думка пра тое, што ў цемры можа хавацца вораг, штурхнула дацэнта наперад.

Цемра клубілася. Медзелец круціў галавой, разумеючы, што жудасныя сілуэты на сценах і столі — ўсяго толькі гульня яго ўяўлення, аднак нічога не мог зрабіць.

— Юры Генадзьевіч? — сэрца дацэнта ледзь не выскачыла з грудзей, калі ён наткнуўся на метэаролага. Кройцар сядзеў на падлозе і біўся галавой аб металічную шафу. З кожным ударам гематома на ілбе павялічвалася, але метэаролагу не было ніякай справы да крыві, якая сцякала па твары. — Спыніцеся!

Медзелец адкінуў ключ і, падхапіўшы Кройцара пад пахі, пацягнуў ад шафы. Пры гэтым метэаролаг не пераставаў матляць галавой.

— Ачуняйце, Юры Генадзьевіч! — не дапамагло. Тады дацэнт заляпіў метэаро­лагу аплявуху. Галава Кройцара тузанулася і толькі. — Трэба клікаць Кабуша!

Медзелец выскачыў з тэхнічнага модуля і ірвануў да медпункта.

— Пусці мяне! — шалеў Кныш. — Я хачу сысці!

— Звар’яцеў? Бура! — Рудэнка закрываў сабой дзверы, спрабуючы не выпусціць вадзіцеля. — Ты замерзнеш!

— Пусці! Я не магу тут больш знаходзіцца! — напор быў настолькі лютым, што ў дацэнта не заставалася сумненняў у тым, што Кныш прарвецца. Прарвецца і ператворыцца ў лёд.