Дж. К. Роўлінг - Гары Потэр і Вязень Азкабана

А хто даглядае астатніх сабак, Мардж? – спытаз дзядзька Вернан.

- Я пакінула іх гадаваць палкоўніку Фабстэру,- прагудзела цётка,- Ён пенсіянер і яму ўсё роўна чым займацца. Але я не магла пакінуць з ім старэнькага небараку Рыпера. Ён марнее без мяне.

Рыпер пачаў рыкаць, калі Гары зноў прысеў да стала. Толькі цяпер Мардж звярнула на яго ўвагу.

- Як,- гыркнула яна,- Ты яшчэ тут?

- Так, -адказаў Гары.

- Не кажы “так” гэткім няўдзячным тонам,- прарыкала Мардж,- Гэта па-дзяблаўску балазе, што Вернан з Пятуньяй трымаюць цябе тут. Я на іх месцы падобнага б не зрабіла. Ты адправіўся прамкі ў дзіцячы дом, калі б я ўбачыла цябе на маім ганку.

Хлопчык хацеў ужо сказаць, што з задавальненнем жыў бы зараз у дзіцячым доме, а не з Дурслі, але парыпомніўшы аб дазволе на наведванне Хогсміда супыніўся. Ён прымусіў свой твар пакутліва ўсміхнуцца.

- І ня трэба мне пасміхацца,- гыркнула Мардж,- Я бачу ты ані на кроплю не стаў лепей за той час, калі я цябе бычыла апошні раз. Я спадзявалася, што ў школе, якую ты наведваеш цябе навучаць, у цябе ўваб’юць правілы паводзін, - яна зрабіла глыбокі глыток гарбаты, выцерла вусы і спыталася,- У якую вы школу яго адправілі Вернан, нагадай?

- Св. Брута,- шпарка адказаў дзядзька,- Першакласнейшая ўстанова ў гэдак безнадзейных выпадках.

- Згодна,- паведаміла цётка Мардж,- А ці карыстаюцца ў вас у Св. Бруце кіём?- раўнула яна Гары праз стол.

- Пам...

Дзядзька ледзь заўважна кіўнуў хлопцу за спіной сястры.

- Так, - адказаў Гары, а потым, адчуўшы што трэба выканаць свой абавязак больш дасканала дадаў,- Толькі гэтым і займаюцца.

- Выдатна, -прамовіла Мардж,- Не разумею гэтыя манерныя сюсі-мусі глупствы аб тым, што нельга лупцаваць тых хто гэта заслугоўвае. Добрая порцыя бярозавай кашы гэта тое што трэба ў дзевяноста дзевяці выпадках са ста. А ці цябе часта лупцуюць?

- Зразумела ж, - адказаў Гары, - шмат разоў

Цётка Мардж пажмурыла вочы.

- Мне ўсё яшчэ не да спадобы твой тон, хлапчына,- заўважыла яна,- Калі ты разважаеш аб пакаранні такім нядбайным чынам, яны напэўна ня надта жорстка вас катуюць. На тваім месцы я б даўно напісала ім, што дазваляю выкарыстоўвання скайніх мераў у адносінах гэтага хлопца.

Магчыма непакоячыся аб тым, што Гары можа забыцца аб іхнім пагадненне, Вернан на ўсялякі выпадак змяніў тэму.

- Ці ты чула раннішнія навіны, Мардж? Аднекуль збег зняволены.

Як толькі цётка Мардж пакрысе пачала адчуваць сябе як дома, Гары з тугою заўважыў, што сумуе аб сваім ранейшым жыцці ў доме № 4. Дзядзька Вернан з цёткай Пятуньяй з большага папярэджвалі Гары, каб ён трымаўся ад Мардж як мага далей, што той з задавальненнем рабіў. Але ж сама цётка жадала ўвесь час трымаць Гары перад вачыма, каб зручней было знаходзіць новыя метады па яго паляпшэнні. Яна з захапленнем параўноўвала Гары з Дадлі і з задавальненнем рабіла ўласнаму пляменніку дарагушчыя падарункі пры гэтым пазіраючы на Гары, быццам жадаючы спытаць, чаму падарунка не атрымаў ён. Таксама, яна апантана кідала цёмныя намёкі на тое, чаму Гары зрабіўся гэткай нікчэмнай істотай.

- Вы не павінны вінаваціць сябе за тое, што ён гэткім вырас, Вернан,- заўважыла яна падчас абеда на трэці дзень свайго гасцявання,- калі штось сампсавалася ўсярэдзіне з гэтым ўжо анічога не паробіш.

Гары паспрабаваў засяродзіцца на ежы, але рукі яго дрыжэлі, а твар палаў ад ашалеласці. “Памятай аб дазволе,- супакойваў ён сябе,- Думай аб Хогсмідзе. Не адказвай. Не ўзбуджайся...”

Цётка Мардж пацягнулася за віном.

- Гэта адно з асноўнейшых правіл сялекцыі жывёлы,- прамовіла яна,- і вы гэта доба можыце бачыць на прыкладзе сабак. Калі штось не так з сучкай, то й шчаня будзе абыякі...

Раптам келіх, які Мардж трымала ў рукай разляцеўся, аскепкі паляцелі ўва ўсе бакі і цётка пачала мармытаць і адміргівацца, з яе чырвонага твара сцякалі вінныя струменьчыкі

- Мардж,- правішчала Пятунья,- з табой ўсё добра?

- Не хвалюйся, - рохкнула цётка Мардж, выціраючы твар сурвэткай,- Мабыць замоцна сціснула. Неяк падобнае адбылося, калі я была ў палковніка Фабстэра. Не мітусіся, Пятунья, у мяне папросту моцная хватка...

Але Пятунья з Вернанам неяк падазрона паглядзелі ў гарын бок, таму хлопец вырашыў не чакаць пудзінга, а сыйсці з-за стала, як мага хутчэй.

Выйшаўшы ў гасцёўню, хлопец цяжка дыхаючы прытуліўся да сцяны. Ён у першыню за доўгі час настолькі страціў самакантроль, каб нешта разруйнаваць. Ён не мог дазволіць, каб нешта падобнае здарылася зноўку. І справа не толькі ў Хогсмідзе, калі ён працягне ў гэткім жа духу, яго чакаюць цяжкасці з Міністэрствам Магіі.

Гары быў шчэ непаўнагадовым, таму па вядзьмарскіх законах ня меў права чараваць па-за межамі школы. Да таго ж яго характарыстыка ўжо была не надта добрай. Мінулым летам ён атрымаў афіцыйнае папярэджанне з Міністэрства, дзе было ясна паведамлена, што, калі на Прайвет Драйв адбудзецца новы выпадак магічнай актыўнасці, хлопцу пагражае выключэнне з Хогвартса.

Ён пачуў, як Дурслі падняліся з-за стала і паспяшаўся наверх.

Гары трымаўся на працягу трох дзён, кожны раз пераводзячы свае думкі на дапаможнік па самастойнаму дагляданню мятлы, калі цётка Мардж пачынала задзіраць яго. Гэта працавала даволі добра, але ў гэтыя моманты вочы Гары станавіліся бы шклянымі, таму ў яе галаву прыйшла думка аб разумовай адсталасці хлопца.

Нарэшце наблізіўся апошні дзень цёткінага гасцявання. Пятунья прыгатавала шыкоўную вячэру, а дзядзька адкаркаваў колькі бутэлек віна. Пад час спажывання супа з ласося аніразу не паднялася размова аб ненармалёвасці Гары; калі падалі цытрынавыя безэ дзядзька Вернан пачаў сумную доўгую размове, аб поспехах сваёй кампаніі па вытворчасці дрыляў, якую ён назваў “Грунінгс”, тым часам цётка Пятунья падала каву, а дзядзька адкаркаваў бутэльку брэндзі.

- Ці не спакусішся, Мардж?

Цётка Мардж выпіла ўжо зашмат віна. Яе агромісты твар збарвянеў.

- Толькі крышачку,- усміхнулася яна,- яшчэ ледзь... яшчэ, о, балазе.

Дадлі еў ўжо чацвёрты кавалак торту. Цётка Пятунья піла каву адтапырыўшы мезенец. Гары марыў збегчы ў свой пакой, але сстрэўшыся са злымі вочкамі дзядзькі Вернана зразумеў, што вымушаны сядзець да канца.

Ах,- прамовіла цётка Мардж і цмокнуўшы вуснамі паклала свой кілішак на стол,- Выдатна пад’елі, Пятунья. Звычайна мне дастаюцца толькі асобныя кавалачкі ежы падчас вячэры, я ж маю дванаццаць сабак...- Яна густа адрыгнула і паляпала па сваім велічэзным жываце,- Вой, пардон. Але ж як мне падабаецца, што ў нашага хлопчыка такая здаровая фігура,- працягнула яна, падморгваючы Дадлі,- Ты вінен быць прыстойнага памеру, Дудерс, як твой бацька. Так, а ці не плюхнеш мне шчэ крышачку брэндзі, Вернан...

- Хвілінку...