Николай Колотовкин - Учебник латинского языка для высших духовных учебных заведений
- Название:Учебник латинского языка для высших духовных учебных заведений
- Автор:
- Жанр:
- Издательство:Греко-латинский кабинет при МДАиС
- Год:2000
- Город:Сергиев Посад
- ISBN:нет данных
- Рейтинг:
- Избранное:Добавить в избранное
-
Отзывы:
-
Ваша оценка:
Николай Колотовкин - Учебник латинского языка для высших духовных учебных заведений краткое содержание
Учебное издание, включающее в себя 23 урока, краткий очерк истории латинского языка, грамматический справочник, а также хрестоматию.В данном пособии делается попытка сохранить современный метод подачи материала при некотором расширении числа примеров и тематики упражнений для перевода за счет текстов из Вульгаты и латинских христианских писателей, которое будет возрастать по мере прохождения курса.
Учебник латинского языка для высших духовных учебных заведений - читать онлайн бесплатно полную версию (весь текст целиком)
Интервал:
Закладка:
Sg.
2
nōlī
nōlītō
3
—
nōlītō
Īnfīnītīvus praesentis
Pl.
2
nōlīte
nōlītōte
n ō lle
3
—
n ō lunt ō
Глагол m ā l ō, m ā lu ī, ––, m ā lle предпочитать, хотеть больше представляет собой сложение наречия magis с глаголом vol ō m ā l ō.
Число
Лицо
Praesēns
Imperfectum
ind.
con.
ind.
con.
Sg.
1
mālō
mālim
mālēbam
māllem
2
māvīs
mālīs
mālēbās
māllēs
3
māvult
mālit
mālēbat
māllet
Pl.
1
māl ŭmus
mālīmus
mālēbāmus
māllēmus
2
māvultis
mālītis
mālēbātis
māllētis
3
mālunt
mālint
mālēbant
māllent
Īnfīnītīvus praesentis
m ā lle
Глагол m ā l ōне имеет форм part. praes. и императива.
Форм страдательного залога глаголы vol ō, m ā l ō, n ō l ōне имеют.
4. VERBA D Ē FECT Ī VA
(Недостаточные глаголы)
1. Глаголы memĭnī, ōdī, coepīимеют формы только перфектного ряда:
а) глаголы memĭnī, meminisse помнить и ōdī, ōdisse ненавидеть имеют значение настоящего времени. Эти глаголы образуют полную парадигму спряжения активного перфектного ряда. Plūsquamperfectum этих глаголов имеет значение imperfectum, futūrum II — значение futūrum I.
N. В.Глагол memĭnī, meminisseимеет imperātīvus и образует его по типу imperātīvus futūrī:
Sg
2
mementō!
помни !
Рl.
2
mementōte!
помните!
б) глагол coepī, coepisse я начал выступает в значении прошедшего времени к глаголу incipiō 3 начинать. В отличие от двух названных выше глаголов он имеет форму part. pf. pass. и может образовывать формы пассивного перфектного ряда: coeptus, а, um est он был начат.
2. От глаголов inquam я говорю и aiō я утверждаю употребительны лишь отдельные формы:
Число
Лицо
Praes. ind. āct.
Impf. ind. āct.
Pf. ind. āct.
Futūrum I
Sg.
1
inquam
—
inquī
—
2
inquis
—
inquistī
inquiēs
3
inquit
inquiēbat
inquit
inquiet
Pl.
1
inquĭmus
—
—
—
2
inquĭtis
—
—
—
3
inquiunt
—
—
—
N. В.Глагол inquamупотребляется только в разрыве прямой речи. Например:
Nōn potest, — inquitTheophrastus, — fĭĕrī, ut bonus vir nōn īrāscātur malīs.
Не может быть, — говорит Феофраст, — чтобы порядочный человек не гневался на дурных.
Число
Лицо
Praes. ind. āct.
Impf. ind. āct.
Pf. ind. āct.
Praes. con. āct.
Sg.
1
aiō
aiēbam
—
2
ais
aiēbās
aiās
3
ait
aiēbat
ait
aiat
Pl.
1
—
aiebāmus
—
—
2
—
aiebātis
—
—
3
aiunt
aiēbant
—
aiant
Текст
I
Maiōrēs nostrī, cum in hīs locīs nihil praeter silvās palūdēsque essent, novam urbem condidērunt.
Platō[257] trādĭdit sermōnes Sōcrătis[258], cum ipse Sōcrătēs nullās littĕrās relīquisset.
Cupiō omnia, quae vīs.
Memĭnī, etiam quae nōlō, oblīvīscī nōn possum, quae volō.
Tū nostrī mementō, nōs nunquam oblīvīscēmur tuī.
Iubēs mē eōdem tempŏre et amāre et ōdisse.
Aut amat, aut ōdit mulier; nīl est tertium.
Aiunt, homĭnēs plūs in aliēnō negōtiō vidēre, quam in suō.
Egō sānē nōllem uxōrem doctam.
Mundus vult dēcĭpī.
Optĭmus quisque facĕre, quam dīcĕre, mālēbat.
Sī nōlŭmus dēcĭpī, vigilandum est; sī volŭmus superāre, pugnandum est (St. Leō).
II
Solō[259] et Croesus[260]
Solō, cum Sardēs[261] ad Croesum, opulentissĭmum illum Lydiae rēgem, vēnisset, hospitiō ab illō exceptus est. Tertiō diē post adventum Solōnis, Croesus hospĭtem, ā ministrīs circumdūcī eīque omnēs opēs rēgis ostendī iussit. Quās cum spectāvisset et magnopĕre admīrātus esset, rūrsus ad rēgem revertĭtur. Tum rēx Croesus interrogāvit Solōnem: “Quem omnium homĭnum fēlīcissĭmum esse exīstĭmās?” Croesus enim opīnābātur sē omnium mortālium fēlīcissĭmum esse. At Solō: «Fēlīcissĭmum», inquit, «vīdī Tellum Athēniēnsem». Mīrātus Croesus hoc respōnsum rūrsus interrŏgat : “Cūr Tellum fēlīcissĭmum esse putās?” «Tellus», inquit Solō, «erat opulentissĭmus et habēbat bonōs fīliōs et nepōtēs. Is autem mortuus est, cum pugnāns prō patriā fortĭter hostēs fūgāvisset. Nēmĭnem ante mortem fēlīcem putārī dīcō».
Firma amīcitia
Cum Dionysius[262], tyrannus Syracusārum, in cīvēs crūdēlissĭmē saevīret, Dāmōn[263] eum necāre statuit, ut patria ā tyrannō līberārētur. Sed comprehendĭtur et tyrannō trādĭtur. Is impĕrat, ut ille in cruce fīgerētur. Dāmōn autem ā tyrannō spatium triduī petit, ut sorōrem spōnsō in mātrimonium daret. «Obsĭdem redĭtūs meī», inquit, «Phintiam[264] amīcum tibī dabō». Facĭle id ā tyrannō impĕtrat.
Cum Dāmōn redĭtū prōhibērētur, dēsperābat iam dē salūte amīcī. Horā statūtā etiam aderat. Dāmōn nōn appārēbat et tyrannus imperium iam dabat, ut Phintiās ad supplicium ducerētur. Eōdemque tempŏre Dāmōn advŏlat, ut amīcum servāret. Dionysius autem mīrā illā amīcitiā erat mōtus et nōn castĭgat Dāmōnem: «Utĭnam ego, inquit, tertius vōbīs amīcus adscrībĕrem!»
Ex Vetĕre Testāmentō
Et apertī sunt ocŭlī ambōrum, cumque cognōvissent esse sē nūdōs. Cōnsuērunt folia fīcūs et fēcērunt sibī perizōmăta. Et cum audissent vōcem Domĭnī Deī deambulantis in paradīsō ad auram post meridiem, abscondit sē Adam et uxor eius ā faciē Domĭnī Deī in mediō lignī paradīsī.
Ităque ūnā ambō abiērunt forās, et cum essent in agrō, Caīnus irruit in Abĕlem et interfēcit eum. Deus dīxit Caīnō: “Ubī est frater tuus?” — Caīnus respondit: “Nesciō; num ego sum custōs fratris meī?”
Словарь
Abel , ĕ lis m Авель
*folium, ī n лист
ocŭlus, ī m глаз
abeō, iī, ĭtum, īre уходить
for ā s adv . из дому, наружу
*ōdī, ōdisse ненавидеть
abscond ō, cond ī, cond ĭ tum 3 прятать, скрывать
fort ĭ ter adv . крепко, сильно
omnis , e весь, всякий
adm ī ror 1 + acc . удивляться
frater, fratris m брат
ops, opis f сила; помощь, богатство
adscr ī b ō, scr ī ps ī, scr ī ptum 3 приписывать, причислять
f ū g ō 1 прогонять
* op ī nor 1 думать, считать
adventus , ū s m приход, пришествие, прибытие
habe ō, bu ī, b ĭ tum 2 иметь
opulentus , a , um состоятельный, имущий, богатый
adv ŏ l ō 1 подлетать
hom ō, ĭ nis m человек
ostendō, ostendī, ostēnsum (ostentum) 3 показывать
ager, agrī m поле
h ō ra , ae f час
pal ū s , ū dis f болото
ait он говорит
hosp ē s , hosp ĭ tis m чужестранец, гость
Читать дальшеИнтервал:
Закладка: