Vahid Çəmənli - Hər şey yaxşıya doğru. Şerlər və lirik lövhələr

Balalarım!

Əgər Allah qismət eləsə, elə bir gün gələr, görərsiniz ki, mən qocalıram, sözlərim, hərəkətlərim sizə qəribə gəlir, yaşlanıb ağlını itirən, deyingən bir qarıya çevrilirəm, onda bir anlığa ürəyinizin səsinə qulaq verib, səbirlə məni anlamağa çalışın.

O zaman ki, yediyim yemək titrək əllərimdən düşüb yaxama dağılar, o zaman ki, paltarlarımı geyinməyə gücüm qalmaz, mənim indi edə bilmədiklərimi sizə necə təmkinlə öyrətdiyimi yadınıza salaraq, siz də təmkinlə mənə yardım edin.

Əgər məndən xoşunuza gəlməyən qoxu hiss etsəniz məni danlamayın, sizdən qoxu gəlməsin deyə sizi necə yuyundurduğumu, necə tər – təmiz paltarlar geyindirdiyimi yadınıza salın.

Elədiyim hərəkətlərin sizin məntiqinizə sığmadığını görsəniz mənə gülməyin, mənim itən yaddaşım, getdikcə zəifləyən gözüm olun.

Əgər bu dünyada necə yaşamağın qaydalarını sizə mən öyrətdimsə, indi siz mənə necə yaşamağın yollarını öyrədə bilərsinizmi? Beşikdən qiyamətəcən necə yaşamalı olduğunuzu mən sizə öyrətmişdim axı…

Mənimlə söhbət edərkən asta – asta danışmağımdan, bəzən söhbətlərmin ardını gətirə bilmədiyimdən, bir zamanlar mənimlə dərdini – sərini bölüşdürən insanların adını unutmağımdan sinirlənib məni danlamayın. Unutmayın ki, bu dəqiqələrdə məni xoşbəxt edən sizə nə isə danışmağım yox, sizin mənim yanımda olmanız, mənim dediklərimə qulaq vermənizdir.

Əgər sizinlə bir yerə gedəndə ayaqlarım yer tutmasa, tez – tez yorulub dayansam səbirli olun, məni tələsdirməyin, əlimdən tutun, mənə dayaq olun. Yadınıza salın, mən sizin ayaq tutub yeriməniz üçün əllərinizdən tutub yıxılmağa qoymamışam. Əlimdən tutub mənə yeriməkdə kömək edərkən utanmayın…

Unutmayın ki, çox tez bir zamanda sizin özünüzün də əlinizdən tutub, sizə yardım edən bir ələ ehtiyacınız olacaq.

Unutmayın ki, mən sizin kimi həyata doğru yox, artıq ölümə doğru gedirəm, mən ölümü bir qurtuluş kimi gözləyirəm, ona görə də mənimlə birgə olun. Birgə olun ki, sonra yadınızda öz ananızı xatırlaya biləcək bir şey qalsın.

Əgər bir səhvimi görsəniz üzə vurmayın, mən nə etmişəmsə sizin yaxşılığınız üçün etmişəm.

Mənim ağır günlərimdə sizin mənə edəcəyiniz ən mühüm yaxşılığınız mənim nöqsanlarımı əfv etmənizdir. Məni əfv edin ki, Allah da sizi əfv eləsin.

Unutmayın, sizin təbəssümünüz həmişə mənə qol – qanad verdiyi kimi indi də mənə qol – qanad verir. Gülümsər çöhrənizi məndən əsirgəməyin, eşidirsiniz, gülümsər çöhrənizi məndən əsirgəməyin. Siz doğulanda mən sizinlə idim, mən öləndə siz də mənim yanımda olun, məni çiyninizdə apararkən müvəqqəti ağırlıqdan üzülməyin, bu sizin mənə etdiyiniz son yaxşılığınızdır, şikayətlənməklə onu qaraltmayın.

Bir gün, bu məktubumu oxumaq üçün öz övladlarınıza verin.

Sizi dərin məhəbbətlə sevən ananız…

Allah sizı qorusun.

Hərdənbir adamın ürəyi istəyir ki, keçdiyi həyat yoluna nəzər salsın, onun gözəl anlarını yenidən yaşasın, Tanrının verdiyi fürsətləri əldən buraxmasın. Amma kədərli anlarımı təzədən yaşamaq istəməzdim. İstəməzdim, yenə də incə səslə deyilən «yox» cavablarından təsirlənib, çıxıb gedim. Nədənsə, o zamanlar anlamırdım ki, əsil «hə» cavabları elə bu cür olur.

Aydın, ata, Valeh

Şərqdə deyirlər ki, insanın yaşadığı illər onun var – dövlətidir. Mən altmış ildir, bu var – dövləti yığıram. Mən, özümün ağarmış saçlarımı, alnımdakı qırışları çox sevirəm. Mən, qışda bahar haqqında düşünürəm, baharda qışın bəm – bəyaz qarı üçün darıxıram. Şairlərin kədərli şerlərini çox sevirəm. Mən bir şeyi anladım ki, kədər insanı şair edir, rəssam edir. Kədər insanın qəlbini gözəlləşdirir, ruhunu cavanlaşdırır. Mənə elə gəlir ki, dünyanın ən gözəl şerləri şairin kədərli anlarında yazılır, ən gözəl tablolar rəssamların kədərli anlarında çəkilir. Mənə elə gəlir ki, bülbüllər də ən gözəl nəğmələrini kədərli anlarında oxuyurlar.

Yaşlanan qadınlar mənim içimdə bir kədər doğurur. Nədənsə, qocalmağı qadınlara yaraşdıra bilmirəm. Qocalan qadınlar mənə susuz səhranı andırır. Bu səhrada gül – çiçək bitmir, bu səhra yolçuları cəzb eləmir, onlar başlarını aşağı salıb, bu susuz səhranı sürətlə ötüb keçməyə çalışırlar.

Anamın yavaş – yavaş qocaldığını görmək ağır dərd idi. Amma, yazıq qocalmağa imkan tapmadı. İndi düşünürəm ki, kaş qocalaydı, kaş saçları bəm – bəyaz olana qədər yaşayaydı, kaş gözləri ağı qaradan seçməyənə qədər yaşayaydı. Mən, onun dayağı olardım, mən onun əlləri, qolları olardım, mən onun zəifləmiş ayaqları olardım, mən onun nurunu itirmiş gözləri olardım…

Dünən bacım rayondan gəlmişdi. Baxıram üzünə, qocalmağa macal tapmayan anamın cizgilərini görürəm. Həmənki qırışmış alın, həmənki yorğun əllər, həmənki solğun bəniz, zamanın naxış saldığı həmənki üz…

Allah, Allah, zaman bizim başımıza nə oyun açır.

Qirx iki ildir, onu görmürəm. Dünən yuxuma girmişdi. Heç dəyişməmişdi. Həmişəki kimi gənc, həmişəki kimi gözəl…

Əllərindən tutdum:

– «Gözlərimə inana bilmirəm, bəs deyirlər sən qocalmısan?»

– «Mən həmən adamam, özümü elə hiss edirəm ki, elə bil on beş yaşındayam. Amma insanlar mənim içimdəki məni görmürlər».

– «Hə, hə, sən doğrudan da heç dəyişməmisən. Həmin isti əllər, həmin şux baxışlar, həmin gözəl camal…»

– «Mən sənin içindəki əbədibahar sevgi ilə yaşayıram. Mən sənin ürəyindəyəm. Mən sənin ürəyindəki mənəm.»

– «Görəsən, səni dünya gözü ilə görmək mənə qismət olacaqmı?»

– «Nəyinə lazımdı məni görmək? Məni görüb kədərlənməkmi istəyirsən? Lazım deyil. Sənin ürəyindəki mən, sənə daha əzizdi.»

Bütün bunları niyə danışıram? Doğrudanmı, mən də qocalıram?

(lirik lövhə)

Səma buludlu olsa da, ondörd gecəlik Ayın ətrafı aydınlıq idi. Amma Ay sürətlə bir topa qara buludlara doğru qaçırdı. Bir azdan Ayın üzünü qara buludlar örtəcəkdi. Fürsəti qaçırmaq olmazdı. Pıçıltı ilə salam verdim.

– Salam, Ay!

– Salam! – Ay gülümsəyərək mənə pıçıltı ilə cavab verdi.

– Sən ucadasan, yanından hər tərəf görünür, de görüm, indi Yerdə nə baş verir?

– Sakitlikdir, hər şey yaxşıdır, hər şey gözəldir.

– Sən nə danışırsan? Demək istəyirsən ki, Yerdə sakitlikdir? Demək istəyirsən ki, bu dəqiqə Yerdə qan tökülmür, meşələr yanmır, insanlar ağlamır, heç kim yalan danışmır, qonşu qonşuya xəyanət eləmir, bütün uşaqların qarnı toxdur? Əzizim, sən mənimlə zarafatmı edirsən?

– Bilirsən, – Ay bir anlığa qaçmağını dayandırıb mənə baxdı, – Buradan insanların öz başlarına açdığı oyunlar o qədər kiçik, mənasız görünür ki, heç o barədə danışmaq belə istəmirəm.

– Bilirsən, Ay, sən də Yerdən çox gözəl görünürsən. Par – par parıldayırsan, amma özün susuz, havasız…

– Özgələrin dərdini çəkmək kimə lazımdır? Nə olsun ki? Gör Yerdə nə qədər ac, susuz insanlar var… Kim onların qeydinə qalır ki? Kimin onlara canı yanır ki? Hər kəs öz kefindədir!

– Yaxşı, de görüm sabah Yerdə vəziyyət necə olacaq, heç olmasa sabah Yerdə əmin – amanlıq olacaqmı?

– Həmişə necə idisə, sabah da elə olacaq…

Ay bu sözləri deyib, bir topa qara buludların arasına girdi.

Asif Səfərov

(Unudulmaz el sənətkarı, gözəl muğam ifaçısı Bərdə camaatının ağsaqqalı Asif Səfərovun xatirəsinə)

Bir Asif vardı bu dünyada… Tanrı ondan heç nəyi əsirgəməmişdi. Gözəl qədd – qamət, gözəl camal vermişdi. Həmişə üzündə xoş bir təbəssüm olardı. Onu görəndə insanın könlü açılardı. Asifin ürəyinin dərinnliklərindən qopub gələn xoş avaz da, qəlbində çiçəkləyib gözlərinə dolan ilahi təbəssüm də elə bil bir Allah vergisi idi, özü də, səsi də səni ofsunlayar göylərin hüdudsuz maviliklərinə qədər ucaldardı.

Onu lap çoxdan, hələ subay bir oğlan olduğu dövrdən tanıyırdım. Evləri Səriyyə xalamgilin evlərinə bitişik idi. Asifin atası, xalamın həyat yoldaşı, el ağsaqqalı İdris dayı ilə doğma xalaoğlu idi. Bu qohumluq bu iki ailənin qanına, canına işləmişdi. Elə bir gün olmazdı ki, Asif öz doğmalarına baş çəkməsin, onlardan hal – əhval tutmasın. Bəri başdan deyim ki, bu gün Asiflə İdris dayı həyatda olmasalar da, onların övladları uzun illərdi ki, bu iki ailə arasında olan mehribançılığı sevə – sevə davam etdirirlər.

Qarabağ toylarının yaraşığı idi Asif…

Hərtərəfli el xanəndəsi idi. Onun iştirak etdiyi toylar xalqımızın həqiqi toy mədəniyyətinin yüksək bir səviyyədə olduğunu göstərərdi.

Текст предоставлен ООО «ЛитРес».

Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию на ЛитРес.

Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.