Леанід Воўчак - Эльф

— Наогул, гэта ты вінаваты, — заявіла мне жонка. Ёй хацелася да канца выплюхнуць свае эмоцыі і лепшай мішэні для гэтага, чым я , быць не магло.

— Я?

— Ты, ты! Гэта з дапамогай рыз ь з я, што табе належыць, яны спрабавалі зрабіць падпал.

— Якім чынам? — ўва мне прачнулася цікаўнас ь ць.

— А ты іх спытай.

— Слухаю вас, маладыя людзі, — з ь вярнуўся я да дзяцей.

– Я ўжо казаў і паўтараю яшчэ раз, што я ні ў чым не вінаваты. Я быў наверсе і маляваў, — а буран а заявіў Арся.

– Ты старэйшы і ў наш адсутнас ь ць адказваеш за малодшага брата, а таксама за яго ныя ўчынкі. Мы накшталт гэтага ўжо размаўлялі! – пагасіла яго нае абурэньне жонка.

Я сеў за стол насупраць Жэнькі.

– Расказвай, прыяцель.

– Ануча вісела на ц ь віку і сама загарэлася, – прабурчэў мой малодшы сын.

– А ц ь вік дзе быў? У с ь цяне?

– Ага.

– А ануча першапачаткова ў гаражы?

– Ага?

– І як яна апынулася на ц ь віку? Ды і адкуль там з ь явіўся гэты ц ь вік?

– Я забіў і павесіў.

– Чаму ж яна загарэлася?

– Ня ведаю. Сама ўспыхнула.

Вось такі ў мяне негаваркі малодшы сын. Кожны раз даводзілася прыкладаць некаторы высілак, каб атрымаць ад яго неабходную інфармацыю. Калі ён лічыў, што адказ на пытаньне відавочны і ляжыць на паверхні, яго нае маўчаньне было непахісным.

У працэсе «допыту» я выс ь вятліў, што ад нуды Жэнька вырашыў выплавіць сабе новую цацку, выліўшы расплаўленую пластмасу ў гумовага зайца, у якога ён папярэдне абрэзаў ніжнюю частку са с ь вістком. Для гэтага , недалёка ад хлява Жэнька раз ь вёў вогнішча і збудаваў імправізаваны ачаг з кавалкаў цэглы, якія знайшоў за гаражом. На цэглу паставіў вялікую бляшанку з-пад салідолу і набіў яе старымі паламанымі пластмасавымі цацкамі, якія папярэдне здрабні ў малатком. Для таго, каб з ь няць банку, калі е нае з ь мес ь ціва расплавіцца, і пры гэтым не апячыся, ён спачатку хацеў скарыстаць кухонн ы ручнік, але, зайшоўшы на кухню і зірнуўшы на яго, зразумеў, што перапэцкае ручнік у сажу і тады лупцоўкі яму сапраўды не пазбегнуць. Падумаўшы трохі, Жэнька не знайшоў нічога лепшага, як выцягнуць з скрыні для рыз ь зя, як ая стая ла у гаражы, вялікую пр а масленую анучу.

Вось тут і зьявіўся цьвік у сьцяне хлява – адзінага збудаваньня ў двары, складзенага з бярвеньня, а не з цэглы, бо трэба ж было на нешта павесіць анучу, каб яна была пад рукой,ды і малатком ён спраўляўся някепска. Да няшчас ь ця і цалкам заканамерна, працэс вырабу цацкі пайшоў ня так, як запланаваў Жэнька. У пэўны момант з ь мес ь ціва банкі з-пад салідолу, дасягнуўшы неабходнай тэмпературы, ўспыхнула. Женька кінуўся да анучы, каб з ь яе дапамогай з ь няць гарачую банку і выратаваць матэрыял для будучага зайца ад з ь нішчэн ь ня, але зачапіў у спешцы цэгл у нагой і перакуліў расплаўленую масу ў агонь. Полымя, атрымаўшы вялікую порцыю прас ь вяднай ежы, разгарэлася з новай сілай, а ад павелічэлай тэмпературы , нагрэтая сонцам і вогнішчам прамасленая ануча ўспыхнула гіганцк ай паходняй.

Ратуючы становішча, Жэнька сарваў анучу з цьвіка і пачаў трэсьці ёю, каб зьбіць полымя, але, замест таго, каб згаснуць, палаючая ануча, нібы жывая, абматала яму руку да локця. На яго нае шчас ь це, Жэнька быў бяз майкі, у адных шортах і адкараскаўся толькі апёкамі рукі, а не успыхнуў сам. Своечасова падас ь пела з рынку жонка . Яна схапі ла сына ў бярэмя, кінулася да бочкі з дажджавой вадой, што стаяла на рагу адрыны, і цалкам запхнула ў яе сына, бо са спалоху ёй здалося, што полымя агарнула Жэньку з галавы да ног.

Да зьдзіўленьня ўсіх і ў першую чаргу самога вінаватага, Жэнька адкараскаўся лёгкімі апёкамі правага перадплечча. Апёкі былі настолькі нязначнымі, што перапалоханая жонка нават не выклікала хуткую дапамогу, а сама наклала на апёкі тампоны прасякнутыя аблепіхавым маслам і убінтавала руку, з-за чаго забінтаваная рука глядзелася нашмат жудасней, чым да накладаньня бінтоў. У гэты момант з ь явіўся я.

Дайшла чарга да Арсена.

– Мама права, кажучы, што ты ў адказе за ўчынкі брата, калі вы дома адны. Мне здаецца, што я размаўляў з табой на гэтую тэму пас ь ля таго, як мы пераехалі ў гэты дом і адмовіліся ад паслуг няні. Ты ўжо амаль паўналетні па законах Рымскай Рэспублікі, — я ўс ь міхнуўся сыну, але мая ўс ь мешка не прыбрала хмурна га выраз у з ь яго нага твару.

– А ў галаў ў семнаццаць гадоў надыходзіла частковае паўналецьце, а поўнае, як у вікінгаў і спартанцаў, толькі ў дваццаць, – панура прамовіў Арся.

– Ты забываеш, сын, што Галія пры Цэзару стала часткай Рымскай Рэспублікі, таму, на яе распаўсюджваліся рымскія законы, – я быў задаволены, што Арсень самастойна шукаў дадатковыя зьвесткі па Рыме і Галіі, бо гэта азначала, што яго кранула мая гісторыя пра двух братоў. Аднак, у сілу сур ь ёзнас ь ці размовы, я, вядома, не падаў выгляду.

– Усё роўна я яшчэ дзіця! – Арсень яшчэ больш надзьмуў вусны.

— Ты, безумоўна, дзіця, але ты разам з тым старэйшы брат і старэйшы сын. Як старэйшы, ты з ь яўляешся кіраўніком дома ў наш у адсутнас ь ць, таму частка нашых абавязкаў па нагляду за Жэнькай аўтаматычна перацякаюць на цябе. Спадзяюся, што ты нарэшце зразумееш гэта, тады мы зможам і далей пакідаць вас дома ўдваіх. У адваротным выпадку маме, калі яна зноў з ь бярэцца на рынак ц і ў краму, прыйдзецца браць вас з сабой. А гэта, як ты ведаеш, далёка н я весела.

— Добра, тат , але ты і Геньч ы ка адчытай , каб памятаў.

— Абавязкова, сын …

Школа Кезона была першай глядыятарскай школай, якая зьявілася ў Рыме. Яна была заснавана ягоным продкам і з тых часоў перадавалася па спадчыне старэйшаму з сыноў. Кезон, нягледзячы на сваю скнарлівасьць, быў клапатлівым і руплівым гаспадаром і ніколі не эканоміў на сваіх байцах. Глядыятары, адчуваючы ягоную ўвагу і клопат, ставіліся да Кезону з павагай. Ім нават не прыходзіла ў галаву, што яны для Кезона былі маёмасьцю, з дапамогай якой ён здабываў для сябе карысьць і прыбытак. Кезон клапаціўся аб глядыятарах гэтак жа, як добры прадавец клапоціцца аб прылаўку, а добры цырульнік пра брытву і нажніцы. На Арса ён глядзеў гэтак жа, нягледзячы на тое, што хлапчук дастаўся яму бясплатна, ды яшчэ з указаньнем даць яму памерці як мага хутчэй. Нягледзячы на дзёрзкасьць характару і жаноцкасьць твару, які ня ведаў брытвы, гэты малады гал спадабаўся Кезону. Ён бачыў у ім патэнцыял, і яму зусім не хацелася расставацца з хлопцам, не атрымаўшы ад яго максімальнай выгады.