Радыё Свабода - Дарога праз Курапаты

Сябры грамадзкай ініцыятывы вырашылі зьвярнуцца да ўладаў з заклікам не аднаўляць будаўнічых работаў у Курапатах, пакуль пракуратура ня дасьць адказу на іхную заяву. Заява патрабуе даць юрыдычную ацэнку дзеяньням супрацоўнікаў Саўміну, што дазволілі весьці будаўніцтва на тэрыторыі помніка гісторыка-культурнай спадчыны. Сёньня ж у пракуратуру Беларусі накіравалі яшчэ адзін зварот з патрабаваньнем рассакрэціць вынікі расьсьледаваньня, што праводзілася ў Курапатах у 1997—99 гадах, каб пакласьці канец інсынуацыям пра тое, што ва ўрочышчы ляжаць ахвяры нацыстаў.

Сябры грамадзкай ініцыятывы таксама накіравалі ў амбасады краінаў Эўропы і ЗША, а таксама ў міжнародныя структуры адкрыты ліст да міжнароднай грамадзкасьці з заклікам выказаць сваю салідарнасьць у справе абароны Курапатаў ды іншых гістарычных помнікаў беларускага народу.

17 кастрычніка 2001

ЖЫХАРЫ ЗЯЛЁНАГА ЛУГУ БУДУЦЬ ДАМАГАЦЦА ПРАКЛАДКІ ДАРОГІ Ў АБ’ЕЗД КУРАПАТАЎ

Сёньня ў Курапатах адбылася грамадзкая акцыя з удзелам жыхароў менскага мікрараёну Зялёны Луг-6, якія таксама выступаюць супраць пабудовы дарогі праз Курапаты На сувязі – наша карэспандэнтка Ганна Соусь:

— Акцыя адбываецца не зусім у Курапатах, а на дыспэчарскай аўтобуснай станцыі «Зялёны Луг-6». Тут сабраліся каля 50 чалавек жыхароў мікрараёну. Яны вельмі абураныя тым, як адбываецца рэканструкцыя кальцавой дарогі. Ім не падабаецца, што высечаныя дрэвы, што зьнішчаюцца дзіцячыя пляцоўкі, што шмат шуму, вялікая загазаванасьць. І вось сёньня людзі сабраліся з тым, каб стварыць ініцыятыўныя групы, якія будуць хадзіць у Савет Міністраў і патрабаваць перагляду рашэньня аб рэканструкцыі кальцавой дарогі ў раёне Курапатаў Людзі таксама патрабуюць вярнуцца да праекту 1993 году, паводле якога прадугледжвалася пабудаваць дарогу ў абыход Курапатаў. За мінулы тыдзень сабрана больш за 500 подпісаў. Зараз вось людзі чытаюць ліст, які дэпутатка палаты прадстаўнікоў Вольга Абрамава даслала жыхарам прылеглых дамоў, якія яшчэ ў красавіку патрабавалі, каб кальцавая дарога не была праведзеная ў гэтым месцы.

— Ганна, ці гэтую акцыю наведалі прадстаўнікі афіцыйных уладаў, каб пагаварыць зь людзьмі?

— Не, тут няма ніводнага прадстаўніка ўладаў. Нядаўна толькі пад’яжджала машына міліцыянтаў, але яны зьехалі. Нікога з уладаў няма. Ёсьць прадстаўнікі Маладога Фронту.

Людзі вельмі абураныя. Прыкладам, Яўгенія Назарава мяркуе, што неўзабаве іхны мікрараён можна будзе называць не «Зялёным», а «Карычневым Лугам».

НАЗАРАВА: Замест спальнага тут будзе забруджаны раён. І жыць будзе немагчыма. У нас усе дзіцячыя пляцоўкі выходзяць на гэтую кальцавую дарогу — 15 мэтраў да дарогі.

А пэнсіянэр Аркадзь лічыць, што варта вярнуцца да праекту 1993 году і пракласьці дарогу ў аб’езд урочышча.

АРКАДЗЬ: Забруджанасьць, пыл, загазаванасьць... Трэба пераносіць дарогу далей ад жылых дамоў.

У свой час жыхары Зялёнага Лугу ўжо зьвярталіся да ўладаў з просьбамі ды патрабаваньнямі ня весьці рэканструкцыю дарогі ледзь не пад іхнымі вокнамі, але гэтыя захады ня мелi плёну. Гаворыць спадарыня Ірына:

— Раней я хадзіла па дому ды зьбірала подпісы супраць будоўлі дарогі. Пад лістом падпісаліся 166 чалавек, але ўсё роўна дарогу зрабілі.

— А калі Вы зьбіралі подпісы?

— Месяц таму.

— На чыё імя быў ліст?

— Паўлава... Супраць улады, як гавораць, нічога ня зробіш.

Мітынг засьведчыў, што ўсё ж жыхароў Зялёнага Лугу >больш хвалюе экалёгія мікрараёну і абыякавасьць уладаў, >чым праблема захаваньня памяці пра ахвяраў камуністычнага тэрору. Людзей абурае, што зь імі ніхто не параіўся, >калі прымалі рашэньне пра рэканструкцыю дарогі. >Пэнсіянэр спадар Валянцін гаворыць:

— Прэзыдэнта сюды запрасіць... А так — што хачу, тое й раблю. А людзям жыць трэба. Для транспарту ўсё робяць, так? А вось для людзей дрэнна робяць.

У выніку сёньняшняй сустрэчы жыхары Зялёнага Лугу стварылі ініцыятыўную групу з 10 чалавек, якая будзе дамагацца будаўніцтва дарогі ў аб’езд Курапатаў. З гэтай прапановай яны будуць зьвяртацца ў сродкі масавай інфармацыі, а таксама будуць дамагацца сустрэчы з чыноўнікамі з Савету Міністраў й адміністрацыі прэзыдэнта.

18 кастрычніка 2001

У КУРАПАТАХ АДБЫЛОСЯ АСЬВЯЧЭНЬНЕ КРЫЖОЎ

Прысутнічалі як абаронцы Курапатаў, так і жыхары мікрараёну Зялёны Луг-6. На сувязі — наша карэспандэнтка Ганна Соусь:

— Асьвячаў крыжы айцец Леанід Акаловіч зь Беларускай Аўтакефальнай Праваслаўнай Царквы. Мяркуецца, што калі крыжы будуць асьвечаныя, дык гэта абароніць месца пакутніцтва беларускага народу ад разбурэньня. Тут сабраліся больш за 30 сяброў КХП БНФ, яны і ініцыянавалі гэтае мерапрыемства. Таксама тут прысутныя сябры Маладога Фронту і жыхары прылеглага мікрараёну. Дарэчы, вельмі важна, што гэта адбываецца менавіта сёньня, бо сёньня будаўнікі зноў павалілі два крыжы, што былі ўсталяваныя зь іншага боку дарогі. Зрэшты, яны кажуць, што гэта было зроблена ненаўмысна падчас павалкі дрэваў і абяцаюць аднавіць крыжы. Але пакуль не аднавiлi.

Сёньня раніцай у Курапатах адбыўся надзвычайны інцыдэнт. А сёмай раніцы па дарозе ехала калёна ўнутраных войскаў. За 300 мэтраў да лягеру абаронцаў калёна запаволіла хаду, уключыла фары, і калі БТРы параўналіся зь лягерам, фары скіравалі ў бок абаронцаў. Паводле аднаго зь сяброў Кальварыйскай рады Маладога Фронту, гэткім чынам улады хочуць запалохаць абаронцаў Курапатаў.

Сёньня ж у Курапатах працягваюцца археалягічныя раскопкі — дасьледуюць дзьве яміны, заўтра будзе яшчэ адна раскапаная, і пасьля абеду будзе рыхтавацца папярэдняе заключэньне па выніках раскопак.

— Ганна, раней перадавалася, што грамадзкі камітэт у абарону Курапатаў зьвярнуўся да сьвятароў усіх канфэсіяў з пытаньнем, ці маральна будаваць дарогу на касьцях бязьвінна расстраляных людзей. З вашага паведамленьня вынікае, што адгукнулася пакуль толькі Беларуская Аўтакефальная Праваслаўная Царква?

— Так, наколькі мне вядома, Леаніда Акаловіча запрашала кіраўніцтва КХП БНФ. Запрашалі і сьвятароў іншых канфэсіяў, але яны не пагадзіліся. Зрэшты, я бачыла, што сюды падыходзіў айцец Уладзімер з царквы ў Зялёным Лузе, што цяпер будуецца. Там ёсьць каплічка, якую ён даглядае. Але ён не далучыўся да асьвячэньня крыжоў. І яшчэ адна рэч. Нядаўна ў менскае бюро Радыё Свабода заходзіў Зянон Мейкін з Астраўца. Ён выказаў прапанову – каб усе нашчадкі тых людзей, што пацярпелі ад палітычных рэпрэсіяў, калі едуць па кальцавой дарозе, везьлі сюды камяні. Зь цягам часу з гэтых камянёў можна было б зрабіць помнік ахвярам палітычных рэпрэсіяў. Паколькі дзяржава дагэтуль нічога зрабіць ня здолела, помнік мог бы быць збудаваны з камянёў, прывезеных з тых мясьцінаў, дзе некалі жылі пакутнікі. Зянон Мейкін папрасіў сваю прапанову перадаць праз Радыё Свабода слухачам.