Ирина Кротова - Эсперанто с Юлио Баги. Рассказы

Sed ne temas pri tio (но речь не об этом: temo – тема, temi – говориться о чём-л. ). Mi volas rememori pri mizera ŝuflikisto (я хочу вспомнить о бедном сапожнике: mizera – жалкий, несчастный; бедный ), kiu loĝis ĝuste en kela ĉambro (который жил как раз в каморке: «подвальной комнате»), sub mia loĝejo (под моей квартирой). Jes (да), li loĝis (он жил), ĉar antaŭ semajno li transloĝiĝis tien (потому что неделю назад он переселился туда: lo ĝ i – жить, проживать, lo ĝ i ĝ i – поселиться ), kie la zorgoj pri luprezo jam ne torturas plu (где заботы о плате за квартиру: «цене аренды» уже не мучают больше: lui – снимать, арендовать , prezo – цена , torturo – пытка, истязание ). Li mortis (он умер), kaj malproksime (и далеко: proksima – близкий ), tre malproksime de tie ĉi (очень далеко отсюда), lasis enterigi lin (позволил похоронить: «поместить в землю» его: tero – земля ) — la urba magistrato (городской магистрат). Kvar nerabotitaj tabuloj (четырёх необструганных досок: raboti – стр у гать ), kelkaj najloj (нескольких гвоздей) sufiĉas por tia modesta vireto (достаточно для такого скромного маленького человека), kiu flikadis nur malbonajn ŝuojn (который латал только плохие туфли) dum sia tuta ekzistado (на протяжении своего всего существования). Cetere li ricevis senpagan ripozejon (впрочем, он получил бесплатное место упокоения: pag o – плат а ) kiel la eminentuloj de la nacio (как выдающиеся люди нации: eminenta – выдающийся, знаменитый ). Ĉu tiom ne sufiĉas (разве столько не достаточно) por honorigo (для выражения почтения, чествования: honor ( ig ) i – чтить, почитать )?

Sed ne temas pri tio. Mi volas rememori pri mizera ŝuflikisto, kiu loĝis ĝuste en kela ĉambro, sub mia loĝejo. Jes, li loĝis, ĉar antaŭ semajno li transloĝiĝis tien, kie la zorgoj pri luprezo jam ne torturas plu. Li mortis, kaj malproksime, tre malproksime de tie ĉi, lasis enterigi lin — la urba magistrato. Kvar nerabotitaj tabuloj, kelkaj najloj sufiĉas por tia modesta vireto, kiu flikadis nur malbonajn ŝuojn dum sia tuta ekzistado. Cetere li ricevis senpagan ripozejon kiel la eminentuloj de la nacio. Ĉu tiom ne sufiĉas por honorigo?

Ne (нет)! Ĝuste pro tio mi skribas pri li (именно из-за этого я пишу о нём). Restu surpaperigita (пусть останется нанесённым на бумагу: papero – бумага ) memoraĵo pri la maljuna ŝuflikisto (воспоминание о старом сапожнике). Li meritas tion (он заслуживает этого), ĉar li estis (потому что он был) — homo (человеком). Stranga hometo li estis (странным человечком он был). Oni priridis lian manion (/люди/ высмеивали его странность: ridi – смеяться, manio – мания; странность, причуда ). Mi prilarmis ĝin (я оплакивал её: larmo – слеза, larmi – лить слёзы ). Oni trouzis lian sentimentecon (/люди/ злоупотребляли его чувствительностью: uzi – использовать ). Mi estus preferinta kisi liajn grandajn manojn (я бы предпочёл целовать его большие руки), deformitajn de laboro (деформированные работой). Eĉ nun mi vidas lin antaŭ mi tiel (даже сейчас я вижу его перед собой так), kiel dum tiuj posttagmezaj horoj (как в те послеобеденные, вечерние: «послеполуденные» часы: tagmezo – полдень ), kiam apogante sin al la pordego (когда облокачиваясь о ворота: apogi – подпирать , поддерживать , pordo – дверь ) li fumis cigaredon (он курил сигарету), fiksitan inter du dentoj (зажатую: «зафиксированную» между двумя зубами) por ne malhelpi lin en la parolado (чтобы не мешать ему в разговоре: helpi – помогать ). Verŝajne nur tiuj du dentoj restis nedifektitaj ĉe li (вероятно, только эти два зуба остались неповреждёнными у него). Konservis ilin por ĉiam la (сохранил их навсегда) — fumo (дым). Ĝiba dorso (горбатая спина), plata brusto (плоская грудь), C-formaj kruroj (ноги колесом: «ноги в форме буквы С») kaj proporcie multe pli granda dekstra mano (и пропорционально гораздо бомльшая правая рука) estis lia metia ŝildo (были его вывеской: «профессиональным щитом»: metio – ремесло , профессия ): "mi estas je via humila servo (я ваш покорный слуга: «я к вашей покорной службе»), sinjoraj moŝtoj (господа: sinjoro – господин ), la tre malmultekosta ŝuflikisto (очень недорогой сапожник: multe – много , kosti – стоить )."

Ne! Ĝuste pro tio mi skribas pri li. Restu surpaperigita memoraĵo pri la maljuna ŝuflikisto. Li meritas tion, ĉar li estis — homo. Stranga hometo li estis. Oni priridis lian manion. Mi prilarmis ĝin. Oni trouzis lian sentimentecon. Mi estus preferinta kisi liajn grandajn manojn, deformitajn de laboro. Eĉ nun mi vidas lin antaŭ mi tiel, kiel dum tiuj posttagmezaj horoj, kiam apogante sin al la pordego li fumis cigaredon, fiksitan inter du dentoj por ne malhelpi lin en la parolado. Ver ŝ ajne nur tiuj du dentoj restis nedifektitaj ĉ e li . Konservis ilin por ĉ iam la — fumo . Ĝ iba dorso , plata brusto , C - formaj kruroj kaj proporcie multe pli granda dekstra mano estis lia metia ŝ ildo : " mi estas je via humila servo , sinjoraj mo ŝ toj , la tre malmultekosta ŝ uflikisto ."

Jarojn mi vidis lin (/многие/ годы я видел его), jarojn li incitadis mian interesiĝon (/многие/ годы он возбуждал моё любопытство: «заинтересованность»: intereso – интерес ), kaj jarojn mi ne alparolis lin (и /многие/ годы я не обращался к нему = не заговаривал с ним). Kial (почему)? Mi mem ne scias (я сам не знаю).

Foje vespere li haltigis min ĉe la pordego (однажды вечером он остановил меня у ворот).

"Mi vidis (я видел), sinjora moŝto (ваша светлость, господин), ke via filino havas flikendajn ŝuojn (что у вашей дочери нужно починить туфли: «что ваша дочь имеет подлежащие латанию туфли»). Bonvolu sendi ilin al mi (пожалуйста, пришлите их мне)."

Tiel simple li parolis (так просто он говорил), kiel laborpetanto (как просящий работу: peti – просить ).

"Nu bone (ну хорошо), avĉjo (дедушка: avo – дед ); mi sendos ilin (я пришлю их)."

Havu laboron la maljunulo (пусть будет работа у старика), mi pensis (я подумал), kaj por ne forgesi la aferon (и чтобы не забыть о деле) tuj mi aranĝis ĝin post mia hejmenveno (сразу же я устроил его после моего прихода домой: veni – прийти, прибыть ).

Jarojn mi vidis lin , jarojn li incitadis mian interesi ĝ on , kaj jarojn mi ne alparolis lin . Kial? Mi mem ne scias.

Foje vespere li haltigis min ĉe la pordego.

"Mi vidis, sinjora moŝto, ke via filino havas flikendajn ŝuojn. Bonvolu sendi ilin al mi."

Tiel simple li parolis, kiel laborpetanto.

" Nu bone , av ĉ jo ; mi sendos ilin ."

Havu laboron la maljunulo , mi pensis , kaj por ne forgesi la aferon tuj mi aran ĝ is ĝ in post mia hejmenveno .

Vespere ĉio estis en ordo (вечером всё было в порядке) aŭ pli ĝuste tute kontraŭe (или, точнее, совсем наоборот: kontra ŭ – против, напротив ). La flikitaj ŝuetoj de mia filino paradis sur la tableto (залатанные туфельки моей дочери красовались на столике). Bela zorga laboraĵo (прекрасная старательная работа), tia bela kaj zorga (такая прекрасная и старательная), kia povas aspekti la flikista majstraĵo (какой может выглядеть мастерская работа сапожника: majstro – мастер, знаток ), sed (но)... mia edzino rakontis (моя жена рассказала: edzo – муж , супруг ), ke la maljunulo ne volas akcepti monon por ĝi (что старик не хочет принять деньги за неё). Tio ĉi surprizis (это удивило), konsternis min (озадачило меня), kaj sincere konfesante (и искренне признавая = и честно говоря) mi iom ekkoleris (я немного рассердился). Tuj mi rapidis al li (тотчас я поспешил к нему: rapida – быстрый ) por aranĝi la ĝenan aferon (чтобы уладить неловкое дело, вопрос: ĝ eni – стеснять, беспокоить ).