Ирина Кротова - Эсперанто с Юлио Баги. Рассказы

Kardo , iom izolita ĉ e la najbara ŝ tono , kompate alparolas Markon .

– He, azena Moŝto, vi ŝajnas vagadi malgaje (эй, /ваше/ ослиное превосходительство, вы, кажется, бродите в тоске: «кажетесь бродить грустно»: gaja – весёлый ); kio do estas al vi (что же с вами: «что же есть к вам»)?

– Kiii-ooo (чтооо)? Mi multe laboris kaj nun mi malsatas (я много работал и теперь я голодаю). Kiii-ooo? Mia estro (мой хозяин: «начальник») promesante riĉan regalon (обещая обильное угощение: ri ĉ a – богатый; обильный ) sendis min ĉi tien (послал меня сюда). Skandalo (безобразие: «скандал»: skandala – сканд а льный; неприличный, возмутительный ). Kiii-aaa paŝtejo (кааакооое пастбище: pa ŝ ti – пасти )! Ĉu eble satiĝi ĉi tie (возможно ли насытиться здесь)? Jen enigmo (вот загадка)! Eĉ tiom da manĝinda herbo (даже столько аппетитной: «достойной съедения» травы), kiom sufiĉus ŝtopi dentkaveton (сколько хватило бы заткнуть дупло в зубе: dento – зуб , kavo – яма, углубление ), ne plu estas (больше нет)!

La kardo komprene jesadis (чертополох понимающе кивал: kompreni – понимать, jes – да, jesi – отве ти ть утвердительно ) dank' al la helpo de la monta venteto (благодаря помощи горного ветерка: danki – благодарить ).

– He , azena Mo ŝ to , vi ŝ ajnas vagadi malgaje ; kio do estas al vi ?

– Kiii - ooo ? Mi multe laboris kaj nun mi malsatas . Kiii - ooo ? Mia estro promesante ri ĉ an regalon sendis min ĉ i tien . Skandalo . Kiii - aaa pa ŝ tejo ! Ĉ u eble sati ĝ i ĉ i tie ? Jen enigmo ! E ĉ tiom da man ĝ inda herbo , kiom sufi ĉ us ŝ topi dentkaveton , ne plu estas !

La kardo komprene jesadis dank ' al la helpo de la monta venteto .

– Jes (да), vere (правда)! La homoj estas terure egoistaj (люди ужасно эгоистичны). Antaŭ kelkaj subiroj kaj leviĝoj de nia Reĝa Moŝto (за несколько заходов и восходов нашего Королевского Величества: anta ŭ – перед, впереди; тому назад , sub – под, subiri – заходить, закатываться /о светиле/, levi – поднимать , levi ĝ i – подниматься; восходить ), la Suno (Солнца), centoj da lekantoj kaj miloj da kampanuletoj (сотни маргариток и тысячи маленьких колокольчиков) ankoraŭ dance kliniĝadis laŭ la milda flustro de la petola zefiro (ещё качаясь клонились по мягкому шёпоту игривого зефира: danci – танцевать, плясать, klini – склонять, наклонять, petoli – шалить, резвиться ), sed aro da vilaĝaj infanoj venis (но группа деревенских детей пришла), kolektis ilin ĉiujn (собрала их все) ne pensante pri vi (не думая о вас). Nun tiuj floretoj povus ĝojigi vin (сейчас эти цветочки могли бы порадовать вас). Vere (правда), la homoj ŝajnas tre egoistaj (люди, кажется, очень эгоистичны: «кажутся очень эгоистичными»).

– Jes, vere! La homoj estas terure egoistaj. Antaŭ kelkaj subiroj kaj leviĝoj de nia Reĝa Moŝto, la Suno, centoj da lekantoj kaj miloj da kampanuletoj ankoraŭ dance kliniĝadis laŭ la milda flustro de la petola zefiro, sed aro da vilaĝaj infanoj venis, kolektis ilin ĉiujn ne pensante pri vi. Nun tiuj floretoj povus ĝojigi vin. Vere, la homoj ŝajnas tre egoistaj.

Marko konsente kapjesis al la kompatema kardo (согласно кивнул сострадательному чертополоху: konsenti – соглашаться , kapo – голова ).

– La homoj (люди)! Kii-aaa mondo (кааакооой мир)?! Ili fanfaronas pri sia saĝeco (они хвастаются своим умом), nomas min malsaĝa (называют меня глупым: saĝa – умный ), sed ili mem (но они сами)... Ni ne parolu pri tio (мы не будем говорить об этом)! Vipi (хлестать: vipo – кнут , хлыст ), vundi ili bone povas (ранить они хорошо могут: vundo – рана ), sed (но)... Kiii-aaa mondo!

– Ho, ankaŭ mi suferas pro la homoj (я тоже страдаю из-за людей)!

– Vi (ты), kardeto (маленький чертополох)? Jen interese (вот интересно)! Kiel la homoj povas igi vin suferi (как люди могут заставить тебя страдать)?

Marko konsente kapjesis al la kompatema kardo.

– La homoj! Kii-aaa mondo?! Ili fanfaronas pri sia saĝeco, nomas min malsaĝa, sed ili mem... Ni ne parolu pri tio! Vipi, vundi ili bone povas, sed... Kiii - aaa mondo !

– Ho, ankaŭ mi suferas pro la homoj!

– Vi, kardeto? Jen interese! Kiel la homoj povas igi vin suferi?

– Vidu vi mem (смотрите вы сами), kiel forlasitaj restas ni (какими покинутыми остаёмся мы), kardoj (чертополохи), ĉi tie (здесь). Ili kolektas kaj kunportas niajn koleginojn (они собирают и уносят /с собой/ наших товарок: «коллег /жен.род./»: porti – нести ), la lekantojn (маргаритки), kampanulojn (колокольчики), ranunkolojn (лютики), sovaĝajn rozojn (дикие розы), sed ilia rigardo eĉ ne haltas ĉe ni (но их взгляд даже не останавливается на нас: «у нас»). Tuj ili flankenpaŝas (тотчас они шагают в сторону = отходят, пятятся: flanko – бок , сторона ), kvazaŭ ni estus timigiloj (как будто бы мы – пугала: timigi – пугать ).

Marko kavalire proksimiĝas al la orfa plendanto (благородно: «по-рыцарски» приближается к одинокому: «сиротливому» жалобщику: kavaliro – рыцарь , proksima – близкий, orfo – сирота ).

– Por mi vi ne estas timigilo (для меня ты не пугало)... Eĉ volonte mi kisos vin (даже охотно я поцелую тебя).

– Ĉu ne (неужели)? Azena moŝto, ni kardoj tamen havas belecon (мы, чертополохи, всё же имеем красоту), konvenan al nia raso (подобающую нашей расе: konveni – годиться; подобать ). Ĉu ne (не так ли)?

Marko haltas (останавливается) por kvazaŭ konsideri la apartan belecon (чтобы будто бы рассмотреть особую красоту: konsideri – рассматривать, принимать во внимание ). La kardo propone skuas sin en la venteto (чертополох демонстративно: «предлагающе» раскачивается: «трясёт себя» на ветру: «в ветерке»: proponi – предлагать ) kaj babilas plu (и продолжает болтать: «болтает дальше»).

– Vidu vi mem , kiel forlasitaj restas ni , kardoj , ĉ i tie . Ili kolektas kaj kunportas niajn koleginojn, la lekantojn, kampanulojn, ranunkolojn, sovaĝajn rozojn, sed ilia rigardo eĉ ne haltas ĉe ni. Tuj ili flankenpaŝas, kvazaŭ ni estus timigiloj.

Marko kavalire proksimiĝas al la orfa plendanto.

– Por mi vi ne estas timigilo... Eĉ volonte mi kisos vin.

– Ĉu ne? Azena moŝto, ni kardoj tamen havas belecon, konvenan al nia raso. Ĉu ne?

Marko haltas por kvazaŭ konsideri la apartan belecon. La kardo propone skuas sin en la venteto kaj babilas plu.

– Foje (однажды), kiam nia reĝa moŝto (когда наше королевское величество), la Suno (Солнце), sendis pli varmajn radiojn al ni (посылало более тёплые лучи нам), knabeto venis ĉi tien (мальчишка пришёл сюда). Mi demandis lin (я спросил его), kial li kolektas nur sovaĝajn rozojn kaj lekantojn (почему он собирает только дикие розы и маргаритки), kial li malestimas min (почему он презирает меня: estimi – уважать ), ĉar ŝajnas al mi (потому что кажется мне), ke mia beleco egalas tiun de la lekanto (что моя красота равна той /красоте/ маргаритки), kreskanta apud mi (растущей около меня). Eĉ la nomo "lekanto" ne tre kokete sonas (даже название «маргаритка» не очень приятно: «кокетливо» звучит). La impertinenta knabeto respondis (наглый мальчишка ответил): "Nenian belecon vi havas (никакой красоты у тебя нет). Vi nur vundetas (ты только царапаешься: «слегка ранишь»)."