Сяргей Белаяр - Расследаванні інспектара Сарвы

У словах пілота мелася рацыя — масай і памерамі «Энігма» пераўзыходзіла карвет у тры разы.

— Добра яшчэ рэактар быў заглушаны!

Бот завіс за сотню метраў ад «Энігмы». Пілот адстрэліў пірапатрон — да карабля паляцелі фалы з магнітнымі прысоскамі на канцах. Стукнуўшыся аб корпус, яны намёртва замацаваліся на ім.

— Поспехаў!

Інспектар, лейтэнант і два матросы перабраліся на «Энігму». Абедзве рукі Сарвы былі занятыя, і з гэтай прычыны чамаданчык з інструментамі інспектар прымацаваў да сябе з дапамогаю наручнікаў.

Карыстаючыся прадстаўленай магчымасцю агледзецца, Сарва закруціў галавой. Тэарэтычна, «Энігма» магла пратараніць «Сяргея Пятровіча Капіцу», але для тарана патрабавалася прыцягненне масы спецыялістаў рознага профілю. Захаваць сакрэтнасць пры такім раскладзе было немагчыма. Існавалі больш эфектыўныя і танныя спосабы ліквідаваць Юхно.

— Ды і не маглі на борце карвета не заўважыць набліжэнне такога гмаху, хай нават усе прыборы назірання і кантролю разам выйшлі са строю, — ілюмінатары размяшчаліся па ўсіх баках «Сяргея Пятровіча Капіцы».

Ускосна на карысць версіі аб немагчымасці тарана сведчыла і тое, што пілот карвета не паспеў зрэагаваць на небяспеку, пры тым што хуткасць «Энігмы» была невялікай. Інспектар не спяшаўся лічыць тое, што адбылося наўмысным нападам.

— Festina lente!

Купал быў абсталяваны шлюзавай камерай, праз якую Сарва, Даліла і матросы патрапілі ўнутр «Энігмы». Нагнятаць паветра ў адсекі ратавальнікі не сталі — за столькі гадоў абшыўка напэўна страціла герметычнасць. Ды і які сэнс марнаваць паветра, калі і так зразумела, што жывых на борце няма.

Знутры «Энігма» выглядала яшчэ больш убога — шматлікія сляды карозіі, тоўсты пласт пылу на ўсіх гарызантальных паверхнях, смецце, курыва і адчуванне поўнай занядбанасці.

Ратавальнікі ўстанавілі на «Энігме» мабільныя генератары штучнай сілы цяжару, дзякуючы чаму рызыка парваць скафандр аб абломкі перагародак была зведзена да мінімуму.

— Пілот ніколькі не перабольшыў! — Даліла сунуў палец у пыл, каб праверыць глыбіню пласта.

У нататніку з'явіўся новы запіс.

— З чаго пачнём, спадар інспектар? — Даліла ўключыў нашлемны ліхтар, таму што святла аўтаномных хемілюмінесцэнтных крыніц было відавочна недастаткова.

— З капітанскага мосціка. Паспрабуем знайсці бартавы журнал! — ратавальнікі далі Сарву план «Энігмы».

Квартэт павольна пайшоў па праходзе. Перыядычна інспектар рабіў фатаграфіі і ўносіў у нататнік даныя агляду. У адным з адсекаў мужчыны наткнуліся на шкілет. І без медыцынскага заключэння было відавочна, што чэрап і косткі належаць чалавеку.

Сарва апусціў чамаданчык на падлогу, выцягнуў з несэсэра магутную лупу, пасля чаго ўважліва агледзеў лахманы, надаўшы асаблівую ўвагу нашыўкам.

— ...ASA... NASA! Нацыянальнае ўпраўленне па паветраплаванні і даследаванні касмічнай прасторы... Я магу дапусціць, што ў далёкім мінулым на Зямлі магла існаваць высокаразвітая цывілізацыя, аднак паверыць у тое, што там таксама меліся ЗША і НАСА... Ну ўжо не! — інспектар акуратна зрэзаў скальпелем нашыўку і сунуў яе ў грыпер.

У хуткім часе Сарва знайшоў новае пацвярджэнне таго, што «Энігму» стварылі яго сучаснікі.

— Тлумачальныя надпісы зроблены на англійскай мове ў яе паўночнаамерыканскім варыянце... Звярніце ўвагу на дату, спадар лейтэнант.

— Дванаццаць — сямнаццаць? — Даліла няўцямна ўтаропіўся на агрэгат, паверсе якога ішлі арабскія лічбы.

— Каляндарны фармат «месяц—дзень—год» з'яўляецца ўнікальным для Злучаных Штатаў Амерыкі... Шкада, год вырабу не разабраць!

Абсталяванне, сустрэтае квартэтам, было даўно састарэлым, з-за чаго ў мужчын складвалася ўражанне, быццам яны патрапілі ў які-небудзь тэхналагічны музей. На капітанскім мосціку знайшліся яшчэ шкілеты — два ў крэслах за пультам кіравання і адзін на падлозе.

— Гэтыя двое прынялі гвалтоўную смерць, — сказаў на заканчэнне Сарва, скончыўшы агляд костак. — А вось і прылада забойства!

Інспектар вывудзіў з пылу ржавы клінок.

— Таўро «Randall Made Knives», калі мне не здраджвае памяць. Пачатак дваццаць першага стагоддзя... Падобных супадзенняў проста не бывае!.. Спадарства, прыступайце да пошуку бартавога журнала. Гэта павінен быць тоўсты сшытак!

Мужчыны літаральна перавярнулі капітанскі мосцік уверх дном, але шуканага так і не знайшлі.

— За столькі гадоў папера магла ператварыцца ў пацяруху.

— Вы маеце рацыю, спадар лейтэнант! А яшчэ бартавы журнал маглі схаваць, весці ў камп'ютары або знішчыць.

Няварта было і думаць аб тым, каб вывудзіць інфармацыю са старажытных камп'ютараў без прыцягнення спецыялістаў.

— Адна надзея на архіў Еўрапейскага касмічнага агенцтва... Спадары, давайце раздзелімся і праверым каюты. Не выключана, хто-небудзь з членаў экіпажа мог весці дзённік ці якім-небудзь іншым спосабам задакументаваў надзвычайнае здарэнне.

Даліла і Сарва адправіліся ў кают-кампанію, а матросы ўзяліся за ператрус кают.

Адсутнасць кіслароду дазволіла захавацца шматлікім рэчам, уключаючы кнігі. Па выхадных даных інспектар зрабіў выснову пра тое, што надрукавалі іх у першай чвэрці дваццаць перша­га стагоддзя ў ЗША і Вялікабрытаніі.

— Часавы прамежак мы ўстанавілі. Засталося толькі зразумець, што здарылася з «Энігмай»!

Пільны вобыск не даў ні адзінай падказкі датычна абставін адысеі даўжынёй у мільён гадоў.

— Штучнае старэнне? — Сарва задумаўся. — Які сэнс гэткага неэканомнага расходавання велізарных запасаў энергіі?.. Мільён гадоў... Нібы «Энігма» правалілася ў часавую анамалію... Стоп!.. Спадар лейтэнант, звяжыцеся з капітанам. Няхай на Зямлі правераць, ці былі адзначаны падчас палёту «Энігмы» кратовыя норы ў раёне Юпітэра!

— Пошук можа зацягнуцца, спадар інспектар.

— Не думаю. Маштабы экспансіі не параўнаць з цяперашнімі. Дакументаў наўрад ці будзе шмат. І ўсе яны даўным-даўно пераведзены ў лічбавы выгляд.

Адказ на абодва запыты прыйшоў праз адзінаццаць з паловай гадзін — ратавальнікі пабудзілі Сарву і ўручылі яму радыёграму.

— Зоркалёт «Энігма» стартаваў з мыса Канаверал штата Фларыда дзевятнаццатага красавіка дзве тысячы дваццаць першага года. Мэта місіі — вывучэнне Нептуна і Плутона. Знік шостага лютага дзве тысячы дваццаць трэцяга года ў раёне Сатурна. Прычына невядомая.

Якой-небудзь інфармацыяй аб кратовай нары паблізу Сатурна ЕКА не валодала.

— Тупік?

— Чаму ж, спадар лейтэнант?.. Тое, што даныя аб кратовай нары адсутнічаюць, зусім не азначае, што гэтай самай кратовай нары альбо чагосьці падобнага няма... Мы ляцім да Сатурна!

— Спадзяецеся знайсці там кратоваю нару, спадар інспектар?

— Так.

— Мы будзем шукаць іголку ў стозе сена! — нагадаў Даліла. — Мы не маем ні дакладных каардынат, ні спецыяльнага пошукавага абсталявання. Не забывайце аб тым, што кратовая нара можа быць блукаючай.