Максим Дзевенис - Польские сказки

Sędziwy gospodarz spojrzał nań zdziwiony; a dostrzegłszy cierpienia z wychudłej i bladej twarzy, tak niegdyś rumianej, zapytał o powód, dlaczego odrzuca rękę jego córki.

Parobczak wyznał mu wszystko i swą podróż powietrzną, i przyrzeczenie dane czarownikowi. Wysłuchawszy cierpliwie gospodarz opowiadania całego kazał biednemu być dobrej myśli, a sam poszedł do wróżki na poradę, wziąwszy trzos pełny.

Nad wieczorem wrócił wesoły i rzekł do chłopaka(к вечеру вернулся весёлый/радостный и сказал парню; nad wieczorem – под вечер, к вечеру; wieczór – вечер; rzec do kogoś – сказать кому-л. ) :

– Jutro pójdziesz do wróżki(завтра пойдёшь к гадалке) , jeno rano(только /иди/ утром) , jak zaświta(чуть свет: «как забрезжится»; zaświtać – забрезжиться; świt – рассвет ) , a wszystko pójdzie dobrze(и всё пойдёт = будет хорошо).

Parobczak strudzony zasnął twardo(парубок, усталый, заснул крепко; strzudzić się – уст. утомиться, устать ) ; zbudził się przecież(проснулся всё же) , przed świtaniem i poszedł do wróżki(перед рассветом и пошёл к гадалке) . Zastał ją przy kominie(застал её у печи; komin – дымоход, печная труба ) , jak paliła zioła(как = когда готовила зелье: «жгла травы»; palić – жечь ) ; kazała mu stać spokojnie(она велела ему стоять спокойно) ; dzień był pogodny(день был безоблачный; pogodny – ясный, безоблачный, погожий ) , gdy nagle wiatr zawył(когда внезапно завыл ветер) – zatrząsł się dom cały(/и/ затрясся весь дом).

Nad wieczorem wrócił wesoły i rzekł do chłopaka:

– Jutro pójdzieta do wróżki, jeno rano, jak zaświta, a wszystko pójdzie dobrze.

Parobczak strudzony zasnął twardo; zbudził się przecież, przed świtaniem i poszedł do wróżki. Zastał ją przy kominie, jak paliła zioła; kazała mu stać spokojnie; dzień był pogodny, gdy nagle wiatr zawył – zatrząsł się dom cały.

Wróżka wtedy wyszła z nim na podwórze i kazała spojrzeć w górę(гадалка тогда вышла с ним на = во двор и велела взглянуть вверх) . Podnosi oczy i widzi z dziwem(поднял глаза и видит с удивлением: «с дивом»; dziw – чудо, диво ) , jak zły czarownik w jednej koszuli w powietrzu kręci się w kółko(как злой колдун в одной рубашке в воздухе вертится; kręcić się w kółko – кружиться, вертеться, вращаться; kółko – кружок, круг ).

– Otóż twój nieprzyjaciel(итак, /вот/ твой враг/неприятель) , już ci szkodzić nie będzie(он уже тебе вредить не будет) ; gdy zechcesz(если захочешь; gdy – когда, если; zechcieć – захотеть ) , by patrzał na twoje wesele(чтобы он смотрел на твою свадьбу) , zrób(сделай) , jak cię nauczyłam(как я тебя научила) , a będzie tych cierpień doznawał(а он будет те страдания испытывать; doznawać czegoś – испытывать что-л.; cierpienie – страдание, мучение ) , które dla ciebie niewinnego przygotował(которые для тебя невинного приготовил).

Wróżka wtedy wyszła z nim na podwórze i kazała spojrzeć w górę. Podnosi oczy i widzi z dziwem, jak zły czarownik w jednej koszuli w powietrzu kręci się w kółko.

– Otóż twój nieprzyjaciel, już ci szkodzić nie będzie; gdy zechcesz, by patrzał na twoje wesele, zrób, jak cię nauczyłam, a będzie tych cierpień doznawał, które dla ciebie niewinnego przygotował.

Uradowany parobczak pobiegł do domu(обрадованный парубок побежал домой; do domu – домой ) ; w miesiąc już się ożenił(в = через месяц уже женился) . Gdy drużbowie tańcowali(когда дружки уже плясали; drużba – дружка, шафер; уст. друг, товарищ ) , wyszedł z izby na podwórzec(вышел из избы во двор; podwórzec = podworzec – книжн. двор ) ; spojrzy w górę(посмотрит вверх) , aż nad chatą kręci się w powietrzu on zły czarownik(а над домом крутится в воздухе оный злой колдун) . Wonczas dobył nowego noża(тогда вынул он новый нож; dobyć czegoś – вынуть что-л. ) , wymierzył weń(прицелился /им/ в него; wymierzyć do kogoś – прицелиться в кого-л.; weń – в него ) , rzucił silnie i trafił w nogę(бросил сильно и попал в ногу).

Zleciał z powietrza czarownik(слетел с воздуха = с высоты колдун) , przybity nożem do ziemi(прибитый ножом к земле) . Stał przez noc całą pod oknem(стоял всю ночь под окном; przez – в течение /при указании на промежуток времени/ ) , musiał patrzeć na radość parobczaka i weselnej drużyny(вынужден был смотреть на радость парня и свадебных друзей; musieć – быть вынужденным; drużyna – отряд, команда; уст. друзья ).

Nazajutrz znikł sprzed chaty(на следующий день он исчез от = со своего места у дома; nazajutrz – на следующий день; zniknąć – исчезнуть; sprzed – от ) ; lecz ludzie widzieli(но люди видели) , jak przelatał nad jeziorem o dwie stamtąd mile(как он пролетал над озером о = в двух милях оттуда) ; a przed nim i za nim stado wron i kawek krakaniem swoim zwiastowały nieskończony polot złego czarownika(а перед ним и за ним стая ворон и галок своим карканьем возвещали бесконечный полёт злого колдуна; stado – стадо; стая; polot – уст. полёт ).

Uradowany parobczak pobiegł do domu; w miesiąc już się ożenił. Gdy drużbowie tańcowali, wyszedł z izby na podwórzec; spojrzy w górę, aż nad chatą kręci się w powietrzu on zły czarownik. Wonczas dobył nowego noża, wymierzył weń, rzucił silnie i trafił w nogę.

Zleciał z powietrza czarownik, przybity nożem do ziemi. Stał przez noc całą pod oknem, musiał patrzeć na radość parobczaka i weselnej drużyny.

Nazajutrz znikł sprzed chaty; lecz ludzie widzieli, jak przelatał nad jeziorem o dwie stamtąd mile; a przed nim i za nim stado wron i kawek krakaniem swoim zwiastowały nieskończony polot złego czarownika.

Twardowski był dobry szlachcic(Твардовский был хороший шляхтич) , bo po mieczu i kądzieli(потому что по мечу и кудели) . Chciał mieć więcej rozumu(хотел иметь больше ума) , niż mają drudzy poczciwi ludzie(чем /его/ имеют другие порядочные люди; poczciwy – добродушный; уст. честный; порядочный ) , i znaleźć na śmierć lekarstwo(и найти лекарство от смерти; na – на, для; от /при указании цели, назначения/ ) , bo nie chciało mu się umrzeć(потому что не хотелось ему умереть = умирать).

Twardowski był dobry szlachcic, bo po mieczu i kądzieli. Chciał mieć więcej rozumu, niż mają drudzy poczciwi ludzie, i znaleźć na śmierć lekarstwo, bo nie chciało mu się umrzeć.

W starej księdze raz wyczytał(в старой книге он однажды вычитал; księga – книга ) , jak diabła przywołać można(как дьявола можно призвать; diabeł – дьявол ) ; o północnej porze przeto cicho wychodzi z Krakowa(в полуночную пору = в полночь поэтому тихо выходит из Кракова; pora – время, пора; północ – полночь; o – в /при обозначении времени/ ) , kędy leczył w całym mieście(где он лечил во всём городе; miasto – город ) , i przybywszy na Podgórze(и прибыв на Подгуже; podgórze – подгорье, предгорье ) , zaczął biesa głośno wzywać(начал беса громко звать) . Stanął prędko zawezwany(встал он /перед ним/ быстро, вызванный; zawezwać – позвать, вызвать ) ; jak w one czasy bywało(как в те времена бывало) , zawarli z sobą umowę(заключили они между собой договор; zawrzeć umowę – заключить договор ) . Na kolanach zaraz diabeł napisał długi cyrograf(на коленях дьявол сразу написал длинное обязательство; cyrograf – уст. письменное обязательство ) , który własną krwią Twardowski(которое Твардовский собственной кровью; krew – кровь ) , wyciśniętą z serdecznego palca(выдавленной из безымянного пальца; palec serdeczny – безымянный палец ) , podpisał(подписал).

W starej księdze raz wyczytał, jak diabła przywołać można; o północnej porze przeto cicho wychodzi z Krakowa, kędy leczył w całym mieście, i przybywszy na Podgórze, zaczął biesa głośno wzywać. Stanął prędko zawezwany; jak w one czasy bywało, zawarli z sobą umowę. Na kolanach zaraz diabeł napisał długi cyrograf, który własną krwią Twardowski, wyciśniętą z serdecznego palca, podpisał.

Między wielu warunkami był ten główny(среди многих условий было то главное; między – между, среди; warunek – условие ) : że dopóty ni do ciała(что до тех пор ни до тела; dopóty – до тех пор ) , ni do duszy czart żadnego prawa nie ma(ни до души чёрт никакого права не имеет; prawo do czegoś – право на что-л. ) , dopóki Twardowskiego w Rzymie nie ułapi(пока Твардовского в Риме не схватит; dopóki – пока; до тех. пор, пока; łapać – ловить, хватать ).