Махмуд Самандаров - Шаҳар муҳитида инновацион биноларни шакллантириш асослари. Ўқув қўлланма
- Название:Шаҳар муҳитида инновацион биноларни шакллантириш асослари. Ўқув қўлланма
- Автор:
- Жанр:
- Издательство:неизвестно
- Год:неизвестен
- ISBN:9785005685216
- Рейтинг:
- Избранное:Добавить в избранное
-
Отзывы:
-
Ваша оценка:
Махмуд Самандаров - Шаҳар муҳитида инновацион биноларни шакллантириш асослари. Ўқув қўлланма краткое содержание
Шаҳар муҳитида инновацион биноларни шакллантириш асослари. Ўқув қўлланма - читать онлайн бесплатно ознакомительный отрывок
Интервал:
Закладка:
Кристал саройнинг бирон бир меъморий элементи ҳақиқатан ҳам монументал эмас эди; саройнинг ўзи соф миқдорий маънода монументалдир. У 72 минг м2 дан бир оз камроқ майдонни эгаллаган. Режада тўртбурчаклар бўлган бино оддий геометрик шаклларнинг синтези эди.

Кристал сарой

Кристал сарой
Тартиб католик черковларидан олинган: учта навес, иккита транцепт, галереялар. Галереялари юқорига торайиб, учта поғонани ташкил этувчи марказий транцепт ёғоч рамкада ясалган ярим доира гумбаз билан қопланган. 22 м оралиқ дарахтнинг нисбатан мўртлиги билан изоҳланади.

Кристал сарой
Умуман олганда, бинонинг асосий конструктив элементлари трусслар орқали боғланган ичи бўш чўян устунлар бўлиб, уларда букланган профилни ташкил этувчи сирланган панелларнинг текис томи қўллаб-қувватланган. Бошқача қилиб айтганда, том тизмалари ва томонидан ташкил этилган депрессиялар ҳар 1,2 м га алмашиниб туради. Деразадаги бундай диагонал алоқа устунлар орасидаги ташқи томондан ҳам, ичкаридан ҳам архитектурада янги эстетик элемент эди. Унинг дизайни, албатта, 20-аср меъморчилигига хос бўлган кўплаб хусусиятларни кутган эди, аммо кейин 19-асрда. бу хусусиятлар бошқа биноларда топилмади.

Кристал сарой
Шундай қилиб, Кристал сарой дунёдаги биринчи йирик металл рамкали бино ва шиша деворлари бўлган биринчи бино бўлди.
Шамолдан келиб чиқадиган латерал кучларни қоплаш учун структура илгари кўрилмаган порталли уланишлар тизимидан фойдаланади ва бундан ташқари, дунёда биринчи марта йиғма модуллардан энг катта конструкция ўрнатилди. Бинонинг ўзида сув қурилмалари, ўсимликлар ва пиёдалар хиёбонлари тизими билан дунёдаги биринчи жамоат қишки боғи яратилган.
Эйфел минораси ривожланишнинг саноат даври инновацион объектлари миқёсига киритилиши керак. Бу Париж марказидаги металл минора унинг энг таниқли меъморий ёдгорлиги. Бош дизайнер Г. Эйфел номи билан аталган; унинг ўзи уни «300 метрлик минора» деб атаган. Кейинчалик Парижнинг рамзига айланган минора 1889 йилда қурилган ва дастлаб Парижда бўлиб ўтган ва 100 йиллигига тўғри келган 1889 йилги Париж Бутунжаҳон кўргазмасининг кириш аркаси бўлиб хизмат қилган вақтинчалик иншоот сифатида яратилган.

Эйфел минораси ривожланишнинг саноат даври Франция

Эйфел минораси ривожланишнинг саноат даври Франция
Француз инқилоби. Париж шаҳар маъмурияти француз муҳандисларига архитектура танловида қатнашиш таклифи билан мурожаат қилди. Бундай танловда мамлакатнинг муҳандислик ва технологик ютуқларини яққол намойиш этадиган бинони топиш керак эди.
Қурилиш дарҳол муваффақиятли бўлди. Кўргазма ўтказилган олти ой давомида ноёб объектни кўриш учун 2 миллиондан ортиқ ташриф буюрган. Эйфел минорасининг дизайни жуда ўзига хосдир. У 3 та пирамидадан иборат яхлит тизимдан иборат. Пастки қават пирамида (пойда ҳар бир томони 129,3 м), 4 та устундан ташкил топган, 57,63 м баландликда камарли тоноз билан туташган; миноранинг биринчи платформаси тонозга таянади. Платформа квадрат (65 м). Ушбу платформада иккинчи пирамида-минора кўтарилади, шунингдек, тоноз билан боғланган 4 та устундан ташкил топган, унинг устида (115,73 м баландликда) иккинчи платформа (квадрат, 35 м) жойлашган. Иккинчи платформада кўтарилган тўртта устун пирамидал тарзда яқинлашиб, улкан пирамидал устунни (190 м) ҳосил қилади, учинчи квадрат шаклидаги платформани (16,5 м) кўтаради (276,13 м баландликда); устига гумбазли маёқ кўтарилиб, унинг устида 300 м баландликда платформа (диаметри 1,4 м) жойлашган. Минорага зинапоялар (1792 қадам) ва лифтлар олиб боради. Биринчи платформада ресторан заллари қурилган; иккинчисида – гидравлик юк кўтариш машинаси (лифт) ва шиша галереядаги ресторан учун машина мойи бўлган резервуарлар. Учинчи платформада астрономик ва метеорологик обсерваториялар ва физика кабинети жойлашган. Маёқнинг ёруғлиги 10 км масофада кўриниб турарди. Улкан темир минора деярли шамолдан азият чекмайди. Ҳатто Париждаги энг кучли шамол ҳам (тахминан 180 км/соат) минора тепасини атиги 12 см га бурди, қуёш унга кўпроқ таъсир қилади. Қуёшга қараган томони иссиқдан кенгайиб, тепа томони ён томонга 18 см оғиб кетади. Минора қурилганидан 20 йил ўтгач, шартномага кўра, уни бузиш режалаштирилган эди, аммо минора радио орқали сақланиб қолди. унга ўрнатилган антенналар – бу радиони жорий қилиш даври эди. Қайд этиш жоизки, у 41 йил давомида дунёдаги энг баланд ёдгорлик бўлган. Энди баландлиги 324 м (ўсиш чўққига ўрнатилган кўплаб антенналар туфайли содир бўлди). 1991 йилдан бошлаб Эйфел минораси ЮНЕСКОнинг Бутунжаҳон мероси рўйхатига киритилган.
Эйфел минораси Францияда Нотр-Дамдан кейин иккинчи энг кўп ташриф буюрилган ва энг кўп суратга олинган ёдгорликдир. Бу, албатта, XIX асрнинг инновацион объектидир.

Эйфел минораси Франция

Эйфел минораси Франция
Минора очиқ конструкциянинг ифодали пластиклиги, силуэтнинг тезкорлиги билан ҳайратда қолдиради, аммо унинг гўзаллиги классик архитектура шаклларининг мажозий ифодасидан узоқдир. Aрхитектура ва дизайн тарихчилари ва назариётчилари одатда 19-асрнинг иккита дастур биносини солиштирадилар:
1851 йилда Лондондаги Бутунжаҳон кўргазмасининг «Кристал саройи» ва 1889 йилда Париждаги кўргазманинг Эйфел минораси инновацион объектлар сифатида кўриб чиқилди.
Шуни таъкидлаш керакки, тарихий инновацион меъморий объектлар – бу индивидуал бадиий тасвирга эга, ноанъанавий тузилма тизимига эга бўлган бино ва иншоотлар, уларнинг яратилиши маълум бир даврнинг ижтимоий-маданий эҳтиёжлари билан боғлиқ.
Бобил боғлари, Aфина акрополиси, Колизей, Нотр-Дамнинг готика ибодатхонаси саноатдан олдинги ривожланиш даврининг тарихий инновацион объектлари деб ҳисобланиши керак.
Читать дальшеИнтервал:
Закладка: