Ирина Кротова - Эсперанто с Юлио Баги. Рассказы

Nia paciencperdinta kaprinposedanto (наш потерявший терпение владелец козы: posedi – владеть, обладать ) senresponde levis sian bastonon (не отвечая: «безответно» поднял свою палку: respondo – ответ ) kaj kruele draŝis la sanktan vireton (и жестоко молотил святого человека).

Kaj jen sur la vojo jam videbli ĝ is longbarba , pie aspektanta dervi ŝ o , kiu subite haltis ĉ e la kaprino .

— Allah kreiskigu vian barbon ĝ is via dika piedfingro — li komencis . — Kiel belan kaprinon vi havas ! Kie vi a ĉ etis ŝ in ?

Nia paciencperdinta kaprinposedanto senresponde levis sian bastonon kaj kruele dra ŝ is la sanktan vireton .

Por plendi la derviŝo kuris al la sultano (чтобы пожаловаться, дервиш побежал к султану), kiu poste vokigis al si (который потом велел позвать к себе: voki – звать, vokigi – приказать позвать ) la pekan kamparanon (провинившегося: «грешного» крестьянина: peko – грех ), forgesintan pri la bonmoro kaj religia respekto (забывшего о порядочности и религиозном почтении: moro – обычай, нрав ) koncerne la sanktan vireton (в отношении святого человека: koncerni – затрагивать, касаться ).

Nia kamparano kun humila mieno (наш крестьянин с покорным видом: «выражением лица»: mieno – выражение лица , мина ) aperis antaŭ la sultano (появился перед султаном), kiu sidis sur sia trono (который сидел на своём троне), ĉirkaŭita de gravaj korteganoj (окружённый важными придворными: korto – двор, kortego – двор / королевский / ).

Por plendi la dervi ŝ o kuris al la sultano , kiu poste vokigis al si la pekan kamparanon , forgesinta n pri la bonmoro kaj religia respekto koncerne la sanktan vireton .

Nia kamparano kun humila mieno aperis anta ŭ la sultano , kiu sidis sur sia trono , ĉ irka ŭ ita de gravaj korteganoj .

— Ci (ты), stultulo (глупец: stulta – глупый ), kial ci batis tiun ĉi pian homon (почему ты ударил этого благочестивого человека), kiu ja pekis nenion kontraŭ ci (который ведь не согрешил ничего против тебя = который ни в чём не виноват перед тобой)? Respondu (отвечай)! — tiel la sultano severmiene (так султан с суровым видом: severa – суровый ) vokis lin por konfeso kaj senkulpigo (призвал его к признанию: «для признания» и оправданию: kulpo – вина , senkulpa – невинный, невиновный ).

— Granda estas Allah kaj Lia profeto Mahomedo (велик Аллах и Его пророк Магомет)! — nia kamparano respondis (наш крестьянин ответил) profunde kliniĝante antaŭ la suvereno (глубоко склоняясь перед правителем: klini – склонять, наклонять ).

Je tiu grava religia laŭdo la sultano leviĝis (при этой важной религиозной хвале султан поднялся: la ŭ di – хвалить , levi – поднимать ), ankaŭ la korteganoj (также придворные = придворные сделали то же самое), poste ili residiĝis (потом они снова сели: sidi – сидеть ). La kolero de la sultano iom mildiĝis (гнев султана немного смягчился: milda – мягкий ) kaj li denove (и он снова: nova – новый ), malpli severtone alparolis la kamparanon (менее суровым тоном обратился к крестьянину: pli – более, больше, tono – тон ).

— Ci , stultulo , kial ci batis tiun ĉ i pian homon , kiu ja pekis nenion kontra ŭ ci ? Respondu ! — tiel la sultano severmiene vokis lin por konfeso kaj senkulpigo .

— Granda estas Allah kaj Lia profeto Mahomedo ! — nia kamparano respondis profunde klini ĝ ante anta ŭ la suvereno .

Je tiu grava religia laŭdo la sultano leviĝis, ankaŭ la korteganoj, poste ili residiĝis. La kolero de la sultano iom mildiĝis kaj li denove, malpli severtone alparolis la kamparanon.

— Nu, bone (ну хорошо, ладно), mi vidas (я вижу), ke ci ne estas ĝisfunde fripono (что ты не закоренелый: «до дна, основательно» мошенник: fundo – дно ). Respondu do (отвечай же), kial ci bastonumadis tiun derviŝon (почему ты колотил этого дервиша), kiu ja nenion malbonan faris al ci (который ведь ничего плохого не сделал тебе: bona – хороший , добрый )?

— Granda estas Allah kaj Lia profeto Mahomedo! — la kamparano piatone respondis (крестьянин благоговейным тоном ответил) levante la okulojn al la alta ĉielo (поднимая глаза к высокому небу).

La sultano kaj korteganoj (султан и придворные) — kion fari (что делать)? — denove leviĝis (снова поднялись), poste residiĝis (потом снова сели). Jes (да), ĉar estas religia regulo tiel fari (потому что есть религиозное правило так делать), tamen la sultano malpacienciĝis (однако султан потерял терпение: «сделался нетерпеливым»: pacienco – терпение ), iom akre avertis nian kamparanon (немного резко предупредил нашего крестьянина: akra – острый; резкий ):

— Nu, bone, mi vidas, ke ci ne estas ĝisfunde fripono. Respondu do, kial ci bastonumadis tiun derviŝon, kiu ja nenion malbonan faris al ci?

— Granda estas Allah kaj Lia profeto Mahomedo! — la kamparano piatone respondis levante la okulojn al la alta ĉielo.

La sultano kaj korteganoj — kion fari ? — denove levi ĝ is , poste residi ĝ is . Jes , ĉ ar estas religia regulo tiel fari , tamen la sultano malpacienci ĝ is , iom akre avertis nian kamparanon :

— Bone (ладно), bone, stultulo (глупец), sed tamen fine respondu (но всё же наконец ответь: fino – конец ), kial ci traktis tiel kruele (почему ты обошёлся так жестоко: trakti – вести переговоры; обходиться, обращаться ) per cia bastono tiun ĉi pian derviŝon (твоей палкой с этим благочестивым дервишем)?

— Granda estas Allah kaj Lia (велик Аллах и Его)... — komencis trankvile nia kamparano (начал спокойно наш крестьянин), sed kiam la sultano (но когда султан), la korteganoj leviĝis (придворные поднялись), poste residiĝis, li ne povis eĉ fini la frazon (он не смог даже закончить фразу).

La sultano, kun violkolora vizaĝo pro kolero (с фиолетовым: «цвета фиалки» лицом от злости: violo – фиалка ), kriegis al li (закричал ему):