Максим Дзевенис - Польские сказки

– Masz pierścień(у тебя кольцо)?

– A mam(да у меня: «имею») ! – odparł kot(ответил кот) , ale gdy to mówił(но, когда он это говорил) , otworzył gębę i(открыл пасть и) – pierścień wypadł z niej i w głębi morza utonął(и кольцо выпало из неё и в глубине моря утонуло) . Nie śmiał się już do tego przyznać ze strachu(он не осмелился в этом признаться со страха; przyznać się do czegoś – признаться в чём-л. ) , aż stanęli na wyspie(до тех пор, пока не стали на острове).

Tu się pies pyta(тут пёс спрашивает) :

– A gdzie pierścień(а где кольцо)?

– Trzymałem go wiernie(я держал его верно) – rzekł kot z boleścią(сказал кот горестно: «с болью»; boleść – душевная боль, страдание ) – ale gdyś mnie zapytał(но когда ты меня спросил) , niepotrzebnie otworzyłem pyszczek(я случайно разжал зубы: «напрасно открыл мордочку»; niepotrzebnie – напрасно; otworzyć – открыть ) , aby odpowiedzieć(чтобы ответить) , i … pierścień poszedł na dno morza(и … кольцо пошло на дно моря).

Wszystko z początku szło pomyślnie, byli już na pół drogi od wyspy, którą z dala widzieli, gdy pies zapytał kota:

– Masz pierścień?

– A mam! – odparł kot, ale gdy to mówił, otworzył gębę i – pierścień wypadł z niej i w głębi morza utonął. Nie śmiał się już do tego przyznać ze strachu, aż stanęli na wyspie.

Tu się pies pyta:

– A gdzie pierścień?

– Trzymałem go wiernie – rzekł kot z boleścią – ale gdyś mnie zapytał, niepotrzebnie otworzyłem pyszczek, aby odpowiedzieć, i… pierścień poszedł na dno morza.

Pies wpadł w ogromną wściekłość(пёс впал в огромную = страшную ярость).

– Kocie(кот; kot ) ! Zdrajco jakiś(ты предатель какой-то) – zakrzyczał(закричал) – rób(делай; robić ) , co chcesz(что хочешь) ! Ratuj się, jak możesz(спасайся, как можешь) , ale ci to przysięgam na Cerbera(но клянусь тебе Цербером; przysięgać na coś – клясться на что-л. ) , że jeśli mi pierścienia jakimkolwiek sposobem nie odzyskasz(что если мне кольцо каким угодно образом не вернёшь) , zagryzę cię na śmierć(загрызу тебя насмерть) … a sam też potem głodem się zamorzę(а сам потом тоже себя голодом заморю).

Kot nie miał innego sposobu(коту ничего не оставалось делать: «не имел другого способа») , bo prostaczek był i wymyślić nic innego nie umiał(потому что простаком был и придумать ничего другого не мог: «не умел»; umiać – уметь ) , tylko tak samo sobie postąpić z rybami jak na zamku z myszami(только так же поступить с рыбами, как в замке с мышами) . Stanął więc(встал поэтому) , by czatować na ryby i dusić je bez miłosierdzia(чтобы подкарауливать рыб и их давить немилосердно).

– Kocie! Zdrajco jakiś – zakrzyczał – rób, co chcesz! Ratuj się. jak możesz, ale ci to przysięgam na Cerbera, że jeśli mi pierścienia jakimkolwiek sposobem nie odzyskasz, zagryzę cię na śmierć… a sam też potem głodem się zamorzę.

Kot nie miał innego sposobu, bo prostaczek był i wymyślić nic innego nie umiał, tylko tak samo sobie postąpić z rybami jak na zamku z myszami. Stanął więc, by czatować na ryby i dusić je bez miłosierdzia.

Tysiące trupów leżało na brzegu(тысячи трупов лежали на берегу) ; morderstwo było okrutne(убийство = бойня была ужасной) ryby się przestraszyły(рыбы перепугались) . Zwołały więc i one sejm wielki(созвали тогда и они сейм великий) , ale daleko inszy niż u myszy(но совсем не такой, как у рыб: «гораздо иной..»; daleko – гораздо; inszy – уст. другой ) . Zasiadły ogromne łososie(засели огромные лососи) , szczupaki i różne ich matadory(щуки и разные их матадоры) , w jednej cłwili uradziwszy poselstwo do kota(в одну минуту = сразу приняв решение /отправить/ послов к коту) . Drobne rybki musiały słuchać i ani myślały się przeciwić(мелкие рыбки вынуждены были слушать и даже подумать не могли выступать против) , boć im głosu nawet nie dano(потому что им даже голоса не дали; boć = bo ).

Kot już czekał na brzegu(кот уже ждал на берегу) . Jesiotr stary począł do niego mowę(старый осётр начал к нему речь) , ale tej on ani chciał słuchać(но он её не хотел даже слушать).

Tysiące trupów leżało na brzegu; morderstwo było okrutne, ryby się przestraszyły. Zwołały więc i one sejm wielki, ale daleko inszy niż u myszy. Zasiadły ogromne łososie, szczupaki i różne ich matadory, w jednej cłwili uradziwszy poselstwo do kota. Drobne rybki musiały słuchać i ani myślały się przeciwić, boć im głosu nawet nie dano.

Kot już czekał na brzegu. Jesiotr stary począł do niego mowę, ale tej on ani chciał słuchać.

– Śmierć wam wszystkim(смерть вам всем) – zamiauczał(замяукал) – jeśli mi pierścienia nie dostaniecie(если мне кольца не достанете) ! Róbcie, co chcecie(делайте, что хотите) , inaczej pokoju nie będzie(иначе покою /вам/ не будет)!

Natychmiast ryby wielkie(тотчас же большие рыбы) , którym się nie chciało samym w błocie i szlamie brukać na dnie(которым не хотелось самим в грязи и в иле пачкаться на дне; błoto – грязь ) , wykomenderowały dziesięć tysięcy maleńkich(откомандировали = отправили десять тысяч маленьких) , aby pierścienia szukały(чтобы кольцо искали; szukać czegoś – искать что-л. ) , i tegoż dnia uboga płotka go przyniosła(и в тот же день бедная плотва его принесла) … Stary jesiotr go jej odebrał i popłynął do kota(старый осётр его у неё отобрал и поплыл к коту).

– Śmierć wam wszystkim – zamiauczał – jeśli mi pierścienia nie dostaniecie! Róbcie, co chcecie, inaczej pokoju nie będzie!

Natychmiast ryby wielkie, którym się nie chciało samym w błocie i szlamie brukać na dnie, wykomenderowały dziesięć tysięcy maleńkich, aby pierścienia szukały, i tegoż dnia uboga płotka go przyniosła… Stary jesiotr go jej odebrał i popłynął do kota.

Radość była wielka(радость была большая) , ale na tym nie koniec(но на этом был ещё не конец) . Pierścień wprawdzie mieli(кольцо, хотя у них и было; wprawdzie – правда; хотя и ) , a dostać się z nim do środka wieży nie było sposobu(а добраться с ним внутрь башни было невозможно: «не было способа»; do środka – внутрь ) . Nie było do niej żadnego wnijścia(не было в неё никакого входа; wnijście = уст. вход ) , żadnej dziury(никакой дыры) , żadnego okna i tylko wierzch miała otwarty(никакого окна, и только вершина у неё была открытой; wierzch – верх; вершина ) , którędy powietrze wchodziło(там, где воздух /внутрь/ входил) . Kot więc ofiarował się drapać na mur do pana(тогда кот выразил готовность карабкаться по стене к хозяину; ofiarować się – выразить готовность ) … Pies został pod wieżą(пёс остался у башни) , siadł na skale i pilnował(сел на скалу и следил).

Radość była wielka, ale na tym nie koniec. Pierścień wprawdzie mieli, a dostać się z nim do środka wieży nie było sposobu. Nie było do niej żadnego wnijścia, żadnej dziury, żadnego okna i tylko wierzch miała otwarty, którędy powietrze wchodziło. Kot więc ofiarował się drapać na mur do pana… Pies został pod wieżą, siadł na skale i pilnował.

Lezie tedy kot(лезет кот) . lezie, trzyma się pazurami kamieni(держится когтями за камни; trzymać się kogoś, czegoś – держаться за кого-л., что-л. ) , dobrał się do połowy wieży(добрался до половины башни) , a tu go siły opuściły(и тут его силы покинули) … i… buch(бух) … na ziemię(на землю) . Ale że kot zawsze na nogi pada(но так как кот всегда на ноги падает) , więc mało co się utrząsł(поэтому только небольшим сотрясением отделался «немного утрясся»; mało co – немного, немногим; trząść się – трястись ).

Lezie tedy kot. lezie, trzyma się pazurami kamieni, dobrał się do połowy wieży, a tu go siły opuściły… i… buch… na ziemię. Ale że kot zawsze na nogi pada, więc mało co się utrząsł.

Pies zawarczał(пёс зарычал) :

– Musisz się dostać na górę(ты должен добраться наверх) . a nie(а нет) , to cię zagryzę(тогда тебя загрызу) , próbuj drugi raz(пробуй другой = ещё раз)!