Максим Дзевенис - Польские сказки

Grajkowi z bólu i ze wstydu łzy popłynęły z oczu. Podniósł kapelusz, otrzepał go z kurzu, wrócił nad rzekę i usiadł nad samym brzegiem wody. Przez chwilę siedział ponuro zamyślony i wreszcie krzyknął:

– Ach, żeby mi Pan Bóg dodał odwagi do utopienia się w tej wodzie!

Zaraz jednak zdał sobie sprawę(сразу же однако понял: «отдал себе отчёт»; zdawać sobie sprawę z czegoś – отдавать себе отчёт в чём-л. ) , że powiedział wielkie głupstwo(что сказал большую глупость) , bo przecież Pan Bóg nie mógł mu dodawać odwagi do popełnienia grzechu(потому что Господь Бог не мог ведь добавить ему отваги совершить грех: «для совершения греха»).

Po chwili więc krzyknął inaczej(следовательно = поэтому немного погодя он крикнул иначе; po chwili – немного погодя; więc – итак, стало быть, следовательно ) :

– Ach, żeby diabeł dodał mi odwagi do utopienia się w tej wodzie(ах, если бы дьявол добавил мне отваги утопиться в этой воде)!

Zaraz jednak zdał sobie sprawę, że powiedział wielkie głupstwo, bo przecież Pan Bóg nie mógł mu dodawać odwagi do popełnienia grzechu.

Po chwili więc krzyknął inaczej:

– Ach, żeby diabeł dodał mi odwagi do utopienia się w tej wodzie!

Ale diabłu nie zależało widocznie na mizernej duszy Grajka(но дьяволу не нужна была, очевидно, жалкая душа Музыканта: «не был заинтересован в жалкой душе Музыканта»; zależeć – зависеть; bardzo mu na tym zależy – он в этом очень заинтересован ) , a może się spodziewał(а может быть, он надеялся) , że i tak ją będzie miał za inne grzechy w piekle(что и так будет её иметь в аду за другие грехи) , bo nie pokwapił się na to wezwanie z pomocą(потому что не поспешил на этот вызов с помощью) . Grajek obejrzał się za siebie i zobaczył długi sznurek(Музыкант оглянулся за себя = назад и увидел длинную верёвку) , który leżał na ziemi(которая лежала на земле) . Wziął ten sznurek i przywiązał go do kapelusza(взял ту верёвку и привязал её к шляпе) . Utkwiły mu w głowie słowa Rybaka(застряли у него в голове слова Рыбака) : „Zrób z tego kapelusza sieć i łap ryby(сделай из этой шляпы сеть и лови рыбу) ”, a ponieważ ze zmartwienia już stracił rozum zupełnie(а поскольку от горя уже совсем потерял рассудок; zmartwienie – огорчение, горе; rozum – ум, разум; stracić rozum – потерять рассудок ) więc postanowił naprawdę łowić ryby w kapelusz(решил действительно ловить рыбу в шляпу) . Cisnął kapelusz w wodę i czekał(бросил шляпу в воду и ждал).

Ale diabłu nie zależało widocznie na mizernej duszy Grajka, a może się spodziewał, że i tak ją będzie miał za inne grzechy w piekle, bo nie pokwapił się na to wezwanie z pomocą. Grajek obejrzał się za siebie i zobaczył długi sznurek, który leżał na ziemi. Wziął ten sznurek i przywiązał go do kapelusza. Utkwiły mu w głowie słowa Rybaka: „Zrób z tego kapelusza sieć i łap ryby”, a ponieważ ze zmartwienia już stracił rozum zupełnie, więc postanowił naprawdę łowić ryby w kapelusz. Cisnął kapelusz w wodę i czekał.

Nie bardzo w to wierzył co prawda(не очень в то верил, правда; co prawda – правда ) , aby mógł co w kapelusz ułowić(чтобы мог что/-нибудь/ в шляпу выловить/поймать) , ale siedział(но сидел) , bo nic lepszego nie miał do roboty(потому что больше ему нечего было делать: «ничего лучшего не имел к работе»; robota – работа; nie mam nic do roboty – мне нечего делать ) . Aż tu naraz(пока не = как тут вдруг; aż – пока не ) , jak nie szarpnie za sznurek(как /что-то/ не дёрнет за верёвку) … Grajek o mało do wody nie wleciał(Музыкант чуть в воду не влетел; o mało – чуть не; do – в /внутрь/ ) . Szczęściem(к счастью: «счастьем») , na brzegu był pal wbity w ziemię(на берегу был кол, вбитый в землю) , do którego przewoźnicy przywiązywali łódki(к которому перевозчики привязывали лодки) . Grajek zahaczył o pal nogą i dzięki temu udało mu się na brzegu utrzymać(Музыкант зацепил = зацепился за кол ногой и благодаря этому ему удалось удержаться на берегу; zahaczyć o coś – зацепить за что-л.; dzięki komuś, czemuś – благодаря кому-л., чему-л. ) . Gdyby nie ten pal(если бы не этот кол) , na pewno byłoby go wciągnęło do wody(его бы наверняка втянуло в воду; na pewno – наверняка; było – реликт давнопрошедшего времени ) . Przewrócił się na wznak(перевернулся навзничь) , oparł się jedną nogą o pal(опёрся одной ногой о кол; oprzec się o kogoś, coś – опереться на кого-л., что-л. ) , drugą o ziemię(другой – о землю) i z całej siły zaczął ciągnąć za sznur(и начал изо всех сил тянуть за верёвку).

Nie bardzo w to wierzył co prawda, aby mógł co w kapelusz ułowić, ale siedział, bo nic lepszego nie miał do roboty. Aż tu naraz, jak nie szarpnie za sznurek… Grajek o mało do wody nie wleciał. Szczęściem, na brzegu był pal wbity w ziemię, do którego przewoźnicy przywiązywali łódki. Grajek zahaczył o pal nogą i dzięki temu udało mu się na brzegu utrzymać. Gdyby nie ten pal, na pewno byłoby go wciągnęło do wody. Przewrócił się na wznak, oparł się jedną nogą o pal, drugą o ziemię i z całej siły zaczął ciągnąć za sznur.

Wyciągnął swój dziurawy kapehisz i aż osłupiał ze zdumienia(вытащил свою дырявую шляпу и прямо остолбенел от удивления) . W kapeluszu siedział ogromny Szczupak(в шляпе сидела огромная Щука) . Na brzegu Szczupak wyskoczył z kapelusza(на берегу Щука выпрыгнула из шляпы) , stanął na ogonie i powiedział ludzkim głosem(встала на хвосте = на хвост и сказала человеческим голосом) :

– Mój dobry Grajku(мой добрый Музыкант) , nie każ mi się smażyć na patelni(не вели мне жариться на сковороде) , to ci pięknie zatańczę(тогда я тебе красиво станцую).

Wyciągnął swój dziurawy kapehisz i aż osłupiał ze zdumienia. W kapeluszu siedział ogromny Szczupak. Na brzegu Szczupak wyskoczył z kapelusza, stanął na ogonie i powiedział ludzkim głosem:

– Mój dobry Grajku, nie każ mi się smażyć na patelni, to ci pięknie zatańczę.

I od razu zaczął tańczyć przed Grajkiem(и сразу начала танцевать перед Музыкантом; od razu – сразу ) , przy czym sam sobie gwizdał(при чём сама себе свистела) , i to właśnie te same wszystkie melodie(и именно те же все мелодии) , które Grajek zwykle grał na skrzypcach(которые Музыкант обычно играл на скрипке) . Grajek raz i drugi przetarł oczy(Музыкант раз и второй протёр глаза; przetrzeć – протереть ) , tak jakby nie chciał wierzyć temu, na co patrzył(так, будто не хотел верить тому, на что смотрел) . Potem przyszło mu na myśl(потом ему пришло в голову) , że może zdrzemnął się nad wodą i to wszystko śniło mu się tylko(что, может быть, он вздремнул = задремал над водой, и всё это ему только снилось; zdrzemnąć się – вздремнуть ) . Więc żeby się upewnić(поэтому, чтобы убедиться) , że to nie było snem(что это не было сном , sen ) , uszczypnął się w nogę(ущипнул себя за ногу) . Uszczypnął się tak mocno(ущипнул себя так сильно) , że aż krzyknął z bólu(что даже крикнул от боли; aż – даже ) . Szczupak przestał tańczyć(Щука перестала танцевать) , stanął przed Grajkiem(встала перед Музыкантом) , roześmiał się i powiedział(рассмеялась и сказала) :

I od razu zaczął tańczyć przed Grajkiem, przy czym sam sobie gwizdał, i to właśnie te same wszystkie melodie, które Grajek zwykle grał na skrzypcach. Grajek raz i drugi przetarł oczy, tak jakby nie chciał wierzyć temu, na co patrzył. Potem przyszło mu na myśl, że może zdrzemnął się nad wodą i to wszystko śniło mu się tylko. Więc żeby się upewnić, że to nie było snem, uszczypnął się w nogę. Uszczypnął się tak mocno, że aż krzyknął z bólu. Szczupak przestał tańczyć, stanął przed Grajkiem, roześmiał się i powiedział:

– Nie dziw się(не удивляйся) , Grajku, ja naprawdę umiem tańczyć(я действительно умею танцевать) . Zagraj mi na skrzypcach(сыграй мне на скрипке) , to jeszcze piękniej zatańczę(я ещё красивее станцую).

– Kiedy nie mam strun(/как играть/, если у меня нет струн, kiedy – прост. если ) – odpowiedział Grajek(ответил Музыкант) . Nareszcie musiał już w to wierzyć(наконец был вынужден верить в то; musieć – быть должным/вынужденным ) , że udało mu się wyłowić takiego niezwykłego Szczupaka(что ему удалось выловить такую необычную Щуку) , który naprawdę umiał tańczyć(которая действительно умела танцевать).