Максим Дзевенис - Польские сказки

Szczupak machnął lekceważąco płetwą(Щука махнула пренебрежительно плавником).

– Jak kto umie grać(если кто/-то/ умеет играть) – odpowiedział(ответила) – to na wszystkim zagra(то на всём сыграет) . Zrób sobie struny ze sznurka(сделай себе струны из верёвки).

– Nie dziw się, Grajku, ja naprawdę umiem tańczyć. Zagraj mi na skrzypcach, to jeszcze piękniej zatańczę.

– Kiedy nie mam strun – odpowiedział Grajek. Nareszcie musiał już w to wierzyć, że udało mu się wyłowić takiego niezwykłego Szczupaka, który naprawdę umiał tańczyć.

Szczupak machnął lekceważąco płetwą.

– Jak kto umie grać – odpowiedział – to na wszystkim zagra. Zrób sobie struny ze sznurka.

Grajek pomyślał(Музыкант подумал) , że skoro działy się tak dziwne rzeczy(что раз происходили: «делались» такие удивительные вещи) , że Szczupak mówił ludzkim głosem i tańczył(что Щука говорила человеческим голосом и танцевала) , to można było równie spróbować zagrać na sznurku(то можно было так же = также попробовать сыграть на верёвке; równie – так же ) . Odwiązał sznurek od kapelusza(отвязал верёвку от шляпы) , pokrajał go kozikiem i porobił struny(нарезал её перочинным ножом и сделал струны; kozik – перочинный ножик /в деревянной оправе/; porobić – наделать, сделать /много чего-л./ ) . Pociągnął smyczkiem po strunach i skrzypce zagrały jeszcze piękniej niż dawniej(потянул смычком по струнам, и скрипка заиграла ещё красивее, чем раньше) , kiedy miały prawdziwe struny(когда у неё были настоящее струны).

– Zagraj mi walca(сыграй мне вальс; zagrać czegoś – сыграть что-л. ) ! – krzyknął Szczupak(крикнула Щука).

Grajek pomyślał, że skoro działy się tak dziwne rzeczy, że Szczupak mówił ludzkim głosem i tańczył, to można było równie spróbować zagrać na sznurku. Odwiązał sznurek od kapelusza, pokrajał go kozikiem i porobił struny. Pociągnął smyczkiem po strunach i skrzypce zagrały jeszcze piękniej niż dawniej, kiedy miały prawdziwe struny.

– Zagraj mi walca! – krzyknął Szczupak.

Grajek zagrał(Музыкант сыграл) , a Szczupak zaczął tańczyć(а Щука начала танцевать) . Tańczył do upadłego(танцевала до упаду; tańczyć do upadłego – танцевать до упаду; upadły – упавший ) , i to naprawdę do upadłego(и то действительно до упаду) , bo w końcu wywrócił się na piasek i zaczął głośno sapać ze zmęczenia(потому что в конце концов она опрокинулась на песок и начала громко сопеть от усталости; wywrócić – вывернуть; опрокинуть, перевернуть ).

Bardzo szybko jednak wypoczął i znów wyprostował się na ogonie(однако очень быстро отдохнула и снова выпрямилась на хвосте).

– Teraz mi polkę zagraj(теперь мне польку сыграй) ! – krzyknął(крикнула).

Ale Grajek schował pod palto skrzypce i odpowiedział(но Музыкант спрятал скрипку под пальто и ответил) :

– Dość(хватит; dość – достаточно, довольно, хватит )!

Grajek zagrał, a Szczupak zaczął tańczyć. Tańczył do upadłego, i to naprawdę do upadłego, bo w końcu wywrócił się na piasek i zaczął głośno sapać ze zmęczenia.

Bardzo szybko jednak wypoczął i znów wyprostował się na ogonie.

– Teraz mi polkę zagraj! – krzyknął.

Ale Grajek schował pod palto skrzypce i odpowiedział:

– Dość!

Nie chciał, żeby się Szczupak zanadto męczył(он не хотел, чтобы Щука слишком /сильно/ уставала) , bo postanowił zaprowadzić go do miasta i pokazywać ludziom(потому что решил отвести её в город и показывать людям) . Pewien był(уверен был) , że za takie widowisko zbierze dużo pieniędzy(что такое зрелище соберёт много денег; zbierać – собирать ).

Nie chciał, żeby się Szczupak zanadto męczył, bo postanowił zaprowadzić go do miasta i pokazywać ludziom. Pewien był, że za takie widowisko zbierze dużo pieniędzy.

– Chodź(ходи = идем; chodzić – ходить ) – powiedział do Szczupaka(сказал он Щуке; powiedzieć do kogoś, czegoś – сказать кому-л., чему-л. ) – pójdziemy do miasta(пойдём в город) . Ale Szczupak strasznie się na to skrzywił i odparł(но Щука ужасно на это скривилась и сказала) , że on woli tańczyć nad rzeką(что она предпочитает танцевать на реке) . Na próżno Grajek prosił go i tłumaczył mu(напрасно Музыкант просил её и объяснял ей: «ему») , że obaj staną się sławni i zarobią dużo pieniędzy(чтобы оба /они/ станут знаменитыми и заработают много денег; stać się – стать ) . Szczupakowi pieniądze na nic nie były potrzebne(Щуке деньги ни на что не были нужны) , a sława także go nie nęciła(а слава ее: «его» тоже не привлекала) . Grajek widząc, że po dobroci nic ze Szczupakiem nie wskóra(Музыкант, видя, что добром ничего с Щукой не добьётся; dobroć – доброта; po dobroci – добром; wskórać coś – добиться чего-л. ) , zirytował się w końcu(в конце концов рассердился) , wziął resztę sznurka(взял остаток верёвки) , zrobił pętlę(сделал петлю) , zarzucił Szczupakowi na głowę i pociągnął go za sobą(забросил Щуке на голову и потащил её за собой) . Szczupak rad nie rad musiał iść za Grajkiem(Щуке волей-неволей пришлось идти за Музыкантом; rad nie rad – волей-неволей ) . Po drodze przyśpiewywał cienkim głosem(по пути она припевала тонким голосом; droga – дорога, путь; po drodze – по пути ) :

– Chodź – powiedział do Szczupaka – pójdziemy do miasta. Ale Szczupak strasznie się na to skrzywił i odparł, że on woli tańczyć nad rzeką. Na próżno Grajek prosił go i tłumaczył mu, że obaj staną się sławni i zarobią dużo pieniędzy. Szczupakowi pieniądze na nic nie były potrzebne, a sława także go nie nęciła. Grajek widząc, że po dobroci nic ze Szczupakiem nie wskóra, zirytował się w końcu, wziął resztę sznurka, zrobił pętlę, zarzucił Szczupakowi na głowę i pociągnął go za sobą. Szczupak rad nie-rad musiał iść za Grajkiem. Po drodze przyśpiewywał cienkim głosem:

– Niedobry Grajek(недобрый Музыкант) , niedobry Grajek, niedobry Grajek… Grajek nie zwracał na to uwagi i przyśpieszał kroku(Музыкант не обращал на это внимания и ускорял шаг; zwracać uwagę na kogoś, coś – обращать внимание на кого-л., что-л.; przyśpieszać kroku = przyspieszać kroku – ускорять шаг ) , żeby jak najprędzej znaleźć się na dużym placu w mieście i dać przedstawienie(чтобы как можно скорее оказаться на большой площади в городе и дать представление; prędki – быстрый, скорый; jak – как можно /в сочетании с превосх. ст. прил. и нареч./ ) . Kiedy przyszedł na plac(когда пришёл на площадь) , zobaczył tłum ludzi i usłyszał muzykę(увидел толпу людей и услышал музыку; usłyszeć – услышать ) . Był tam Cygan(был там Цыган) , który pokazywał tańczącego Niedźwiedzia(который показывал танцующего Медведя) . Grajek schował Szczupaka pod palto(Музыкант спрятал Щуку под пальто) , przepchnął się przez tłum i stanąwszy koło Cygana(протиснулся через толпу и, встав рядом с Цыганом; koło kogoś, czegoś – около, возле, рядом ) , krzyknął(крикнул) :

– Nie patrzcie na Niedźwiedzia(не смотрите на Медведя) , ja wam coś ciekawszego pokażę(я вам что-то более интересное покажу)!

– Niedobry Grajek, niedobry Grajek, niedobry Grajek… Grajek nie zwracał na to uwagi i przyśpieszał kroku, żeby jak najprędzej znaleźć się na dużym placu w mieście i dać przedstawienie. Kiedy przyszedł na plac, zobaczył tłum ludzi i usłyszał muzykę. Był tam Cygan, który pokazywał tańczącego Niedźwiedzia. Grajek schował Szczupaka pod palto, przepchnął się przez tłum i stanąwszy koło Cygana, krzyknął:

– Nie patrzcie na Niedźwiedzia, ja wam coś ciekawszego pokażę!

Wypuścił Szczupaka i zaczął grać na skrzypcach(выпустил Щуку и начал играть на скрипке) . A Szczupak zatańczył(а Щука станцевала) . Było to tak dziwne widowisko(было это так = такое необыкновенное зрелище; dziwny – странный, удивительный; необыкновенный ) , że nawet Niedźwiedź rozwarł szeroko paszczę i z podziwem patrzył na Szczupaka(что даже Медведь раскрыл широко пасть и с изумлением/восторгом смотрел на Щуку; rozewrzeć – растворить, раскрыть ) . Cygan zbladł z zazdrości(Цыган побледнел от зависти; zbladnąć – побледнеть ) , bo widział(потому что видел) , że jego tańczący Niedźwiedź już nie zaciekawiał nikogo(что его танцующий Медведь уже не заинтересовывал = не интересовал никого; zaciekawiać – заинтересовывать ) . Szczupak przetańczył polkę(Щука станцевала польку) , walca, mazura(вальс, мазурку) , potem podskoczył na ogonie i ukłonił się ładnie widzom(потом подпрыгнула/подскочила на хвосте и поклонилась красиво зрителям; widz – зритель ).