Максим Дзевенис - Польские сказки

I o dziwo! Pręt był już lekki, a najtwardsze głazy na żwir rozbijał drobniutki. Czuł dorodny Perłowiec że z chłopięcia na nieustraszonego urósł mężczyznę, czuł, że nie ma takiej potęgi, by mu się oparła. Co tchu ruszył ku Tatrom, które od Murania aż po Osobitą przygniatał cielskiem swoim król wężów.

Przez gęste(через густые) , nie tknięte siekierą przedzierał się lasy(не тронутые топором продирался он леса; tknąć – дотронуться, коснуться, тронуть ) ; zastępowały mu drogę od gromów lub wichrów halnych powalone pnie odwieczne(преграждали ему путь от громов или вихрей горных = громами или вихрями горными поваленные вековые стволы; wicher – вихрь; pień – ствол; odwieczny – извечный, вековой ) , on je rzucał precz przez siebie(он их бросал прочь через себя; je – их /вин. падеж. от местоим. one/ ) , niby lekkie jaworowe listeczki(будто лёгкие яворовые листочки).

Przez gęste, nie tknięte siekierą przedzierał się lasy; zastępowały mu drogę od gromów lub wichrów halnych powalone pnie odwieczne, on je rzucał precz przez siebie, niby lekkie jaworowe listeczki.

Z wielkiej radości(от великой радости; z – от /об эмоц. сост./ ) , że ma się zmagać z śmiertelnym nieprzyjacielem świata(что он должен бороться со смертельным врагом мира) , a chcąc przy tym nie stracić pewności(и желая при этом не утратить уверенность) , że nie opuściła go moc jego nadziemska(что не покинула его неземная/чудесная сила) , podarunek kwiatu lilii(подарок цветка лилии) , drzewa niebotyczne wyrywał z korzeniami(высоченные деревья вырывал с корнями; niebotyczny – очень высокий, высоченный ) , niby bajeczny Wyrwidąb(словно сказочный Вырвидуб; bajka – сказка; wyrwać – вырвать; dąb – дуб ) , który całe bory pokotem kładł(который целые леса вповалку клал = валил; bór – дремучий лес; pokotem – вповалку; kłaść – класть ) . Drogę zastępowały mu głazy granitowe(дорогу преграждали ему гранитовые скалы) , mchem obrosłe olbrzymy(мхом обросшие великаны; mech – мох ) , a on, jak Waligóra ciskał je precz od siebie i szedł pełen wiary w swój triumf(а он, как Валигор, бросал их прочь от себя и шёл, полон веры в свой триумф; walić – валить; góra – гора ) , w triumf dobrej sprawy(в триумф доброго дела).

Z wielkiej radości, że ma się zmagać z śmiertelnym nieprzyjacielem świata, a chcąc przy tym nie stracić pewności, że nie opuściła go moc jego nadziemska, podarunek kwiatu lilii, drzewa niebotyczne wyrywał z korzeniami, niby bajeczny Wyrwidąb, który całe bory pokotem kładł. Drogę zastępowały mu głazy granitowe, mchem obrosłe olbrzymy, a on, jak Waligóra ciskał je precz od siebie i szedł pełen wiary w swój triumf, w triumf dobrej sprawy.

Dotarł aż pod samo obrzeże Tatr(добрался до самого края Татр; dotrzeć – дойти, добраться ) . Zmęczony był(усталый был; zmęczyć – утомить ) , rad więc zapukał do ukrytej w gąszczach chaty(поэтому охотно постучал в спрятанную в густых зарослях хату; rad – охотно; więc – итак, стало быть, следовательно; gąszcz – чаща, густые заросли ) , prosząc o nocleg(прося ночлега; prosić o coś – просить что-л., чего-л. ) . Ale w chacie tej mieszkał góral(но в хате этой жил гураль; chata – крестьянский дом, хата; góral – горец; гураль /коренной житель польских Татр/ ) , który jednak nie był góralem(который, однако, не был гуралем) , jeno przeraźliwym o ludzkiej postaci smokiem(а ужасным драконом в человеческой форме; jeno = ale – но, а ) . Strażował on przy wejściu do królestwa(он стоял на страже у входа в королевство; strażować – уст. нести охрану, стоять на страже ) , w którym w diamentowej koronie i w srebrnołuski płaszcz odziany władał wszechwładny gad(в котором в бриллиантовой короне и одетая в плащ из серебряных чешуек была властителем: «владела» всесильная рептилия; wszechwładny – всевластный; всесильный ) … Chcąc dostać się do jego dziedziny(желая добраться до его области = местоположения; dziedzina – область ) , do wnętrza Tatr(до внутренней части Татр; wnętze – внутренность, внутренняя часть ) , trzeba było uśmiercić smoka(нужно было умертвить дракона) . Zamierzył się Perłowic swą laską(замахнулся Перламутр своей палкой; laska – трость, палка ) , potworowi łeb roztrzaskał i ujrzał(чудовищу голову раздробил и увидел; łeb – голова /животного/; roztrzaskać – разбить, раздробить ) , jak ten(как то = оно) , zdychając(подыхая) , w ogromną zmienił się górę(превратилось в огромную гору) , zwaną dzisiaj Wołoszynem(называемую сегодня Волошином).

Dotarł aż pod samo obrzeże Tatr. Zmęczony był, rad więc zapukał do ukrytej w gąszczach chaty, prosząc o nocleg. Ale w chacie tej mieszkał góral, który jednak nie był góralem, jeno przeraźliwym o ludzkiej postaci smokiem. Strażował on przy wejściu do królestwa, w którym w diamentowej koronie i w srebrnołuski płaszcz odziany władał wszechwładny gad… Chcąc dostać się do jego dziedziny, do wnętrza Tatr, trzeba było uśmiercić smoka. Zamierzył się Perłowic swą laską, potworowi łeb roztrzaskał i ujrzał, jak ten, zdychając, w ogromną zmienił się górę, zwaną dzisiaj Wołoszynem.

Uporawszy się z tym dziwem(справившись с этим дивом) , z tym strażnikiem(с этим стражем) , kroczył dalej(шагал дальше; krok – шаг ) , aż cudne przed sobą zobaczył jezioro(пока не увидел перед собой чудесное озеро; aż – пока не ) : Morskie Oko 20(Морской Глаз) . Dziwiły się przeróżne poczwary(удивлялись всевозможные чудовища) , że między ludźmi znalazł się śmiałek(что среди людей нашёлся смельчак; między – между, среди ) , który wdarł się w te dotychczas niedostępne pustynie i dzikim mieszkańcom zakłócił ich spokój(который ворвался в эти до сих пор недоступные пустыни и диким /их/ жителям нарушил их покой; dotychczas – до сих пор; mieszkaniec – житель ) . Widząc jednak(/они/ видя, однако) , że mocy jego oprzeć się nie zdołają(что перед силой его устоять не сумеют) , skamieniały z przerażenia i do dnia dzisiejszego jeżącymi sią grzbietami trwożą ludzi wątłej duszy(окаменели от ужаса и до сегодняшнего дня ощетинившимися/торчащими хребтами тревожат людей слабой души; jeżyć się – ощетиниваться; торчать ).

Uporawszy się z tym dziwem, z tym strażnikiem, kroczył dalej, aż cudne przed sobą zobaczył jezioro: Morskie Oko. Dziwiły się przeróżne poczwary, że między ludźmi znalazł się śmiałek, który wdarł się w te dotychczas niedostępne pustynie i dzikim mieszkańcom zakłócił ich spokój. Widząc jednak, że mocy jego oprzeć się nie zdołają, skamieniały z przerażenia i do dnia dzisiejszego jeżącymi sią grzbietami trwożą ludzi wątłej duszy.

Nareszcie dognał samego króla i wszczął z nim walkę na śmierć i życie(наконец он добрался до самого короля и начал с ним бой не на жизнь, а на смерть; wszcząć – начать; wszcząć bój – завязать бой; walka – борьба; бой; walka na śmierć i życie – борьба не на жизнь, а на смерть ) . Walił w niego czarodziejskim prętem(бил в него волшебным прутом; walić w coś – колотить, бить ) , podarunkiem kwiatu lilii(подарком цветка лилии) , pędząc go poprzez wierchy(гоня его через вершины; wierzch – верх; вершина ) . Król wężów, krwawy prześladowca plemienia ludzkiego(король змей, кровавый преследователь людского племени; plemię – племя ) , widząc, że przed nim się nie ostoi(видя, что он перед ним не устоит; ostać się – уст. устоять ) , w błagalne uderzył prośby(ударил = ударился в умоляющие просьбы) , skarby mu drogocenne przyrzekał(обещал ему драгоценные сокровища) , a nawet córkę(и даже дочь) , nadobną księżniczkę(прекрасную принцессу; nadobny – уст. красивый, прекрасный ) , w małżeństwo dać mu się skłaniał(в брак = в жёны ему /её/ дать склонялся; małżeństwo – брак ) , byleby tylko folgi zaznać od niego(только бы облегчение = прощение испытать = выпросить от него; zaznać – испытать; byleby – лишь бы, только бы; folga – уст. облегчение ).

Nareszcie dognał samego króla i wszczął z nim walkę na śmierć i życie. Walił w niego czarodziejskim prętem, podarunkiem kwiatu lilii, pędząc go poprzez wierchy. Król wężów, krwawy prześladowca plemienia ludzkiego, widząc, że przed nim się nie ostoi, w błagalne uderzył prośby, skarby mu drogocenne przyrzekał, a nawet córkę, nadobną księżniczkę, w małżeństwo dać mu się skłaniał, byleby tylko folgi zaznać od niego.