Ольга Тогоева - Еретичка, ставшая святой. Две жизни Жанны д’Арк
- Название:Еретичка, ставшая святой. Две жизни Жанны д’Арк
- Автор:
- Жанр:
- Издательство:Центр гуманитарных инициатив
- Год:2016
- Город:М.; СПб.
- ISBN:978-5-98712-644-8
- Рейтинг:
- Избранное:Добавить в избранное
-
Отзывы:
-
Ваша оценка:
Ольга Тогоева - Еретичка, ставшая святой. Две жизни Жанны д’Арк краткое содержание
Работа основана на большом корпусе источников: материалах судебных процессов, трактатах теологов и юристов, хрониках XV в. и исторических сочинениях XVI–XVIII вв., художественных произведениях, материалах местного почитания Жанны д’Арк в Орлеане XV–XIX вв., трудах французских историков XIX в.
Для историков, литературоведов, культурологов и широкого круга читателей.
Еретичка, ставшая святой. Две жизни Жанны д’Арк - читать онлайн бесплатно полную версию (весь текст целиком)
Интервал:
Закладка:
363
«Idcirco interest cujuscumque fidelis christiani tales superstitiones ob honorem Dei propulsare, et maxime matris mee Universitatis, Episcopi ac Inquisitoris, et sine dissimulation ас celeriter» (Valois N. Un nouveau témoignage sur Jeanne d’Arc. P. 179).
364
Ibid. P. 175.
365
Ibid.
366
«Contra ipsam, tanquam suspectam de heresi, procedendum» (Ibid.).
367
Ibid. P. 177.
368
Ibid. P. 178–179.
369
«Sortilegium involutum heresi» (Ibid. P. 179).
370
«Per consequens Inquisitionem fidei supra crimen heresis interest ratione officii inquirere et punire» (Ibid.).
371
Данное отношение, как отмечает Ж. Пейроне, особенно ясно прослеживается в откликах, появившихся после коронации Карла в Реймсе 17 июля 1429 г.: Peyronnet G. Quelle place a tenu le sacre royal de Reims (1429) dans la mission de Jeanne d’Arc? // Revue d’histoire ecclésiastique. 2006. Vol. 101. № 2. P. 575–589.
372
Q, 5, 136.
373
Цит. no: Clin-Meyer M.-V. Jeanne d’Arc sorcière? // BA. 1987. № 11. P. 17–18.
374
Q, 5, 179.
375
Подробнее о связи между обвинениями в колдовстве и проституции в случае Жанны д’Арк см.: Тогоева О. И. «Истинная правда». С. 147–181.
376
«Vous aidiés plus de gens supperstitieus et reprouvés, comme d une femme desordonnée et diffamée, estant en habit d’homme et de gouvernement dissolu» (Chronique d’Enguerran de Monstrelet en deux livres avec pièces justificatives, 1400–1444 / Publ. par L Douët-D’Arcq. P., 1857–1862. T. 4. P. 341).
377
Chronique d’Antonio Morosini. P. 114–115.
378
«Lequel la diffama moult de langage, comme (la) clamer ribaude et putain» (Journal d’un bourgeois de Paris. P. 258).
379
Цит. no: Fraioli D. Joan of Arc: The Early Debate. P. 66–67. Текст «Английского ответа» остается пока неизданным.
380
«La Université de Paris, over per dir meio, li inemixi del Re, aver mandado a Roma al Papa achuxiar costey, dicho questa poncela, per ereticha, le e chi ly crede» (Chronique d’Antonio Morosini. P. 232).
381
Fraioli D. Joan of Arc: The Early Debate. P. 143.
382
Chronique d’Antonio Morosini. P. 234.
Джустиниани даже процитировал в письме один из наиболее важных для понимания точки зрения Жерсона относительно личности Жанны д’Арк пассажей: о том, что неверие в ее силы не является ошибкой, точно так же как и вера (Ibid. Р. 232). В последнем письме Панкрацио Джустиниани, вошедшем в «Хронику» Морозини и датированном 4 января 1430 г., также имелась весьма показательная цитата из «De mirabili victoria». Автор приводил слова Жерсона «Это сделано Господом», касающиеся Божественного характера миссии Девы (Ibid. Р. 250).
383
Q, 5, 143.
384
См., к примеру:
Barstow A. L. Joan of Arc: Heretic, Mystic, Shaman. N.Y., 1986. P. 81, 82, 87, 99–119;
Dworkin A. Intercourse. N.Y., 1987. P. 83;
Barricelli J.-P. Transcript, Legend, and Art: The Themathology of Joan of Arc // Revue Canadienne de Littérature Comparée. 1988. June. P. 178–179;
Chiffoleau J. Dire l’indicible. Remarques sur la cathégorie du nefandum du XIIe au XVe siècle // AESC. 1990. № 2. P. 311;
Farmer D. H. Op. cit. P. 273–274.
385
«Те relapsam et hereticam decernimus et per hanc sentenciam nostram quam pro tribunali sedentes in hiis scriptis proferimus et pronnunciamus» (PC, 1, 412).
386
Следует учитывать, что глава трибунала, судившего Жанну д’Арк, епископ Пьер Кошон, в 1414 г. был одним из 13-ти членов бургундской делегации на Констанцском соборе, где проблема discretio spirituum поднималась французской делегацией во главе с Жаном Жерсоном во связи с делом Бригитты Шведской. Таким образом, главному судье Жанны данная проблематика была хорошо знакома. Подробнее об участии Кошона в работе церковного собора см.: Neveux F. Hévêque Pierre Cauchon. P, 1987. P. 56–61.
387
Подробнее см.: Тогоева О. И. Реальность или иллюзия? Теория и практика ранних ведовских процессов в Западной Европе (XIII–XV вв.) // In Umbra: Демонология как семиотическая система / Отв. ред. и сост. Д. И. Антонов, О. Б. Христофорова. Вып. 2. М., 2013. С. 59–88.
388
Augustinus. De civitate Dei // PL. T. 4L Col. 223.
См. также проповедь Августина, посвященную «нечестивым языческим обычаям» ( sacrilegas Paganorum consuetutines ): Idem. Sermo CCLXXVIII. De auguriis // PL. T. 39. Col. 2269.
389
«Superstitiosum est quidquid institutum est ab hominibus ad facienda et colenda idola pertinens, vel ad colendam sicuti Deum creaturam partemve ullam creaturae; vel ad consultationes et pactam quaedam significationum cum daemonibus placita atque foederata, qualia sunt molimina magicarum artium, quae quidem commemorare potius quam docere assolent poetae» (Idem. De doctrina Christiana // PL. T. 34. Col. 50. Cm. также: Ibid. Col. 56–57; Idem. Sermo CCLXXVIII. De auguriis.
390
Так, например, он весьма скептически оценивал историю Саула и Аэндорской пифии (1 Цар. 28: 7–25), полагая, что призрак Самуила можно было вызвать, благодаря исключительно помощи дьявола, но не Господа: Idem. De octo Dulcitii quaestionibus // PL. T. 40. Col. 162–165; Idem. De diversis quaestionibus ad Simplicianum // PL. T. 40. Col. 142–144.
Критика Августином иудейских суеверий подробно рассмотрена в: Thorndike L. History of Magic and Experimental Science. N.Y.-L, 1923. T. 1. P. 509–510, 518–519.
391
«Ejus enim sunt ilia phantasmata, qui miseras animas multorum falsorumque deorum fallacibus sacris cupiens irretire, et a vero veri Dei cultu, quo solo mundantur et sanantur, avertere, sicut de Proteo dictum est, Formas se vertit in omnes, hostiliter insequens, fallaciter subveniens utrobique nocens» (Augustinus. De civitate Dei. Col. 288). См. также: Idem. De genesi ad litteram libri duodecim // PL. T. 34. Col. 444–445.
392
Idem. De civitate Dei. Col. 288. Та же мысль была повторена в «Исповеди»: Idem. Confessionum libri tredecim // PL. T. 32. Col. 808.
393
Подробно этот вопрос рассмотрен в: Idem. De divinatione daemonum // PL. T. 40. Col. 581–592.
394
Ibid. Col. 584. См. также: Idem. De civitate Dei. Col. 246–247.
395
Все видимое, т. е. существующее в действительности, происходило, по мысли Августина, от ангелов: Idem. De diversis questionibus LXXXIII liber unus // PL. T. 40. Col. 90.
396
Idem. De divinatione daemonum. Col. 586.
397
«Et inciderunt in desiderium curiosarum visionum, et digni habiti sunt illusionibus» (Idem. Confessionum libri tredecim. Col. 807).
398
Schmitt J.-C. Op. cit. P. 428, 439.
399
Reginonis abbatis Prumiensis Libri duo se synodalibus causis et disciplinis ecclesiasticis / Hrsg. von F.W.H. Wasserschleben. Leipzig, 1840. Р. 355.
Подробнее о каноне: Kieckhefer R. Européen Witch Trials: their Foundations in Popular and Learned Culture, 1300–1500. L»1976. P. 38–48.
400
«Cum Diana paganorum dea, vel cum Herodiade» (Burchardus Wortatiensis. Decretorum libri viginti // PL T. 140. Col. 831).
401
«Id est cum daemonum turba in similitudinem mulierum transformatam» (Ibid. Col. 962).
402
Ibid. Col. 973.
403
Ibid. Col. 837.
404
«Nam innumera multitudo, hac falsa opinione decepta, haec vera esse credit, et credendo a recta fide déviât, et in errore paganorum volvitur, cum aliquid divinitatis aut nominis extra unum Deum esse arbitratur. Sed diabolus transformat se in diversarum personarum species atque similitudines, et mentem, quam captivam tenet, in somnis deludens» (Ibid. Col. 963).
405
Decretum magistri Gratiani // Corpus Iuris Canonici / Hrsg. von A. Friedberg. Leipzig, 1879. Col. 1019–1046.
406
«Futura enim prescire solius Dei est, qui in sui contemplatione etiam angelos ilia prescire facit» (Ibid. Col. 1027).
407
Ibid. Col. 1030.
408
Их подробный анализ см. в: Le pécheur et la pénitence au Moyen Age / Textes choisis, traduits et présentés par C. Vogel. P., 1969. P. 42–186.
409
Schmitt f.-C. Op. cit. P. 508–509;
Гуревич А. Я. Exemplum // Словарь средневековой культуры / Под ред. А. Я. Гуревича. М., 2003. С. 594–597;
Он же. Культура и общество средневековой Европы глазами современников (Exempla XIII века). М., 1989. С. 54–55.
410
Anecdotes historiques, légendes et apologues tirés du recueil inédit d’Etienne de Bourbon / Publ. par A. Lecoy de la Marche. P., 1877. P. XIII.
411
Ibid. Р. 198–199, 321–322, 323–324.
412
«Item seducunt homines non solum demones, sed ipsi qui divinos se dicunt, cum nil sciant de futuris» (Ibid. P. 315).
413
Интервал:
Закладка: