Мехмет Хенгирмен - Турецкий язык за 30 уроков

Bu akşam sana geleyim.

Ben bir kahve içeyim.

Ben bir kuru fasulye yiyeyim.

Bu akşam sinemaya gidelim.

Bu yaz tatile çıkalım. (этим летом двайте поедем на отдых)

Bu parayı hesaba yatıralım.

Упражнения

1) Пожалуйста, ответьте на вопросы.

— Ne bozdurmak istiyorsun?

— Döviz bozdurmak istiyorum.

— Dolar mı, euro mu bozdurmak istiyorsunuz?

— Bir dolar kaç lira?

— Bir euro kaç lira?

2) Пожалуйста, ответьте на вопросы

— Kaç dolar bozdurmak istiyorsun?

— Ne kadar para çekmek istiyorsunuz?

— Bankada hesabınız var mı?

— Parayı döviz olarak mı istiyorsunuz?

— Hesap cüzdanınız yanınızda mı?

— Parayı Türk lirası olarak mı istiyorsunuz?

— Parayı hesabınıza yatıralım mı?

— Vadeli hesap istiyor musunuz?

— Vadeli hesap ister mısınız? (vade — срок)

— Fon hesabından yararlanmak istiyor musunuz?

Анталья

Antalya, Akdeniz'dedir. Türkiye'nin en büyük turizm merkezlerinden biridir. Antalya'ya her yıl ortalama sekiz milyon turist gelir.

Antalya'nın çevresi yemyeşil dağlar ve ormanlıkla çevrilidir. Denizi çok temizdir. Dereler, ırmaklar, şelâleler Antalya'ya bambaşka bir güzellik verir.

Antalya'nın çevresinde yüz kadar antik kent vardır. Bu antik kentlerin içerisinde en önemlileri Perge, Aspendos, Side ve Myra'dir.

Antalya, bir açık hava müzesi ve bir doğa cennetidir.

Akdeniz— Средиземное («белое») море, merkez— центр, her— каждый, yemyeşil— зеленый-зеленый, очень зеленый ( yeşil— зеленый), dağ— гора, orman— лес, ormanlık— лес, лесистая местность, temiz— чистый, ırmak— река, şelâle— водопад, bambaşka— совершенно другой, güzellik— красота, прелесть, içerisinde— среди них ( içeri— внутрь, внутренняя часть), açık— открытый, hava— воздух, doğa— природа, cennet— рай.

Эрол: Bu yaz tatile nereye gidiyorsun?

Куда ты поедешь на отдых летом?

Ольга: Bu yaz Bodrum'a gitmek istiyorum.

Я хочу поехать летом в Бодрум.

Эрол: Bodrum'a daha önce gittin mi?

Ты ездила раньше в Бодрум?

Ольга: Hayır, daha önce gitmedim.

Нет, я не ездила раньше.

Эрол: Ben gittim. Bodrum çok güzel bir yer.

Я ездил Бодрум. Бодрум очень красивое место.

Ольга: İstersen birlikte gideriz.

Если хочешь, можем вместе поехать.

Эрол: Çok iyi. Memnun olurum.

Очень хорошо. Буду рад.

Ольга: Bana Bodrum'da rehberlik edersin.

Будешь моим гидом в Бодруме. (rehber — гид; rehberlik — сопровождение)

19А Место отдыха

Ольга: Bu yaz tatil için nereye gideceksin?

Куда ты поедешь на отдых летом?

Антон: Bilmiyorum. Henüz karar vermedim.

Не знаю. Ещё не решил («решения не дал»).

Ольга: Bu yaz Bodrum'da tatil yapmak ister misin?

Ты хочешь поехать в Бодрум летом?

Антон: Bodrum nasıl bir yer?

Бодрум — что это за место?

Ольга: Türkiye'nin güney batısında güzel bir yer. Biz Erol'la Bodrum'a gitmek istiyoruz.

Красивое место на юго-западе Турции. Мы хотим поехать с Эролом в Бодрум.

Антон: Ben daha çok tarihî yerleri seviyorum.

Я больше люблю исторические места.

Ольга: Bodrum'da tarihî yerler de var.

В Бодруме есть и исторические места.

Антон: Ben Truva, Bergama gibi yerleri seviyorum.

Мне нравятся такие места, как Троя, Бергама.

19Б Зарезервировать

Эрол: Alo! Olga!

Ольга: Merhaba Erol!

Эрол: Bodrum'a gitmek için karar verdin mi?

Ольга: Karar verdim. Anton ile de konuştum.

Эрол: Anton de Bodrum'a geliyor mu?

Ольга: Hayır, gelmiyor.

Эрол: Bodrum'da yer ayırtayım mı?

Ольга: Bence iyi olur.

Эрол: Bodrum'da kaç gün kalmak istiyorsun?

Ольга: Bir hafta yeterli değil mi?

Эрол: Tamam, bir haftalık yer ayırtıyorum.

karar vermek решить

konuşmak говорить

bence по-моему

kalmak оставаться

yeterli достаточно

yer ayırtmak зарезервировать

Грамматика

Имя прилагательное

Ставится перед существительным:

güzel + kadın — güzel kadın (красивая женщина)

büyük paket (большой сверток), küçük çocuk (маленький ребенок), kırmızı gül (красная роза), sarı çiçek (желтый цветок)

Прилагательные образуются также из имен существительных с помощью суффиксов -lı, -li, -lu, -lü

akıl + lı: akıllı — akıllı çocuk (умный ребенок; akıl — ум)

şapka + lı: şapkalı — şapkalı kadın (женщина в шляпке)

palto + lu: paltolu — paltolu adam (мужчина в пальто)

Отрицательная форма прилагательных образуется из имен существительных с помощью суффиксов

-sız, -siz, -süz, -süz

akılsız çocuk, şapkasız kadın, paltosuz adam

Упражнения

1) Пожалуйста, ответьте на вопросы.

— Bu yıl tatile nereye gidiyorsun?

— Bu yıl tatile İzmir'e gidiyorum.

— Bu kış tatile nereye gidiyorsun?

— Bodrum'a daha önce gittin mi?

— Bodrum güzel bir yer mi?

— Olga Bodrum'a kiminle gidiyor?

— Anton Bodrum'a gelmek istiyor mu?

— Bodrum Türkiye'nin neresinde?

— Bodrum'da tarihî yerler var mı?

— Anton nereleri gezmek istiyor?

2) Пожалуйста, ответьте на вопросы.

— Erol kime telefon ediyor?

— Olga Bodrum'da ne kadar kalmak istiyor?

— Bodrum'dan kim yer ayırtıyor?

— Erol Bodrum'u daha önce gördü mü?

2) Заполните пропущенные места с помощью суффикса "lı"

akıllı çocuk

akıl... kız, şapka... kadın, palto... kadın, bulut... hava, güneş... hava

Катя: Affedersiniz, postane nerede?

Извините, где находится почта?

Мурат: Biraz ilerleyin, sonra sağa dönün.

Пройдите немного вперёд, потом поверните направо.

Катя: Buraya çok uzak mı?

Это далеко отсюда (туда очень далеко ли)?

Мурат: Hayır, çok yakın.

Нет, очень близко.

Катя: Ne kadar uzaklıkta?

Какое расстояние?

Мурат: Beş yüz metre uzaklıkta.

Пятьсот метров.

Катя: Çok yakın. Yürüyerek gidebilirim.

Очень близко. Я могу пойти пешком.

Мурат: Yürüyerek gidin, ileriden sağa dönün.

Идите пешком. Впереди поверните направо.

Postane tam köşede.

Почта находится как раз на углу (tam — полный, целый; как раз).

20А Где находится музей?

Антон: Müzeye nasıl gidebilirim?

Как пройти к музею (смогу пройти)?

Йылмаз: Bu caddeden dosdoğru gidin. Sonra sola dönün.

По этой улице идите прямо (cadde — улица). Потом поверните налево.

Антон: Müze çok uzak mı?

Музей находится очень далеко?

Йылмаз: Biraz uzak.

Немного далеко.

Антон: Yürüyerek kaç dakika sürer?

За сколько минут можно дойти пешком (sürmek — продолжаться)?

Йылмаз: Yürüyerek yarım saat sürer.

Пешком идти полчаса.

Антон: Otobüsle nasıl gidebilirim?

Как я могу доехать на автобусе?

Йылмаз: Şu durakta otobüse binin.

На этой остановке садитесь на автобус.

Антон: Otobüsle ne kadar sürer?

За сколько времени доезжают на автобусе?

Йылмаз: En çok beş dakika sürer.

Самое большее за пять минут.

20В Как пройти?

Дениз: Affedersiniz, müzeye nasıl gidebiliriz?

Полиция: Bu caddeden dosdoğru gidin, iki yüz metre ileriden sağa dönün. Yüz metre kadar ilerleyin. Sonra sola dönün. Biraz ilerledikten sonra müzeyi görürsünüz.

Пынар: Teşekkür ederiz. Müze buraya ne kadar uzaklıkta?

Полиция: En çok bir kilometre. Yürüyerek on beş-yirmi dakikada gidersiniz. Taksi ile beş dakikada orada olursunuz.

Дениз: Bugün hava çok güzel. Yürüyerek gitmek istiyoruz. Çok teşekkür ederiz, iyi günler.

Полиция: Bir şey değil. Size de iyi günler.

Упражнения

1) Пожалуйста, ответьте на вопросы.

— Affedersiniz, postane nerede? (почта)

— Biraz ileride, sağda.

— Postane buraya çok uzak mı?

— Postane buraya ne kadar uzaklıkta?

— Postane yakın mı?

— Postaneye otobüsle gidebilir miyim?

— Otobüs durağı nerede?

— Yakında başka postane var mı? (другая)

2) Пожалуйста, ответьте на вопросы.

— Müzeye nasıl gidebilirim?

— Müze çok uzak mı?

— Müze yürüyerek ne kadar sürer?

— Müzeye otobüsle gidebilir miyim?

— Müze otobüsle ne kadar sürer?

— Müze saat kaçta açılıyor? (в котором часу открывается)

— Müze saat kaçta kapanıyor? (закрывается)

— Müze her gün açık mı? (каждый ли день открыт)

Антон: Mektup zarfı var mı?

У вас есть почтовые конверты?

Продавец: Var, kaç tane istiyorsunuz?